Ο Άη Βασίλης και οι τάρανδοί του
του Σπ. Γ. Δερμιτζάκη
Είναι σίγουρα ο πιο διάσημος άγιος.
Μπορεί να είναι και ο μόνος άγιος που γιορτάζεται με τόση θέρμη από Ορθόδοξους, Καθολικούς, Προτεστάντες. Ίσως ακόμη και από μη Χριστιανούς. Ποιος είναι όμως στην πραγματικότητα ο Αη Βασίλης και από που κρατά η...κόκκινη σκούφια του;
Εμείς μπορεί να τον αποκαλούμε Βασίλη, όμως αν τον συναντήσεις πουθενά εκτός ελληνικών συνόρων, τότε δεν θα ακούσει στο όνομα Bill. Αντίθετα θα "γυρίσει" να τον αποκαλέσεις Νικόλαο. Πολύ απλά η ελληνική παράδοση, άλλαξε λίγο το όνομα του ασπρογένη χοντρούλη, για να μπορέσει να χωρέσει και τα έθιμα του Άγιου Βασίλειου, ο οποίος μοίρασε για πρώτη φορά την παραδοσιακή βασιλόπιτα. Επίσης, σε όλο τον κόσμο ο Άη Βασίλη πετάει από σπίτι σε σπίτι ξημερώματα Χριστουγέννων και όχι πρωτοχρονιάς.
Η ειρωνεία είναι πως, ενώ προσπαθήσαμε να εξελληνίσουμε τον Άη Βασίλη, η αλήθεια είναι ότι αυτός ήταν πάντα μέλος της “ελληνικής ομογένειας”.
Η παράδοση λέει ότι το 1087 μ.Χ. Ιταλοί ναυτικοί συμμετείχαν σε εκστρατεία για τη μεταφορά των λειψάνων του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι, από την Μύρα της Μικράς Ασίας. Οι ναυτικοί έκλεψαν τα οστά παρά τις αντιρρήσεις των εκεί χριστιανών, για να τον προστατέψουν από την επιδρομή πειρατών.
Η φήμη του εξαπλώνεται γρήγορα σε όλη την Ευρώπη και ιστορίες κάνουν λόγο για τον προστάτη των θαλασσών, αλλά πλέον και των παιδιών που πετά στους αιθέρες πάνω στο άλογο του και μοιράζει χρυσό σε φτωχούς ρίχνοντας τον από την καμινάδα των σπιτιών.
Όσο ο Άγιος Νικόλαος ταξιδεύει από χώρα σε χώρα, τόσο αποκτά νέα χαρακτηριστικά. Κάθε λαός του προσθέτει στοιχεία από την δική του παράδοση. Στην περιοχή λοιπόν της σημερινής Γερμανίας, υποδέχθηκαν τον Sinter Klaas (Άγιο Νικόλαο) όταν ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό, στον οποίο έδωσαν πολλά στοιχεία από έναν άλλο θεό τον Odin (Οντιν). Ο Θεός εκείνος πετούσε με το άλογό του στους ουρανούς και επιβράβευε τα παιδιά με δώρα και γλυκά. Αντίστοιχα εκείνα άφηναν καρότα και ζάχαρη στις μπότες τους για να ταΐσουν το άλογό του.
Ο Άη Βασίλης είναι ίσως ο «Άγιος» με τα περισσότερα ονόματα: Άγιο Βασίλη τον ονομάζουμε οι Έλληνες, Φάδερ Κρίστμας οι Βρετανοί, Περ Νοέλ οι Γάλλοι, Μος Κράκιουν οι Ρουμάνοι, Τζεντ Μπόζικνακ οι Κροατοί, Σίντερ Κλάας οι Ολλανδοί και οι Ινδονήσιοι, Καχάντ Παπίκ οι Αρμένιοι, Βάιναχτσμαν οι Γερμανοί και οι Αυστριακοί, Παπά Νοέλ οι Ισπανοί και οι Βολιβιανοί, Ιλ Κρίσμις Φάδερ οι Μαλτέζοι, Σάξτα Μπάμπα οι Αζέροι, Πάι Νατάλ οι Πορτογάλοι, Κολάχο οι Κοσταρικανοί, Μπάμπα Νοέλ οι Αιγύπτιοι, οι Ιρανοί και οι Ιρακινοί, Λαμ Κουνγκ Κουνγκ οι Κινέζοι, Νέντα Μραζ οι Βόσνιοι, Παπάι Νατάλ οι Βραζιλιάνοι, Μπάμπο Νατάλε οι Ιταλοί, Χοτέισο οι Ιάπωνες, Μπάμπα Τσανγκαλού οι Αφγανοί, Μπαμπαδίμρι οι Αλβανοί, Νοέλ Μπαμπά οι Τούρκοι, Χουλουβάνα οι Εσθονοί, Γιουλουπούκκι οι Φινλανδοί, Ντάιντο Κολέντα οι Βούλγαροι, Βιεγίτο Πασκέουρο οι Χιλιανοί, Οβλίιν Οβγκόν οι Μογγόλοι, Τελαπό οι Ούγγροι, Γιουλμάντεν οι Δανοί και Σάντα Κλάους οι Αμερικανοί. Όπως κι αν τον λένε, όμως, το μόνο σίγουρο είναι ότι τα παιδάκια περιμένουν από αυτόν δώρα την Πρωτοχρονιά.
