8.4.17

Προεδρικές εκλογές στη Γαλλία.
------------------------------------------
του Ελευθέριου Τζιόλα

Οι εκπλήξεις θα συνεχιστούν ;
.................................................

Στις 23 Απριλίου πραγματοποιείται στη Γαλλία, ο πρώτος γύρος των Προεδρικών εκλογών. Ο δεύτερος θα γίνει μετά από δύο εβδομάδες, στις 7 Μαΐου.
Μέχρι τώρα, στη Γαλλία, παρά την περιρρέουσα δηλητηριώδη ατμόσφαιρα και την διαρκή  μείωση της εμπιστοσύνης του κοινού προς τα μέσα ενημέρωσης κάθε μορφής (έντυπα, ηλεκτρονικά, διαδικτυακά) κυριάρχησαν οι εκπλήξεις. Αν θεωρήσουμε ότι τελικά ήταν αναμενόμενη  η απόφαση του F. Hollande να μην είναι υποψήφιος Πρόεδρος μπροστά στην μεγάλη λαϊκή δυσφορία, την κατακρήμνιση  της αποδοχής του και την καταλυτική επιρροή του βιβλίου  των δημοσιογράφων της Le Monde,  G. Davet και F. Lhomme ''Ο Πρόεδρος δεν έπρεπε να το πει αυτό...'' στην κρίσιμη φάση του τελευταίου έτους της θητείας του. Μολονότι μια τέτοια απόφαση είναι η πρώτη Γάλλου Προέδρου, οι εκπλήξεις για τις οποίες μιλάμε, προέρχονται, μέχρι αυτή τη στιγμή ,- θα δούμε τη βραδιά των εκλογών -, από τις προκριματικές διαδικασίες που αποφάσισαν και διοργάνωσαν οι δύο μεγάλοι πολιτικοί χώροι : η δεξιά και το κέντρο, αφενός, και οι σοσιαλιστές και η κεντροαριστερά, αφετέρου.
Στη δεξιά και το κέντρο, ο προπορευόμενος στις δημοσκοπήσεις Α. Juppé, αλλά και ο ακολουθών, δυναμικά επανακάμψας, N. Sarkozy, κατέλαβαν στον πρώτο γύρο, αντίστοιχα, τη δεύτερη και τρίτη θέση. Ενώ το αουτσάϊντερ, F. Fillon, ήρθε πρώτος με το θεαματικό 44%, όταν οι δημοσκοπήσεις τον κατέτασσαν τρίτο -τέταρτο με ποσοστό 11% (!), για να επικρατήσει στο δεύτερο γύρο με 66,5% και με συμμετοχή στο δεύτερο γύρο 4,4 εκατομμυρίων Γάλλων πολιτών.
Στους σοσιαλιστές και την κεντροαριστερά, η κούρσα μετά την μη υποψηφιότητα του F. Hollande ήταν έντονη, και ο πρώην πρωθυπουργός Μ. Valls θεωρούνταν αδιαμφισβήτητος. Παρ΄όλα αυτά, ο Β. Hamon, πρώην υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση Hollande, υπερίσχυσε στον πρώτο γύρο και επικράτησε καθαρά, με 58,9%, στο δεύτερο γύρο, με συμμετοχή μεγαλύτερη από 2 εκατομμύρια Γάλλων πολιτών. Υποστηριζόμενος, μετά την επικράτησή του και από τους οικολόγους.
Εκτός από τις δύο αυτές εκπλήξεις που αναδείχθηκαν μέσα από τις προκριματικές διαδικασίες των δύο μεγάλων ''πολιτικών χώρων'' του δημόσιου σκηνικού,  έκπληξη αποτελεί και ο τρίτος υποψήφιος Ε. Macron, υπουργός κι αυτός στην κυβέρνηση Hollande, στο κρίσιμο υπουργείο των Οικονομικών. Ο Macron δημόσια δήλωσε ότι δεν θα συμμετάσχει στις προκριματικές εκλογές των σοσιαλιστών & της κεντροαριστεράς και ότι κινούμενος πέρα από την παραδοσιακή αντιπαράθεση δεξιάς -αριστεράς  επιθυμούσε να συσπειρώσει τους Γάλλους και να ανανεώσει το πολιτικό σκηνικό.  Ο Macron συνεχίζει την έκπληξη, υποστηριζόμενος και από δυνάμεις του σοσιαλιστικού κόμματος και τον  F. Bayrou, υποψήφιο των προεδρικών εκλογών του 2007 (18,5%) και του 2012 (9%), κερδίζει συνεχώς αποδοχή και υποστήριξη από του Γάλλους που δείχνουν να αναζητούν μια ανανέωση, περά από τις συμβατικές  συνταγές και αναδεικνύεται μάλλον  σε  κύριο αντίπαλο της Μ. Le Pen.
Αν στις παραπάνω υποψηφιότητες συμπεριλάβουμε τις παραδοσιακές, και από το 2012, της  Μ. Le Pen (άκρας δεξιάς) και του J-L. Mélenchon, της αριστεράς πέραν του σοσιαλιστικού κόμματος μαζί και του κομμουνιστικού  κόμματος, έχουμε τις πέντε σημαντικότερες υποψηφιότητες από τις έντεκα (11).

Σε τί μπορούμε να ελπίζουμε ;
................................................

Στην εικόνα του προεκλογικού σκηνικού αποτυπώνεται μια κάποια θέληση για ανανέωση και υπέρβαση των μοντέλων και του πολιτικού προσωπικού του παρελθόντος (Hollande, Juppe, Sarkozy, Bayrou, Valls). Τείνει με πρόδρομο τρόπο να  διαμορφώσει ένα νέο πλαίσιο εξελίξεων, στο οποίο η νέα εκλογή και ασφαλώς ο νέος Πρόεδρος της 5ης  Γαλλικής Δημοκρατίας θα έχουν σημαντικό ρόλο για τον προσανατολισμό τους και τη συγκεκριμένη τους ταυτότητα.
Οι ατζέντες των υποψηφίων, ωστόσο, και ιδιαίτερα των πιθανότερων νικητών από τους πλειοψηφικούς πολιτικούς χώρους δεν αντιστοιχούνται  με ένα τέτοιο βαθύτερο περιεχόμενο, μια  ανάλογη γνησιότητα τολμηρών αλλαγών σ΄όλα τα επίπεδα με κοινωνική ταυτότητα, ευρωπαϊκό όραμα και επιρροή, και  δέσμευση ισόρροπης ανάπτυξης.
Η Μ. Le Pen, παρά την υπερπροσπάθεια, ακόμα και με τη διαγραφή του ιδρυτή του κόμματος της, του πατέρα της, να γίνει συμπαθής στη μεσαία τάξη της Γαλλίας,  προβάλλει μια γραμμή τυφλή, σωβινιστικά   γαλλοκεντρική,  αποσύνθεσης και διαμελισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην πραγματικότητα, μέσα στον σύγχρονο πολυμορφικό κόσμο, θεαματικής περιθωριοποίησης και υποβάθμισης και της δικής της ''περήφανης Γαλλίας'', του φράγκου και της ουράς του Τράμπ. Αποτελεί όχι μόνο έναν γαλλικό, αλλά έναν ευρωπαϊκό κίνδυνο. Η βαριά ήττα της είναι πολλαπλά αναγκαία.
 Ο Fillon, κατορθώνει ανακάμπτοντας, μετά τις υποθέσεις ''οικογενειακών σκανδάλων με δημόσιο χρήμα'' τις οποίες κατήγγειλε ως  πραξικοπηματικά κατασκευάσματα του ''Σκοτεινού Γραφείου'' των Ηλυσίων, να διατηρείται στο παιχνίδι, προβάλλοντας, με μειωμένες, πάντως δυνάμεις, ένα  γενικό πρόγραμμα στα πρότυπα της γαλλοκεντρικής δεξιάς, εμφανίζοντας και πτυχές νεο-γκωλισμού και ανανέωσης.
Ο Macron αποτελεί, όπως εξελίσσονται τα πράγματα, την πλέον φιλόδοξη υποψηφιότητα για την Προεδρία. Ο λόγος του, ανανεωτικός, εκσυγχρονιστικός και φραστικά ευρωπαϊκός,  κινείται στον αντίποδα της  Le Pen, επιδιώκοντας να διαμορφώσει νέα δεδομένα, με αδυναμίες ωστόσο  στο απαραίτητο κοινωνικό, αναπτυξιακό, ευρωπαϊκό και οραματικό βάθος.
Ο Hamon, προερχόμενος και εκφράζοντας την αριστερά του σοσιαλιστικού κόμματος, του χώρου της κεντροαριστεράς και των οικολόγων θα είχε καλύτερη πορεία και προοπτική αν είχε την συμπαράταξη τουλάχιστον τμήματα των  δυνάμεων του  Mélenchon. Η εμφανιζόμενη αντιπαράθεση για την κυρίαρχη επιρροή στον ευρύτερο χώρο της αριστεράς μετατρέπει για τον συνολικό αυτό χώρο, μια κορυφαία εκλογική αναμέτρηση, όπως οι προεδρικές εκλογές σε μια εσωτερική αναμέτρηση ελάσσονος σημασίας ! Ο χώρος του σοσιαλιστικού κόμματος αλλά και της κεντροαριστεράς, διατηρώντας πάντα τη σημασία του για τη Γαλλία, βρίσκεται σ΄αυτές τις εκλογές βαθειά διχασμένος, γεγονός που θα  έχει συνέπειες  και στις μετέπειτα των προεδρικών εκλογών εξελίξεις.
Ο Mélenchon παρουσιάζει έναν αντιευρωπαϊκό δογματισμό, χωρίς καμία σχετική πρόοδο πέρα από τα παραδοσιακά ιδεολογικά μοντέλα, ούτε καμία ιδιαίτερη σύγχρονη επεξεργασία στα κρίσιμα οικονομικά και σύνθετα κοινωνικά ζητήματα.

Γαλλία, πολιτική ατμομηχανή της Ευρώπης : το μεγάλο ερωτηματικό.
................................................................................................................

Πέραν αυτών, κρίνουμε αναγκαίο να επισημάνουμε ορισμένα προσδιοριστικά στοιχεία για τις συνθήκες και τις βαθύτερες τάσεις στη Γαλλία.
Θέση μας είναι ότι η Γαλλία με το βάρος της, τις παραδόσεις της, τις κατευθύνσεις και το ρόλο της σε  κρίσιμες καμπές της ευρωπαϊκής ηπείρου αποτέλεσε, -και θα μπορούσε υπό όρους να αποτελέσει ξανά και σήμερα-,  βαρόμετρο, καταλύτη και επιταχυντή.
Από το 2006 -7 και μετά, έχει συντελεσθεί στα κράτη -μέλη της Ε.Ε., μια μετακίνηση του κέντρου βάρους των πολιτικών εξελίξεων και των δυνάμεων που κυβερνούν σε συντηρητικότερη περιοχή.  Στα πλαίσια αυτά η εποχή Sarkozy στη Γαλλία, αποδυνάμωσε και υποβάθμισε το ρόλο και το βάρος της Γαλλίας και μετέθεσε το κέντρο δύναμης και πραγματικών αποφάσεων προς τη Γερμανία. Η κατάσταση αυτή δεν ανατράπηκε, ούτε άλλαξε επί Hollande. Ο παραδοσιακός γαλλογερμανικός άξονας, μόνο τυπικά υπήρχε. Στην πράξη, και ιδιαίτερα στις κρίσιμες φάσεις και αποφάσεις, η θέση του Βερολίνου καθόριζε τα πράγματα. Αυτός ο εκφυλισμός του γαλλογερμανικού άξονα προς ένα και μοναδικό πραγματικό  κέντρο δύναμης είχε σοβαρές επιπτώσεις συνολικότερα, εξαιρετικά μάλιστα έντονες στα ζητήματα της οικονομικής κρίσης όπου υιοθετήθηκαν σκληρές νεοφιλελεύθερες περιοριστικές πολιτικές και πολιτικές μεταφοράς του πλεονάσματος στο ισχυρό εμπορικό-βιομηχανικό, μητροπολιτικό κέντρο (τη Γερμανία), βαθαίνοντας έτσι τις ανισότητες με τις χώρες-μέλη της ευρωπαϊκής περιφέρειας, οδηγώντας και τη Γαλλία σε υποχώρηση και δυσχερή θέση. Στο εσωτερικό της  Γαλλίας, και εν όψει της κρίσιμης Προεδρικής εκλογής, αντί να ξανατεθεί το ζήτημα της ανάκτησης της δεσπόζουσας θέσης της στην Ε.Ε. και στο γίγνεσθαι της Ευρώπης, έχουν αναδειχθεί στόχοι δευτερεύοντες και αναντίστοιχοι με τα πραγματικά ζητούμενα, τις παραδόσεις της και το μέλλον της (''έξοδος από την Ε.Ε.'', από την ακροδεξιά της Le Pen, ''ανταγωνιστική Γαλλία'' από τον Macron , ''κοινωνική Γαλλία'' από τον Hamon).
Φαίνεται, σαν να μην γίνεται κατανοητό, - και γιαυτό δεν αποτελεί κεντρικό θέμα και μέλημα -, ότι η προοπτικές της Γαλλίας, όσο συσχετίζονται με την ίδια τη Γαλλία, άλλο τόσο και ίσως σε ορισμένους τομείς πολύ περισσότερο (ασφάλεια, ισλαμική τρομοκρατία, ανταγωνιστικότητα, Βορράς- Νότος, περιφερειακές  εξασφαλίσεις και συσχετισμοί ισχυρής χώρας, νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική, κλπ) βρίσκονται, παίζονται σε άλλο πεδίο, στην Ευρώπη, την ευρωζώνη την Ε.Ε., και τους νέους διεθνείς και περιφερειακούς συσχετισμούς. Επίσης, ότι οι προοπτικές της Γαλλίας περνούν μέσα από επεξεργασμένες πολιτικές για όλα αυτά και ιδιαίτερα μέσα από συνθέσεις, συγκροτήσεις κατάλληλων συμμαχιών προόδου.
Η επαναδόμηση του γαλλογερμανικού άξονα, μετά τις γαλλικές προεδρικές εκλογές (και μετά τις γερμανικές), δεν μπορεί να είναι τύποις, ούτε παλινόρθωση στα καθιερωμένα, η κρίση ζητά ανατροπές, απαιτεί νέες πολιτικές και επιζητά νέους πρωταγωνιστές.
Το 2017, θα μπορούσε να ήταν ένα έτος μεγάλης στροφής, μετά από μια δεκαετία καθήλωσης και στείρου γερμανικού εγωϊσμού. Με μια αλλαγή στη Γαλλία που θα είχε τα παραπάνω χαρακτηριστικά, και με μια αντίστοιχη στη Γερμανία με την επικράτηση των σοσιαλδημοκρατών.  


Θεσσαλονίκη, 6 Απρίλιου 2017.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου