Άρθρο μου από τον ''e-ΔΙΑΥΛΟ'' (τχ.2_Νοέμβριος 2017), που κυκλοφορεί.
Η Κεντροαριστερά ξεκινάει το μεγάλο της δρομολόγιο για τον προοδευτικό κόσμο και την Πατρίδα.
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
του Ελευθερίου Τζιόλα
Τα κεντρικά ζητούμενα αυτής της φάσης του εγχειρήματος.
............................................................................................
Στις 12 Νοεμβρίου, ο πρώτος γύρος, και στις 19, ο δεύτερος, εκλογής του Προέδρου θα ολοκληρώσουν το πρώτο βήμα στην πορεία για το εγχείρημα της ενιαίας συγκρότησης του χώρου της κεντροαριστεράς, το οποίο από κει και μετά εισέρχεται στα κρισιμότερα και σοβαρότερα στάδια της οργανωτικής και θεσμικής του συγκρότησης, καθώς και της πολιτικής του ταυτότητας και στρατηγικής. Η πρωτοτυπία αυτή, της εκλογής της κορυφής - του επικεφαλής (του προέδρου) μιας πολιτικής δύναμης ενωρίτερα από την διασάφηση και διαμόρφωση της ιδεολογικής του ταυτότητας, του πολιτικού προγραμματικού πλαισίου, της οργανωτικής του δομής και των θεσμικών του αρμών, ερμηνεύεται, μεν, από τη συμφωνία των επί μέρους σχημάτων που συναποδέχθηκαν κάτι τέτοιο, αφήνει, ωστόσο, ανοιχτά σχεδόν το σύνολο των ζητημάτων που σχετίζονται με την ύπαρξη και συγκρότηση ενός αξιόπιστου, μαζικού, οργανωμένου, πολιτικού φορέα.
Αν βέβαια περί το εγχείρημα και κατά την εξέλιξη του δημιουργηθεί ένα ευρύ και αποφασιστικό ρεύμα, με κοινωνικές αναφορές και συμμετοχή ενεργών πολιτών, τότε το εγχείρημα αποκτά πολιτική σημασία και δυναμική, ειδικό βάρος, εκτόπισμα και βάθος.
Το κεντρικό αυτό μέλημα, η δημιουργία και εκτύλιξη μαζικού ρεύματος, θα κρίνει στο σημαντικότερο βαθμό την προοπτική του εγχειρήματος. Δεν θα αποτυπωθεί μόνο σ΄ ένα καθοριστικό για τους συσχετισμούς και τις εξελίξεις ποσοστό στις ερχόμενες εκλογές, αλλά και στο άνοιγμα ενός ουσιαστικά νέου κεφαλαίου στον ευρύ χώρο του μη συντηρητικού τόξου του πολιτικού σκηνικού, και, οπωσδήποτε, ενός νέου κύκλου ιστορίας στην Ελλάδα, που θα είναι η μετα-μνημονιακή Ελλάδα (όταν κάποιοι ακόμα μιλάνε για το κλείσιμο της μεταπολίτευσης !). Για να κατανοηθεί καλύτερα αυτό, αρκεί, να σημειώσουμε ότι άλλες θα είναι οι εξελίξεις στον μη συντηρητικό χώρο, αλλά και στη χώρα, αν το εγχείρημα καταγράψει ποσοστό της τάξης του 16% και πάνω, ρίχνοντας των ΣΥΡΙΖΑ κάτω από το 20% και εξαφανίζοντας κοινοβουλευτικά τους ΑΝΕΛ, και αλλιώς θα αποκρυσταλλωθούν τα πράγματα, αν το εγχείρημα φτάσει σ΄ ένα αγχωτικό 10% - 11%, και με σχεδόν διπλάσια έναντι αυτού τη δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ. Στην πρώτη περίπτωση, ο νέος πρωταγωνιστής θα είναι το σχήμα της Κεντροαριστεράς, στη δεύτερη, ο ΣΥΡΙΖΑ θα διατηρούσε ακόμα περιθώρια και δυνατότητες πρωτοβουλιών.
Σημαντικό, και δείγμα του υπαρκτού στην κοινωνία υποστρώματος για την εκτύλιξη και την ανάπτυξη του ρεύματος, είναι, επίσης, ο αριθμός - το πλήθος των πολιτών που θα προσέλθουν τις δύο Κυριακές για την ψηφοφορία. Μία συμμετοχή πάνω από 350.000 πολίτες, υπό τις παρούσες συνθήκες αποπολιτικοποίησης και αποστασιοποιήσεων, θα αποτελούσε μια ισχυρή ένδειξη ότι ένα σημαντικό υπόγειο κοινωνικό -πολιτικό ρεύμα ζητά να εκπροσωπηθεί πιο ολοκληρωμένα και να εκφρασθεί πιο δυναμικά απ΄ το κυοφορούμενο εγχείρημα στην Κεντροαριστερά.
Τούτο, όμως, - η δημιουργία μαζικού, συμμετοχικού ρεύματος -, η ανάδυση του και η ανάπτυξή του, απαιτεί, θέτει ως αναγκαία ζητήματα προς απάντηση :
- την ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης, την κατανόηση και ανοιχτή παρουσίαση των βαθύτερων αιτίων, πέρα από την ακολουθούμενη οριακή αντιπολιτευτική τακτική,
- την παρουσίαση ενός πραγματικά προοδευτικού σχεδίου, με την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών θεσμικών όρων, των συντελούμενων αλλαγών και των προοδευτικών ερεισμάτων, με την αναγκαία διορθωτική πορεία, ζωτικής σημασίας, στις μνημονιακές δεσμεύσεις και τις ρήτρες ασφυξίας, με την παραγωγική ανασύνταξη, τον μετασχηματισμό και την ανάπτυξη με σαφείς προτεραιότητες και τομείς, με νέα δυναμικά οικονομικά -κοινωνικά υποκείμενα και εκσυγχρονισμένες δομές της ψηφιακής εποχής.
- την ειλικρινή εκπροσώπηση των δυνάμεων που αποτελούν το δημιουργικό, πατριωτικό, καινοτόμο, παραγωγικό και μαχόμενο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας.
Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι στην ιδιότυπη «εσωτερική» προεκλογική περίοδο, διατηρήθηκε μια σχετική ευπρέπεια μεταξύ των εννιά (9) υποψηφίων και μια κοινή στάση στο εγχείρημα ενοποίησης. Όμως, αναδείχθηκαν και θέματα αμυντικής συντήρησης των υφιστάμενων μικρο-δομών, μη εγκατάλειψης των προνομίων θεσμικών θέσεων, διατήρησης και συνέχισης των status νομής και διαχείρισης εξουσίας στις διάφορες κλίμακες και επίπεδα (κομματικής, κοινοβουλευτικής, αυτοδιοικητικής κλπ). Αν η εικόνα αυτή διατηρηθεί, τότε το εγχείρημα αποκτά χαρακτηριστικά ''συγκόλλησης'' κι όχι ενοποίησης και ανασύνθεσης. Αν η εικόνα που επικρατήσει είναι ότι : στο αρχικό άθροισμα των σχημάτων που συμφώνησαν για την εν εξελίξει διαδικασία (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, ΚΙΔΗΣΟ, Κινήσεις, ΕΔΕΜ), αθροίζονται και πρόσωπα-προσωπικότητες με τον τίτλο του ''υποψηφίου προέδρου'' και αυτό συνθέτει το συλλογικό επιτελείο πρώτης γραμμής, τότε η όλη υπόθεση τείνει να προσλάβει χαρακτηριστικά μιας ασύντακτης ''ομοσπονδίας'' ηττημένων σχημάτων και φιλόδοξων πολιτικών παραγόντων που επιδιώκουν την επιβίωση τους κι έναν μικρομεσαίο ηγετικό ρόλο. Πράγματα, που δεν έχουν ουσιαστική σχέση με τα πραγματικά διακυβεύματα και για τον προοδευτικό χώρο και για την χειμαζόμενη και αναζητούσα κοινωνία.
............................................................................................
Στις 12 Νοεμβρίου, ο πρώτος γύρος, και στις 19, ο δεύτερος, εκλογής του Προέδρου θα ολοκληρώσουν το πρώτο βήμα στην πορεία για το εγχείρημα της ενιαίας συγκρότησης του χώρου της κεντροαριστεράς, το οποίο από κει και μετά εισέρχεται στα κρισιμότερα και σοβαρότερα στάδια της οργανωτικής και θεσμικής του συγκρότησης, καθώς και της πολιτικής του ταυτότητας και στρατηγικής. Η πρωτοτυπία αυτή, της εκλογής της κορυφής - του επικεφαλής (του προέδρου) μιας πολιτικής δύναμης ενωρίτερα από την διασάφηση και διαμόρφωση της ιδεολογικής του ταυτότητας, του πολιτικού προγραμματικού πλαισίου, της οργανωτικής του δομής και των θεσμικών του αρμών, ερμηνεύεται, μεν, από τη συμφωνία των επί μέρους σχημάτων που συναποδέχθηκαν κάτι τέτοιο, αφήνει, ωστόσο, ανοιχτά σχεδόν το σύνολο των ζητημάτων που σχετίζονται με την ύπαρξη και συγκρότηση ενός αξιόπιστου, μαζικού, οργανωμένου, πολιτικού φορέα.
Αν βέβαια περί το εγχείρημα και κατά την εξέλιξη του δημιουργηθεί ένα ευρύ και αποφασιστικό ρεύμα, με κοινωνικές αναφορές και συμμετοχή ενεργών πολιτών, τότε το εγχείρημα αποκτά πολιτική σημασία και δυναμική, ειδικό βάρος, εκτόπισμα και βάθος.
Το κεντρικό αυτό μέλημα, η δημιουργία και εκτύλιξη μαζικού ρεύματος, θα κρίνει στο σημαντικότερο βαθμό την προοπτική του εγχειρήματος. Δεν θα αποτυπωθεί μόνο σ΄ ένα καθοριστικό για τους συσχετισμούς και τις εξελίξεις ποσοστό στις ερχόμενες εκλογές, αλλά και στο άνοιγμα ενός ουσιαστικά νέου κεφαλαίου στον ευρύ χώρο του μη συντηρητικού τόξου του πολιτικού σκηνικού, και, οπωσδήποτε, ενός νέου κύκλου ιστορίας στην Ελλάδα, που θα είναι η μετα-μνημονιακή Ελλάδα (όταν κάποιοι ακόμα μιλάνε για το κλείσιμο της μεταπολίτευσης !). Για να κατανοηθεί καλύτερα αυτό, αρκεί, να σημειώσουμε ότι άλλες θα είναι οι εξελίξεις στον μη συντηρητικό χώρο, αλλά και στη χώρα, αν το εγχείρημα καταγράψει ποσοστό της τάξης του 16% και πάνω, ρίχνοντας των ΣΥΡΙΖΑ κάτω από το 20% και εξαφανίζοντας κοινοβουλευτικά τους ΑΝΕΛ, και αλλιώς θα αποκρυσταλλωθούν τα πράγματα, αν το εγχείρημα φτάσει σ΄ ένα αγχωτικό 10% - 11%, και με σχεδόν διπλάσια έναντι αυτού τη δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ. Στην πρώτη περίπτωση, ο νέος πρωταγωνιστής θα είναι το σχήμα της Κεντροαριστεράς, στη δεύτερη, ο ΣΥΡΙΖΑ θα διατηρούσε ακόμα περιθώρια και δυνατότητες πρωτοβουλιών.
Σημαντικό, και δείγμα του υπαρκτού στην κοινωνία υποστρώματος για την εκτύλιξη και την ανάπτυξη του ρεύματος, είναι, επίσης, ο αριθμός - το πλήθος των πολιτών που θα προσέλθουν τις δύο Κυριακές για την ψηφοφορία. Μία συμμετοχή πάνω από 350.000 πολίτες, υπό τις παρούσες συνθήκες αποπολιτικοποίησης και αποστασιοποιήσεων, θα αποτελούσε μια ισχυρή ένδειξη ότι ένα σημαντικό υπόγειο κοινωνικό -πολιτικό ρεύμα ζητά να εκπροσωπηθεί πιο ολοκληρωμένα και να εκφρασθεί πιο δυναμικά απ΄ το κυοφορούμενο εγχείρημα στην Κεντροαριστερά.
Τούτο, όμως, - η δημιουργία μαζικού, συμμετοχικού ρεύματος -, η ανάδυση του και η ανάπτυξή του, απαιτεί, θέτει ως αναγκαία ζητήματα προς απάντηση :
- την ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης, την κατανόηση και ανοιχτή παρουσίαση των βαθύτερων αιτίων, πέρα από την ακολουθούμενη οριακή αντιπολιτευτική τακτική,
- την παρουσίαση ενός πραγματικά προοδευτικού σχεδίου, με την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών θεσμικών όρων, των συντελούμενων αλλαγών και των προοδευτικών ερεισμάτων, με την αναγκαία διορθωτική πορεία, ζωτικής σημασίας, στις μνημονιακές δεσμεύσεις και τις ρήτρες ασφυξίας, με την παραγωγική ανασύνταξη, τον μετασχηματισμό και την ανάπτυξη με σαφείς προτεραιότητες και τομείς, με νέα δυναμικά οικονομικά -κοινωνικά υποκείμενα και εκσυγχρονισμένες δομές της ψηφιακής εποχής.
- την ειλικρινή εκπροσώπηση των δυνάμεων που αποτελούν το δημιουργικό, πατριωτικό, καινοτόμο, παραγωγικό και μαχόμενο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας.
Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι στην ιδιότυπη «εσωτερική» προεκλογική περίοδο, διατηρήθηκε μια σχετική ευπρέπεια μεταξύ των εννιά (9) υποψηφίων και μια κοινή στάση στο εγχείρημα ενοποίησης. Όμως, αναδείχθηκαν και θέματα αμυντικής συντήρησης των υφιστάμενων μικρο-δομών, μη εγκατάλειψης των προνομίων θεσμικών θέσεων, διατήρησης και συνέχισης των status νομής και διαχείρισης εξουσίας στις διάφορες κλίμακες και επίπεδα (κομματικής, κοινοβουλευτικής, αυτοδιοικητικής κλπ). Αν η εικόνα αυτή διατηρηθεί, τότε το εγχείρημα αποκτά χαρακτηριστικά ''συγκόλλησης'' κι όχι ενοποίησης και ανασύνθεσης. Αν η εικόνα που επικρατήσει είναι ότι : στο αρχικό άθροισμα των σχημάτων που συμφώνησαν για την εν εξελίξει διαδικασία (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, ΚΙΔΗΣΟ, Κινήσεις, ΕΔΕΜ), αθροίζονται και πρόσωπα-προσωπικότητες με τον τίτλο του ''υποψηφίου προέδρου'' και αυτό συνθέτει το συλλογικό επιτελείο πρώτης γραμμής, τότε η όλη υπόθεση τείνει να προσλάβει χαρακτηριστικά μιας ασύντακτης ''ομοσπονδίας'' ηττημένων σχημάτων και φιλόδοξων πολιτικών παραγόντων που επιδιώκουν την επιβίωση τους κι έναν μικρομεσαίο ηγετικό ρόλο. Πράγματα, που δεν έχουν ουσιαστική σχέση με τα πραγματικά διακυβεύματα και για τον προοδευτικό χώρο και για την χειμαζόμενη και αναζητούσα κοινωνία.
Η ''υπέρβαση'' ως προσωπική στάση και το δίλλημα για την έκβαση του εγχειρήματος.
..........................................................................................................................................
Πρέπει να σημειώσουμε ότι μιλώντας για ''υπέρβαση'', είναι αναγκαίο αυτή να εμφανίζεται και να διαπιστώνεται στα στελέχη που διεκδικούν την ηγεσία του χώρου. Η υπέρβαση των προσωπικών εξασφαλίσεων, της θαλπωρής και των τακτοποιήσεων της μικροεξουσίας, της ίντριγκας και της κλίκας είναι δείγματα απαραίτητα. Δείχνουν ένα άλλο ήθος, πέρα από τη νομή και τον κυνισμό της εξουσίας, λειτουργούν διαπαιδαγωγικά, επαναφέρουν και επανατοποθετούν έναν αγωνιστικό κώδικα αξιών καθαρότητας, εντιμότητας και ποιότητας.
Η αφοσίωση στην υπόθεση, ένα είδος ηρωϊκής προσήλωσης και παραδειγματισμού είναι πάντα στη γένεση των Κινημάτων στοιχεία καταλυτικά, ευεργετικά. 'Οπως επίσης, οι μεγάλες απόφασεις για πορείες συνάντησης, διάδρασης και ανάδειξης σε κινητήριους-πρωταγωνιστικούς ρόλους ειδικών κοινωνικών κατηγοριών (π.χ., νεολαία), ή/και στρωμάτων (π.χ., επιστήμονες, επαγγελματίες καινοτομίας, δυναμικές επιχειρηματικές κοινότητες ), που εν συνεχεία θα πυροδοτήσουν το ρεύμα και θα ενεργήσουν καταλυτικά στο ξετύλιγμα της δυναμικής του Κινήματος. Τέτοιες αποφάσεις, μ΄ αυτό το περιεχόμενο κι αυτές τις αλυσιδωτές επιδράσεις αποτελούν τολμηρές συλλήψεις, αποφάσεις -κλειδιά λειτουργώντας με θεαματικά προωθητικό τρόπο δημιουργώντας μια μεγάλη δυναμική, συντελώντας σ΄ένα νέο σκηνικό.
Το δίλημμα για το εγχείρημα της Κεντροαριστεράς, έως την καθαρή επίλυσή του, που θα επιβεβαιωθεί στην πράξη, με απτά αποτελέσματα και ζωντανές, νέες συμπεριφορές, θα υπάρχει και θα επανέρχεται : ήταν μια μεγάλη απόφαση για την αναγέννηση, τον μετασχηματισμό και την ανόρθωση του ευρύτατου, πλειοψηφικού προοδευτικού χώρου, ή μια αναγκαστική επιλογή αξιοπρεπούς επιβίωσης και βελτίωσης, έστω οριακής, των εκλογικών ποσοστών, μπροστά στη στασιμότητα και τη μονιμότερη περιθωριοποίηση ;
Η αναπτυσσόμενη τις ημέρες αυτές κινητικότητα, θετική από κάθε άποψη, αν δεν συσχετισθεί με τα πραγματικά ζητούμενα και την συνεπή δέσμευση όλων στο στόχο της πλειοψηφικής κεντροαριστεράς, μπορεί να μεταβληθεί, μετατρέποντας το κλίμα ελπίδας σε αβέβαιη προσδοκία. Αυτό είναι το ενδεχόμενο, το εγχείρημα της αναγέννησης και της νέας δόμησης της Κεντροαριστεράς να παραπεμφθεί μετά τις επόμενες εκλογές και να προχωρήσει στη βάση και των δεδομένων που τότε, το φθινόπωρο του 2018, θα αναδειχθούν. Γεγονός, που αδυνατίζει το δρομολογούμενο εγχείρημα, το μετατρέπει σε ανάδειξη αρχηγού για τις ερχόμενες εκλογές και σε δημιουργία εκλογικού συνασπισμού.
..........................................................................................................................................
Πρέπει να σημειώσουμε ότι μιλώντας για ''υπέρβαση'', είναι αναγκαίο αυτή να εμφανίζεται και να διαπιστώνεται στα στελέχη που διεκδικούν την ηγεσία του χώρου. Η υπέρβαση των προσωπικών εξασφαλίσεων, της θαλπωρής και των τακτοποιήσεων της μικροεξουσίας, της ίντριγκας και της κλίκας είναι δείγματα απαραίτητα. Δείχνουν ένα άλλο ήθος, πέρα από τη νομή και τον κυνισμό της εξουσίας, λειτουργούν διαπαιδαγωγικά, επαναφέρουν και επανατοποθετούν έναν αγωνιστικό κώδικα αξιών καθαρότητας, εντιμότητας και ποιότητας.
Η αφοσίωση στην υπόθεση, ένα είδος ηρωϊκής προσήλωσης και παραδειγματισμού είναι πάντα στη γένεση των Κινημάτων στοιχεία καταλυτικά, ευεργετικά. 'Οπως επίσης, οι μεγάλες απόφασεις για πορείες συνάντησης, διάδρασης και ανάδειξης σε κινητήριους-πρωταγωνιστικούς ρόλους ειδικών κοινωνικών κατηγοριών (π.χ., νεολαία), ή/και στρωμάτων (π.χ., επιστήμονες, επαγγελματίες καινοτομίας, δυναμικές επιχειρηματικές κοινότητες ), που εν συνεχεία θα πυροδοτήσουν το ρεύμα και θα ενεργήσουν καταλυτικά στο ξετύλιγμα της δυναμικής του Κινήματος. Τέτοιες αποφάσεις, μ΄ αυτό το περιεχόμενο κι αυτές τις αλυσιδωτές επιδράσεις αποτελούν τολμηρές συλλήψεις, αποφάσεις -κλειδιά λειτουργώντας με θεαματικά προωθητικό τρόπο δημιουργώντας μια μεγάλη δυναμική, συντελώντας σ΄ένα νέο σκηνικό.
Το δίλημμα για το εγχείρημα της Κεντροαριστεράς, έως την καθαρή επίλυσή του, που θα επιβεβαιωθεί στην πράξη, με απτά αποτελέσματα και ζωντανές, νέες συμπεριφορές, θα υπάρχει και θα επανέρχεται : ήταν μια μεγάλη απόφαση για την αναγέννηση, τον μετασχηματισμό και την ανόρθωση του ευρύτατου, πλειοψηφικού προοδευτικού χώρου, ή μια αναγκαστική επιλογή αξιοπρεπούς επιβίωσης και βελτίωσης, έστω οριακής, των εκλογικών ποσοστών, μπροστά στη στασιμότητα και τη μονιμότερη περιθωριοποίηση ;
Η αναπτυσσόμενη τις ημέρες αυτές κινητικότητα, θετική από κάθε άποψη, αν δεν συσχετισθεί με τα πραγματικά ζητούμενα και την συνεπή δέσμευση όλων στο στόχο της πλειοψηφικής κεντροαριστεράς, μπορεί να μεταβληθεί, μετατρέποντας το κλίμα ελπίδας σε αβέβαιη προσδοκία. Αυτό είναι το ενδεχόμενο, το εγχείρημα της αναγέννησης και της νέας δόμησης της Κεντροαριστεράς να παραπεμφθεί μετά τις επόμενες εκλογές και να προχωρήσει στη βάση και των δεδομένων που τότε, το φθινόπωρο του 2018, θα αναδειχθούν. Γεγονός, που αδυνατίζει το δρομολογούμενο εγχείρημα, το μετατρέπει σε ανάδειξη αρχηγού για τις ερχόμενες εκλογές και σε δημιουργία εκλογικού συνασπισμού.
''Κέντρο'' και κεντροαριστερά.
Ποιός και πως παραδίδει ζωτικό χώρο στο ΣΥΡΙΖΑ ;
......................................................................................
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός της σταθερής αναφοράς, της αγκύλωσης (για μη πούμε της αγκύρωσης), με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, και παρά τους διαχειριστικούς χειρισμούς απέναντι σε ειδικά φορτισμένα ακροατήρια, στο ''Κέντρο'' (προοδευτικό κέντρο, μεταρρυθμιστικό κέντρο, δημοκρατικό κέντρο κλπ). Τη στιγμή, μάλιστα, που οι σημαντικότερες συμπράττουσες για το εγχείρημα δυνάμεις έχουν στους τίτλους τους το όνομα : σοσιαλιστικό ή αριστερά (Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών, Δημοκρατική Αριστερά, Κινήσεις πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία), και οι περισσότεροι υποψήφιοι πρόεδροι έχουν την ιδιότητα (δεν την έχουν αποποιηθεί, ούτε κριτικάρει) του μέλους, του στελέχους του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Εδώ, είναι προφανές, ότι χρειάζεται μία σαφής και ειλικρινής εξήγηση : έχει υπάρξει συμφωνία, κι αν ναί, ποιά και σε ποιό επίπεδο για τα (εκ)δηλούμενα περί ''Κέντρου" ; Ιδιαίτερα οι προερχόμενοι από το ΠΑΣΟΚ (μέλη του ΠΑΣΟΚ) υποψήφιοι, ποιά ανάγκη και ποιά ανάλυση υπηρετούν για την αφαίρεση από το λεξιλόγιό τους της έννοιας που προσδιορίζει την κομματική τους ταυτότητα και την αντικατάστασή της με μια άλλη, πρίν μάλιστα το εξηγήσουν αυτό και αποφασισθεί στα θεσμικά τους όργανα ;
Ποιός και πως παραδίδει ζωτικό χώρο στο ΣΥΡΙΖΑ ;
......................................................................................
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός της σταθερής αναφοράς, της αγκύλωσης (για μη πούμε της αγκύρωσης), με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, και παρά τους διαχειριστικούς χειρισμούς απέναντι σε ειδικά φορτισμένα ακροατήρια, στο ''Κέντρο'' (προοδευτικό κέντρο, μεταρρυθμιστικό κέντρο, δημοκρατικό κέντρο κλπ). Τη στιγμή, μάλιστα, που οι σημαντικότερες συμπράττουσες για το εγχείρημα δυνάμεις έχουν στους τίτλους τους το όνομα : σοσιαλιστικό ή αριστερά (Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών, Δημοκρατική Αριστερά, Κινήσεις πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία), και οι περισσότεροι υποψήφιοι πρόεδροι έχουν την ιδιότητα (δεν την έχουν αποποιηθεί, ούτε κριτικάρει) του μέλους, του στελέχους του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Εδώ, είναι προφανές, ότι χρειάζεται μία σαφής και ειλικρινής εξήγηση : έχει υπάρξει συμφωνία, κι αν ναί, ποιά και σε ποιό επίπεδο για τα (εκ)δηλούμενα περί ''Κέντρου" ; Ιδιαίτερα οι προερχόμενοι από το ΠΑΣΟΚ (μέλη του ΠΑΣΟΚ) υποψήφιοι, ποιά ανάγκη και ποιά ανάλυση υπηρετούν για την αφαίρεση από το λεξιλόγιό τους της έννοιας που προσδιορίζει την κομματική τους ταυτότητα και την αντικατάστασή της με μια άλλη, πρίν μάλιστα το εξηγήσουν αυτό και αποφασισθεί στα θεσμικά τους όργανα ;
Όμως, πέραν αυτών, τα ουσιωδέστερα είναι αλλού. Εξ άλλου, δεν πρόκειται να δώσουμε μια άγονη μάχη χαρακωμάτων, ούτε ποτέ επιμείναμε σε τυπικότητες. Αν συζητούμε το θέμα, είναι γιατί αποτελεί τον πυρήνα μιας στρατηγικής, αποτυπώνει το κεντρικότερο στοιχείο μιας ταυτότητας. Και για τα δύο (και τη στρατηγική, και την ταυτότητα), το εξελισσόμενο εγχείρημα οφείλει να αποδώσει βαρύνουσα σημασία.
Αν, τελικώς, η ''Κεντροαριστερά'' είναι Κέντρο, - που άλλοι το εννοούν και κοινωνικά (μεσαία κοινωνικά στρώματα) και πολιτικά (''ενδιάμεσες'' πολιτικές), ενώ άλλοι απλώς συγκυριακά - , τότε η επιλογή αυτή, έχει παραδώσει στον ΣΥΡΙΖΑ, έχει αφήσει στον Τσίπρα υπό την διαχείρισή του, όλον τον χώρο, όλη την πολιτική (και κοινωνική) ''έκταση'' στα αριστερά. Η εθελούσια μετατόπιση στο κέντρο, αφήνει από αριστερά, ελεύθερο το πεδίο για την κυριαρχία του από το ΣΥΡΙΖΑ. Σχεδόν το σύνολο του άλλοτε παραδοσιακού, ριζοσπαστικού, μαχητικά προοδευτικού χώρου του ΠΑΣΟΚ, αυτού που ονομαζόταν ''κοινωνική αριστερά'', και πολιτικά αντιστοιχούνταν στο ΠΑΣΟΚ, τώρα, με την επιλογή μετατόπισης στο κέντρο εγκαταλείπεται, αφήνεται ακάλυπτος, παραδίδεται στον ΣΥΡΙΖΑ. Τούτο, έμμεσα αλλά με σαφήνεια, αποτελεί και μια παραδοχή ότι : ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον εκφραστής και εκπρόσωπος αυτού του χώρου (της ούτως ειπείν αριστεράς). Μεγαλύτερο λάθος στρατηγικής τοποθέτησης, όταν μάλιστα διεκδικείς να επαναηγεμονεύσεις στον ευρύ αυτό χώρο, δεν θα μπορούσε να γίνει.
Για να μιλήσουμε με αμεσότερο τρόπο. Αντί να οργανωθεί και να εξελιχθεί μια πολυμέτωπη ιδεολογική, αξιακή και πολιτική επίθεση προς τον ΣΥΡΙΖΑ με σκοπό ''την έξωση του από την αυθαίρετη καταπάτηση χώρου που ποτέ δεν του ανήκε'', πραγματοποιείται έμμεσα, αλλά ουσιαστικά, η παραδοχή, αποδοχή της ''καταπάτησης'' και η απόσυρση από τη ''διεκδίκηση''. Έπρεπε να γίνει κατανοητό ότι οι ''μνημονιακοί'' επί Γ. Παπανδρέου, Λ. Παπαδήμου, Α.Σαμαρά-Ε.Βενιζέλου δεν έχουν έξωθεν μαρτυρία και επομένως η τρέχουσα αντιπολίτευση, όσο κι αν είναι λεκτικά σφοδρή, προς τους ''μνημονιακούς'' του Τσίπρα και των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν έχει λειτουργικό και πραγματικό αντίκρισμα, και επομένως η κλιμάκωση της αντιπαράθεσής τους πρέπει να ανέβει, από τη μια, στο αξιακό και ιδεολογικό πεδίο, και, από την άλλη, να γίνονται οι συγκρίσεις με τις μεγάλες κατακτήσεις της χώρας και της κοινωνίας επί ΠΑΣΟΚ, μέχρι το 2004. Η σύγκριση, η αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να γίνει στο κοινό μνημονιακό πεδίο,αλλά εκεί όπου πράγματι υπάρχουν διαφορές (ιδεολογικά : εθνομηδενισμός/πατριωτισμός & πατριωτική Αριστερά, δικαιωματιστές/ εθνικός-πολιτισμικός κορμός & δημοκρατικά δικαιώματα, πολιτικές κοινωνικής ελεημοσύνης/ ανάπτυξη και κοινωνική δικαιοσύνη, μαχητικές μειοψηφίες/ δημοκρατική πλειοψηφία, εξουσιολαγνεία/ κώδικας αξιών της αριστεράς κ.ο.κ.). Επίσης, η σύγκριση πρέπει να γίνεται εκεί όπου πράγματι υπάρχουν αντιδιαστολές (έργα κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ - έργα κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ).
Μια τέτοια κίνηση, εκτός των άλλων, θα επαναγεφύρωνε, θα επανασυνέδεε το σημερινό ΠΑΣΟΚ με το ΠΑΣΟΚ των προοδευτικών κατακτήσεων και της μεγάλης λαϊκής αποδοχής και, επίσης, θα ακύρωνε την ισοπεδωτική ισοφάριση των καλών με τα κακά του ΠΑΣΟΚ, που επικράτησε ως άδικος και ανιστόρητος συμψηφισμός. Δηλαδή, αντί για την απολογητική της περιόδου 2010 -2014 και τις αρνητικές μνήμες της, θα αναζωογονούσε τις θετικές μνήμες της δημιουργικής του 30ετίας (1974 - 2004). Αν, ωστόσο, συνεχισθεί αυτή η γραμμή και η τροπή, αντί, να μετατοπισθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσα από την αναγέννηση και ανασύνθεση της πλειοψηφικής κεντροαριστεράς, πίσω στον περιορισμένο του χώρο, μετατοπίζεται η κεντροαριστερά δεξιότερα, επικυρώνοντας, έτσι, ένα νέο σκηνικό διάταξης δυνάμεων με τον ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρισμένο πόλο στα αριστερά. Ολέθριες επιλογές !...
Ακόμα, αυτός ο πολιτικός προσδιορισμός, ως κέντρο, ως ενδιάμεσο πολιτικό σχήμα, προδιαγράφει, προσδιορίζει και τις εκλογικές του επιδόσεις, οι οποίες θα είναι αντίστοιχες ενός ενδιάμεσου, -στο κέντρο-, σχήματος, ανάλογων και των κεντρώων κομμάτων της Ευρώπης, 6% - 11%. Κατά κάποιον τρόπο, η κοινωνία σε ανταμείβει ανάλογα με εκείνο που ο ίδιος είσαι και δείχνεις ό,τι είσαι. Νέος φορέας στο Κέντρο της πολιτικής χωροθεσίας, χωρίς πραγματικά αυτόνομα χαρακτηριστικά, θα υποστεί την αφαίμαξη και από τ΄ αριστερά και από τα δεξιά, Σε θέση ''σάντουϊτς'', θα ρηγματωθεί, προτιμώντας, τελικά, ως συνήθως, τη συνεργατική κίνηση προς τους επίδοξους φορείς κυβερνητικής εξουσίας.
Ίδιος, κατά βάση, είναι και ο πυρήνας των απόψεων περί ''τρίτου πόλου'', που για λόγους ευπρόσωπης παρουσίασής του αναφέρεται και ως ''ρυθμιστικός παράγοντας''. Τίποτε από αυτά τα ψευδεπίγραφα δεν μπορεί να παραπλανήσει τους γνωρίζοντες Ιστορία , καθώς και τις διαπιστωμένες σχέσεις κέντρων και ομίλων ισχύος με στελέχη που μιλούν για ''Κέντρο'' και στην πράξη εννοούν εξυπηρέτηση των ομίλων ισχύος, ενώ, επίσης, σχεδόν πάντα επιλέγουν δεξιόστροφες λύσεις, ιδιαίτερα στις κρίσιμες φάσεις.
Η μετατόπιση αυτή, δεν είναι απλώς μια μετατόπιση σκηνική, αν και η χωροθετική μετατόπιση συντελεί στην υποβάθμιση. Θα μπορούσε να εννοηθεί ως αλλαγή ρόλου, δηλαδή, από θέση πρωταγωνιστή, σε ρόλο, κυριολεκτικά, τρίτο.
Αξία έχει να τονισθεί και η αλλαγή του ουσιαστικού μέρους το ρόλου, από ρόλο αυτόνομο σε πλαίσιο πολιτικών οικονομικής ανάπτυξης, μετασχηματισμού και κοινωνικής δικαιοσύνης, σε ρόλο ηγεμονευόμενου και πολιτικές συντηρητικές.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχει ενδεχόμενο, σε ορισμένα ηγετικά τμήματα του ΠΑΣΟΚ, όλο αυτό που εδώ αναπτύσσεται να μην έχει εννοηθεί σε όλες του τις διαστάσεις, όπως υπάρχει και η βεβαιότητα ότι σε άλλα ηγετικά στελέχη αποτελεί συνειδητή πολιτική επιλογή και κατεύθυνση, συνδυαζόμενη και με την επιδιωκόμενη μετεκλογική κυβερνητική σύμπραξη με τη ''Ν.Δ''.
Αν, τελικώς, η ''Κεντροαριστερά'' είναι Κέντρο, - που άλλοι το εννοούν και κοινωνικά (μεσαία κοινωνικά στρώματα) και πολιτικά (''ενδιάμεσες'' πολιτικές), ενώ άλλοι απλώς συγκυριακά - , τότε η επιλογή αυτή, έχει παραδώσει στον ΣΥΡΙΖΑ, έχει αφήσει στον Τσίπρα υπό την διαχείρισή του, όλον τον χώρο, όλη την πολιτική (και κοινωνική) ''έκταση'' στα αριστερά. Η εθελούσια μετατόπιση στο κέντρο, αφήνει από αριστερά, ελεύθερο το πεδίο για την κυριαρχία του από το ΣΥΡΙΖΑ. Σχεδόν το σύνολο του άλλοτε παραδοσιακού, ριζοσπαστικού, μαχητικά προοδευτικού χώρου του ΠΑΣΟΚ, αυτού που ονομαζόταν ''κοινωνική αριστερά'', και πολιτικά αντιστοιχούνταν στο ΠΑΣΟΚ, τώρα, με την επιλογή μετατόπισης στο κέντρο εγκαταλείπεται, αφήνεται ακάλυπτος, παραδίδεται στον ΣΥΡΙΖΑ. Τούτο, έμμεσα αλλά με σαφήνεια, αποτελεί και μια παραδοχή ότι : ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον εκφραστής και εκπρόσωπος αυτού του χώρου (της ούτως ειπείν αριστεράς). Μεγαλύτερο λάθος στρατηγικής τοποθέτησης, όταν μάλιστα διεκδικείς να επαναηγεμονεύσεις στον ευρύ αυτό χώρο, δεν θα μπορούσε να γίνει.
Για να μιλήσουμε με αμεσότερο τρόπο. Αντί να οργανωθεί και να εξελιχθεί μια πολυμέτωπη ιδεολογική, αξιακή και πολιτική επίθεση προς τον ΣΥΡΙΖΑ με σκοπό ''την έξωση του από την αυθαίρετη καταπάτηση χώρου που ποτέ δεν του ανήκε'', πραγματοποιείται έμμεσα, αλλά ουσιαστικά, η παραδοχή, αποδοχή της ''καταπάτησης'' και η απόσυρση από τη ''διεκδίκηση''. Έπρεπε να γίνει κατανοητό ότι οι ''μνημονιακοί'' επί Γ. Παπανδρέου, Λ. Παπαδήμου, Α.Σαμαρά-Ε.Βενιζέλου δεν έχουν έξωθεν μαρτυρία και επομένως η τρέχουσα αντιπολίτευση, όσο κι αν είναι λεκτικά σφοδρή, προς τους ''μνημονιακούς'' του Τσίπρα και των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν έχει λειτουργικό και πραγματικό αντίκρισμα, και επομένως η κλιμάκωση της αντιπαράθεσής τους πρέπει να ανέβει, από τη μια, στο αξιακό και ιδεολογικό πεδίο, και, από την άλλη, να γίνονται οι συγκρίσεις με τις μεγάλες κατακτήσεις της χώρας και της κοινωνίας επί ΠΑΣΟΚ, μέχρι το 2004. Η σύγκριση, η αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να γίνει στο κοινό μνημονιακό πεδίο,αλλά εκεί όπου πράγματι υπάρχουν διαφορές (ιδεολογικά : εθνομηδενισμός/πατριωτισμός & πατριωτική Αριστερά, δικαιωματιστές/ εθνικός-πολιτισμικός κορμός & δημοκρατικά δικαιώματα, πολιτικές κοινωνικής ελεημοσύνης/ ανάπτυξη και κοινωνική δικαιοσύνη, μαχητικές μειοψηφίες/ δημοκρατική πλειοψηφία, εξουσιολαγνεία/ κώδικας αξιών της αριστεράς κ.ο.κ.). Επίσης, η σύγκριση πρέπει να γίνεται εκεί όπου πράγματι υπάρχουν αντιδιαστολές (έργα κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ - έργα κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ).
Μια τέτοια κίνηση, εκτός των άλλων, θα επαναγεφύρωνε, θα επανασυνέδεε το σημερινό ΠΑΣΟΚ με το ΠΑΣΟΚ των προοδευτικών κατακτήσεων και της μεγάλης λαϊκής αποδοχής και, επίσης, θα ακύρωνε την ισοπεδωτική ισοφάριση των καλών με τα κακά του ΠΑΣΟΚ, που επικράτησε ως άδικος και ανιστόρητος συμψηφισμός. Δηλαδή, αντί για την απολογητική της περιόδου 2010 -2014 και τις αρνητικές μνήμες της, θα αναζωογονούσε τις θετικές μνήμες της δημιουργικής του 30ετίας (1974 - 2004). Αν, ωστόσο, συνεχισθεί αυτή η γραμμή και η τροπή, αντί, να μετατοπισθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσα από την αναγέννηση και ανασύνθεση της πλειοψηφικής κεντροαριστεράς, πίσω στον περιορισμένο του χώρο, μετατοπίζεται η κεντροαριστερά δεξιότερα, επικυρώνοντας, έτσι, ένα νέο σκηνικό διάταξης δυνάμεων με τον ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρισμένο πόλο στα αριστερά. Ολέθριες επιλογές !...
Ακόμα, αυτός ο πολιτικός προσδιορισμός, ως κέντρο, ως ενδιάμεσο πολιτικό σχήμα, προδιαγράφει, προσδιορίζει και τις εκλογικές του επιδόσεις, οι οποίες θα είναι αντίστοιχες ενός ενδιάμεσου, -στο κέντρο-, σχήματος, ανάλογων και των κεντρώων κομμάτων της Ευρώπης, 6% - 11%. Κατά κάποιον τρόπο, η κοινωνία σε ανταμείβει ανάλογα με εκείνο που ο ίδιος είσαι και δείχνεις ό,τι είσαι. Νέος φορέας στο Κέντρο της πολιτικής χωροθεσίας, χωρίς πραγματικά αυτόνομα χαρακτηριστικά, θα υποστεί την αφαίμαξη και από τ΄ αριστερά και από τα δεξιά, Σε θέση ''σάντουϊτς'', θα ρηγματωθεί, προτιμώντας, τελικά, ως συνήθως, τη συνεργατική κίνηση προς τους επίδοξους φορείς κυβερνητικής εξουσίας.
Ίδιος, κατά βάση, είναι και ο πυρήνας των απόψεων περί ''τρίτου πόλου'', που για λόγους ευπρόσωπης παρουσίασής του αναφέρεται και ως ''ρυθμιστικός παράγοντας''. Τίποτε από αυτά τα ψευδεπίγραφα δεν μπορεί να παραπλανήσει τους γνωρίζοντες Ιστορία , καθώς και τις διαπιστωμένες σχέσεις κέντρων και ομίλων ισχύος με στελέχη που μιλούν για ''Κέντρο'' και στην πράξη εννοούν εξυπηρέτηση των ομίλων ισχύος, ενώ, επίσης, σχεδόν πάντα επιλέγουν δεξιόστροφες λύσεις, ιδιαίτερα στις κρίσιμες φάσεις.
Η μετατόπιση αυτή, δεν είναι απλώς μια μετατόπιση σκηνική, αν και η χωροθετική μετατόπιση συντελεί στην υποβάθμιση. Θα μπορούσε να εννοηθεί ως αλλαγή ρόλου, δηλαδή, από θέση πρωταγωνιστή, σε ρόλο, κυριολεκτικά, τρίτο.
Αξία έχει να τονισθεί και η αλλαγή του ουσιαστικού μέρους το ρόλου, από ρόλο αυτόνομο σε πλαίσιο πολιτικών οικονομικής ανάπτυξης, μετασχηματισμού και κοινωνικής δικαιοσύνης, σε ρόλο ηγεμονευόμενου και πολιτικές συντηρητικές.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχει ενδεχόμενο, σε ορισμένα ηγετικά τμήματα του ΠΑΣΟΚ, όλο αυτό που εδώ αναπτύσσεται να μην έχει εννοηθεί σε όλες του τις διαστάσεις, όπως υπάρχει και η βεβαιότητα ότι σε άλλα ηγετικά στελέχη αποτελεί συνειδητή πολιτική επιλογή και κατεύθυνση, συνδυαζόμενη και με την επιδιωκόμενη μετεκλογική κυβερνητική σύμπραξη με τη ''Ν.Δ''.
Η σοσιαλδημοκρατία, το ΕΣΚ και η ελληνική υστέρηση.
.........................................................................................
Οφείλουμε ακόμα να υπογραμμίσομε ότι η τοποθέτηση του εγχειρήματος στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας είναι άτονη, υποδεέστερη σε κάθε περίπτωση της σημασίας της, με φανερό τον επικαθορισμό από τις απόψεις και τις λογικές του ''Κέντρου''. Μολονότι το νέο εγχείρημα θα έχει θέση στην οικογένεια του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΕΣΚ), μολονότι η θέση της χώρας και για τα επόμενα χρόνια θα χρειάζεται προοδευτικά ευρωπαϊκά ερείσματα και προοδευτικές πολιτικές για την στήριξή της, η διαστάσεις αυτές είναι σοβαρά υποτιμημένες.
Την ίδια στιγμή, κι ενώ εδώ (στα δικά μας) διαπιστώνεται αυτή η αδικαιολόγητη στάση, στην Ευρώπη το ζήτημα της σοσιαλδημοκρατίας ξαναμπήκε σε συζήτηση μετά τη μεγάλη, ιστορική ήττα του SPD στις πρόσφατες εκλογές στη Γερμανία και τη βύθιση του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος στις γαλλικές προεδρικές εκλογές. Με ισχυρή την τάση του επαναπροσδιορισμού των πολιτικών τους και του προφίλ τους, σε δραστική διαφοροποίηση προς τις πολιτικές που αποδέχθηκαν και στις οποίες συνήργησαν (στη Γερμανία με το CDU τα οχτώ χρόνια συγκυβέρνησης και στη Γαλλία επί της προεδρίας Ολλάντ), δείχνουν ότι η κίνησή τους θα βρίσκεται σε αποκλίνουσα, αν όχι αντιδιαμετρική κατεύθυνση από τις λογικές περί κέντρου και της σοσιαλδημοκρατίας της προηγούμενης οχταετίας. Ενώ, πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη η αξιόλογη δυναμική και οι πολιτικές του Τζ. Κόρπιν στο Εργατικό κόμμα Μ. Βρετανίας, του ισπανικού PSOE και του αντίστοιχου πορτογαλικού, καθώς ακόμα και του Μπ. Σάντερς και του διαρκούντος κινήματος του στις ΗΠΑ.
Εντυπωσιάζει το γεγονός της αποκοπής του προβληματισμού και της σκέψης των εδώ ηγετικών στελεχών και προσωπικοτήτων από το γίγνεσθαι των βασικών δυνάμεων της οικογένειας στην οποία ανήκουν (ΕΣΚ), και θα ανήκουν, οι της Κεντροαριστεράς. Εντυπωσιάζει, επίσης, το γεγονός της μεγάλης απόστασης, σχεδόν της μη κατανόησης, των δρομολογούμενων εξελίξεων στην Ε.Ε., από τις οποίες εξαρτώνται σημαντικά, σε ορισμένα θέματα καθοριστικά, τα επόμενα χρόνια της Ελλάδας (π.χ., ΕSM και μετατροπή του σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, κ.ά.). Καθώς, και τα παράθυρα ευκαιρίας που διανοίγονται στη συζητούμενη νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική, σε συνάρτηση με το πνεύμα τεκμηριωμένης (επανα)διαπραγμάτευσης με βάση ρεαλιστικές προτάσεις για όλα τα θέματα (μνημονιακών ρητρών, υπερταμείου, φορολογίας, ασφαλιστικών, ανεργίας, προσφυγικού) που σχετίζονται με τους όρους και τις προϋποθέσεις της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.
Η άτονη, σχεδόν αδιάφορη αναφορά στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και το ΕΣΚ πρέπει να δώσει τη θέση της στην κατανόηση του γίγνεσθαι των αλλαγών στο εσωτερικό της που αφορά και στην μετατόπισή της σε πολιτικές άρσης των χασμάτων Βορρά - Νότου και αντιθέσεων μεταξύ ευρωπαϊκών ζωνών, ώστε η ελληνική κεντροαριστερά να έχει τη δική της θέση και τον δικό της ρόλο σαν το πιο προοδευτικό της τμήμα.
.........................................................................................
Οφείλουμε ακόμα να υπογραμμίσομε ότι η τοποθέτηση του εγχειρήματος στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας είναι άτονη, υποδεέστερη σε κάθε περίπτωση της σημασίας της, με φανερό τον επικαθορισμό από τις απόψεις και τις λογικές του ''Κέντρου''. Μολονότι το νέο εγχείρημα θα έχει θέση στην οικογένεια του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΕΣΚ), μολονότι η θέση της χώρας και για τα επόμενα χρόνια θα χρειάζεται προοδευτικά ευρωπαϊκά ερείσματα και προοδευτικές πολιτικές για την στήριξή της, η διαστάσεις αυτές είναι σοβαρά υποτιμημένες.
Την ίδια στιγμή, κι ενώ εδώ (στα δικά μας) διαπιστώνεται αυτή η αδικαιολόγητη στάση, στην Ευρώπη το ζήτημα της σοσιαλδημοκρατίας ξαναμπήκε σε συζήτηση μετά τη μεγάλη, ιστορική ήττα του SPD στις πρόσφατες εκλογές στη Γερμανία και τη βύθιση του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος στις γαλλικές προεδρικές εκλογές. Με ισχυρή την τάση του επαναπροσδιορισμού των πολιτικών τους και του προφίλ τους, σε δραστική διαφοροποίηση προς τις πολιτικές που αποδέχθηκαν και στις οποίες συνήργησαν (στη Γερμανία με το CDU τα οχτώ χρόνια συγκυβέρνησης και στη Γαλλία επί της προεδρίας Ολλάντ), δείχνουν ότι η κίνησή τους θα βρίσκεται σε αποκλίνουσα, αν όχι αντιδιαμετρική κατεύθυνση από τις λογικές περί κέντρου και της σοσιαλδημοκρατίας της προηγούμενης οχταετίας. Ενώ, πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη η αξιόλογη δυναμική και οι πολιτικές του Τζ. Κόρπιν στο Εργατικό κόμμα Μ. Βρετανίας, του ισπανικού PSOE και του αντίστοιχου πορτογαλικού, καθώς ακόμα και του Μπ. Σάντερς και του διαρκούντος κινήματος του στις ΗΠΑ.
Εντυπωσιάζει το γεγονός της αποκοπής του προβληματισμού και της σκέψης των εδώ ηγετικών στελεχών και προσωπικοτήτων από το γίγνεσθαι των βασικών δυνάμεων της οικογένειας στην οποία ανήκουν (ΕΣΚ), και θα ανήκουν, οι της Κεντροαριστεράς. Εντυπωσιάζει, επίσης, το γεγονός της μεγάλης απόστασης, σχεδόν της μη κατανόησης, των δρομολογούμενων εξελίξεων στην Ε.Ε., από τις οποίες εξαρτώνται σημαντικά, σε ορισμένα θέματα καθοριστικά, τα επόμενα χρόνια της Ελλάδας (π.χ., ΕSM και μετατροπή του σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, κ.ά.). Καθώς, και τα παράθυρα ευκαιρίας που διανοίγονται στη συζητούμενη νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική, σε συνάρτηση με το πνεύμα τεκμηριωμένης (επανα)διαπραγμάτευσης με βάση ρεαλιστικές προτάσεις για όλα τα θέματα (μνημονιακών ρητρών, υπερταμείου, φορολογίας, ασφαλιστικών, ανεργίας, προσφυγικού) που σχετίζονται με τους όρους και τις προϋποθέσεις της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.
Η άτονη, σχεδόν αδιάφορη αναφορά στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και το ΕΣΚ πρέπει να δώσει τη θέση της στην κατανόηση του γίγνεσθαι των αλλαγών στο εσωτερικό της που αφορά και στην μετατόπισή της σε πολιτικές άρσης των χασμάτων Βορρά - Νότου και αντιθέσεων μεταξύ ευρωπαϊκών ζωνών, ώστε η ελληνική κεντροαριστερά να έχει τη δική της θέση και τον δικό της ρόλο σαν το πιο προοδευτικό της τμήμα.
Στόχοι - οδοδείκτες μιας νέας πορείας.
..............................................................
Χρειάζονται συγκεκριμένες θέσεις, στόχοι σε δεδομένο χρόνο και κατάδειξη και ανάδειξη των κοινωνικών στρωμάτων που θέλουμε να εκπροσωπήσουμε και να ενθαρρύνουμε παραγωγικά.
Σε αυτή την πορεία πρέπει να υπάρξουν και ορισμένοι στόχοι - οδοδείκτες που θα καταγράφουν εμβληματικά την αποδέσμευση από την κηδεμονία, την επανένταξη της στους νέους κοινούς μηχανισμούς της Ευρωζώνης και το άνοιγμα μιας νέας εποχής. Τέτοιοι είναι :
1. Κατάργηση του Υπερταμείου και του όρου ενυποθήκευσης 99 ετών των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων της χώρας. Μετατροπή του σε Ταμείο Εθνικού Πλούτου, στο οποίο οι πόροι από την αξιοποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων χρηματοδοτούν κυρίως νέες επενδύσεις και λιγότερο την εξόφληση του χρέους.
2. Κατάργηση του ΤΧΣ, το οποίο και στην αποστολή του απέτυχε και δεν έχει πλέον κανένα ουσιαστικό ρόλο, εφόσον οι εποπτικές αρμοδιότητες ασκούνται από τον SSM και την Τράπεζα Ελλάδος.
3. Σταδιακή κατάργηση του μηχανισμού ELA και εξεύρεση τραπεζικής χρηματοδότησης μέσω των αγορών ως αναγκαίο βήμα επανενεργοποίησης των τραπεζών σε νέες επενδύσεις. Θα είναι επίσης προστάδιο για την έξοδο της χώρας στον διεθνή δανεισμό, που διαφορετικά θα έχει το ρίσκο της αποτυχίας.
4. Απομάκρυνση του ΔΝΤ από το Πρόγραμμα με ανάληψη του χρέους από τον ESM και αργότερα από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, με ταυτόχρονη ρεαλιστική επαναδιαπραγμάτευση των ανήκουστων μέχρι το 2060 πλεονασμάτων με στόχο τον σταθμισμένο συνδυασμό : μείωσης των πλεονασμάτων και ταυτόχρονης αύξησης των ρυθμών ανάπτυξης, ελάττωσης της ανεργίας και μείωσης του ποσοστού φτώχειας.
5. Κινητοποίηση πόρων 100 δισ. ευρώ για επενδύσεις στην επόμενη πενταετία σε ιεραρχημένους τομείς, με παράλληλη επαναθεμελίωση και αναδόμηση του κράτους πρόνοιας και των θεσμών του.
6. Στροφή στην ψηφιακή εποχή, την ενεργειακή εποχή του χαμηλού άνθρακα, την νέα αγροτοδιατροφική οικονομία ποιότητας, την έμφαση στην παραγωγή και το ανταγωνιστικό της νεύρο, την παιδεία -εκπαίδευση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του ελληνικού πολιτισμού και των αναγκών της παραγωγής.
..............................................................
Χρειάζονται συγκεκριμένες θέσεις, στόχοι σε δεδομένο χρόνο και κατάδειξη και ανάδειξη των κοινωνικών στρωμάτων που θέλουμε να εκπροσωπήσουμε και να ενθαρρύνουμε παραγωγικά.
Σε αυτή την πορεία πρέπει να υπάρξουν και ορισμένοι στόχοι - οδοδείκτες που θα καταγράφουν εμβληματικά την αποδέσμευση από την κηδεμονία, την επανένταξη της στους νέους κοινούς μηχανισμούς της Ευρωζώνης και το άνοιγμα μιας νέας εποχής. Τέτοιοι είναι :
1. Κατάργηση του Υπερταμείου και του όρου ενυποθήκευσης 99 ετών των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων της χώρας. Μετατροπή του σε Ταμείο Εθνικού Πλούτου, στο οποίο οι πόροι από την αξιοποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων χρηματοδοτούν κυρίως νέες επενδύσεις και λιγότερο την εξόφληση του χρέους.
2. Κατάργηση του ΤΧΣ, το οποίο και στην αποστολή του απέτυχε και δεν έχει πλέον κανένα ουσιαστικό ρόλο, εφόσον οι εποπτικές αρμοδιότητες ασκούνται από τον SSM και την Τράπεζα Ελλάδος.
3. Σταδιακή κατάργηση του μηχανισμού ELA και εξεύρεση τραπεζικής χρηματοδότησης μέσω των αγορών ως αναγκαίο βήμα επανενεργοποίησης των τραπεζών σε νέες επενδύσεις. Θα είναι επίσης προστάδιο για την έξοδο της χώρας στον διεθνή δανεισμό, που διαφορετικά θα έχει το ρίσκο της αποτυχίας.
4. Απομάκρυνση του ΔΝΤ από το Πρόγραμμα με ανάληψη του χρέους από τον ESM και αργότερα από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, με ταυτόχρονη ρεαλιστική επαναδιαπραγμάτευση των ανήκουστων μέχρι το 2060 πλεονασμάτων με στόχο τον σταθμισμένο συνδυασμό : μείωσης των πλεονασμάτων και ταυτόχρονης αύξησης των ρυθμών ανάπτυξης, ελάττωσης της ανεργίας και μείωσης του ποσοστού φτώχειας.
5. Κινητοποίηση πόρων 100 δισ. ευρώ για επενδύσεις στην επόμενη πενταετία σε ιεραρχημένους τομείς, με παράλληλη επαναθεμελίωση και αναδόμηση του κράτους πρόνοιας και των θεσμών του.
6. Στροφή στην ψηφιακή εποχή, την ενεργειακή εποχή του χαμηλού άνθρακα, την νέα αγροτοδιατροφική οικονομία ποιότητας, την έμφαση στην παραγωγή και το ανταγωνιστικό της νεύρο, την παιδεία -εκπαίδευση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του ελληνικού πολιτισμού και των αναγκών της παραγωγής.
Το ευρύ, συμμετοχικό κίνημα είναι η εγγύηση.
...........................................................................
Για το εγχείρημα τούτο, που βρίσκεται σε εξέλιξη είχαμε μιλήσει και γράψει, είχαμε συμβάλλει και επιμένει όταν ακόμα οι μέρες ήταν ''πέτρινες'', οι εγωισμοί υπέρμετροι, και η ανταπόκριση απογοητευτική. Βρίσκεται τώρα σε κίνηση ! Για να είναι το δρομολόγιο θετικό, η εξέλιξη επιτυχημένη και τα αποτελέσματα καθοριστικά στον ευρύ προοδευτικό χώρο και για την Πατρίδα, κατατέθηκαν όσα παραπάνω αναπτύχθηκαν.
Ας συνοψίσουμε.
Η ενότητα και η επέκταση του συντιθέμενου χώρου είναι αναγκαία. Η συνέπεια για την ολοκλήρωση του εγχειρήματος πρέπει να αποτελεί δέσμευση όλων. Η προοδευτική στρατηγική του και ο αυτόνομος πλειοψηφικός χαρακτήρας του είναι η θεμελιώδης προϋπόθεση του. Ο πατριωτικός χαρακτήρας του στα εθνικά μέτωπα, αλλά και με βαθύ κοινωνικό και αναπτυξιακό αποτύπωμα συνιστά το κεντρικό διακριτικό του. Ένας νέος κόσμος ισόρροπης και βιώσιμης ανάπτυξης, δικαιοσύνης, ευημερίας και δημοκρατίας είναι η αποστολή του. Το μαζικό ρεύμα, ένα νέο πλατύ συμμετοχικό κίνημα πολιτών, δημιουργών, παραγωγών, αγωνιστών είναι η εγγύηση, η ικανή συνθήκη επιτυχίας του.
...........................................................................
Για το εγχείρημα τούτο, που βρίσκεται σε εξέλιξη είχαμε μιλήσει και γράψει, είχαμε συμβάλλει και επιμένει όταν ακόμα οι μέρες ήταν ''πέτρινες'', οι εγωισμοί υπέρμετροι, και η ανταπόκριση απογοητευτική. Βρίσκεται τώρα σε κίνηση ! Για να είναι το δρομολόγιο θετικό, η εξέλιξη επιτυχημένη και τα αποτελέσματα καθοριστικά στον ευρύ προοδευτικό χώρο και για την Πατρίδα, κατατέθηκαν όσα παραπάνω αναπτύχθηκαν.
Ας συνοψίσουμε.
Η ενότητα και η επέκταση του συντιθέμενου χώρου είναι αναγκαία. Η συνέπεια για την ολοκλήρωση του εγχειρήματος πρέπει να αποτελεί δέσμευση όλων. Η προοδευτική στρατηγική του και ο αυτόνομος πλειοψηφικός χαρακτήρας του είναι η θεμελιώδης προϋπόθεση του. Ο πατριωτικός χαρακτήρας του στα εθνικά μέτωπα, αλλά και με βαθύ κοινωνικό και αναπτυξιακό αποτύπωμα συνιστά το κεντρικό διακριτικό του. Ένας νέος κόσμος ισόρροπης και βιώσιμης ανάπτυξης, δικαιοσύνης, ευημερίας και δημοκρατίας είναι η αποστολή του. Το μαζικό ρεύμα, ένα νέο πλατύ συμμετοχικό κίνημα πολιτών, δημιουργών, παραγωγών, αγωνιστών είναι η εγγύηση, η ικανή συνθήκη επιτυχίας του.
Θεσσαλονίκη, 2 Νοέμβρη 2017.