Βέβαια ο ορθόδοξος Άγιος Νικόλαος και Σάντα Κλάους, εικονογραφικά, δεν έχουν καμιά ομοιότητα. Αλλά και ο Άη Βασίλης στην αρχή είχε πολύ διαφορετική εμφάνιση (ψηλός και λεπτός με ταπεινή αμφίεση) από τη γνωστή φιγούρα με τα ροδοκόκκινα μάγουλα, την άσπρη γενειάδα, την κατακόκκινη στολή, τις μαύρες μπότες, μια μεγάλη κοιλιά και μια εξίσου μεγάλη σάκα, γεμάτη δώρα. Αυτό το «καρτούν» από τον, γερμανικής καταγωγής, αμερικανό πολιτικό σκιτσογράφο Τόμας Ναστ και δημοσιεύτηκε το 1862 στο περιοδικό Harper's Weekly. Το 1931, η Coca Cola υιοθέτησε αυτή τη φιγούρα για διαφημιστικούς σκοπούς, με αποτέλεσμα να τη διαδώσει ιδιαίτερα. Το κόκκινο χρώμα της στολής του ταίριαζε πολύ με τις κόκκινες συσκευασίες του αναψυκτικού και έτσι καθιερώθηκε ως σύμβολό τους κατά κάποιον τρόπο.
«A visit from St. Nicholas»
Την 23 Δεκεμβρίου 1823 δημοσιεύεται ένα ποίημα ανώνυμα, το «A visit from St. Nicholas», επίσης γνωστό και ως «Twas The Night Before Christmas». Το ποίημα αυτό, που έγραψε ο Clement Clarke Moore καθηγητής Ελληνικής και Ανατολίτικης λογοτεχνίας, συνέβαλλε κατά κύριο λόγο στην διαμόρφωση της ιδέας και της εικόνας που έχουμε σήμερα για τον Άη Βασίλη, ή μάλλον τον Santa Claus ή St. Nicholas.
Από την εξωτερική εμφάνισή του, την νύχτα που επισκέπτεται τα παιδιά, τον τρόπο με τον οποίο μετακινείται, τους ταράνδους που χρησιμοποιεί και τα ονόματά τους, το ότι φέρνει δώρα στα παιδιά ακόμα και το ότι μπαίνει από την καμινάδα. Σε αυτό το ποίημα βρίσκουμε για πρώτη φορά αναφορά στους ταράνδους του Άη Βασίλη και τα ονόματά τους.
Τα ονόματα των (αρχικά) 8 ιπτάμενων ταράνδων που οδηγούν το έλκηθρό του είναι
Dasher (Ντάσερ) και Dancer (Ντάνσερ),
Prancer (Πράσνερ) και Vixen (Βίξεν),
Comet (Κόμετ) και Cupid (Κιούμπιτ),
Dunder (Ντόνερ) και Blixem (Μπλίτζεν).
Ο Dunder αργότερα το άλλαξε σε Donder ή Donner, και μετά από λίγο ο Blixem ωθούμενος από τη ζήλια το άλλαξε και αυτός σε Blitzen.
Για να ολοκληρωθεί όμως η λίστα αυτή το 1939 το τραγούδι Rudolph the Red-Nosed Reindeer σε εκτέλεση του Gene Autry διείσδυσε στην συλλογική κουλτούρα και με την τεράστια απήχησή του επέβαλε τον Ρούντολφ ως αρχηγό και οδηγό των ταράνδων του Άη Βασίλη.
«Μια παραμονή Χριστουγέννων τόσο σκοτεινή και ομιχλώδη που ο Άη Βασίλης είχε πρόβλημα να ξεκινήσει την καθιερωμένη διαδρομή του και να παραδώσει τα χριστουγεννιάτικα δώρα σε όλα τα καλά παιδιά του κόσμου, διέκρινε ανάμεσα στο κοπάδι με τους ταράνδους του έναν μικρό τάρανδο που η μύτη του ήταν τόσο φωτεινή που αν οδηγούσε τους άλλους ταράνδους στην διάρκεια εκείνης της νύχτας ο Άη Βασίλης θα μπορούσε να κάνει την διαδρομή του και έτσι ο Ρούντολφ έσωσε τα Χριστούγεννα έγινε ήρωας και ο πιο γνωστός από όλους τους ταράνδους του Άη Βασίλη.»
Μια άλλη εκδοχή του μύθου αναφέρεται στο πρόβλημα για το ποια θα είναι η θέση του Ρούντολφ στο έλκηθρο μιας και αν έμπαινε μαζί με τους άλλους το έλκηθρο θα πήγαινε μονόπαντα. Από την άλλη δεν υπήρχαν και θέσεις στο έλκηθρο γιατί και οι δύο θέσεις που διαθέτει καταλαμβάνονται από τον παχύσαρκο πλην συμπαθέστατο Άγιο, ενώ το πορτμπαγκάζ γεμίζεται από τον σάκο. Έτσι καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο Ρούντολφ ήταν δεμένος από πίσω, ήταν δηλαδή ο τάρανδος ρεζέρβα. Αλλά ο Ρούντολφ ήταν δεμένος ανάποδα ώστε η κόκκινη μύτη του να χρησιμεύει ως φώτα στάθμευσης έτσι ώστε να αποφεύγονται οι συγκρούσεις με άλλα ιπτάμενα αντικείμενα.
Αυτά είναι λίγο έως πολύ γνωστά.
Κάτι όμως που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι οι τάρανδοι του Άη-Βασίλη (ακόμα και ο Ρούντολφ) είναι γένους θηλυκού.
Την ιστορική αυτή παρεξήγηση έρχονται να διευκρινίσουν οι ερευνητές, χρησιμοποιώντας αρχές της βιολογίας που προσδιορίζουν το πραγματικό φύλο των ταράνδων. Συγκεκριμένα, οι Τζέραλντ Λίνκολν και Ντέιβιντ Μπράιντ, από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, αποκαλύπτουν κάτι που δεν γνωρίζαμε για τους ταράνδους, ή κι αν το γνωρίζαμε δεν το είχαμε συνδυάσει ποτέ με τον μύθο του Άη Βασίλη. Σε κάθε αναπαράσταση και ζωγραφιά ο Άγιος Βασίλης απεικονίζεται να ταξιδεύει τέλη Δεκέμβρη πάνω σε ένα έλκηθρο που το σέρνουν τεράστιοι τάρανδοι με κέρατα.
Οι συγκεκριμένοι τάρανδοι, με την επιστημονική ονομασία Rangifer tarandus και γνωστοί ως Καριμπού στη Βόρεια Αμερική, αν ήταν όντως αρσενικοί δεν θα έπρεπε να έχουν κέρατα. Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, οι αρσενικοί τάρανδοι Καριμπού στα τέλη του Νοέμβρη χάνουν τα κέρατά τους, τα οποία αρχίζουν να φυτρώνουν σιγά σιγά στις αρχές της άνοιξης, ώστε να είναι μεγάλα και γερά στην εποχή του ζευγαρώματος το φθινόπωρο, για να μπορέσουν να παλέψουν μεταξύ τους για να διεκδικήσουν τα θηλυκά τους. Ωστόσο, από αυτό προκύπτει ότι οι αρσενικοί τάρανδοι δεν έχουν κέρατα την περίοδο των Χριστουγέννων. Τα θηλυκά του είδους όμως, αντίθετα, διατηρούν τα κέρατά τους όλο το χρόνο. Μάλιστα, ανάμεσα στα 44 καταγεγραμμένα είδη ελαφιών, οι τάρανδοι είναι τα μόνα ζώα στα οποία έχει κέρατα και το θηλυκό, όλο τον χρόνο.
Η επιστήμη συνεχίζει την απομυθοποίηση:
Οι ιπτάμενοι τάρανδοι που σέρνουν το έλκηθρο του Άι Βασίλη έχουν κόκκινη μύτη λόγω της αυξημένης κυκλοφορίας αίματος στη ρινική κοιλότητα, ένα χαρακτηριστικό που τους βοηθά να επιβιώνουν στην παγωνιά της Λαπωνίας, σύμφωνα με μελέτη της «British Medical Journal».
Ο Άγιος Βασίλης έχει μόλις 31 ώρες για να δουλέψει, κι αυτό χάρη στη διαφορά ώρας και την περιστροφή της γης, θα υποθέσουμε ότι ταξιδεύει από ανατολάς προς δυσμάς (που είναι και το πιο λογικό μιας και τόσα χρόνια κάνει αυτή τη δουλειά) αυτό μας κάνει 822,6 επισκέψεις το δευτερόλεπτο. Δηλαδή, για κάθε χριστιανικό σπίτι με ένα καλό παιδί, ο Άγιος Βασίλης έχει 1/1000στό του δευτερολέπτου να παρκάρει το έλκηθρο, να κατέβει, να πηδήξει από την καμινάδα, να αφήσει τα δώρα στα παπούτσια του καθενός, να βάλει κάποια δώρα κάτω από το δέντρο, να φάει το κομμάτι της πίτας του, να ξανανέβει την καμινάδα, να ξαναμπεί στο έλκηθρο και να φύγει για το επόμενο σπίτι.
Αν υποθέσουμε ότι αυτές οι 91,8 εκατομμύρια επισκέψεις ισαπέχουν μεταξύ τους (χάριν υπολογισμών), μιλάμε για απόσταση 0,78 μιλιά ανά σπίτι, συνολικό ταξίδι 75,5 εκατομμύρια μίλια, και χωρίς να μετράμε τις στάσεις για να κάνει την «ανάγκη» του! Αυτό σημαίνει ότι το έλκηθρο τρέχει με 650 μιλιά το δευτερόλεπτο, 3.000 φορές την ταχύτητα του ήχου. Συγκριτικά, το πιο γρήγορο μέσο που φτιάχτηκε από τον άνθρωπο κινείται μόλις με 27,4 μίλια το δευτερόλεπτο ενώ ένας κανονικός τάρανδος μπορεί να τρέξει το πολύ με 15 μίλια την ώρα.
Το φορτίο στο έλκηθρο είναι άλλο ένα ενδιαφέρον σημείο. Με την προϋπόθεση ότι κάθε παιδάκι θα πάρει ένα πακέτο που ζυγίζει μόλις ένα κιλό, το έλκηθρο κουβαλάει περίπου 321.300 τόνους, χωρίς να μετράμε τον ίδιο τον Άγιο Βασίλη ο οποίος λέγεται ότι είναι και χοντρός. Και δεν μετράμε το γεγονός ότι έχει φάει και 91,8 εκ. κομμάτια πίτας. Κανονικά, ένας τάρανδος μπορεί να κουβαλήσει το πολύ 150 κιλά. Ακόμα και αν ο περίφημος ιπτάμενος τάρανδος μπορούσε να κουβαλήσει 10 φορές περισσότερο βάρος, 8 ή και 9 τάρανδοι σε καμιά περίπτωση δεν φτάνουν. Για την ακρίβεια χρειάζονται 214.200 τάρανδοι.
Αυτό αυξάνει το συνολικό βάρος (και πάλι χωρίς να μετράμε το βάρος του ελκήθρου) σε 353.430 τόνους (4 φορές περισσότερο από το μεγαλύτερο υπερωκεάνιο).
353.000 τόνοι που κινούνται με 650 μιλιά το δευτερόλεπτο έχουν μια απίστευτη αντίσταση στον αέρα η οποία προκαλεί θερμότητα (όπως στα διαστημόπλοια όταν μπαίνουν στην ατμόσφαιρα της γης). Το μπροστινό ζευγάρι ταράνδων θα αποσβέσει 14,3 τετράκις εκατομμύρια Joule ενέργειας ανά δευτερόλεπτο. Το καθένα. Με αλλά λόγια, θα εξατμιστούν ακαριαία με εκκωφαντικό θόρυβο, αφήνοντας το ζευγάρι που βρίσκεται από πίσω εκτεθειμένο.
Ολόκληρο το κοπάδι, θα εξατμιστεί μέσα σε 4.26 χιλιοστά του δευτερολέπτου. Ο Άγιος Βασίλης εν τω μεταξύ, θα πρέπει να αντέχει σε επιτάχυνση 17500,06 φορές μεγαλύτερη της βαρύτητας. Αν ζυγίζει γύρω στα 100 κιλά (και λίγα λέμε) θα γίνει χαλκομανία στο πίσω μέρος του καθίσματός του εξαιτίας των 2.107.007 κιλών αδράνειας.
Ευτυχώς τα παιδιά από τις επιστημονικές αναλύσεις προτιμούν τη στρουμπουλή καλοκάγαθη φιγούρα που ζει κάπου στον Βόρειο Πόλο με τη σύζυγό του και πάρα πολλά ξωτικά, ενώ διαθέτει μαγικούς ταράνδους που οδηγούν το έλκηθρό του πετώντας στον ουρανό!
ΠΗΓΕΣ
Μικαέλλα Λοΐζου: Ο Άγιος με τα πιο πολλά ονόματα - 28.12.2009
Λευτέρης Λεβίδης: Η αληθινή ιστορία του Άγιου Βασίλη
Σταυρούλα Μπρούστα: Τι αποκαλύπτουν οι επιστήμονες - Ο Ρούντολφ είναι θηλυκό: η αλήθεια για τους τάρανδους του Άγιου Βασίλη - 24.12.2014
Help Post - 26.12.2016
iefimerida - 26.12.2016
του Σπ. Γ. Δερμιτζάκη
Είναι σίγουρα ο πιο διάσημος άγιος.
Μπορεί να είναι και ο μόνος άγιος που γιορτάζεται με τόση θέρμη από Ορθόδοξους, Καθολικούς, Προτεστάντες. Ίσως ακόμη και από μη Χριστιανούς. Ποιος είναι όμως στην πραγματικότητα ο Αη Βασίλης και από που κρατά η...κόκκινη σκούφια του;
Εμείς μπορεί να τον αποκαλούμε Βασίλη, όμως αν τον συναντήσεις πουθενά εκτός ελληνικών συνόρων, τότε δεν θα ακούσει στο όνομα Bill. Αντίθετα θα "γυρίσει" να τον αποκαλέσεις Νικόλαο. Πολύ απλά η ελληνική παράδοση, άλλαξε λίγο το όνομα του ασπρογένη χοντρούλη, για να μπορέσει να χωρέσει και τα έθιμα του Άγιου Βασίλειου, ο οποίος μοίρασε για πρώτη φορά την παραδοσιακή βασιλόπιτα. Επίσης, σε όλο τον κόσμο ο Άη Βασίλη πετάει από σπίτι σε σπίτι ξημερώματα Χριστουγέννων και όχι πρωτοχρονιάς.
Η ειρωνεία είναι πως, ενώ προσπαθήσαμε να εξελληνίσουμε τον Άη Βασίλη, η αλήθεια είναι ότι αυτός ήταν πάντα μέλος της “ελληνικής ομογένειας”.
Η παράδοση λέει ότι το 1087 μ.Χ. Ιταλοί ναυτικοί συμμετείχαν σε εκστρατεία για τη μεταφορά των λειψάνων του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι, από την Μύρα της Μικράς Ασίας. Οι ναυτικοί έκλεψαν τα οστά παρά τις αντιρρήσεις των εκεί χριστιανών, για να τον προστατέψουν από την επιδρομή πειρατών.
Η φήμη του εξαπλώνεται γρήγορα σε όλη την Ευρώπη και ιστορίες κάνουν λόγο για τον προστάτη των θαλασσών, αλλά πλέον και των παιδιών που πετά στους αιθέρες πάνω στο άλογο του και μοιράζει χρυσό σε φτωχούς ρίχνοντας τον από την καμινάδα των σπιτιών.
Όσο ο Άγιος Νικόλαος ταξιδεύει από χώρα σε χώρα, τόσο αποκτά νέα χαρακτηριστικά. Κάθε λαός του προσθέτει στοιχεία από την δική του παράδοση. Στην περιοχή λοιπόν της σημερινής Γερμανίας, υποδέχθηκαν τον Sinter Klaas (Άγιο Νικόλαο) όταν ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό, στον οποίο έδωσαν πολλά στοιχεία από έναν άλλο θεό τον Odin (Οντιν). Ο Θεός εκείνος πετούσε με το άλογό του στους ουρανούς και επιβράβευε τα παιδιά με δώρα και γλυκά. Αντίστοιχα εκείνα άφηναν καρότα και ζάχαρη στις μπότες τους για να ταΐσουν το άλογό του.
Ο Άη Βασίλης είναι ίσως ο «Άγιος» με τα περισσότερα ονόματα: Άγιο Βασίλη τον ονομάζουμε οι Έλληνες, Φάδερ Κρίστμας οι Βρετανοί, Περ Νοέλ οι Γάλλοι, Μος Κράκιουν οι Ρουμάνοι, Τζεντ Μπόζικνακ οι Κροατοί, Σίντερ Κλάας οι Ολλανδοί και οι Ινδονήσιοι, Καχάντ Παπίκ οι Αρμένιοι, Βάιναχτσμαν οι Γερμανοί και οι Αυστριακοί, Παπά Νοέλ οι Ισπανοί και οι Βολιβιανοί, Ιλ Κρίσμις Φάδερ οι Μαλτέζοι, Σάξτα Μπάμπα οι Αζέροι, Πάι Νατάλ οι Πορτογάλοι, Κολάχο οι Κοσταρικανοί, Μπάμπα Νοέλ οι Αιγύπτιοι, οι Ιρανοί και οι Ιρακινοί, Λαμ Κουνγκ Κουνγκ οι Κινέζοι, Νέντα Μραζ οι Βόσνιοι, Παπάι Νατάλ οι Βραζιλιάνοι, Μπάμπο Νατάλε οι Ιταλοί, Χοτέισο οι Ιάπωνες, Μπάμπα Τσανγκαλού οι Αφγανοί, Μπαμπαδίμρι οι Αλβανοί, Νοέλ Μπαμπά οι Τούρκοι, Χουλουβάνα οι Εσθονοί, Γιουλουπούκκι οι Φινλανδοί, Ντάιντο Κολέντα οι Βούλγαροι, Βιεγίτο Πασκέουρο οι Χιλιανοί, Οβλίιν Οβγκόν οι Μογγόλοι, Τελαπό οι Ούγγροι, Γιουλμάντεν οι Δανοί και Σάντα Κλάους οι Αμερικανοί. Όπως κι αν τον λένε, όμως, το μόνο σίγουρο είναι ότι τα παιδάκια περιμένουν από αυτόν δώρα την Πρωτοχρονιά.
Βέβαια ο ορθόδοξος Άγιος Νικόλαος και Σάντα Κλάους, εικονογραφικά, δεν έχουν καμιά ομοιότητα. Αλλά και ο Άη Βασίλης στην αρχή είχε πολύ διαφορετική εμφάνιση (ψηλός και λεπτός με ταπεινή αμφίεση) από τη γνωστή φιγούρα με τα ροδοκόκκινα μάγουλα, την άσπρη γενειάδα, την κατακόκκινη στολή, τις μαύρες μπότες, μια μεγάλη κοιλιά και μια εξίσου μεγάλη σάκα, γεμάτη δώρα. Αυτό το «καρτούν» από τον, γερμανικής καταγωγής, αμερικανό πολιτικό σκιτσογράφο Τόμας Ναστ και δημοσιεύτηκε το 1862 στο περιοδικό Harper's Weekly. Το 1931, η Coca Cola υιοθέτησε αυτή τη φιγούρα για διαφημιστικούς σκοπούς, με αποτέλεσμα να τη διαδώσει ιδιαίτερα. Το κόκκινο χρώμα της στολής του ταίριαζε πολύ με τις κόκκινες συσκευασίες του αναψυκτικού και έτσι καθιερώθηκε ως σύμβολό τους κατά κάποιον τρόπο.
Την 23 Δεκεμβρίου 1823 δημοσιεύεται ένα ποίημα ανώνυμα, το «A visit from St. Nicholas», επίσης γνωστό και ως «Twas The Night Before Christmas». Το ποίημα αυτό, που έγραψε ο Clement Clarke Moore καθηγητής Ελληνικής και Ανατολίτικης λογοτεχνίας, συνέβαλλε κατά κύριο λόγο στην διαμόρφωση της ιδέας και της εικόνας που έχουμε σήμερα για τον Άη Βασίλη, ή μάλλον τον Santa Claus ή St. Nicholas.
Από την εξωτερική εμφάνισή του, την νύχτα που επισκέπτεται τα παιδιά, τον τρόπο με τον οποίο μετακινείται, τους ταράνδους που χρησιμοποιεί και τα ονόματά τους, το ότι φέρνει δώρα στα παιδιά ακόμα και το ότι μπαίνει από την καμινάδα. Σε αυτό το ποίημα βρίσκουμε για πρώτη φορά αναφορά στους ταράνδους του Άη Βασίλη και τα ονόματά τους.
Τα ονόματα των (αρχικά) 8 ιπτάμενων ταράνδων που οδηγούν το έλκηθρό του είναι
Dasher (Ντάσερ) και Dancer (Ντάνσερ),
Prancer (Πράσνερ) και Vixen (Βίξεν),
Comet (Κόμετ) και Cupid (Κιούμπιτ),
Dunder (Ντόνερ) και Blixem (Μπλίτζεν).
Ο Dunder αργότερα το άλλαξε σε Donder ή Donner, και μετά από λίγο ο Blixem ωθούμενος από τη ζήλια το άλλαξε και αυτός σε Blitzen.
Για να ολοκληρωθεί όμως η λίστα αυτή το 1939 το τραγούδι Rudolph the Red-Nosed Reindeer σε εκτέλεση του Gene Autry διείσδυσε στην συλλογική κουλτούρα και με την τεράστια απήχησή του επέβαλε τον Ρούντολφ ως αρχηγό και οδηγό των ταράνδων του Άη Βασίλη.
«Μια παραμονή Χριστουγέννων τόσο σκοτεινή και ομιχλώδη που ο Άη Βασίλης είχε πρόβλημα να ξεκινήσει την καθιερωμένη διαδρομή του και να παραδώσει τα χριστουγεννιάτικα δώρα σε όλα τα καλά παιδιά του κόσμου, διέκρινε ανάμεσα στο κοπάδι με τους ταράνδους του έναν μικρό τάρανδο που η μύτη του ήταν τόσο φωτεινή που αν οδηγούσε τους άλλους ταράνδους στην διάρκεια εκείνης της νύχτας ο Άη Βασίλης θα μπορούσε να κάνει την διαδρομή του και έτσι ο Ρούντολφ έσωσε τα Χριστούγεννα έγινε ήρωας και ο πιο γνωστός από όλους τους ταράνδους του Άη Βασίλη.»
Μια άλλη εκδοχή του μύθου αναφέρεται στο πρόβλημα για το ποια θα είναι η θέση του Ρούντολφ στο έλκηθρο μιας και αν έμπαινε μαζί με τους άλλους το έλκηθρο θα πήγαινε μονόπαντα. Από την άλλη δεν υπήρχαν και θέσεις στο έλκηθρο γιατί και οι δύο θέσεις που διαθέτει καταλαμβάνονται από τον παχύσαρκο πλην συμπαθέστατο Άγιο, ενώ το πορτμπαγκάζ γεμίζεται από τον σάκο. Έτσι καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο Ρούντολφ ήταν δεμένος από πίσω, ήταν δηλαδή ο τάρανδος ρεζέρβα. Αλλά ο Ρούντολφ ήταν δεμένος ανάποδα ώστε η κόκκινη μύτη του να χρησιμεύει ως φώτα στάθμευσης έτσι ώστε να αποφεύγονται οι συγκρούσεις με άλλα ιπτάμενα αντικείμενα.
Αυτά είναι λίγο έως πολύ γνωστά.
Κάτι όμως που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι οι τάρανδοι του Άη-Βασίλη (ακόμα και ο Ρούντολφ) είναι γένους θηλυκού.
Την ιστορική αυτή παρεξήγηση έρχονται να διευκρινίσουν οι ερευνητές, χρησιμοποιώντας αρχές της βιολογίας που προσδιορίζουν το πραγματικό φύλο των ταράνδων. Συγκεκριμένα, οι Τζέραλντ Λίνκολν και Ντέιβιντ Μπράιντ, από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, αποκαλύπτουν κάτι που δεν γνωρίζαμε για τους ταράνδους, ή κι αν το γνωρίζαμε δεν το είχαμε συνδυάσει ποτέ με τον μύθο του Άη Βασίλη. Σε κάθε αναπαράσταση και ζωγραφιά ο Άγιος Βασίλης απεικονίζεται να ταξιδεύει τέλη Δεκέμβρη πάνω σε ένα έλκηθρο που το σέρνουν τεράστιοι τάρανδοι με κέρατα.
Οι συγκεκριμένοι τάρανδοι, με την επιστημονική ονομασία Rangifer tarandus και γνωστοί ως Καριμπού στη Βόρεια Αμερική, αν ήταν όντως αρσενικοί δεν θα έπρεπε να έχουν κέρατα. Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, οι αρσενικοί τάρανδοι Καριμπού στα τέλη του Νοέμβρη χάνουν τα κέρατά τους, τα οποία αρχίζουν να φυτρώνουν σιγά σιγά στις αρχές της άνοιξης, ώστε να είναι μεγάλα και γερά στην εποχή του ζευγαρώματος το φθινόπωρο, για να μπορέσουν να παλέψουν μεταξύ τους για να διεκδικήσουν τα θηλυκά τους. Ωστόσο, από αυτό προκύπτει ότι οι αρσενικοί τάρανδοι δεν έχουν κέρατα την περίοδο των Χριστουγέννων. Τα θηλυκά του είδους όμως, αντίθετα, διατηρούν τα κέρατά τους όλο το χρόνο. Μάλιστα, ανάμεσα στα 44 καταγεγραμμένα είδη ελαφιών, οι τάρανδοι είναι τα μόνα ζώα στα οποία έχει κέρατα και το θηλυκό, όλο τον χρόνο.
Η επιστήμη συνεχίζει την απομυθοποίηση:
Οι ιπτάμενοι τάρανδοι που σέρνουν το έλκηθρο του Άι Βασίλη έχουν κόκκινη μύτη λόγω της αυξημένης κυκλοφορίας αίματος στη ρινική κοιλότητα, ένα χαρακτηριστικό που τους βοηθά να επιβιώνουν στην παγωνιά της Λαπωνίας, σύμφωνα με μελέτη της «British Medical Journal».
Ο Άγιος Βασίλης έχει μόλις 31 ώρες για να δουλέψει, κι αυτό χάρη στη διαφορά ώρας και την περιστροφή της γης, θα υποθέσουμε ότι ταξιδεύει από ανατολάς προς δυσμάς (που είναι και το πιο λογικό μιας και τόσα χρόνια κάνει αυτή τη δουλειά) αυτό μας κάνει 822,6 επισκέψεις το δευτερόλεπτο. Δηλαδή, για κάθε χριστιανικό σπίτι με ένα καλό παιδί, ο Άγιος Βασίλης έχει 1/1000στό του δευτερολέπτου να παρκάρει το έλκηθρο, να κατέβει, να πηδήξει από την καμινάδα, να αφήσει τα δώρα στα παπούτσια του καθενός, να βάλει κάποια δώρα κάτω από το δέντρο, να φάει το κομμάτι της πίτας του, να ξανανέβει την καμινάδα, να ξαναμπεί στο έλκηθρο και να φύγει για το επόμενο σπίτι.
Αν υποθέσουμε ότι αυτές οι 91,8 εκατομμύρια επισκέψεις ισαπέχουν μεταξύ τους (χάριν υπολογισμών), μιλάμε για απόσταση 0,78 μιλιά ανά σπίτι, συνολικό ταξίδι 75,5 εκατομμύρια μίλια, και χωρίς να μετράμε τις στάσεις για να κάνει την «ανάγκη» του! Αυτό σημαίνει ότι το έλκηθρο τρέχει με 650 μιλιά το δευτερόλεπτο, 3.000 φορές την ταχύτητα του ήχου. Συγκριτικά, το πιο γρήγορο μέσο που φτιάχτηκε από τον άνθρωπο κινείται μόλις με 27,4 μίλια το δευτερόλεπτο ενώ ένας κανονικός τάρανδος μπορεί να τρέξει το πολύ με 15 μίλια την ώρα.
Το φορτίο στο έλκηθρο είναι άλλο ένα ενδιαφέρον σημείο. Με την προϋπόθεση ότι κάθε παιδάκι θα πάρει ένα πακέτο που ζυγίζει μόλις ένα κιλό, το έλκηθρο κουβαλάει περίπου 321.300 τόνους, χωρίς να μετράμε τον ίδιο τον Άγιο Βασίλη ο οποίος λέγεται ότι είναι και χοντρός. Και δεν μετράμε το γεγονός ότι έχει φάει και 91,8 εκ. κομμάτια πίτας. Κανονικά, ένας τάρανδος μπορεί να κουβαλήσει το πολύ 150 κιλά. Ακόμα και αν ο περίφημος ιπτάμενος τάρανδος μπορούσε να κουβαλήσει 10 φορές περισσότερο βάρος, 8 ή και 9 τάρανδοι σε καμιά περίπτωση δεν φτάνουν. Για την ακρίβεια χρειάζονται 214.200 τάρανδοι.
Αυτό αυξάνει το συνολικό βάρος (και πάλι χωρίς να μετράμε το βάρος του ελκήθρου) σε 353.430 τόνους (4 φορές περισσότερο από το μεγαλύτερο υπερωκεάνιο).
353.000 τόνοι που κινούνται με 650 μιλιά το δευτερόλεπτο έχουν μια απίστευτη αντίσταση στον αέρα η οποία προκαλεί θερμότητα (όπως στα διαστημόπλοια όταν μπαίνουν στην ατμόσφαιρα της γης). Το μπροστινό ζευγάρι ταράνδων θα αποσβέσει 14,3 τετράκις εκατομμύρια Joule ενέργειας ανά δευτερόλεπτο. Το καθένα. Με αλλά λόγια, θα εξατμιστούν ακαριαία με εκκωφαντικό θόρυβο, αφήνοντας το ζευγάρι που βρίσκεται από πίσω εκτεθειμένο.
Ολόκληρο το κοπάδι, θα εξατμιστεί μέσα σε 4.26 χιλιοστά του δευτερολέπτου. Ο Άγιος Βασίλης εν τω μεταξύ, θα πρέπει να αντέχει σε επιτάχυνση 17500,06 φορές μεγαλύτερη της βαρύτητας. Αν ζυγίζει γύρω στα 100 κιλά (και λίγα λέμε) θα γίνει χαλκομανία στο πίσω μέρος του καθίσματός του εξαιτίας των 2.107.007 κιλών αδράνειας.
Ευτυχώς τα παιδιά από τις επιστημονικές αναλύσεις προτιμούν τη στρουμπουλή καλοκάγαθη φιγούρα που ζει κάπου στον Βόρειο Πόλο με τη σύζυγό του και πάρα πολλά ξωτικά, ενώ διαθέτει μαγικούς ταράνδους που οδηγούν το έλκηθρό του πετώντας στον ουρανό!
ΠΗΓΕΣ
Μικαέλλα Λοΐζου: Ο Άγιος με τα πιο πολλά ονόματα - 28.12.2009
Λευτέρης Λεβίδης: Η αληθινή ιστορία του Άγιου Βασίλη
Σταυρούλα Μπρούστα: Τι αποκαλύπτουν οι επιστήμονες - Ο Ρούντολφ είναι θηλυκό: η αλήθεια για τους τάρανδους του Άγιου Βασίλη - 24.12.2014
Help Post - 26.12.2016
iefimerida - 26.12.2016
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου