Για τα εν λόγω θέματα και τον σχετικό διάλογο που αναπτύσσεται θα ήθελα συνοπτικά να επισημάνω τα εξής :
1. Από ένα σημείο και μετά, δηλαδή, από το σημείο που η σχετική ζύμωση έχει εξαντληθεί, δεν βρίσκω κανένα πραγματικό νόημα στη φραστική καταγγελία (και στις αναρτήσεις, εδώ, στο FB) των αντιδημοκρατικών-πραξικοπηματικών ενεργειών ομάδων που είναι γνωστό ότι αυτός είναι ο τρόπος δράσης τους και αυτές οι πρακτικές τους. Απέναντι στις ομάδες αυτές και ιδιάτερα απένατι σε ανάλογες πρακτικές (που δεν είναι μόνο δικές τους, αλλά εμφανίζονται κι από άλλες δυνάμεις, π.χ. σ΄ορισμένες περιπτώσεις μέσα στο κίνημα από δυνάμεις του ΚΚΕ), το πραγματικό θέμα είναι η συγκεκριμένη, διαρκής και αποτελεσματική αντιμετώπισή τους.
2. Το θέμα αυτό είναι, πρώτ΄απ΄όλα, θέμα του κινήματος (εσωτερικό θέμα δημοκρατίας, λειτουργίας και έκφρασης) κι όχι εξωτερικών δυνάμεων (δηλαδή της εξουσίαςτου κράτους και άλλων μηχανισμών), πολύ περισσότερο δεν είναι θέμα της αστυνομίας. Δηλαδή, αφορά την συγκροτημένη συνείδηση στο κίνημα και την υπαρκτή δυνοτότητα- ετοιμότητα του να επιβάλλει το πλαίσιο (πολιτικό, οργανωτικό) και τους κανόνες ελεύθερης έκφρασης και δημοκρατικής δράσης (διαδικασίες, λειτουργικά μέτρα κλπ) για όλους τους φορείς και τις δυνάμεις τους. Αν αυτά (συνείδηση, οργανωτική αυτονομία και δυνατότητες στην πράξη) ΔΕΝ υπάρχουν, τότε τα φαινόμενα περιθωριακών ομάδων και πρακτικές πραξικοπηματικής επιβολής έχουν έδαφος ανάπτυξης. Το κίνημα, λοιπόν, είναι η απάντηση. Το κίνημα, όχι σαν ευχολόγιο, ή στην αοριστόλογη, απροσδιόριστη επίκλησή του, αλλά στην ανάπτυξή του, στη συγκρότησή του. Μιλάμε (και εννοούμε) ένα κίνημα : μαζικό (δηλ., με συμμετοχή, που εκφράζει, εκπροσωπεί συνεχώς ευρύτερες δυνάμεις βάσης και στηρίζεται απ΄αυτές), πολιτικοποιημένο (δηλ.,με πολιτικό προσανατολισμό και στοιχεία ιδεολογικής συνείδησης, όπου η συμμετοχή των πολιτικών φορέων συνιστά το επί μέρους κι όχι το κυρίαρχο στοιχείο), οργανωμένο (δηλ., με δομή αυτόνομη, εσωτερικές λειτουργίες, κανόνες, διαδικασίες, αναλογική εκπροσώπηση, περιφρούρηση).
3. Η Ν.ΠΑΣΟΚ και η ΠΑΣΠ έχουν την ευθύνη (με την έννοια του καθήκοντος και του απολογισμού) να διαμορφώσουν, να εφαρμόσουν και να αναπτύξουν μια πολιτική που θα υπηρετεί αυτούς τους στόχους για το κίνημα (μαζικό, οργανωμένο, πολιτικοποιημένο). Μιά πολιτική σφαιρική, συνολική κι όχι μονομερή ή αποσπασματική. Μιά τετοια πολιτική οφείλει, πρωτ΄απ΄όλα, να οριοθετηθεί καθαρά κι αποφασιστικά απέναντι στις υπάρχουσες σήμερα κυρίαρχες εσωτερικές λογικές του παραγοντισμού, της εξουσιολαγνείας, της κλίκας, της αυλοκολακείας, της αποπολιτικοποίησης. Δηλαδή, για να αποκτήσει η Ν.ΠΑΣΟΚ μιά πειστική και πραγματική (με την έννοια της ύπαρξης μέσα στα πράγματα) πολιτική για την συγκρότηση και την ανάπτυξη μαζικού κινήματος νεολαίας πρέπει πρώτα να επιλύσει σε ικανό βαθμό το εσωτερικό της ζήτημα, το οποίο ουσιαστικά την κρατάει αφοπλισμένη, απονευρωμένη, αδύναμη. Δύναμη, που παρά την κατ΄έτος εκλογική της επίδοσή ΔΕΝ μπορεί να καθορίσει εξελίξεις. ΔΕΝ μπορεί να δημιουργήσει σταθερή ηγεμονική πολιτική επιρροή . Ξεπερνώντας (ξεκαθαρίζοντας), μέσα από την εσωτερική διαπάλη της, σε ικανό βαθμό αυτές τις καρκινώδεις καταστάσεις και, παράλληλα, διαμορφώνοντας μια πολιτική για το κίνημα (όπως αδρά περιγράφηκε) μπορεί να πρωταγωνιστήσει και να αποτελέσει σημαντική δύναμη καθορισμού της εξέλιξης της δυναμικής και των προοπτικών του κινήματος που θα αναπτυχθεί.
4. Αν τίποτα από τα παραπάνω δεν συμβεί, του χρόνου, θα λέμε τα ίδια (παραπονούμενοι για τις πρακτικές των άλλων). Ας ξεκινήσει, λοιπόν, ταυτόχρονα, μία αντεπίθεση σε δύο μέτωπα : (1). εσωτερική ποιοτική αλλαγή στην Ν.ΠΑΣΟΚ , (2). ανάπτυξη μαζικού, οργανωμένου, πολιτικοποιημένου κινήματος νεολαίας.
Ελευθέριος Τζιόλας
Θεσσαλονίκη, 18 Νοέμβρη 2010.
23.11.10
4.11.10
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ (για την κυκλοφορία της νέας ποιητικής συλλογής)
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
για την κυκλοφορία της νέας ποιητικής συλλογής :
''Και ξανάζησα...''
του Ελευθερίου Ξάνθου
(Λευτέρη Τζιόλα)
[ Εκδόσεις : ‘’Θερμαϊκός ''– ΙΑΝΟΣ ]
Σε μιά περίοδο εξαιρετικά δύσκολη και αντιποιητική, σαν τη σημερινή, ο Ελευθέριος Ξάνθος (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Λευτέρη Τζιόλα) επανέρχεται με μιά νέα ποιητική του συλλογή με τον προκλητικό και προφητικό τίτλο : ‘’Και ξανάζησα...’’
Οραματικός, τολμηρός, ευαίσθητος, εμπνευσμένος, ασυμβίβαστος, πολύπτυχος ο Ελευθέριος Ξάνθος παρουσιάζει ένα ποιητικό έργο στέρεο και ξεχωριστό, με βαθειές τις ρίζες του και πολλαπλά σημαινόμενα, που θα αγαπηθεί και θα συζητηθεί. Ενώ, μπορεί να αποτελέσει και σημείο αναφοράς της νέας γενιάς και των ανθρώπων που προβληματίζονται, αγωνιούν και αναζητούν...
Ο μεγάλος έλληνας ποιητής, Τάκης Βαρβιτσιώτης αναφερόμενος στο ποιητικό έργο του Ελευθερίου Ξάνθου είναι αποκαλυπτικός : «Τα ποιήματά σου, γράφει, με αιφνιδίασαν και με εντυπωσίασαν. Βρέθηκα μπροστά σ΄έναν κάτοχο της ποιητικής τέχνης που η ζωή του συνυπάρχει με την ποίηση με όλη τη σεμνότητα που τον χαρακτηρίζει. Εικόνες πρωτότυπες, φανταστικές συζεύξεις λέξεων, ροή υπέροχη, αληθινά μια ορχηστρική κλιμάκωση που τείνει διαρκώς να προσεγγίσει την τελειότητα.». Και, συνεχίζοντας την αξιολογική του άποψη ο Τάκης Βαρβιτσιώτης υπογραμμίζει: «Ιδιαίτερα πρόσεξα την επιδίωξή σου να δημιουργήσει η ποίησή σου βαθύτερες σχέσεις με τη μουσική. Είσαι από κείνους που πιστεύουν ότι η ποίηση τείνει να ενωθεί με τη μουσική.Μιά άποψη που κι εγώ επικροτώ... Χάρηκα, που στο τέλος αρχίζεις ν΄ατενίζεις το όνειρο. Η καταφυγή σου στο όνειρο θα σε προστατέψει. Αυτός είναι ο φάρος που αναγγέλλει στους στίχους σου ! Η αναλαμπή του σίγουρα θα σε βοηθήσει να αποφύγεις κακοτοπιές και να κερδίσεις μιά γνήσια ποιητική ενόραση».
Επίσης, η σπουδαία ελληνίδα ποιήτρια, Ρούλα Αλαβέρα, μιλάει πολύ χαρακτηριστικά: « Ο Ελευθέριος Ξάνθος (ο Λευτέρης Τζιόλας), λέει, έχει μέσα του έναν βολβό, γεμάτο υγεία, χυμούς, αμεσότητα, πλούτο και λεβεντιά, από τις ποιητικές του εικόνες, από τους τόπους και τα τοπία του, από τον πόνο, τη νοσταλγία, τον αγώνα και τη δημιουργία, -μέσα απ΄όλα αυτά-, αποτυπώνεται αυτός ο βολβός ζωής που τον ονοματίζω : πατρίδα...».
Οι εκδόσεις ‘’Θερμαϊκός΄'– ΙΑΝΟΣ με σταθερό και διαρκές κριτήριο την ποιότητα και την πνευματική προσφορά αισθάνονται ιδιαίτερη τιμή που ανέλαβαν την έκδοση της σημαντικής αυτής ποιητικής συλλογής του Ελευθερίου Ξάνθου : ‘’Και ξανάζησα...’’, η οποία τίθεται σε κυκλοφορία προς το ευρύ κοινό.
Θεσσαλονίκη, 30 Οκτωβρίου 2010
[ Aπό τις εκδόσεις ''Θερμαϊκός'' και τα βιβλιοπωλεία ΙΑΝΟΣ ]
για την κυκλοφορία της νέας ποιητικής συλλογής :
''Και ξανάζησα...''
του Ελευθερίου Ξάνθου
(Λευτέρη Τζιόλα)
[ Εκδόσεις : ‘’Θερμαϊκός ''– ΙΑΝΟΣ ]
Σε μιά περίοδο εξαιρετικά δύσκολη και αντιποιητική, σαν τη σημερινή, ο Ελευθέριος Ξάνθος (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Λευτέρη Τζιόλα) επανέρχεται με μιά νέα ποιητική του συλλογή με τον προκλητικό και προφητικό τίτλο : ‘’Και ξανάζησα...’’
Οραματικός, τολμηρός, ευαίσθητος, εμπνευσμένος, ασυμβίβαστος, πολύπτυχος ο Ελευθέριος Ξάνθος παρουσιάζει ένα ποιητικό έργο στέρεο και ξεχωριστό, με βαθειές τις ρίζες του και πολλαπλά σημαινόμενα, που θα αγαπηθεί και θα συζητηθεί. Ενώ, μπορεί να αποτελέσει και σημείο αναφοράς της νέας γενιάς και των ανθρώπων που προβληματίζονται, αγωνιούν και αναζητούν...
Ο μεγάλος έλληνας ποιητής, Τάκης Βαρβιτσιώτης αναφερόμενος στο ποιητικό έργο του Ελευθερίου Ξάνθου είναι αποκαλυπτικός : «Τα ποιήματά σου, γράφει, με αιφνιδίασαν και με εντυπωσίασαν. Βρέθηκα μπροστά σ΄έναν κάτοχο της ποιητικής τέχνης που η ζωή του συνυπάρχει με την ποίηση με όλη τη σεμνότητα που τον χαρακτηρίζει. Εικόνες πρωτότυπες, φανταστικές συζεύξεις λέξεων, ροή υπέροχη, αληθινά μια ορχηστρική κλιμάκωση που τείνει διαρκώς να προσεγγίσει την τελειότητα.». Και, συνεχίζοντας την αξιολογική του άποψη ο Τάκης Βαρβιτσιώτης υπογραμμίζει: «Ιδιαίτερα πρόσεξα την επιδίωξή σου να δημιουργήσει η ποίησή σου βαθύτερες σχέσεις με τη μουσική. Είσαι από κείνους που πιστεύουν ότι η ποίηση τείνει να ενωθεί με τη μουσική.Μιά άποψη που κι εγώ επικροτώ... Χάρηκα, που στο τέλος αρχίζεις ν΄ατενίζεις το όνειρο. Η καταφυγή σου στο όνειρο θα σε προστατέψει. Αυτός είναι ο φάρος που αναγγέλλει στους στίχους σου ! Η αναλαμπή του σίγουρα θα σε βοηθήσει να αποφύγεις κακοτοπιές και να κερδίσεις μιά γνήσια ποιητική ενόραση».
Επίσης, η σπουδαία ελληνίδα ποιήτρια, Ρούλα Αλαβέρα, μιλάει πολύ χαρακτηριστικά: « Ο Ελευθέριος Ξάνθος (ο Λευτέρης Τζιόλας), λέει, έχει μέσα του έναν βολβό, γεμάτο υγεία, χυμούς, αμεσότητα, πλούτο και λεβεντιά, από τις ποιητικές του εικόνες, από τους τόπους και τα τοπία του, από τον πόνο, τη νοσταλγία, τον αγώνα και τη δημιουργία, -μέσα απ΄όλα αυτά-, αποτυπώνεται αυτός ο βολβός ζωής που τον ονοματίζω : πατρίδα...».
Οι εκδόσεις ‘’Θερμαϊκός΄'– ΙΑΝΟΣ με σταθερό και διαρκές κριτήριο την ποιότητα και την πνευματική προσφορά αισθάνονται ιδιαίτερη τιμή που ανέλαβαν την έκδοση της σημαντικής αυτής ποιητικής συλλογής του Ελευθερίου Ξάνθου : ‘’Και ξανάζησα...’’, η οποία τίθεται σε κυκλοφορία προς το ευρύ κοινό.
Θεσσαλονίκη, 30 Οκτωβρίου 2010
[ Aπό τις εκδόσεις ''Θερμαϊκός'' και τα βιβλιοπωλεία ΙΑΝΟΣ ]
H 7η Noέμβρη, νέα στρατηγική και o Γ.Παπανδρέου. [ Άρθρο μου στον ''Κόσμο του Επενδυτή'', 30-31/ Οκτώβρη ]
Μπορούν τα πράγματα να μην έχουν αυτήν, και μόνο, την ευθεία ανάγνωση (και τις συνεπαγόμενες προεκτάσεις), συμπολίτευσης/αντιπολίτευσης, με την οποία αναλύεται η χθεσινή διακαναλική συνέντευξη του πρωπυπουργού.
Μιά άλλη προσέγγιση και μια αντίστοιχη στρατηγική, -υψηλού ρίσκου, είναι αλήθεια-, θα ήταν ό,τι η σκληρή συγκυρία απαιτεί για να επανακτηθεί η ηγεμονία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και να δημιουργηθούν νέα ποιοτικά δεδομένα προς την τρόικα, το διευθυντήριο της Ε.Ε. και τις κυρίαρχες δυνάμεις της παγκόσμιας σκηνής.
Εξ άλλου, είναι σημαντικό και το ρίσκο που αναλήφθηκε (στην διακαναλική) με την υιοθέτηση μιας ριζικά διαφορετικής στρατηγικής για τις εκλογές της 7ης/11., από κείνη που προ μηνός είχε παρουσιασθεί : από το δημοψήφισμα για τον ‘’Καλλικράτη’’, στην συνολική πολιτική αναμέτρηση. Το ρίσκο αυτό δεν μπορεί να έχει νόημα και δικαίωση χωρίς μιά στρατηγική που μπορεί να ενσωματώσει τα αποτέλεσμα των εκλογών της 7ης/11. και να προχωρά, παραπέρα, σε κυριολεκτικά νέες πρωτοβουλίες, σε μια νέα πολιτική για το οικονομικό πρόβλημα της χώρας (και στο εσωτερικό, και στην Ε.Ε., και στο εξωτερικό).
Εξηγούμαι.
Αποτελεί κοινή διαπίστωση όλων των πλευρών (τρόικας, κυβέρνησης, αντιπολίτευσης, κοινωνικών φορέων, ευρωπαϊκών κέντρων, οικονομολόγων, κλπ) ότι αυτή η πολιτική –όπως αποτυπώνεται στο μνημόνιο- δεν αποτελεί πραγματική απάντηση στο ελληνικό πρόβλημα. Και, ότι το πρόβλημα αυτό δεν είναι απλώς πρόβλημα της Ελλάδας και των Ελλήνων, ούτε απλώς πρόβλημα δανεισμού της, αλλά πρόβλημα και των δανειστών της, και των ευρωπαϊκών τραπεζών, και του ευρώ, και της ευρωπαϊκής συνοχής, και του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου. Άρα, οι συνθήκες για τη συζήτηση του προβλήματος σ΄αυτό το επίπεδο και μ΄αυτό το περιεχόμενο είναι πλέον ώριμες, αν και όχι ομολογημένες από τους υπεύθυνους των σχετικών αποφάσεων. Η είσοδος στη συζήτηση αυτή, πάντως, έχει ήδη γίνει, με το εξορκιζόμενο, πριν από πέντε μήνες θέμα, της αναδιάρθρωσης του χρέους, που τώρα το ονομάζουν ήπια, επιμήκυνση του.
Οι εκλογές της 7ης/11., –και μετά την συνολική πολιτικοποίησή τους από τον Γ.Παπανδρέου-, θα διαμορφώσουν ένα νέο πολιτικό σκηνικό συσχετισμών που με σαφήνεια θα τοποθετείται απέναντι στις επιπτώσεις, και πολύ περισσότερο απέναντι στη συνέχιση μιας πολιτικής νέας σκληρής περιστολής των αναπτυξιακών και κοινωνικών δυνατοτήτων και δαπανών της ελληνικής οικονομίας. Η ελληνική οικονομία βρίσκεται πλέον σε ασφυξία και η ανάκαμψη της με την συνέχιση μιας τέτοιας πολιτικής, όπως επιτάσσει το μνημόνιο, οδηγεί στο αντίθετό της, στην βέβαια εξουθένωσή της... Από μια τέτοια εξέλιξη ουδείς μπορεί να είναι ικανοποιημένος, ιδιαίτερα δε οι δανειστές μας, που αντιλαμβάνονται ότι, τελικά, θα χάσουν τεράστια ποσά από την εξουθένωση μας ! Η ερμηνεία του εκλογικού αποτελέσματος, απ΄όλους τους λογικούς ανθρώπους, δεν μπορεί παρά να είναι μία και μόνη : η ελληνική κοινωνία δεν αντέχει, δεν εγκρίνει και δεν αποδέχεται αυτή την πολιτική. Τα όποια μέτρα εκσυγχρονισμού και νοικοκυρέματος δεν αντανακλούν το ουσιαστικό περιέχομενο του μνημονίου και, σε κάθε περίπτωση, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τμήμα μιάς άλλης πολιτικής. Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε βαθειά αντίθεση, σε αντιπαράταξη μ΄αυτή την πολιτική. Ο πρωθυπουργός της χώρας και η κυβέρνηση μπορούν να αξιολογήσουν, να αξιοποιήσουν, να προβάλλουν αυτό το θεμελιώδες μήνυμα, αυτή την πραγματικότητα θέτοντας σε κίνηση διαδικασία απεγκλωβισμού από το πλαίσιο του μνημονίου και επαναδιαπραγμάτευσης με την Ε.Ε.(ηγεσία της, Ε.Επιτροπή, ΕΚΤ).
Πιθανή προσφυγή σε πρόωρη εκλογική αναμέτρηση, μετά από συρρίκνωση της επιρροής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και τις φυγόκεντρες τάσεις στη βάση του, όπως αυτά θα έχουν αποτυπωθεί και στο αποτέλεσμα της 7ης/11., θα είχε σαν αποτέλεσμα –ακόμα και σε περίπτωση νίκης του- συρρίκνωση των δυνάμεών του, και, επομένως, μεγιστοποίηση των υπαρκτών δυσκολιών. Μόνον ένα νέο περιεχόμενο πολιτικής πρότασης, το οποίο απαραίτητα πρέπει να περιλαμβάνει ως κεντρικό στοιχείο τον απεγκλωβισμό από το μνημόνιο, την επαναδιαπραγμάτευση με την Ε.Ε. και την αξιοποίηση των ‘’ανερχόμενων νέων παικτών’’ της παγκόσμιας οικονομίας μπορεί, ακόμα και στην περίπτωση της προσφυγής σε πρόωρες εκλογές, να δημιουργήσει νέα δεδομένα και κοινωνική δυναμική επανώθησης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της χώρας. Η παρουσίαση μιας τέτοιας νέα πρότασης θα είναι βάσιμη και αξιόπιστη, μετά μάλιστα το βαρύ κλίμα ασυνεπειών που υπήρξε στους δώδεκα μήνες κυβερνητικής θητείας, μόνον αν έχουν τεθεί άμεσα και επίσημα (μετά την 7η/11.) τα ζήτηματα απεγκλωβισμού και επαναδιαπραγμάτευσης.
Η στρατηγική, βέβαια, αυτή εκτός της σωστής αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της 7ης/11. που πραγματοποιεί, απαιτεί έναν πολύ καλό και σφιχτό σχεδιασμό, την απόφαση ενός αρθρωμένου πλαισίου στόχων και νέων προτεραιοτήτων (με έμφαση : στη μείωση των κρατικών και κομματικών δαπανών κι όχι του επιπέδου ζωής των μη προνομιούχων, στην αναπτυξιακή πολιτική, στα συγκριτικά πλεονεκτήματα, στην αποκλιμάκωση της φορολογίας, στην εμπροσθοβαρή αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων, στην δραστική στροφή στην πραγματική οικονομία και την παραγωγή, στην συσχέτιση με οικονομικές πρωτοβουλίες των δυναμικών ‘’νέων παικτών ‘’ της παγκόσμιας οικονομίας). Απαιτεί, με δύο λόγια, σωστή προετοιμασία για μια νέα διαπραγμάτευση και, επίσης, σχέδιο οικοδόμησης νέων συνεργασιών και εξόδου από τη βύθιση της ύφεσης .
Η νέα πολιτική πρόταση και η νέα διαπραγμάτευση πρέπει να συνδιασθούν με τον συντονισμό των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας (Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία) που πλήττονται σήμερα σε πρώτο βαθμό από την κρίση, ώστε να ανταπαντήσουν στην προωθούμενη σκληρή γραμμή της Μέρκελ και του συνοδοιπόρου Σαρκοζί για τον μετασχηματισμό της Ευρώπης σε νεοφιλεύθερορο γερμανικό κλάμπ (με ακύρωση όλων των ουσιωδών ευρωπαϊκών, κοινωνικο-πολιτικών, ενοποιητικών χαρακτηριστικών) με την ταυτόχρονη περιθωριοποίηση των άλλων χωρών. Η ανταπάντηση, εδώ, πρέπει να είναι ανάλογης έντασης, ανάλογης ‘’επιθετικότητας’’, με την πρόταση του μετασχηματισμού της Μέρκελ, περιλαμβάνοντας και στοιχεία συγκρότησης ιδιαίτερων ομαδοποιήσεων χωρών με ίδια συμφέροντα και υιοθέτηση κοιονών στόχων απέναντι στο κλειστό κεντρο-ευρωπαϊκό γερμανικό κλάμπ και τους εκβιασμούς.
Αυτή, σε αδρές γραμμές, θα μπορούσε να ήταν μια νέα στρατηγική υπέρβασης (σε προέκταση και για τη δικαίωση της επιλογής συνολικοποίησης της αναμέτρησης της 7ης/11.).
Ο Γ.Παπανδρέου θα επανακτήσει τη θέση των πρωτοβουλιών, την ηγεμονική θέση στο σκηνικό, όχι επιτυγχάνοντας κάποια ανεκτά ποσοστά στις εκλογές της 7ης/11., αλλά επανακαθορίζοντας την κίνηση εξόδου της χώρας από την κρίση και τη βύθιση.
Θεσσαλονίκη, 26 Οκτώβρη 2010.
Το κείμενο αυτό δημοσιεύθηκε στον ''Κόσμο του Επενδυτή" (Σάββατο-Κυριακή, 30-31/10.)
Μιά άλλη προσέγγιση και μια αντίστοιχη στρατηγική, -υψηλού ρίσκου, είναι αλήθεια-, θα ήταν ό,τι η σκληρή συγκυρία απαιτεί για να επανακτηθεί η ηγεμονία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και να δημιουργηθούν νέα ποιοτικά δεδομένα προς την τρόικα, το διευθυντήριο της Ε.Ε. και τις κυρίαρχες δυνάμεις της παγκόσμιας σκηνής.
Εξ άλλου, είναι σημαντικό και το ρίσκο που αναλήφθηκε (στην διακαναλική) με την υιοθέτηση μιας ριζικά διαφορετικής στρατηγικής για τις εκλογές της 7ης/11., από κείνη που προ μηνός είχε παρουσιασθεί : από το δημοψήφισμα για τον ‘’Καλλικράτη’’, στην συνολική πολιτική αναμέτρηση. Το ρίσκο αυτό δεν μπορεί να έχει νόημα και δικαίωση χωρίς μιά στρατηγική που μπορεί να ενσωματώσει τα αποτέλεσμα των εκλογών της 7ης/11. και να προχωρά, παραπέρα, σε κυριολεκτικά νέες πρωτοβουλίες, σε μια νέα πολιτική για το οικονομικό πρόβλημα της χώρας (και στο εσωτερικό, και στην Ε.Ε., και στο εξωτερικό).
Εξηγούμαι.
Αποτελεί κοινή διαπίστωση όλων των πλευρών (τρόικας, κυβέρνησης, αντιπολίτευσης, κοινωνικών φορέων, ευρωπαϊκών κέντρων, οικονομολόγων, κλπ) ότι αυτή η πολιτική –όπως αποτυπώνεται στο μνημόνιο- δεν αποτελεί πραγματική απάντηση στο ελληνικό πρόβλημα. Και, ότι το πρόβλημα αυτό δεν είναι απλώς πρόβλημα της Ελλάδας και των Ελλήνων, ούτε απλώς πρόβλημα δανεισμού της, αλλά πρόβλημα και των δανειστών της, και των ευρωπαϊκών τραπεζών, και του ευρώ, και της ευρωπαϊκής συνοχής, και του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου. Άρα, οι συνθήκες για τη συζήτηση του προβλήματος σ΄αυτό το επίπεδο και μ΄αυτό το περιεχόμενο είναι πλέον ώριμες, αν και όχι ομολογημένες από τους υπεύθυνους των σχετικών αποφάσεων. Η είσοδος στη συζήτηση αυτή, πάντως, έχει ήδη γίνει, με το εξορκιζόμενο, πριν από πέντε μήνες θέμα, της αναδιάρθρωσης του χρέους, που τώρα το ονομάζουν ήπια, επιμήκυνση του.
Οι εκλογές της 7ης/11., –και μετά την συνολική πολιτικοποίησή τους από τον Γ.Παπανδρέου-, θα διαμορφώσουν ένα νέο πολιτικό σκηνικό συσχετισμών που με σαφήνεια θα τοποθετείται απέναντι στις επιπτώσεις, και πολύ περισσότερο απέναντι στη συνέχιση μιας πολιτικής νέας σκληρής περιστολής των αναπτυξιακών και κοινωνικών δυνατοτήτων και δαπανών της ελληνικής οικονομίας. Η ελληνική οικονομία βρίσκεται πλέον σε ασφυξία και η ανάκαμψη της με την συνέχιση μιας τέτοιας πολιτικής, όπως επιτάσσει το μνημόνιο, οδηγεί στο αντίθετό της, στην βέβαια εξουθένωσή της... Από μια τέτοια εξέλιξη ουδείς μπορεί να είναι ικανοποιημένος, ιδιαίτερα δε οι δανειστές μας, που αντιλαμβάνονται ότι, τελικά, θα χάσουν τεράστια ποσά από την εξουθένωση μας ! Η ερμηνεία του εκλογικού αποτελέσματος, απ΄όλους τους λογικούς ανθρώπους, δεν μπορεί παρά να είναι μία και μόνη : η ελληνική κοινωνία δεν αντέχει, δεν εγκρίνει και δεν αποδέχεται αυτή την πολιτική. Τα όποια μέτρα εκσυγχρονισμού και νοικοκυρέματος δεν αντανακλούν το ουσιαστικό περιέχομενο του μνημονίου και, σε κάθε περίπτωση, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τμήμα μιάς άλλης πολιτικής. Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε βαθειά αντίθεση, σε αντιπαράταξη μ΄αυτή την πολιτική. Ο πρωθυπουργός της χώρας και η κυβέρνηση μπορούν να αξιολογήσουν, να αξιοποιήσουν, να προβάλλουν αυτό το θεμελιώδες μήνυμα, αυτή την πραγματικότητα θέτοντας σε κίνηση διαδικασία απεγκλωβισμού από το πλαίσιο του μνημονίου και επαναδιαπραγμάτευσης με την Ε.Ε.(ηγεσία της, Ε.Επιτροπή, ΕΚΤ).
Πιθανή προσφυγή σε πρόωρη εκλογική αναμέτρηση, μετά από συρρίκνωση της επιρροής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και τις φυγόκεντρες τάσεις στη βάση του, όπως αυτά θα έχουν αποτυπωθεί και στο αποτέλεσμα της 7ης/11., θα είχε σαν αποτέλεσμα –ακόμα και σε περίπτωση νίκης του- συρρίκνωση των δυνάμεών του, και, επομένως, μεγιστοποίηση των υπαρκτών δυσκολιών. Μόνον ένα νέο περιεχόμενο πολιτικής πρότασης, το οποίο απαραίτητα πρέπει να περιλαμβάνει ως κεντρικό στοιχείο τον απεγκλωβισμό από το μνημόνιο, την επαναδιαπραγμάτευση με την Ε.Ε. και την αξιοποίηση των ‘’ανερχόμενων νέων παικτών’’ της παγκόσμιας οικονομίας μπορεί, ακόμα και στην περίπτωση της προσφυγής σε πρόωρες εκλογές, να δημιουργήσει νέα δεδομένα και κοινωνική δυναμική επανώθησης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της χώρας. Η παρουσίαση μιας τέτοιας νέα πρότασης θα είναι βάσιμη και αξιόπιστη, μετά μάλιστα το βαρύ κλίμα ασυνεπειών που υπήρξε στους δώδεκα μήνες κυβερνητικής θητείας, μόνον αν έχουν τεθεί άμεσα και επίσημα (μετά την 7η/11.) τα ζήτηματα απεγκλωβισμού και επαναδιαπραγμάτευσης.
Η στρατηγική, βέβαια, αυτή εκτός της σωστής αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της 7ης/11. που πραγματοποιεί, απαιτεί έναν πολύ καλό και σφιχτό σχεδιασμό, την απόφαση ενός αρθρωμένου πλαισίου στόχων και νέων προτεραιοτήτων (με έμφαση : στη μείωση των κρατικών και κομματικών δαπανών κι όχι του επιπέδου ζωής των μη προνομιούχων, στην αναπτυξιακή πολιτική, στα συγκριτικά πλεονεκτήματα, στην αποκλιμάκωση της φορολογίας, στην εμπροσθοβαρή αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων, στην δραστική στροφή στην πραγματική οικονομία και την παραγωγή, στην συσχέτιση με οικονομικές πρωτοβουλίες των δυναμικών ‘’νέων παικτών ‘’ της παγκόσμιας οικονομίας). Απαιτεί, με δύο λόγια, σωστή προετοιμασία για μια νέα διαπραγμάτευση και, επίσης, σχέδιο οικοδόμησης νέων συνεργασιών και εξόδου από τη βύθιση της ύφεσης .
Η νέα πολιτική πρόταση και η νέα διαπραγμάτευση πρέπει να συνδιασθούν με τον συντονισμό των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας (Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία) που πλήττονται σήμερα σε πρώτο βαθμό από την κρίση, ώστε να ανταπαντήσουν στην προωθούμενη σκληρή γραμμή της Μέρκελ και του συνοδοιπόρου Σαρκοζί για τον μετασχηματισμό της Ευρώπης σε νεοφιλεύθερορο γερμανικό κλάμπ (με ακύρωση όλων των ουσιωδών ευρωπαϊκών, κοινωνικο-πολιτικών, ενοποιητικών χαρακτηριστικών) με την ταυτόχρονη περιθωριοποίηση των άλλων χωρών. Η ανταπάντηση, εδώ, πρέπει να είναι ανάλογης έντασης, ανάλογης ‘’επιθετικότητας’’, με την πρόταση του μετασχηματισμού της Μέρκελ, περιλαμβάνοντας και στοιχεία συγκρότησης ιδιαίτερων ομαδοποιήσεων χωρών με ίδια συμφέροντα και υιοθέτηση κοιονών στόχων απέναντι στο κλειστό κεντρο-ευρωπαϊκό γερμανικό κλάμπ και τους εκβιασμούς.
Αυτή, σε αδρές γραμμές, θα μπορούσε να ήταν μια νέα στρατηγική υπέρβασης (σε προέκταση και για τη δικαίωση της επιλογής συνολικοποίησης της αναμέτρησης της 7ης/11.).
Ο Γ.Παπανδρέου θα επανακτήσει τη θέση των πρωτοβουλιών, την ηγεμονική θέση στο σκηνικό, όχι επιτυγχάνοντας κάποια ανεκτά ποσοστά στις εκλογές της 7ης/11., αλλά επανακαθορίζοντας την κίνηση εξόδου της χώρας από την κρίση και τη βύθιση.
Θεσσαλονίκη, 26 Οκτώβρη 2010.
Το κείμενο αυτό δημοσιεύθηκε στον ''Κόσμο του Επενδυτή" (Σάββατο-Κυριακή, 30-31/10.)
29.10.10
Ένας αιώνας ελεύθερη Θεσσαλονίκη (1912 – 2012) : Ταυτότητα και ιστορική αφήγηση (συνείδηση και μορφωτικό κίνημα).
του Ελευθερίου Τζιόλα
Όταν θα φτάσουμε στο 2012, αύριο δηλαδή, θα είναι αργά...
Ποιά είναι η προπαρασκευή και ποιό το σχέδιο; Τί θ΄αφήσει στην κοινωνική συνείδηση και στο ‘’σώμα’’ της πατρίδας ο πρώτος αιώνας της ελεύθερης Θεσσαλονίκης, της ελεύθερης Μακεδονίας ; Πέρα απ΄τα βεγγαλικά, τα δοξαστικά, τους βερμπαλισμούς, την επαρμένη κενή κομπορημοσύνη, τις αρπαχτές των επιτήδειων, τον ψευδεπίγραφο πατριωτισμό των υποτακτικών.
Κάθε σχέδιο για κάθε τι, απ΄το μικρό μέχρι το μεγαλύτερο :
- διαποτίζεται από ένα πνεύμα,
- χτίζεται πάνω σε βάσεις πολιτικής και έχει στόχους πολιτικής,
- δημιουργεί ένα πολυεπίπεδο αναγνωρίσιμο και αναγνώσιμο αποτέλεσμα που κατέχει μια θέση στον ιστορικό χρόνο και τις εξελίξεις.
Κάθε σχέδιο, δηλαδή, έχει ιδεολογία, πολιτική, πράξη.
Και γιαυτό υπάρχουν ριζοσπαστικά και συντηρητικά σχέδια.
Δεν είναι μόνον ο Παπαγεωργόπουλος που δεν προετοίμασε οτιδήποτε σχετικό (ακόμα κι αν έκανε την απόπειρα, θα έπρεπε να είμαστε, εκεί, έτοιμοι με τις αρχές, την ποιότητα, την ταυτότητα, την αντιπρόταση). Δεν είναι μόνο ο αναχρονισμός των κάπηλων και των κλειστοφοβικών. Δεν είναι μόνο το κιτς και ο φτηνός λαϊκισμός του Ψωμιάδη.
Το θέμα είναι ο προοδευτικός κόσμος.
Στο σύνολό του. Με την κατανομή βαρών και ευθυνών ανάλογη του εκτοπίσματος των δυνάμεών του, αλλά και την αναγκαία συμβολή του. Έχει ατζέντα ; ΄Εχει δική του οπτική, δική του ματιά για την ιστορική εξέλιξη ; Ποιά είναι η δική του αφήγηση για την πόλη, για τη Μακεδονία, για το χθες και το αύριο (ας μιλήσει, πρώτα, για το χθές κι ας αναζητήσει, μετά, σ΄αυτό το βάθρο, και την προοπτική για το αύριο). Τί θέλει ; Προς τα που στρέφει το ενδιαφέρον του με αφορμή το εμβληματικό γεγονός του πρώτου αιώνα της απελευθέρωσης. Τι πρέπει να εγγραφεί στην κοινωνική συνείδηση, στην ελλαδική συνείδηση με αφορμή αυτό το κεντρικό γεγονός ;
Επί του θέματος αυτού θα έχω μία σειρά παρεμβάσεων.
Ζήτημα πρώτο : που πατάμε, τι κουβαλάμε (η ιστορία, δηλαδή).
Η ιστορία δεν είναι μιά αποσκευή απ΄την οποία πρέπει να ξαλαφρώσουμε. Υπάρχει ως κώδικας ανάγνωσης και πρόσληψης του εθνικού και κοινωνικού βίου. Υπάρχει και ως μηχανισμός αρμολόγησης, ένταξής μας στο γίγνεσθαι. Η Θεσσαλονίκη και η Μακεδονία στερούνται μιας συνεκτικής, στέρεας αφήγησης της πολυκύμαντης διαδρομής τους από προοδευτική σκοπιά. Η ιστορική διάσταση της πατριωτικής-δημοκρατικής-σοσιαλιστικής παράδοσης
και των αντίστοιχων εδράσεων της συνείδησης είναι σχεδόν απούσα για την κοινωνία της Θεσσαλονίκης και ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους της. Η πατριωτική-δημοκρατική-σοσιαλιστική διάσταση, καθοριστική στο αέναο γίγνεσθαι αυτής της περιοχής αποτελεί στη συνείδηση των ανθρώπων της, σήμερα, μια περιθωριακή εγγραφή !
Η επικρατούσα αφήγηση, πέρα από αποσπασματική και ελλειμματική, είναι βαθειά συντηρητική, αναχρονιστική. Οι υπαρκτές προσπάθειες σημαντικών προοδευτικών πνευματικών ανθρώπων της δεν υποστηρίχθηκαν και δεν κυριάρχησαν. Χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση του πονήματος των 2500 χρόνων που παραδόθηκε από τη διοίκηση Κούβελα στα ποντίκια της αποθήκης, όπου πετάχθηκε... Καθοριστικοί ιστορικοί κόμβοι, -με βάρος στη διαμόρφωση συνειδήσεων αλλά και την πρόσληψη της εθνικής μας διαδρομής-, όπου η ιστορία κυριολεκτικά πρέπει να ξαναγραφεί, μέσα από μιά νέα, προοδευτική σκοπιά είναι : η Θεσσαλονίκη του Βυζαντίου, η Θεσσαλονίκη των εκκλησιαστικών ηγετών και του Αγίου Όρους, η Θεσσαλονίκη του μακεδονικού αγώνα και της μικρασιατικής καταστροφής, η Θεσσαλονίκη της αντίστασης και του εμφυλίου, η Θεσσαλονίκη των ρήξεων και της οπισθοδρόμησης (1950 – ως σήμερα).
Προοδευτική αφήγηση δεν σημαίνει μια αφήγηση επιλεκτική, προπαγανδιστική (αυτό είναι το χαρακτηριστικό της επικρατούσας εκδοχής). Το αντίθετο, αποτελεί μια συνολική εκδίπλωση της αλήθειας και, μάλιστα, με έμφαση σ΄εκείνα τα γεγονότα, τις πολιτικές, τα ρεύματα, τις οργανώσεις, τους συσχετισμούς, τις προσωπικότητες που ώθησαν τα πράγματα σ΄ενα ανώτερο επίπεδο.
Η ιστορία της Θεσσαλονίκης ενώ είναι απόλυτα συνυφασμένη και πρωταγωνιστική στην ιστορία των μεγάλων αλμάτων της Πατρίδας, των ποιοτικών κοινωνικών αλλαγών, και των μεγάλων προοδευτικών ρευμάτων έχει μεταλλαχθεί, έχει πλαστογραφηθεί στο αντίθετό της, στον αναχρονισμό, τον σωβινισμό, την ιδεοληψία. Η αποκατάσταση αυτού του νήματος χωρίς ασυνέχειες, χωρίς ρήγματα και αντιφάσεις αποτελεί μείζονα προτεραιότητα και πρώτιστο καθήκον κατά το επετειακό έτος, 2012.
Πρέπει να απασχολήσει συγκεκριμένα και συστηματικά για την παραγωγή του αναγκαίου ποιοτικού ιστορικού υλικού, της νέας αφήγησης. Η πολιτεία, τα πνευματικά ιδρύματα, οι κοινωνοί θεσμοί, οι οργανώσεις, οι πνευματικοί άνθρωποι πρέπει να εργασθούν αποτελεσματικά και σχεδιασμένα. Η νέα αυτή αφήγηση πρέπει να απλωθεί παντού με εκδηλώσεις, με συζητήσεις, με εκδόσεις, με φεστιβάλ, με δράσεις. Στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στους συλλόγους, στις πλατείες, στους κινηματογράφους, στα γήπεδα, στις εκκλησίες, στις γειτονιές. Με γεφυρώσεις, από το χθές στο σήμερα. Με ζωντάνεμα μνημείων και μνημών, μέσα από την προοδευτική αξιολόγηση, την εστίαση σε μείζονα γεγονότα, την ανάδειξη προτύπων. Με σύνδεση με το σήμερα και τα προτάγματά του... Οι ρήξεις με υπαρκτούς μηχανισμούς αναχρονισμού, η αντιπαράθεση με δυνάμεις σκοταδισμού και αδράνειας, με ψευδοπατριώτες και ‘’ψευδοπροφήτες’’ θα είναι μέρος αυτής της αναγεννητικής, (ανα)μορφωτικής προσπάθειας. Θα επιδιώξουν με κάθε τρόπο να διαφυλάξουν τα ‘’κεκτημένα’’ και την επικυριαρχία τους...
Αλλά, αν επί τέλους, μπούμε στο γήπεδο –και, μάλιστα, μ΄αυτήν την προπαρασκευή- θα ηττηθούν.
Η Θεσσαλονίκη, το 2012, πρέπει να κάνει το μεγάλο βήμα για την προοδευτική αυτοσυνειδησία της. Η προσπάθεια, όμως ξεκινάει, τώρα...
Η Θεσσαλονίκη πρέπει να μάθει την αλήθεια για τον εαυτό της.
Χρειαζόμαστε ένα μεγάλο (ανα)μορφωτικό κίνημα στη χώρα και, πρωτίστως, στα ιστορικά και πληθυσμιακά της κέντρα.
Η Θεσσαλονίκη, με αφορμή τον δικό της αιώνα, ας πρωτοστατήσει...
Θεσσαλονίκη, 28 Οκτώβρη 2010
Όταν θα φτάσουμε στο 2012, αύριο δηλαδή, θα είναι αργά...
Ποιά είναι η προπαρασκευή και ποιό το σχέδιο; Τί θ΄αφήσει στην κοινωνική συνείδηση και στο ‘’σώμα’’ της πατρίδας ο πρώτος αιώνας της ελεύθερης Θεσσαλονίκης, της ελεύθερης Μακεδονίας ; Πέρα απ΄τα βεγγαλικά, τα δοξαστικά, τους βερμπαλισμούς, την επαρμένη κενή κομπορημοσύνη, τις αρπαχτές των επιτήδειων, τον ψευδεπίγραφο πατριωτισμό των υποτακτικών.
Κάθε σχέδιο για κάθε τι, απ΄το μικρό μέχρι το μεγαλύτερο :
- διαποτίζεται από ένα πνεύμα,
- χτίζεται πάνω σε βάσεις πολιτικής και έχει στόχους πολιτικής,
- δημιουργεί ένα πολυεπίπεδο αναγνωρίσιμο και αναγνώσιμο αποτέλεσμα που κατέχει μια θέση στον ιστορικό χρόνο και τις εξελίξεις.
Κάθε σχέδιο, δηλαδή, έχει ιδεολογία, πολιτική, πράξη.
Και γιαυτό υπάρχουν ριζοσπαστικά και συντηρητικά σχέδια.
Δεν είναι μόνον ο Παπαγεωργόπουλος που δεν προετοίμασε οτιδήποτε σχετικό (ακόμα κι αν έκανε την απόπειρα, θα έπρεπε να είμαστε, εκεί, έτοιμοι με τις αρχές, την ποιότητα, την ταυτότητα, την αντιπρόταση). Δεν είναι μόνο ο αναχρονισμός των κάπηλων και των κλειστοφοβικών. Δεν είναι μόνο το κιτς και ο φτηνός λαϊκισμός του Ψωμιάδη.
Το θέμα είναι ο προοδευτικός κόσμος.
Στο σύνολό του. Με την κατανομή βαρών και ευθυνών ανάλογη του εκτοπίσματος των δυνάμεών του, αλλά και την αναγκαία συμβολή του. Έχει ατζέντα ; ΄Εχει δική του οπτική, δική του ματιά για την ιστορική εξέλιξη ; Ποιά είναι η δική του αφήγηση για την πόλη, για τη Μακεδονία, για το χθες και το αύριο (ας μιλήσει, πρώτα, για το χθές κι ας αναζητήσει, μετά, σ΄αυτό το βάθρο, και την προοπτική για το αύριο). Τί θέλει ; Προς τα που στρέφει το ενδιαφέρον του με αφορμή το εμβληματικό γεγονός του πρώτου αιώνα της απελευθέρωσης. Τι πρέπει να εγγραφεί στην κοινωνική συνείδηση, στην ελλαδική συνείδηση με αφορμή αυτό το κεντρικό γεγονός ;
Επί του θέματος αυτού θα έχω μία σειρά παρεμβάσεων.
Ζήτημα πρώτο : που πατάμε, τι κουβαλάμε (η ιστορία, δηλαδή).
Η ιστορία δεν είναι μιά αποσκευή απ΄την οποία πρέπει να ξαλαφρώσουμε. Υπάρχει ως κώδικας ανάγνωσης και πρόσληψης του εθνικού και κοινωνικού βίου. Υπάρχει και ως μηχανισμός αρμολόγησης, ένταξής μας στο γίγνεσθαι. Η Θεσσαλονίκη και η Μακεδονία στερούνται μιας συνεκτικής, στέρεας αφήγησης της πολυκύμαντης διαδρομής τους από προοδευτική σκοπιά. Η ιστορική διάσταση της πατριωτικής-δημοκρατικής-σοσιαλιστικής παράδοσης
και των αντίστοιχων εδράσεων της συνείδησης είναι σχεδόν απούσα για την κοινωνία της Θεσσαλονίκης και ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους της. Η πατριωτική-δημοκρατική-σοσιαλιστική διάσταση, καθοριστική στο αέναο γίγνεσθαι αυτής της περιοχής αποτελεί στη συνείδηση των ανθρώπων της, σήμερα, μια περιθωριακή εγγραφή !
Η επικρατούσα αφήγηση, πέρα από αποσπασματική και ελλειμματική, είναι βαθειά συντηρητική, αναχρονιστική. Οι υπαρκτές προσπάθειες σημαντικών προοδευτικών πνευματικών ανθρώπων της δεν υποστηρίχθηκαν και δεν κυριάρχησαν. Χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση του πονήματος των 2500 χρόνων που παραδόθηκε από τη διοίκηση Κούβελα στα ποντίκια της αποθήκης, όπου πετάχθηκε... Καθοριστικοί ιστορικοί κόμβοι, -με βάρος στη διαμόρφωση συνειδήσεων αλλά και την πρόσληψη της εθνικής μας διαδρομής-, όπου η ιστορία κυριολεκτικά πρέπει να ξαναγραφεί, μέσα από μιά νέα, προοδευτική σκοπιά είναι : η Θεσσαλονίκη του Βυζαντίου, η Θεσσαλονίκη των εκκλησιαστικών ηγετών και του Αγίου Όρους, η Θεσσαλονίκη του μακεδονικού αγώνα και της μικρασιατικής καταστροφής, η Θεσσαλονίκη της αντίστασης και του εμφυλίου, η Θεσσαλονίκη των ρήξεων και της οπισθοδρόμησης (1950 – ως σήμερα).
Προοδευτική αφήγηση δεν σημαίνει μια αφήγηση επιλεκτική, προπαγανδιστική (αυτό είναι το χαρακτηριστικό της επικρατούσας εκδοχής). Το αντίθετο, αποτελεί μια συνολική εκδίπλωση της αλήθειας και, μάλιστα, με έμφαση σ΄εκείνα τα γεγονότα, τις πολιτικές, τα ρεύματα, τις οργανώσεις, τους συσχετισμούς, τις προσωπικότητες που ώθησαν τα πράγματα σ΄ενα ανώτερο επίπεδο.
Η ιστορία της Θεσσαλονίκης ενώ είναι απόλυτα συνυφασμένη και πρωταγωνιστική στην ιστορία των μεγάλων αλμάτων της Πατρίδας, των ποιοτικών κοινωνικών αλλαγών, και των μεγάλων προοδευτικών ρευμάτων έχει μεταλλαχθεί, έχει πλαστογραφηθεί στο αντίθετό της, στον αναχρονισμό, τον σωβινισμό, την ιδεοληψία. Η αποκατάσταση αυτού του νήματος χωρίς ασυνέχειες, χωρίς ρήγματα και αντιφάσεις αποτελεί μείζονα προτεραιότητα και πρώτιστο καθήκον κατά το επετειακό έτος, 2012.
Πρέπει να απασχολήσει συγκεκριμένα και συστηματικά για την παραγωγή του αναγκαίου ποιοτικού ιστορικού υλικού, της νέας αφήγησης. Η πολιτεία, τα πνευματικά ιδρύματα, οι κοινωνοί θεσμοί, οι οργανώσεις, οι πνευματικοί άνθρωποι πρέπει να εργασθούν αποτελεσματικά και σχεδιασμένα. Η νέα αυτή αφήγηση πρέπει να απλωθεί παντού με εκδηλώσεις, με συζητήσεις, με εκδόσεις, με φεστιβάλ, με δράσεις. Στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στους συλλόγους, στις πλατείες, στους κινηματογράφους, στα γήπεδα, στις εκκλησίες, στις γειτονιές. Με γεφυρώσεις, από το χθές στο σήμερα. Με ζωντάνεμα μνημείων και μνημών, μέσα από την προοδευτική αξιολόγηση, την εστίαση σε μείζονα γεγονότα, την ανάδειξη προτύπων. Με σύνδεση με το σήμερα και τα προτάγματά του... Οι ρήξεις με υπαρκτούς μηχανισμούς αναχρονισμού, η αντιπαράθεση με δυνάμεις σκοταδισμού και αδράνειας, με ψευδοπατριώτες και ‘’ψευδοπροφήτες’’ θα είναι μέρος αυτής της αναγεννητικής, (ανα)μορφωτικής προσπάθειας. Θα επιδιώξουν με κάθε τρόπο να διαφυλάξουν τα ‘’κεκτημένα’’ και την επικυριαρχία τους...
Αλλά, αν επί τέλους, μπούμε στο γήπεδο –και, μάλιστα, μ΄αυτήν την προπαρασκευή- θα ηττηθούν.
Η Θεσσαλονίκη, το 2012, πρέπει να κάνει το μεγάλο βήμα για την προοδευτική αυτοσυνειδησία της. Η προσπάθεια, όμως ξεκινάει, τώρα...
Η Θεσσαλονίκη πρέπει να μάθει την αλήθεια για τον εαυτό της.
Χρειαζόμαστε ένα μεγάλο (ανα)μορφωτικό κίνημα στη χώρα και, πρωτίστως, στα ιστορικά και πληθυσμιακά της κέντρα.
Η Θεσσαλονίκη, με αφορμή τον δικό της αιώνα, ας πρωτοστατήσει...
Θεσσαλονίκη, 28 Οκτώβρη 2010
22.10.10
Το ζήτημα των Σκοπίων : μιά νέα θέση στρατηγικής.(Ή, πως ξεμπλοκάρεται η λύση...)
Του Ελευθερίου Τζιόλα
Το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, μεγάλο εθνικό θέμα, λόγω της κρισιμότητας των οικονομικών και των εντάσεων περί την οικονομία έχει περάσει στις πίσω θέσεις... Ωστόσο, η Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Λισσαβώνα (19-20/11.) δημιουργεί μια σημαντική κινητικότητα που πρέπει να εκτιμηθεί σωστά και ν΄αναληφθούν συγκεκριμένες και στοχευμένες πρωτοβουλίες.
Για να μην μακρηγορώ, η θέση μου, -θέση στρατηγικής κίνησης στη παρούσα
φάση-, για το πρόβλημα, περιληπτικά είναι :
1. Η τρέχουσα συγκυρία, παρά την εικόνα επιφανειακής ύφεσης, είναι ευνοϊκή για τις ελληνικές θέσεις και τη ρύθμιση του ζητήματος, για τους παρακάτω λόγους :
(α). Τα Σκόπια ζητούν κάτι ζωτικό για το μέλλον τους (ένταξη στο ΝΑΤΟ και έναρξη διαπραγματευτικών διαδικασιών για την Ε.Ε.), για να το πετύχουν πρέπει να δόσουν (στη διαπραγμάτευση) επίσης κάτι σημαντικό.
(β). Η ελληνική πλευρά τον τελευταίο χρόνο έχει κερδίσει πόντους και έχει διαμορφώσει ένα προφίλ καλού και αξιόπιστου διαπραγματευτή, ''δυτικών προδιαγραφών''.
(γ). Η αμερικανική πλευρά, -διοίκηση Ομπάμα-, έχει μετατοπίσει σχετικά το κέντρο βάρος προς τις ελληνικές θέσεις.
(δ). Οι σαράντα (40) επόμενες μέρες είναι η κρίσιμη περίοδος, αν αυτή περάσει αναξιοποίητη, η επόμενη είναι άγνωστο και αβέβαιο αν θα μας βρεί σε παρόμοια σχετικά καλή διαπραγματευτική κατάσταση.
2. Οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης πρέπει να στραφούν και να κλιμακωθούν προς τις δύο (τρεις) μεγάλες δυνάμεις ΗΠΑ, Ρωσία (και την Κίνα). Στόχος μας : οι δυνάμεις αυτές για να διευκολύνουν επί της ουσίας και να ωθήσουν επιταχυντικά τις σχετικές συνομιλίες για την πραγματική κατάληξη τους και την οριστική εξεύρεση λύσης να αποφασίσουν και να καταστήσουν σαφές προς τα Σκόπια (και διεθνώς) τα παρακάτω:
- Οι δύο (oι τρείς) χώρες, -η κάθε μία, φυσικά, με την αυτονομία απόφασης και έκφρασης της (και όποιες άλλες,ακολούθως ή παραλλήλως)-, αποδεχόμενες ως μόνη αποτελεσματική διαδικασία αυτή των διμερών συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και με στόχο την ενίσχυση και επιτάχυνση της, αλλά κυρίως επειδή θέλουν να καταστήσουν προς κάθε κατεύθυνση ξεκάθαρο ότι το μόνο ισχυρό και αδιαμφισβήτητο όνομα για το κράτος των Σκοπίων είναι αυτό που θα προκύψει ως αποτέλεσμα των συνομιλιών ανακαλούν την προηγούμενη απόφαση αναγνώριση με το όνομα ''Μακεδονία'', υιοθετώντας την ονομασία FYROM, όπως αυτή είναι διεθνώς κατοχυρωμένη στα πλαίσια του ΟΗΕ.
- Οι ΗΠΑ μπορούν να θέσουν δημόσια και πιεστικά ως χρονικό όριο ολοκλήρωσης των συνομιλιών, την ημερομηνία της Συνόδου του ΝΑΤΟ (19-20/11.) στη Λισσαβώνα. Ανεξάρτητα από την τήρηση του σχετικού χρονοδιαγράμματος, η πλευρά των Σκοπίων, πέραν της ουσιαστικής πίεσης, θα βρίσκεται πλέον διαρκώς και υπό χρονική πίεση
- Οι χώρες της Ε.Ε., που έχουν αναγνωρίσει το κράτος των Σκοπίων με το όνομα ''Μακεδονία'', μπορούν να πράξουν ανάλογα, να πάρουν, δηλαδή, ανάλογες αποφάσεις ανάκλησης και να ασκήσουν χρονική πίεση σε συνδιασμό με την επικείμενη Σύνοδο των αρχηγών της Ε.Ε. τον Δεκέμβριο.
3. Σε κάθε περίπτωση, μία τέτοια απόφαση (και σε τελική ανάλυση θα αρκούσε, σε πρώτη φάση, μια τέτοια απόφαση και μόνο από τις ΗΠΑ, λόγω της επιρροής και της απήχησης της), -δηλαδή, ανάκλησης της ονομασίας ''Μακεδονία'', επιστροφή στο FYRΟΜ και υιοθέτησης ως μόνου νέου ονόματος εκείνου που θα δόσει η διαπραγμάτευση-, αλλάζει άρδην το τοπίο των διαπραγματεύσεων, δημιουργεί νέα σημαντικά δεδομένα και μετατοπίζει καθοριστικά τους συσχετισμούς υπέρ των ρεαλιστικών ελληνικών θέσεων (κι όχι μόνο στο ζήτημα των Σκοπίων, αλλά γενικότερα, δίνοντας ένα μήνυμα ισχύος της ελληνικής παρουσίας).
Ο υπουργός Άμυνας των Σκοπίων αντιλαμβανόμενος τη δεινή θέση της κυβέρνησής του (στην παρούσα συγκυρία) και θέλοντας μία επιτυχία -έστω και μισή, έστω και κολοβή- έφτασε σε σημείο, στις 5/10., να πει ότι : ''η χώρα του θα μπορούσε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ με την προσωρινή της ονομασία'', την οποία δεν κατονόμασε, δεν εκφώνησε, αλλά όλοι γνωρίζουν, δηλαδή FYROM. H απόφαση των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, κάλλιστα μετά απ΄αυτή τη δήλωση του Υπουργού Άμυνας των Σκοπίων θα μπορούσε να ήταν : " ΟΚ ! Σας αποκαλούμε, λοιπόν, με το προσωρινό σας όνομα, FYROM, αφού το προτείνετε κιόλας, και όταν συμφωνήσετε με την Ελλάδα για το οριστικό σας όνομα, θα σας αποκαλούμε με ό,τι συμφωνήσετε και θα κάνουμε τότε αποδεκτό και το αίτημα ένταξης σας !''.
Η χώρα μας έχει αυτή την περίοδο, παρά τα άλλα μεγάλα της προβλήματα, μιά θετική συγκυρία, αυτή η κίνηση στρατηγικής μπορεί να της αποδόσει σημαντικά...
Χρειάζεται σχέδιο, αποφασιστικότητα, στόχευση, κινητοποίηση δυνάμεων και πύκνωση της διπλωματικής δράσης.
Θεσσαλονίκη, 6 Οκτωβρίου 2010
Το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, μεγάλο εθνικό θέμα, λόγω της κρισιμότητας των οικονομικών και των εντάσεων περί την οικονομία έχει περάσει στις πίσω θέσεις... Ωστόσο, η Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Λισσαβώνα (19-20/11.) δημιουργεί μια σημαντική κινητικότητα που πρέπει να εκτιμηθεί σωστά και ν΄αναληφθούν συγκεκριμένες και στοχευμένες πρωτοβουλίες.
Για να μην μακρηγορώ, η θέση μου, -θέση στρατηγικής κίνησης στη παρούσα
φάση-, για το πρόβλημα, περιληπτικά είναι :
1. Η τρέχουσα συγκυρία, παρά την εικόνα επιφανειακής ύφεσης, είναι ευνοϊκή για τις ελληνικές θέσεις και τη ρύθμιση του ζητήματος, για τους παρακάτω λόγους :
(α). Τα Σκόπια ζητούν κάτι ζωτικό για το μέλλον τους (ένταξη στο ΝΑΤΟ και έναρξη διαπραγματευτικών διαδικασιών για την Ε.Ε.), για να το πετύχουν πρέπει να δόσουν (στη διαπραγμάτευση) επίσης κάτι σημαντικό.
(β). Η ελληνική πλευρά τον τελευταίο χρόνο έχει κερδίσει πόντους και έχει διαμορφώσει ένα προφίλ καλού και αξιόπιστου διαπραγματευτή, ''δυτικών προδιαγραφών''.
(γ). Η αμερικανική πλευρά, -διοίκηση Ομπάμα-, έχει μετατοπίσει σχετικά το κέντρο βάρος προς τις ελληνικές θέσεις.
(δ). Οι σαράντα (40) επόμενες μέρες είναι η κρίσιμη περίοδος, αν αυτή περάσει αναξιοποίητη, η επόμενη είναι άγνωστο και αβέβαιο αν θα μας βρεί σε παρόμοια σχετικά καλή διαπραγματευτική κατάσταση.
2. Οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης πρέπει να στραφούν και να κλιμακωθούν προς τις δύο (τρεις) μεγάλες δυνάμεις ΗΠΑ, Ρωσία (και την Κίνα). Στόχος μας : οι δυνάμεις αυτές για να διευκολύνουν επί της ουσίας και να ωθήσουν επιταχυντικά τις σχετικές συνομιλίες για την πραγματική κατάληξη τους και την οριστική εξεύρεση λύσης να αποφασίσουν και να καταστήσουν σαφές προς τα Σκόπια (και διεθνώς) τα παρακάτω:
- Οι δύο (oι τρείς) χώρες, -η κάθε μία, φυσικά, με την αυτονομία απόφασης και έκφρασης της (και όποιες άλλες,ακολούθως ή παραλλήλως)-, αποδεχόμενες ως μόνη αποτελεσματική διαδικασία αυτή των διμερών συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και με στόχο την ενίσχυση και επιτάχυνση της, αλλά κυρίως επειδή θέλουν να καταστήσουν προς κάθε κατεύθυνση ξεκάθαρο ότι το μόνο ισχυρό και αδιαμφισβήτητο όνομα για το κράτος των Σκοπίων είναι αυτό που θα προκύψει ως αποτέλεσμα των συνομιλιών ανακαλούν την προηγούμενη απόφαση αναγνώριση με το όνομα ''Μακεδονία'', υιοθετώντας την ονομασία FYROM, όπως αυτή είναι διεθνώς κατοχυρωμένη στα πλαίσια του ΟΗΕ.
- Οι ΗΠΑ μπορούν να θέσουν δημόσια και πιεστικά ως χρονικό όριο ολοκλήρωσης των συνομιλιών, την ημερομηνία της Συνόδου του ΝΑΤΟ (19-20/11.) στη Λισσαβώνα. Ανεξάρτητα από την τήρηση του σχετικού χρονοδιαγράμματος, η πλευρά των Σκοπίων, πέραν της ουσιαστικής πίεσης, θα βρίσκεται πλέον διαρκώς και υπό χρονική πίεση
- Οι χώρες της Ε.Ε., που έχουν αναγνωρίσει το κράτος των Σκοπίων με το όνομα ''Μακεδονία'', μπορούν να πράξουν ανάλογα, να πάρουν, δηλαδή, ανάλογες αποφάσεις ανάκλησης και να ασκήσουν χρονική πίεση σε συνδιασμό με την επικείμενη Σύνοδο των αρχηγών της Ε.Ε. τον Δεκέμβριο.
3. Σε κάθε περίπτωση, μία τέτοια απόφαση (και σε τελική ανάλυση θα αρκούσε, σε πρώτη φάση, μια τέτοια απόφαση και μόνο από τις ΗΠΑ, λόγω της επιρροής και της απήχησης της), -δηλαδή, ανάκλησης της ονομασίας ''Μακεδονία'', επιστροφή στο FYRΟΜ και υιοθέτησης ως μόνου νέου ονόματος εκείνου που θα δόσει η διαπραγμάτευση-, αλλάζει άρδην το τοπίο των διαπραγματεύσεων, δημιουργεί νέα σημαντικά δεδομένα και μετατοπίζει καθοριστικά τους συσχετισμούς υπέρ των ρεαλιστικών ελληνικών θέσεων (κι όχι μόνο στο ζήτημα των Σκοπίων, αλλά γενικότερα, δίνοντας ένα μήνυμα ισχύος της ελληνικής παρουσίας).
Ο υπουργός Άμυνας των Σκοπίων αντιλαμβανόμενος τη δεινή θέση της κυβέρνησής του (στην παρούσα συγκυρία) και θέλοντας μία επιτυχία -έστω και μισή, έστω και κολοβή- έφτασε σε σημείο, στις 5/10., να πει ότι : ''η χώρα του θα μπορούσε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ με την προσωρινή της ονομασία'', την οποία δεν κατονόμασε, δεν εκφώνησε, αλλά όλοι γνωρίζουν, δηλαδή FYROM. H απόφαση των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, κάλλιστα μετά απ΄αυτή τη δήλωση του Υπουργού Άμυνας των Σκοπίων θα μπορούσε να ήταν : " ΟΚ ! Σας αποκαλούμε, λοιπόν, με το προσωρινό σας όνομα, FYROM, αφού το προτείνετε κιόλας, και όταν συμφωνήσετε με την Ελλάδα για το οριστικό σας όνομα, θα σας αποκαλούμε με ό,τι συμφωνήσετε και θα κάνουμε τότε αποδεκτό και το αίτημα ένταξης σας !''.
Η χώρα μας έχει αυτή την περίοδο, παρά τα άλλα μεγάλα της προβλήματα, μιά θετική συγκυρία, αυτή η κίνηση στρατηγικής μπορεί να της αποδόσει σημαντικά...
Χρειάζεται σχέδιο, αποφασιστικότητα, στόχευση, κινητοποίηση δυνάμεων και πύκνωση της διπλωματικής δράσης.
Θεσσαλονίκη, 6 Οκτωβρίου 2010
19.6.10
Η''κοινωνία των πολιτών'', η Νεολαία ΠΑΣΟΚ, ο ''Καλλικράτης''.Share
1. H ''κοινωνία των πολιτών'' ως έννοια, την εισήγαγε και την εννόησε με συγκεκριμένο τρόπο, κατά κύριο λόγο, ο Α.Γκράμσι. Δεν ήταν -και δεν είναι κενή περιεχομένου.Άλλο, τώρα, πως, απο ποιούς και για ποιούς σκοπούς χρησιμοποιείται.Πρέπει να εννοείται : ως η κοινωνία των ενεργών πολιτών, η συμμετέχουσα κοινωνική βάση, τα κοινωνικά ρεύματα δημοκρατικής διεκδίκησης και παρέμβασης. Η έννοια αυτή, από τον ίδιο τον Α.Γκράμσι χρησιμοποιήθηκε και σε αντιδιαστολή με την ''πολιτική κοινωνία''. Εννοώντας το χώρο των αντιπροσωπευτικών θεσμών της κοινοβουλευτικής (αστικής ) δημοκρατίας και το πολιτικό προσωπικό που εμπλέκεται στο χώρο αυτό (συνώνυμη είναι η σημερινή έννοια : πολιτικό σύστημα, μολονότι, όταν ο Α.Γκράμσι χρησιμοποιούσε την έννοια αυτή -''πολιτικό σύστημα''- έδινε έμφαση στο σκέλος ''σύστημα'', δηλαδή στο παγιωμένο σύστημα κυριαρχίας ). H υποστήριξη -του προς την κοινωνία των πολιτών ήταν σαφής, σταθερή, διαχρονική, συνυφασμένη με την κεντρική θέση του για την ανάπτυξη του κινήματος των εργαζομένων. Mεταξύ του κινήματος των εργαζομένων (=ταξικό κίνημα) και του κινήματος της ''κοινωνίας των πολιτών'' (=συμμετοχικό/παρεμβατικό κίνημα), σήμερα, δεν υπάρχει αλληλοσυσχέτιση. Ο Α.Γκράμσι έβλεπε και προωθούσε τη βαθειά συσχέτισή τους. Συνεπής στη θεώρησή του ότι η πιό συνεπής ταξική, αλλά και δημοκρατική δύναμη είναι η εργατική τάξη και ο αγώνας της ήταν συνολικός, για μια νέα κοινωνία.
2. Υπάρχει, σήμερα, ένα τεράστιο θεωρητικό και στρατηγικό έλλειμα για όλα αυτά. Οι αναφορές και ο λόγος είναι επιφανειακός, ρηχός, α-φόρτιστος. Να θυμόμαστε : "χωρίς επαναστατική θεωρία ΔΕΝ υπάρχει επαναστατικό κίνημα''. Η ανάγκη θεωρητικής επαναθεμελείωσης, προγραμματικής επάρκειας και κινηματικής εκδίπλωσης αποτελούν μείζονες προτεραιότητες, ιδαίτερα στην παρούσα περίοδο της πρωτόγνωρης κρίσης και της παράλογης εκθεμελίωσης.
3. Η Νεολαία ΠΑΣΟΚ πρέπει δραστικά και άμεσα να αρνηθεί και να ξεπεράσει παγιωμένα κακέκτυπα, μηχανισμούς ίντριγκας και εξουσιαστικής νομής, αφυδατωμένα πρόσωπα με δήθεν καθοδηγητικό ρόλο. Όμως, η αναγκαία εσωτερική (κάθετη και οριζόντια) ''πολιτιστική επανάσταση'' πρέπει να συνοδευθεί, να συνδιασθεί, να εδρασθεί στη σχέση της με τη νεολαία (τις ανάγκες της, τις ανησυχίες της, τις αναζητήσεις της , τον προβληματισμό της). Καμία, εξ άλλου, ''επανάσταση'' δεν είναι -και δεν ολοκληρώνεται- σε επί μέρους σύνολα, παρά μόνο σ΄όλο το εύρος και σ΄ολα τα επίπεδα της ταξικής διαπάλης. Η πρωτοποριακή συμμετοχή της Ν.ΠΑΣΟΚ στις διεργασίες της κοινωνικής βάσης της νεολαίας (ανάγκες, διεκδικήσεις και κατεύθυνση) θέτει την ίδια τη Ν.ΠΑΣΟΚ μπροστά στο επείγον και ζωτικό καθήκον της διαμόρφωσης της πολιτικής της και της πραγματικής της φυσιογνωμίας. Πέρα απ΄τα κενά, ανούσια και τετριμένα των γραφειοκρατών, των παραγοντίσκων και των αυλικών...
4. Ο ''Καλλικράτης'' δεν είναι από μόνος του ευκαιρία, όπως και καμία νομική/θεσμική ρύθμιση. Σκεφθείτε μόνο, επ΄αυτού, το εξής : κανένα από τα υφιστάμενα συντάγματα δεν έχει τόσο και τέτοιο βαθύ και διαχρονικό δημοκρατικό περιεχόμενο, όσο εκείνο των Η.Π.Α., οι ΗΠΑ όμως -και ο ρόλος της- είναι αυτή που ξέρουμε όλοι.Μόνο η πολιτική, ως κινούσα δύναμη (=συσχετισμοί), ως
όραμα και πρόγραμμα, ως οργανωνένη δύναμη και συνειδητοποιημένα στελέχη είνα αυτή που ζωογονεί τους θεσμούς, δημιουργεί αποτελέσματα, διαμορφώνει εξελίξεις και δίνει την προοπτική.
2. Υπάρχει, σήμερα, ένα τεράστιο θεωρητικό και στρατηγικό έλλειμα για όλα αυτά. Οι αναφορές και ο λόγος είναι επιφανειακός, ρηχός, α-φόρτιστος. Να θυμόμαστε : "χωρίς επαναστατική θεωρία ΔΕΝ υπάρχει επαναστατικό κίνημα''. Η ανάγκη θεωρητικής επαναθεμελείωσης, προγραμματικής επάρκειας και κινηματικής εκδίπλωσης αποτελούν μείζονες προτεραιότητες, ιδαίτερα στην παρούσα περίοδο της πρωτόγνωρης κρίσης και της παράλογης εκθεμελίωσης.
3. Η Νεολαία ΠΑΣΟΚ πρέπει δραστικά και άμεσα να αρνηθεί και να ξεπεράσει παγιωμένα κακέκτυπα, μηχανισμούς ίντριγκας και εξουσιαστικής νομής, αφυδατωμένα πρόσωπα με δήθεν καθοδηγητικό ρόλο. Όμως, η αναγκαία εσωτερική (κάθετη και οριζόντια) ''πολιτιστική επανάσταση'' πρέπει να συνοδευθεί, να συνδιασθεί, να εδρασθεί στη σχέση της με τη νεολαία (τις ανάγκες της, τις ανησυχίες της, τις αναζητήσεις της , τον προβληματισμό της). Καμία, εξ άλλου, ''επανάσταση'' δεν είναι -και δεν ολοκληρώνεται- σε επί μέρους σύνολα, παρά μόνο σ΄όλο το εύρος και σ΄ολα τα επίπεδα της ταξικής διαπάλης. Η πρωτοποριακή συμμετοχή της Ν.ΠΑΣΟΚ στις διεργασίες της κοινωνικής βάσης της νεολαίας (ανάγκες, διεκδικήσεις και κατεύθυνση) θέτει την ίδια τη Ν.ΠΑΣΟΚ μπροστά στο επείγον και ζωτικό καθήκον της διαμόρφωσης της πολιτικής της και της πραγματικής της φυσιογνωμίας. Πέρα απ΄τα κενά, ανούσια και τετριμένα των γραφειοκρατών, των παραγοντίσκων και των αυλικών...
4. Ο ''Καλλικράτης'' δεν είναι από μόνος του ευκαιρία, όπως και καμία νομική/θεσμική ρύθμιση. Σκεφθείτε μόνο, επ΄αυτού, το εξής : κανένα από τα υφιστάμενα συντάγματα δεν έχει τόσο και τέτοιο βαθύ και διαχρονικό δημοκρατικό περιεχόμενο, όσο εκείνο των Η.Π.Α., οι ΗΠΑ όμως -και ο ρόλος της- είναι αυτή που ξέρουμε όλοι.Μόνο η πολιτική, ως κινούσα δύναμη (=συσχετισμοί), ως
όραμα και πρόγραμμα, ως οργανωνένη δύναμη και συνειδητοποιημένα στελέχη είνα αυτή που ζωογονεί τους θεσμούς, δημιουργεί αποτελέσματα, διαμορφώνει εξελίξεις και δίνει την προοπτική.
9.6.10
Επισημάνσεις μετά τα αιματηρά γεγονότα...
Θα πω κάτι που θα ακουστεί, ίσως, παράξενα, και θα κινείται σε διαφορετικό ''μήκος κύματος'' από το κλίμα που διατρέχει τις σημειώσεις στο FB και στα BLOGS.
1. Η ανθρωπιστική αλληλεγγύη προς την αποκλεισμένη και στραγγαλισμένη Γάζα πρέπει να συνεχισθεί. Κάθε προσπάθεια προς αυτη την κατεύθυνση πρέπει να έχει τη υποστήριξή μας, την υποστήριξη κάθε σκετπόμενου και ευιασθητοποιημένου ανθρώπου. Επίσης, συντονισμένη πρέπει να είναι η αντίδραση μας απέναντι σε κάθε ενέργεια βίας και αιματηρής καταστολής (τώρα, αλλά και σε κάθε παρόμοια περίπτωση).
2. Το παλαιστινιακό, -κι επομένως και η λύση του (η στρατηγική του και ο αγώνας μας -αγώνας των παλαιστινίων, αλλά και των δυνάμεων υποστήριξής τους )-, δεν είναι θέμα ανθρωπιστικής βοήθειας (παρά την αναγκαία αυτή διάσταση του). Το Παλαιστινιακό είναι θέμα δημιουργίας, οργάνωσης και διοίκησης αυτόνομου κράτους. Μετασχηματισμού του παλαιστινιακού έθνους σε κράτος-έθνος (με τους απαραίτητους βασικούς προσδιορισμούς αυτή της διττής οντότητας : γεωγραφικά όρια, γλώσσα, κρατική διοίκηση,οργάνωση μονάδων (στρατός/αστυνομία) και υπηρεσιών και άσκηση πολιτικών προς τους πολίτες του).
3. Μετά τον Γιάσερ Αραφάτ, αυτές οι σημαντικές και στέρεες κατευθύνσεις έχασαν έδαφος και σε επίπεδο ασκούμενης πολιτικής, και σε επίπεδο οράματος και σε επίπεδο ενότητας των δυνάμεων πάνω σ΄ενα πρόγραμμα βιώσιμης προοπτικής για τον αγωνιζόμενο παλαιστινιακό λαό. Επείγουσα προτεραιότητα είναι ακριβώς όλα αυτά. Με σημείο - κλειδί την υπέρβαση του εσωτερικού τεμαχισμού και την επανασυσπείρωση του αγωνιζόμενου παλαιστινιακού λαού. Οι ποικίλες φράξιες και οι μηχανισμοί εξωτερικών επιρροών πρέπει να δώσουν τη θέση τους σε μια τέτοια νέα,υγιή και ελπιδοφόρα κατάσταση.
5. Η Τουρκία εννοεί -και θέλει να επιβάλλει- τον εαυτό της ως καθοριστικό ''παίκτη'' στην ευρύτερη περιοχή. Την ίδια στιγμή που έχει σημαντικές πολεμικές και άλλες συμφωνίες με το Ισραήλ, εμφανίζεται και ως υπέρμαχος των παλαιστινίων και των ανθρώπινων διακαιωμάτων. Η καταδική του Ισραήλ για την αιματηρή επέμβαση στον ''στολίσκο της ελευθερίας'' (με νεκρούς τούρκους ακτιβιστές) δεν αποτελεί ιστορική αθώωση της αντίστοιχης αιματηρής πολιτικής που εφάρμοσε και εφαρμόζει το καθεστώς της Τουρκίας απέναντι στους λαούς και τα δικαιώματα των ανθρώπων (γενοκτονία Ποντιακού Ελληνισμού, Αρμενίων, καταστολή απελευθερωτικού αγώνα των Κούρδων, καταστολή των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, ασφυξία Οικ. Πατριαρχείου, αρπαγή και δήμευση περιουσιών και πνευματικών ιδρυμάτων, καταστρατήγηση δημοκρατικών δικαιωμάτων κλπ, κλπ). Η Τουρκία είναι ικανή να ''κτίσει'' πάνω στο αίμα των παλαιστινίων και των ακτιβιστών της αλληλεγγύης το δικό της νέο ''ιμπέριουμ'' στην περιοχή.
6. Η συνεχής, σταθερή και ολόπλευρη πίεση πάνω στο Ισραήλ δεν μπορεί να συνοδεύεται με την ανοχή και αποδοχή νεου περιφεριακού επικυρίαρχου στην περιοχή με δηλωμένους, μαλιστα, τους στόχους του απεναντι στην ελληνική εθνική κυριαρχία, αλλά και απένατι στους λαούς της περιοχής...
7. Ο διεθνισμός και ο δημοκρατικός πατριωτισμός δεν είναι έννοιες (και πολιτικές) αλληλοαποκλειόμενες. Αλλά, έννοιες (και πολιτικές) αλληλένδετες, αλληλοσυμλπηρούμενες. Ακόμα, περισσότερο, δημοκρατικός πατριωτισμός, διεθνισμός (για την ακρίβεια, ένας νέος διεθνισμός), και σοσιαλισμός (με την πραγματική του έννοια, της κοινωνικής χειραφέτησης και απελευθέρωσης) αποτελούν έννοιες (και μεγάλες πολιτικές) με αλληλουχία, αλληλοσύνδεση.
1. Η ανθρωπιστική αλληλεγγύη προς την αποκλεισμένη και στραγγαλισμένη Γάζα πρέπει να συνεχισθεί. Κάθε προσπάθεια προς αυτη την κατεύθυνση πρέπει να έχει τη υποστήριξή μας, την υποστήριξη κάθε σκετπόμενου και ευιασθητοποιημένου ανθρώπου. Επίσης, συντονισμένη πρέπει να είναι η αντίδραση μας απέναντι σε κάθε ενέργεια βίας και αιματηρής καταστολής (τώρα, αλλά και σε κάθε παρόμοια περίπτωση).
2. Το παλαιστινιακό, -κι επομένως και η λύση του (η στρατηγική του και ο αγώνας μας -αγώνας των παλαιστινίων, αλλά και των δυνάμεων υποστήριξής τους )-, δεν είναι θέμα ανθρωπιστικής βοήθειας (παρά την αναγκαία αυτή διάσταση του). Το Παλαιστινιακό είναι θέμα δημιουργίας, οργάνωσης και διοίκησης αυτόνομου κράτους. Μετασχηματισμού του παλαιστινιακού έθνους σε κράτος-έθνος (με τους απαραίτητους βασικούς προσδιορισμούς αυτή της διττής οντότητας : γεωγραφικά όρια, γλώσσα, κρατική διοίκηση,οργάνωση μονάδων (στρατός/αστυνομία) και υπηρεσιών και άσκηση πολιτικών προς τους πολίτες του).
3. Μετά τον Γιάσερ Αραφάτ, αυτές οι σημαντικές και στέρεες κατευθύνσεις έχασαν έδαφος και σε επίπεδο ασκούμενης πολιτικής, και σε επίπεδο οράματος και σε επίπεδο ενότητας των δυνάμεων πάνω σ΄ενα πρόγραμμα βιώσιμης προοπτικής για τον αγωνιζόμενο παλαιστινιακό λαό. Επείγουσα προτεραιότητα είναι ακριβώς όλα αυτά. Με σημείο - κλειδί την υπέρβαση του εσωτερικού τεμαχισμού και την επανασυσπείρωση του αγωνιζόμενου παλαιστινιακού λαού. Οι ποικίλες φράξιες και οι μηχανισμοί εξωτερικών επιρροών πρέπει να δώσουν τη θέση τους σε μια τέτοια νέα,υγιή και ελπιδοφόρα κατάσταση.
5. Η Τουρκία εννοεί -και θέλει να επιβάλλει- τον εαυτό της ως καθοριστικό ''παίκτη'' στην ευρύτερη περιοχή. Την ίδια στιγμή που έχει σημαντικές πολεμικές και άλλες συμφωνίες με το Ισραήλ, εμφανίζεται και ως υπέρμαχος των παλαιστινίων και των ανθρώπινων διακαιωμάτων. Η καταδική του Ισραήλ για την αιματηρή επέμβαση στον ''στολίσκο της ελευθερίας'' (με νεκρούς τούρκους ακτιβιστές) δεν αποτελεί ιστορική αθώωση της αντίστοιχης αιματηρής πολιτικής που εφάρμοσε και εφαρμόζει το καθεστώς της Τουρκίας απέναντι στους λαούς και τα δικαιώματα των ανθρώπων (γενοκτονία Ποντιακού Ελληνισμού, Αρμενίων, καταστολή απελευθερωτικού αγώνα των Κούρδων, καταστολή των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, ασφυξία Οικ. Πατριαρχείου, αρπαγή και δήμευση περιουσιών και πνευματικών ιδρυμάτων, καταστρατήγηση δημοκρατικών δικαιωμάτων κλπ, κλπ). Η Τουρκία είναι ικανή να ''κτίσει'' πάνω στο αίμα των παλαιστινίων και των ακτιβιστών της αλληλεγγύης το δικό της νέο ''ιμπέριουμ'' στην περιοχή.
6. Η συνεχής, σταθερή και ολόπλευρη πίεση πάνω στο Ισραήλ δεν μπορεί να συνοδεύεται με την ανοχή και αποδοχή νεου περιφεριακού επικυρίαρχου στην περιοχή με δηλωμένους, μαλιστα, τους στόχους του απεναντι στην ελληνική εθνική κυριαρχία, αλλά και απένατι στους λαούς της περιοχής...
7. Ο διεθνισμός και ο δημοκρατικός πατριωτισμός δεν είναι έννοιες (και πολιτικές) αλληλοαποκλειόμενες. Αλλά, έννοιες (και πολιτικές) αλληλένδετες, αλληλοσυμλπηρούμενες. Ακόμα, περισσότερο, δημοκρατικός πατριωτισμός, διεθνισμός (για την ακρίβεια, ένας νέος διεθνισμός), και σοσιαλισμός (με την πραγματική του έννοια, της κοινωνικής χειραφέτησης και απελευθέρωσης) αποτελούν έννοιες (και μεγάλες πολιτικές) με αλληλουχία, αλληλοσύνδεση.
7.6.10
Επείγοντα καθήκοντα σε επείγουσα κατάσταση !
Υπάρχουν πολλοί αποπροσανατολισμοί και σκόπιμες συγκαλύψεις, όλη αυτή την περίοδο.
Μιά περίοδο, που λόγω της κοινωνικής κινητικότητας και της (κατά)πτώσης των κυρίαχων στερεότυπων και ιδεολογημάτων προσφέρεται για την άνοδο της ριζοσπαστικής κριτικής και την ανάδειξη στοιχείων μιάς άλλης πολιτικής, ενός άλλου εναλλακτικού δρόμου.
Η βασικότερη είναι η μη ανάδειξη (=η αποδοχή, ως σταθερά του συστήματος) της δομικής- θεμελειώδους αντινομίας του, αντίθεσης : της παραγωγής του πλούτου απο την πλειοψηφία της κοινωνίας και της ιδιοποίησης -του, του σφετερισμού -του από την ολιγαρχική μειοψηφία.
Οι πολιτικοί της κυρίαρχης εξουσίας και των κυρίαρχων πολιτικών είναι, -και ήταν, πλην εξαιρέσεων, που επιβεβαιώνουν τον κανόνα- , (διε)φθαρμένοι, αλλά ο μέγας και διαρκής διαφθορέας είναι το κεφάλαιο και οι σχέσεις εξάρτησης και εκμετάλλευσης που εγκαθιστά και αναπαράγει.
Η κρίση μπορεί να είναι ευκαιρία για τις κυρίαρχες δυνάμεις, αφού ξεβράζει ό,τι ξεπερασμένο και σκάρτο παρήγαγε το σύστημα, προσφέροντας ''αποκαθαρμένο'', ανοιχτό πεδίο στους δικούς του ''νέους'' και στους δικούς του ''άφθαρτους''.
Μπορεί, όμως, να είναι ευκαιρία και για τις δυνάμεις της χειραφέτησης, της απελευθέρωσης και της παργματικής δημιουργίας, οι οποίες πρέπει να ηγεμονεύσουν ιδεολογικά, να πείσουν πολιτικά με το σχέδιό -τους και να συγκροτήσουν το νέο κοινωνικό συνασπισμό .
Ο δρόμος είναι ένας δρόμος πρωτοβουλιών, παρεμβάσεων και αντιπαράθεσης, αλλά και συμμαχιών και εναλλακτικής.
Απ' αυτήν την οπτική (=την οπτική της χειραφέτησης και του κινήματος), στην Ελλάδα( -και να μην μας διαφεύγει, επίσης, ο ευρωπαϊκός και παγκόσμιος χαρακτήρας- ), η δύναμη που, σήμερα, προσφέρει σημαντική στήριξη στο κλονιζόμενο σύστημα, με την περιτοίχησή -του και την ακαμψία-του, είναι το ΚΚΕ.
Οι σημαντικές και πολύμορφες άλλες δυνάμεις της κοινωνίας, της αμφισβήτησης, της παραγωγής, της διανόησης, της Αριστεράς (μέσα, έξω και πέρα από το ΠΑΣΟΚ) έχουν σοβαρά και επείγοντα καθήκοντα...
Μιά περίοδο, που λόγω της κοινωνικής κινητικότητας και της (κατά)πτώσης των κυρίαχων στερεότυπων και ιδεολογημάτων προσφέρεται για την άνοδο της ριζοσπαστικής κριτικής και την ανάδειξη στοιχείων μιάς άλλης πολιτικής, ενός άλλου εναλλακτικού δρόμου.
Η βασικότερη είναι η μη ανάδειξη (=η αποδοχή, ως σταθερά του συστήματος) της δομικής- θεμελειώδους αντινομίας του, αντίθεσης : της παραγωγής του πλούτου απο την πλειοψηφία της κοινωνίας και της ιδιοποίησης -του, του σφετερισμού -του από την ολιγαρχική μειοψηφία.
Οι πολιτικοί της κυρίαρχης εξουσίας και των κυρίαρχων πολιτικών είναι, -και ήταν, πλην εξαιρέσεων, που επιβεβαιώνουν τον κανόνα- , (διε)φθαρμένοι, αλλά ο μέγας και διαρκής διαφθορέας είναι το κεφάλαιο και οι σχέσεις εξάρτησης και εκμετάλλευσης που εγκαθιστά και αναπαράγει.
Η κρίση μπορεί να είναι ευκαιρία για τις κυρίαρχες δυνάμεις, αφού ξεβράζει ό,τι ξεπερασμένο και σκάρτο παρήγαγε το σύστημα, προσφέροντας ''αποκαθαρμένο'', ανοιχτό πεδίο στους δικούς του ''νέους'' και στους δικούς του ''άφθαρτους''.
Μπορεί, όμως, να είναι ευκαιρία και για τις δυνάμεις της χειραφέτησης, της απελευθέρωσης και της παργματικής δημιουργίας, οι οποίες πρέπει να ηγεμονεύσουν ιδεολογικά, να πείσουν πολιτικά με το σχέδιό -τους και να συγκροτήσουν το νέο κοινωνικό συνασπισμό .
Ο δρόμος είναι ένας δρόμος πρωτοβουλιών, παρεμβάσεων και αντιπαράθεσης, αλλά και συμμαχιών και εναλλακτικής.
Απ' αυτήν την οπτική (=την οπτική της χειραφέτησης και του κινήματος), στην Ελλάδα( -και να μην μας διαφεύγει, επίσης, ο ευρωπαϊκός και παγκόσμιος χαρακτήρας- ), η δύναμη που, σήμερα, προσφέρει σημαντική στήριξη στο κλονιζόμενο σύστημα, με την περιτοίχησή -του και την ακαμψία-του, είναι το ΚΚΕ.
Οι σημαντικές και πολύμορφες άλλες δυνάμεις της κοινωνίας, της αμφισβήτησης, της παραγωγής, της διανόησης, της Αριστεράς (μέσα, έξω και πέρα από το ΠΑΣΟΚ) έχουν σοβαρά και επείγοντα καθήκοντα...
25.5.10
Εν ελληνική αποικία, 200 π.Χ. [ Κ.Π.Καβάφης ]
Ότι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ΄ευχήν
στην Αποικία
δεν΄μεν΄ η ελαχίστη αμφιβολία,
και μ' όλο που οπωσούν τραβούμ'
εμπpός,
ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι
να έφθασε ο καιρός
να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή.
Όμως το πρόσκομμα κ' η δυσκολία
είναι που κάμνουνε μια ιστορία
μεγάλη κάθε πράγμα οι Αναμορφωταί
αυτοί.
(Ευτύχημα θα ήταν αν ποτέ
δεν τους χρειάζονταν κανείς).
Για κάθε τι,
για το παραμικρό ρωτούνε κ΄εξετάζουν,
κ' ευθύς στον νου τους ριζικές
μεταρρυθμίσεις βάζουν,
με την απαίτησι να εκτελεσθούν
άνευ αναβολής.
Εχουνε και μια κλίσι στες θυσίες.
Παραιτηθείτε από την κτήσιν σας εκείνη
η κατοχή σας είν΄επισφαλής,
ή, τέτοιες κτήσεις ακριβώς βλάπτουν
τες Αποπικίες.
Παραιτηθείτε από την πρόσοδον αυτή,
κι από την άλληνα την συναφή,
κι από την τρίτη τούτην,
ως συνέπεια φυσική
είναι μεν ουσιώδεις, αλλά τι να γίνει,
σας δημιουργούν μια επιβλεβή ευθύνη.
Κι όσο στον έλεγχό τους προχωρούνε,
βρίσκουν και βρίσκουν περιττά,
και να παυθούν ζητούνε
πράγματα που όμως Δύσκολα
τα καταργεί κανείς.
Κι όταν με το καλό τελειώσουνε
την εργασία,
κι ορίσαντες και περικόψαντετο παν λεπτομερώς,
απέλθουν, παίρνοντας και την δίκαια
μισθοδοσία,
να δούμε τι απόμένει πια,
μετά τόση δεινότητα χειρουργική.
Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός.
Να μη βιαζόμεθα
ειν΄επικίνδυνον πράγμα η βία.
Τα πρόωρα μέτρα φέρνουν μεταμέλεια.
Έχει άτοπα πολλά, βεβαίως και
δυστυχώς, η Αποικία.
Όμως υπάρχει τι το ανθρώπινον
χωρίς ατέλεια ;
Και τέλος πάντων, να τραβούμ΄ εμπρός.
Κ.Π.Καβάφης.
στην Αποικία
δεν΄μεν΄ η ελαχίστη αμφιβολία,
και μ' όλο που οπωσούν τραβούμ'
εμπpός,
ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι
να έφθασε ο καιρός
να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή.
Όμως το πρόσκομμα κ' η δυσκολία
είναι που κάμνουνε μια ιστορία
μεγάλη κάθε πράγμα οι Αναμορφωταί
αυτοί.
(Ευτύχημα θα ήταν αν ποτέ
δεν τους χρειάζονταν κανείς).
Για κάθε τι,
για το παραμικρό ρωτούνε κ΄εξετάζουν,
κ' ευθύς στον νου τους ριζικές
μεταρρυθμίσεις βάζουν,
με την απαίτησι να εκτελεσθούν
άνευ αναβολής.
Εχουνε και μια κλίσι στες θυσίες.
Παραιτηθείτε από την κτήσιν σας εκείνη
η κατοχή σας είν΄επισφαλής,
ή, τέτοιες κτήσεις ακριβώς βλάπτουν
τες Αποπικίες.
Παραιτηθείτε από την πρόσοδον αυτή,
κι από την άλληνα την συναφή,
κι από την τρίτη τούτην,
ως συνέπεια φυσική
είναι μεν ουσιώδεις, αλλά τι να γίνει,
σας δημιουργούν μια επιβλεβή ευθύνη.
Κι όσο στον έλεγχό τους προχωρούνε,
βρίσκουν και βρίσκουν περιττά,
και να παυθούν ζητούνε
πράγματα που όμως Δύσκολα
τα καταργεί κανείς.
Κι όταν με το καλό τελειώσουνε
την εργασία,
κι ορίσαντες και περικόψαντετο παν λεπτομερώς,
απέλθουν, παίρνοντας και την δίκαια
μισθοδοσία,
να δούμε τι απόμένει πια,
μετά τόση δεινότητα χειρουργική.
Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός.
Να μη βιαζόμεθα
ειν΄επικίνδυνον πράγμα η βία.
Τα πρόωρα μέτρα φέρνουν μεταμέλεια.
Έχει άτοπα πολλά, βεβαίως και
δυστυχώς, η Αποικία.
Όμως υπάρχει τι το ανθρώπινον
χωρίς ατέλεια ;
Και τέλος πάντων, να τραβούμ΄ εμπρός.
Κ.Π.Καβάφης.
Εν ελληνική αποικία, 200π.Χ. [ Κ.Π.Καβάφης ]
Ότι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ΄ευχήν
στην Αποικία
δεν΄μεν΄ η ελαχίστη αμφιβολία,
και μ' όλο που οπωσούν τραβούμ'
εμπpός,
ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι
να έφθασε ο καιρός
να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή.
Όμως το πρόσκομμα κ' η δυσκολία
είναι που κάμνουνε μια ιστορία
μεγάλη κάθε πράγμα οι Αναμορφωταί
αυτοί.
(Ευτύχημα θα ήταν αν ποτέ
δεν τους χρειάζονταν κανείς).
Για κάθε τι,
για το παραμικρό ρωτούνε κ΄εξετάζουν,
κ' ευθύς στον νου τους ριζικές
μεταρρυθμίσεις βάζουν,
με την απαίτησι να εκτελεσθούν
άνευ αναβολής.
'Εχουνε και μια κλίσι στες θυσίες.
Παραιτηθείτε από την κτήσιν σας εκείνη
η κατοχή σας είν΄επισφαλής,
ή, τέτοιες κτήσεις ακριβώς βλάπτουν
τες Αποπικίες.
Παραιτηθείτε από την πρόσοδον αυτή,
κι από την άλληνα την συναφή,
κι από την τρίτη τούτην,
ως συνέπεια φυσική
είναι μεν ουσιώδεις, αλλά τι να γίνει,
σας δημιουργούν μια επιβλεβή ευθύνη.
Κι όσο στον έλεγχό τους προχωρούνε,
βρίσκουν και βρίσκουν περιττά,
και να παυθούν ζητούνε
πράγματα που όμως Δύσκολα
τα καταργεί κανείς.
Κι όταν με το καλό τελειώσουνε
την εργασία,
κι ορίσαντες και περικόψαντετο παν λεπτομερώς,
απέλθουν, παίρνοντας και την δίκαια
μισθοδοσία,
να δούμε τι απόμένει πια,
μετά τόση δεινότητα χειρουργική.
Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός.
Να μη βιαζόμεθα
ειν΄επικίνδυνον πράγμα η βία.
Τα πρόωρα μέτρα φέρνουν μεταμέλεια.
Έχει άτοπα πολλά, βεβαίως και
δυστυχώς, η Αποικία.
Όμως υπάρχει τι το ανθρώπινον
χωρίς ατέλεια ;
Και τέλος πάντων, να τραβούμ΄ εμπρός.
Κ.Π.Καβάφης.
στην Αποικία
δεν΄μεν΄ η ελαχίστη αμφιβολία,
και μ' όλο που οπωσούν τραβούμ'
εμπpός,
ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι
να έφθασε ο καιρός
να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή.
Όμως το πρόσκομμα κ' η δυσκολία
είναι που κάμνουνε μια ιστορία
μεγάλη κάθε πράγμα οι Αναμορφωταί
αυτοί.
(Ευτύχημα θα ήταν αν ποτέ
δεν τους χρειάζονταν κανείς).
Για κάθε τι,
για το παραμικρό ρωτούνε κ΄εξετάζουν,
κ' ευθύς στον νου τους ριζικές
μεταρρυθμίσεις βάζουν,
με την απαίτησι να εκτελεσθούν
άνευ αναβολής.
'Εχουνε και μια κλίσι στες θυσίες.
Παραιτηθείτε από την κτήσιν σας εκείνη
η κατοχή σας είν΄επισφαλής,
ή, τέτοιες κτήσεις ακριβώς βλάπτουν
τες Αποπικίες.
Παραιτηθείτε από την πρόσοδον αυτή,
κι από την άλληνα την συναφή,
κι από την τρίτη τούτην,
ως συνέπεια φυσική
είναι μεν ουσιώδεις, αλλά τι να γίνει,
σας δημιουργούν μια επιβλεβή ευθύνη.
Κι όσο στον έλεγχό τους προχωρούνε,
βρίσκουν και βρίσκουν περιττά,
και να παυθούν ζητούνε
πράγματα που όμως Δύσκολα
τα καταργεί κανείς.
Κι όταν με το καλό τελειώσουνε
την εργασία,
κι ορίσαντες και περικόψαντετο παν λεπτομερώς,
απέλθουν, παίρνοντας και την δίκαια
μισθοδοσία,
να δούμε τι απόμένει πια,
μετά τόση δεινότητα χειρουργική.
Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός.
Να μη βιαζόμεθα
ειν΄επικίνδυνον πράγμα η βία.
Τα πρόωρα μέτρα φέρνουν μεταμέλεια.
Έχει άτοπα πολλά, βεβαίως και
δυστυχώς, η Αποικία.
Όμως υπάρχει τι το ανθρώπινον
χωρίς ατέλεια ;
Και τέλος πάντων, να τραβούμ΄ εμπρός.
Κ.Π.Καβάφης.
2.5.10
Μιλούν για τη νέα γενιά.
Μιλούν για τη νέα γενιά.
Σα να μιλούν για τις τραπεζικές τους καταθέσεις.
Με τα σαγόνια του γέλιου τους καταβροχθίζουν το μέλλον.
Μιλούν
Οι χορτάτοι
Για τη γενιά των πεινασμένων.
Οι φαρισαίοι
Για τη νέα γενιά των εσταυρωμένων.
Οι κληρονόμοι
Για τη νέα γενιά των άκληρων.
Μιλούν
Οι εκπορνευμένοι
Για τη νέα γενιά των αξιών.
Οι βολεμένοι
Για τη νέα γενιά των απελπισμένων.
Οι εξουσιομανείς
Για τη νέα γενιά των καταπιεσμένων.
Μιλούν
Οι κεφαλαιούχοι
Για τη νέα γενιά των ανέργων.
Οι πορφυρογέννητοι
Για τη νέα γενιά των ανέστιων.
Οι νταβατζήδες
Για τη νέα γενιά της άρνησης.
Σκασμός !
Η νέα γενιά είναι,
Ήδη,
Στην πύλη...
Αποφασισμένη, ετοιμοπόλεμη.
Ελευθέριος Ξάνθος [ Από την ποιητική συλλογή ''Και ξανάζησα...'']
Σα να μιλούν για τις τραπεζικές τους καταθέσεις.
Με τα σαγόνια του γέλιου τους καταβροχθίζουν το μέλλον.
Μιλούν
Οι χορτάτοι
Για τη γενιά των πεινασμένων.
Οι φαρισαίοι
Για τη νέα γενιά των εσταυρωμένων.
Οι κληρονόμοι
Για τη νέα γενιά των άκληρων.
Μιλούν
Οι εκπορνευμένοι
Για τη νέα γενιά των αξιών.
Οι βολεμένοι
Για τη νέα γενιά των απελπισμένων.
Οι εξουσιομανείς
Για τη νέα γενιά των καταπιεσμένων.
Μιλούν
Οι κεφαλαιούχοι
Για τη νέα γενιά των ανέργων.
Οι πορφυρογέννητοι
Για τη νέα γενιά των ανέστιων.
Οι νταβατζήδες
Για τη νέα γενιά της άρνησης.
Σκασμός !
Η νέα γενιά είναι,
Ήδη,
Στην πύλη...
Αποφασισμένη, ετοιμοπόλεμη.
Ελευθέριος Ξάνθος [ Από την ποιητική συλλογή ''Και ξανάζησα...'']
17.4.10
Δεν σε γλιτώνουν...
Δεν θα σε γλιτώσουν,
Όλοι εκείνοι που ικετεύει ο φόβος σου.
Δεν είσαι οι άλλοι,
Δεν βλέπεις, τώρα, στο κέντρο του λαβυρίνθου;
Κι άλλοι είναι εκεί πέρα
Έξω, στο μισοσκόταδο των ψεύτικων προβολέων.
Δεν σε γλιτώνει η αγωνία σου,
-ούτε τον Ιησού, ούτε το Σωκράτη-,
Ούτε είσαι για ένα απόβραδο αργού θανάτου
Μ΄ενα αποτρόπαιο σκηνικό να σκεπάζει τον ήλιο.
Σκόνη οι λέξεις σου
Ανάμεσα στις επαφές και τους διακόπτες βραχυκύκλωσαν τους νευρώνες.
Αιθάλη τα λόγια σου,
Απλώθηκε στων βιβλίων τις σελίδες,
Η Μοίρα δεν βλέπει το δρόμο της...
Αν δεν τους αρνηθείς, δεν σε μετράνε.
Μόνο μεγάλο "ΟΧΙ'' υπάρχει.
Το ''ναί'' ήταν πάντα των κυρίαρχων.
Δες στων ανθρώπων τα μάτια τη φωτιά.
Τίποτα δεν έχει χαθεί, πριν το παραδώσεις.
Το υλικό σου είναι ο χρόνος.
Κι ο θάνατος !
Ελευθέριος Ξάνθος
[Από την ποιητική συλλογή :'' Και ξανάζησα...'']
Όλοι εκείνοι που ικετεύει ο φόβος σου.
Δεν είσαι οι άλλοι,
Δεν βλέπεις, τώρα, στο κέντρο του λαβυρίνθου;
Κι άλλοι είναι εκεί πέρα
Έξω, στο μισοσκόταδο των ψεύτικων προβολέων.
Δεν σε γλιτώνει η αγωνία σου,
-ούτε τον Ιησού, ούτε το Σωκράτη-,
Ούτε είσαι για ένα απόβραδο αργού θανάτου
Μ΄ενα αποτρόπαιο σκηνικό να σκεπάζει τον ήλιο.
Σκόνη οι λέξεις σου
Ανάμεσα στις επαφές και τους διακόπτες βραχυκύκλωσαν τους νευρώνες.
Αιθάλη τα λόγια σου,
Απλώθηκε στων βιβλίων τις σελίδες,
Η Μοίρα δεν βλέπει το δρόμο της...
Αν δεν τους αρνηθείς, δεν σε μετράνε.
Μόνο μεγάλο "ΟΧΙ'' υπάρχει.
Το ''ναί'' ήταν πάντα των κυρίαρχων.
Δες στων ανθρώπων τα μάτια τη φωτιά.
Τίποτα δεν έχει χαθεί, πριν το παραδώσεις.
Το υλικό σου είναι ο χρόνος.
Κι ο θάνατος !
Ελευθέριος Ξάνθος
[Από την ποιητική συλλογή :'' Και ξανάζησα...'']
15.3.10
Αντιστροφή κλίματος ή αντίστροφη μέτρηση ;
Ο Γ.Παπανδρέου δείχνει αποφασισμένος να δόσει και να πετύχει αυτή τη μεγάλη, πολυσχιδή, αλλόκοτη μάχη, σ΄ενα περιβάλλον αβέβαιο και ναρκοθετημένο. Όπου ακόμα και οι θεωρούμενοι κυρίαρχοι παίκτες (Μέρκελ, Σαρκοζύ, Μπράουν), και λόγω υποκειμενικής ανεπάρκειας και λόγω γιγάντωσης των αγορών αποδεικνύονται –χωρίς ενιαίο σχέδιο και σφιχτό συντονισμό- ανεπαρκείς. Αλλά, και ο πρόεδρος της ατλαντικής υπερδύναμης -μπλοκαρισμένος σε πολλά- παρουσιάζεται σε κάμψη, επιδιώκοντας, πάντως, ένα μήνυμα αποφασιστικότητας.
Ο Γ.Παπανδρέου, βήμα – βήμα, φαίνεται να ανακτά το «έδαφος», που οι προηγούμενοι της «Ν.Δ.», -μικροί και μοιραίοι-, με την απερισκεψία, την ανευθυνότητα και την οκνηρία τους είχαν απωλέσει. Το προσωπικό –του απόθεμα (από τις διεθνείς σχέσεις και τους συσχετισμούς συνεργασιών του) διατίθεται για την αναστήλωση της αξιοπιστίας και της εικόνας της χώρας. Γνωρίζοντας και ο ίδιος ότι το στοίχημα αυτό εκτός από την εθνική και ιστορική του διάσταση, έχει και μια προσωπική /ηγετική διάσταση (με τα αντίστοιχα παράγωγα).
Ο πολιτικός χρόνος (μετά την εκλογική νίκη της 4ης Οκτώβρη), που διέρρευσε χωρίς αποτελεσματικές κινήσεις, μέσα από την πύκνωση των πρωτοβουλιών, κυρίως στην Ευρώπη και διεθνώς, ίσως μπορεί να ισοφαρισθεί. Και θα είχε επιτευχθεί θετικό ισοζύγιο, αν οι εσωτερικές πρωτοβουλίες, η πυκνότητά τους και οι ταχύτητες των υπουργών και των κυβερνητικών κορυφών ήταν αντίστοιχες της έκτακτης ανάγκης την οποία διανύει η χώρα.
Η στρατηγική του Γ.Παπανδρέου, φαίνεται ότι περιλαμβάνει δύο τμήματα.
Ένα τμήμα παραδοσιακής (συμβατικής) πολιτικής, που συνίσταται από προγραμματισμένη προσπάθεια και συστηματική εργασία με στόχους και σειρά δράσεων. Πυλώνες, εδώ, είναι : το Πρόγραμμα Σταθερότητας και η πολυαναμενόμενη ταχύρρυθμης υλοποίησης αναπτυξιακή πολιτική για το φρενάρισμα της ύφεσης και την υποβοήθηση της ανάκαμψης. Το δεύτερο, αποτελεί ένα μή συμβατικό, καινοτόμο τμήμα με το οποίο επιχειρείται η χώρα να κινηθεί ‘’κόβοντας δρόμο’’, δηλ. ξεπερνώντας με τολμηρές και πρωτότυπες επιλογές παλιές και φθαρμένες καταστάσεις, ευρισκόμενη γρήγορα και αιφνιδιαστικά στην κεφαλή των εξελίξεων. Χαρακτηριστικά δείγματα, εδώ, είναι : η επίσκεψη στις ΗΠΑ (οι συνομιλίες με Ομπάμα, η βίζα, η δραστική εξέλιξη στο «Μακεδονικό», η αναβάθμιση με την Ομογένεια), η στροφή Σαρκοζύ -και η πιθανή, λόγω Σαρκοζύ- μετακίνηση και της ‘’παγερής ‘’ Μέρκελ-, ο αιφνιδιασμός της επιχειρηματικότητας (στον Σκαραμαγκά, στον Αστακό κ.ά.), η κινητοποίηση των ομογενών κ.ά.
Ενώ ο Γ.Παπανδρέου επιχειρεί αυτή τη συνδιασμένη στρατηγική, είναι απολύτως απαραίτητο την ίδια στιγμή όλα τα μέτωπα κυβερνητικής πολιτικής, και ιδιαίτερα ό,τι έχει σχέση με την αναστήλωση της οικονομίας, τα έργα δημόσια και ιδιωτικά, το κράτος (δομές και παραγωγικότητα), την παραγωγή, τον τουρισμό και την απασχόληση να βρίσκονται σε πλήρη υλοποίηση και τη μέγιστη απόδοση.
Αν στο τέλος του 2010 η ύφεση βρεθεί στο -4% (ή πιο κάτω), τίποτα δεν θα είναι πλέον επιτεύξιμο σε ορατό χρόνο, ενώ τα χειρότερα θα είναι πολύ πιθανά. Το πρώτο τρίμηνο κλείνει...Το εξάμηνο, που ζήτησε για ουσιαστικό απολογισμό, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είναι σε είκοσι μέρες, και συμπίπτει με τον πρώτο έλεγχο των κοινοτικών.
Κάθε τομέας ευθύνης έχει και το ονοματεπώνυμο του υπευθύνου ...
Αντί της αντίστροφης μέτρησης, μπορεί να επιτευχθεί αντιστροφή κλίματος και πορείας ; Η κυβέρνηση θ΄ακολουθήσει το παράδειγμα του Γ.Παπανδρέου ; Το στοίχημα παραμένει ανοιχτό. και ο χρόνος δεν αφήνει περιθώρια. Η πρώτη αποφασιστικής σημασίας απάντηση, θα υπάρξει το Νοέμβριο 2010 (εκλογές για τις αιρετές Περιφέρειες και την Αυτοδιοίκηση).
Θεσσαλονίκη, 12 Μαρτίου 2010
Ο Γ.Παπανδρέου, βήμα – βήμα, φαίνεται να ανακτά το «έδαφος», που οι προηγούμενοι της «Ν.Δ.», -μικροί και μοιραίοι-, με την απερισκεψία, την ανευθυνότητα και την οκνηρία τους είχαν απωλέσει. Το προσωπικό –του απόθεμα (από τις διεθνείς σχέσεις και τους συσχετισμούς συνεργασιών του) διατίθεται για την αναστήλωση της αξιοπιστίας και της εικόνας της χώρας. Γνωρίζοντας και ο ίδιος ότι το στοίχημα αυτό εκτός από την εθνική και ιστορική του διάσταση, έχει και μια προσωπική /ηγετική διάσταση (με τα αντίστοιχα παράγωγα).
Ο πολιτικός χρόνος (μετά την εκλογική νίκη της 4ης Οκτώβρη), που διέρρευσε χωρίς αποτελεσματικές κινήσεις, μέσα από την πύκνωση των πρωτοβουλιών, κυρίως στην Ευρώπη και διεθνώς, ίσως μπορεί να ισοφαρισθεί. Και θα είχε επιτευχθεί θετικό ισοζύγιο, αν οι εσωτερικές πρωτοβουλίες, η πυκνότητά τους και οι ταχύτητες των υπουργών και των κυβερνητικών κορυφών ήταν αντίστοιχες της έκτακτης ανάγκης την οποία διανύει η χώρα.
Η στρατηγική του Γ.Παπανδρέου, φαίνεται ότι περιλαμβάνει δύο τμήματα.
Ένα τμήμα παραδοσιακής (συμβατικής) πολιτικής, που συνίσταται από προγραμματισμένη προσπάθεια και συστηματική εργασία με στόχους και σειρά δράσεων. Πυλώνες, εδώ, είναι : το Πρόγραμμα Σταθερότητας και η πολυαναμενόμενη ταχύρρυθμης υλοποίησης αναπτυξιακή πολιτική για το φρενάρισμα της ύφεσης και την υποβοήθηση της ανάκαμψης. Το δεύτερο, αποτελεί ένα μή συμβατικό, καινοτόμο τμήμα με το οποίο επιχειρείται η χώρα να κινηθεί ‘’κόβοντας δρόμο’’, δηλ. ξεπερνώντας με τολμηρές και πρωτότυπες επιλογές παλιές και φθαρμένες καταστάσεις, ευρισκόμενη γρήγορα και αιφνιδιαστικά στην κεφαλή των εξελίξεων. Χαρακτηριστικά δείγματα, εδώ, είναι : η επίσκεψη στις ΗΠΑ (οι συνομιλίες με Ομπάμα, η βίζα, η δραστική εξέλιξη στο «Μακεδονικό», η αναβάθμιση με την Ομογένεια), η στροφή Σαρκοζύ -και η πιθανή, λόγω Σαρκοζύ- μετακίνηση και της ‘’παγερής ‘’ Μέρκελ-, ο αιφνιδιασμός της επιχειρηματικότητας (στον Σκαραμαγκά, στον Αστακό κ.ά.), η κινητοποίηση των ομογενών κ.ά.
Ενώ ο Γ.Παπανδρέου επιχειρεί αυτή τη συνδιασμένη στρατηγική, είναι απολύτως απαραίτητο την ίδια στιγμή όλα τα μέτωπα κυβερνητικής πολιτικής, και ιδιαίτερα ό,τι έχει σχέση με την αναστήλωση της οικονομίας, τα έργα δημόσια και ιδιωτικά, το κράτος (δομές και παραγωγικότητα), την παραγωγή, τον τουρισμό και την απασχόληση να βρίσκονται σε πλήρη υλοποίηση και τη μέγιστη απόδοση.
Αν στο τέλος του 2010 η ύφεση βρεθεί στο -4% (ή πιο κάτω), τίποτα δεν θα είναι πλέον επιτεύξιμο σε ορατό χρόνο, ενώ τα χειρότερα θα είναι πολύ πιθανά. Το πρώτο τρίμηνο κλείνει...Το εξάμηνο, που ζήτησε για ουσιαστικό απολογισμό, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είναι σε είκοσι μέρες, και συμπίπτει με τον πρώτο έλεγχο των κοινοτικών.
Κάθε τομέας ευθύνης έχει και το ονοματεπώνυμο του υπευθύνου ...
Αντί της αντίστροφης μέτρησης, μπορεί να επιτευχθεί αντιστροφή κλίματος και πορείας ; Η κυβέρνηση θ΄ακολουθήσει το παράδειγμα του Γ.Παπανδρέου ; Το στοίχημα παραμένει ανοιχτό. και ο χρόνος δεν αφήνει περιθώρια. Η πρώτη αποφασιστικής σημασίας απάντηση, θα υπάρξει το Νοέμβριο 2010 (εκλογές για τις αιρετές Περιφέρειες και την Αυτοδιοίκηση).
Θεσσαλονίκη, 12 Μαρτίου 2010
25.2.10
Η κρίση και το μέλλον μας...
Η κρίση και το μέλλον μας...
του Ελευθερίου Τζιόλα
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Ι. Όψεις της κρίσης, επείγουσες απαντήσεις.
Το σύμφωνο σταθερότητας αποτελεί το καθορισμένο πλαίσιο της Ε.Ε. από την εποχή της απόφασής της για τη Νομισματική Ενοποίηση (Μάαστριχτ). Πρόκειται για ένα πλαίσιο που προτάσσει την δημοσιονομική πειθαρχία. Δεν επιτρέπει δημοσιονομικές επεκτατικές πολιτικές, που να στηρίζονται στη διόγκωση των ελλειμμάτων και του χρέους. Ελλείμματα και χρέη πρέπει να τελούν υπό έλεγχο. Η ανομοιογένεια των εθνικών οικονομιών πρέπει να διαθέτει κάποια βασικά στοιχεία σύγκλισης. Στις σημερινές συνθήκες οικονομικής κρίσης (ύφεσης) το πλαίσιο σταθερότητας έχει σημαντικά αμβλυνθεί. Τα ελλείμματα μπορούν να ξεπερνούν το 3% του ΑΕΠ όπως κι ο δημόσιος δανεισμός το 60% του ΑΕΠ. Το πλαίσιο σταθερότητας έχει γίνει πιο ελαστικό στον τρόπο εφαρμογής του, αλλά συνεχίζει να παραμένει σε ισχύ, δεν έχει καταργηθεί. Η δημοσιονομική πειθαρχία αποτελεί το βασικότερο κριτήριο στους κόλπους της Ε.Ε.
Το μοντέλο της πρόσφατης οικονομικής ανάπτυξης στην Ελλάδα στηρίχθηκε, κατά βάση, στο δανεισμό. Ο δανεισμός είχε δύο όψεις : (α). Τον δημόσιο δανεισμό (μέσω αύξησης των ελλειμμάτων), και, (β). τον ιδιωτικό δανεισμό (μέσω καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων).
Με την εισροή των δανείων το ΑΕΠ αυξάνονταν. Ταυτόχρονα αυξάνονταν και το χρέος. Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ έμενε σχετικά σταθερός (λόγω αύξησης και των δύο μεγεθών), με τάσεις βελτίωσης την τελευταία περίοδο του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Το δυναμικό σκέλος, πάντως, αυτής της σχέσης ήταν η ανάπτυξη. Με την μεσολάβηση της κρίσης –και, κυρίως, την κάκιστη διαχείριση και την αδιέξοδη πολιτική της «Ν.Δ.» κατά την τελευταία πενταετία- η αναπτυξιακή διαδικασία και ευρύτερα το μοντέλο ανάπτυξης μπήκε σε κρίση. ¨Ετσι, ενώ απαιτείται, πλέον , η εκκίνηση,και πάλι, της αναπτυξιακής διαδικασίας και η συγκρότηση ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης, και για να γίνουν αυτά, απαιτείται δανεισμός. Αλλά, εδώ που φτάσανε τα πράγματα, δανεισμός απαιτείται και για τα θεμελιώδη ( τις βασικές λειτουργίες του κράτους, μέρους των μισθών, των συντάξεων, των νοσοκομείων, των δημοσίων έργων ). Ο δανεισμός είναι αναγκαίος και για να αντιμετωπισθεί η ύφεση και για να συνεχισθεί -με περικοπές, πλέον- η κίνηση του κράτους και της οικονομίας.
Πρέπει να επισημάνουμε, εδώ, ότι η Ελλάδα είναι σ΄ορισμένες πλευρές της –μέσα στην ευρύτερη κρίση- και μια ειδική περίπτωση. Η ‘’γκρίζα και ‘’μαύρη ‘’ περιοχή της οικονομίας της (παραοικονομία, διαφθορά) υπολογίζεται στο 35% του Α.Ε.Π.! Η εκτεταμένη φοροκλοπή και φοροδιαφυγή (υπολογισμένη στο 30% !), η τεράστια εισφοροδιαφυγή και εισφοροαποφυγή (υπολογισμένη μόνο για το ΙΚΑ, ετησίως στα 6,5 δις.ΕΥΡΩ !), η μεγάλη υποχώρηση στην παραγωγικότητα, οι απίθανες σπατάλες και η κακοδιαχείρηση αποτελούν ενδημικά αποσαθρωτικά φαινόμενα.
Η κάκιστη οικονομική πενταετία του Κ.Καραμανλή (του ‘’μικρού’’), με ευθύνες διαστάσεων χρεοκοπίας της πατρίδας, επέφερε καίριο, βαρύ πλήγμα…Έσπρωξε τη χώρα στην χειρότερη κατάσταση της στα τελευταία τριάντα χρόνια διαδρομής της.
Τα παραπάνω συγκροτούν την ‘’ελληνική ιδιαιτερότητα’’. Δεν πρέπει, όμως ποτέ να διαφεύγει της προσοχής -και της επικέντρωσης των πολιτικών μας- ότι το τεράστιο έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών και ο εξαιρετικά χαμηλός όγκος πραγματικών επενδύσεων αποτυπώνουν το βαθύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, δείχνοντας την διαχρονική καχεκτική της αδυναμία και το αδιέξοδο της παραγωγικής της δομής. Σε τελική ανάλυση, το οικονομικό πρόβλημα της χώρας είναι πρόβλημα δομικό. Πρόβλημα μοντέλου παραγωγής και παραγωγικής βάσης, ανάπτυξης, παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας.
Το έλλειμμα του 12,7% σήμανε συναγερμό στην Ε.Ε. Η eλληνική οικονομία πέρασε αυτόματα στο ‘’κόκκινο’’. Το δημοσιονομικό πρόβλημα έγινε κυρίαρχο κι επισκίασε την ύφεση, η οποία, ωστόσο, όσο υφίσταται είναι το κεντρικό πρόβλημα, μια βαθειά αποσαθρωτική διαδικασία για την ύπαρξη και το μέλλον της οικονομίας.
Οι συζητήσεις, μετά το ύψος του ελλείματος στο 12,7%, με την Ε.Επιτροπή και την Ε.Κ.Τράπεζα άρχισαν να γίνονται σε άλλη βάση. Μετά από τη συμφωνία για 4% μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος για το 2010, οι πιέσεις μεταφέρθηκαν στη μείωση των δαπανών, κυρίως, και την αύξηση των εσόδων. Η λεγόμενη αναξιοπιστία της Ελλάδας δεν ήταν μια υπόθεση που αφορούσε το παρελθόν της, αλλά πλέον και το παρόν και το πραγματικό της μέλλον
Ο προϋπολογισμός της κυβέρνησης (αρχές Δεκεμβρίου), που κινούνταν σε άλλη κατεύθυνση (έδινε έμφαση στην αύξηση των εσόδων και προέβλεπε περιορισμένη μείωση των δαπανών) έπρεπε να αναμορφωθεί. Χρειάστηκε το Πρόγραμμα Σταθερότητας (αρχές Ιανουαρίου 2010) προς την Ε.Επιτροπή, μετά και από σχετικές υποδείξεις, για να αλλάξουν τα πράγματα και οι προτεραιότητες. Να πέσει το βάρος στη μείωση των δαπανών. Και αφού έγινε κι αυτό περάσαμε, πλέον, στο δια ταύτα, δηλαδή, στη λήψη άμεσων μέτρων.
Το δημοσιονομικό πέρασε στην πρώτη γραμμή. Κι η κυβέρνηση καλείται να το αντιμετωπίσει με τίμημα μια μεγαλύτερη ύφεση. Πρόκειται για ένα τίμημα πολύ βαρύ που ανατρέπει δεδομένα και οδηγεί σε καταστροφικές συνέπειες τμήματα της ελληνικής οικονομίας.
Η παγκόσμια εμπειρία και η αντίστοιχα συγκροτημένη οικονομική θεωρία χρησιμοποιούν την δημοσιονομική πολιτική για την ενίσχυση της ζήτησης, την στήριξη της απασχόλησης, με την αύξηση των δαπανών και την μείωση των φόρων ( γνωστά και ως ‘’οικονομικά της ύφεσης’’). Μια τέτοια πολιτική δημιουργεί ελλείμματα που η χρηματοδότησή τους οδηγεί στον δανεισμό. Τα ελλείμματα και τα χρέη είναι το αναγκαίο κακό για την έξοδο από την ύφεση. Αλλά, η ανάκαμψη –και η ανάπτυξη στην εκτύλιξή της- δημιουργώντας νέο οικονομικό εθνικό προϊόν δίδει τις δυνατότητες για εύρρωστες επιχειρήσεις, κοινωνικές δαπάνες και υψηλώτερο επίπεδο διαβίωσης. Σήμερα, όμως, καλούματσε να κάνουμε το αντίθετο, να εφαρμόσουμε μέτρα που βαθαίνουν την ύφεση και να περιορίσουμε τα ελλείμματα και το χρέος. Το αδιέξοδο είναι φανερό. Η Ελλάδα κινδυνεύει να συνεχίσει με αρνητικό πρόσημο ανάπτυξης και να βυθισθεί σε οικονομικό μαρασμό.
Μιά απόφαση πολιτικής στήριξης με οικονομικό αντίκρυσμα είναι η πραγματική, επείγουσα προτεραιότητα, σήμερα. Η πρακτική της συνέπεια θα ήταν μια μορφή δανεισμού. Μια μορφή δανεισμού, με λογικούς όρους δανειοδότησης και κοινωνικής ισορροπίας, που θα δώσει τη δυνατότητα να ελεγχθεί το δημοσιονομικό και να κινηθούν οι προτεραιότητες ανάκμψης για να φρεναρισθεί και να αντιμετωπισθεί η η ύφεση. Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε και αποφασιστικό φραγμό στα κερδοσκοπικά funds, αφού θα αφαιρούσε έδαφος από την κερδοσκοπική τους βουλιμία παρέχοντας στην Ελλάδα δάνειο με λογικούς όρους. Οι αγορές δεν κατευνάζονται με σκληρά μέτρα. Η κερδοσκοπία στον διεθνή χρηματο-οικονομικό χώρο απαιτεί άλλα μέτρα (θεσμικού και διεθνοποιημένου χαρακτήρα, που δειλά συζητούνταν στη φάση του ξεσπάσματος της κρίσης, το φθινόπωρο 2008, για να γίνουν, όμως, στην πράξη τα αντίθετα). Και, βέβαια, την κερδοσκοπία δεν θα την αντιμετωπίσει μόνη της η ελληνική οικονομία.... Αλλιώς, -αν τίποτα απ΄ αυτά δεν κατορθωθεί- οι επενδύσεις σε ελληνικά ομόλογα, έχοντας ρίσκο (για μεγάλο χρονικό διάστημα), θα γίνονται με αυξημένα επιτόκια. Κι αυτό δεν λύνεται με κάποια μέτρα. Εξ άλλου, τα μέτρα τα ζητά η Ε.Επιτροπή και η Ε.Κ.Τράπεζα ως συνέπεια προς το σύμφωνο σταθερότητας. Τα ελληνικά ομόλογα όσο θα είναι επισφαλή δεν μπορούν παρά να έχουν υψηλά ασφάλιστρα (spred).
ΙΙ. Για τη διέξοδο.
Εκτός όσων παραπάνω προτάθηκαν, ως άμεσες-επείγουσες επιλογές, είναι απολύτως αναγκαίο να συνειδητοποιηθεί η αναγκαιότητα της διατύπωσης, αλλά, κυρίως, της ταχύρρυθμης εφαρμογής μιας συγκροτημένης και ιεραρχημένης πολιτικής διεξόδου από την κρίση. Τρείς είναι οι άξονες ενός τέτοιου σχεδίου επείγουσας υλοποίησης:
(1). η δημοσιονομική προσαρμογή (με σταθμισμένα, κοινωνικά δίκαια μέτρα άμεσου αποτελέσματος, αλλά και επιλογές μεσοπρόθεσμης εξυγίανσης/διόρθωσης) ,
(2). η αναπτυξιακή ανάκαμψη (με στήριξη των παραδοσιακών ισχυρών κλάδων της οικονομίας -κατασκευαστικός τομέας, τουριστικός κλάδος σ΄όλες του τις μορφές και ναυτιλιακός χώρος-, αλλά και τη δημιουργία νέων πεδίων δυναμικής ανάπτυξης -νέα αγροτική/μεταποιητική οικονομία, ενεργειακός τομέας, οικονομία της γνώσης), και,
(3). το κράτος (με την έννοια του παραγωγικού υποστηρικτικού μηχανισμού και με τη διάσταση του ''κοινωνικού κράτους'' και του ''κράτους δικαίου'', δηλαδή, ενός μετασχηματισμένου/ενεργητικού κράτους).
Η επιλογή της διαμόρφωσης του Προγράμματος Σταθερότητας από κοινού με τις υπηρεσίες της Κομισιόν, ώστε να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο απόρριψης του, ενώ είναι κατανοητή, πρέπει να μην καταλήξει να είναι ωμή αποδοχή και ελληνική αποτύπωση της καθιερωμένης τυποποιημένης συνταγής των Βρυξελλών, την οποία επί της ουσίας εισηγούνται οι αγορές (δηλαδή, μείωση μισθών, μείωση κοινωνικών δαπανών, μείωση συντάξεων, μείωση απασχόλησης, αύξηση έμμεσων φόρων). Πρέπει να είναι σαφές ότι αν η δραστική αναπροσαρμογή δεν γίνει με όρους πραγματικής εξυγίανσης και κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά με τη συνταγή των αγορών, -και μάλιστα στην ελληνική καπιταλιστική ιδιοτυπία της κλεπτοκρατίας-, τότε, απλώς, θα διαιωνισθεί αυτό το χρεοκοπημένο αντικοινωνικό και ατιπαραγωγικό μοντέλο και μάλιστα με χειρότερους όρους (μέσα και μετά από την ύφεση).
Αν είναι να πληρώσουν το κόστος της δημοσιονομικής εξυγίανσης οι ίδιες κοινωνικές κατηγορίες, που ήδη έχουν πληρώσει (φορολογούμενες, εισφέρουσες σε κάθε κανονική αλλά και έκτακτη περίοδο και πολλαπλά επιβαρυνθείσες) αφήνοντας την ‘’γκρίζα’’ και ‘’μαύρη’’ περιοχή της οικονομίας, ουσιαστικά ανέγγιχτη, τότε η βύθιση θα είναι βέβαια και η ανάκαμψη αδύνατη. Επίσης, η πίεση των αγορών και της Ε.Επιτροπής στα δημοσιονομικά (ως βραχυπρόθεσμη απαίτηση), δεν πρέπει να μας οδηγήσει να χάσουμε από τις προτεραιότητες μας τον δεύτερο και τρίτο άξονα, που παραπάνω αναφέρθηκαν, και αποτελούν το πραγματικό όχημα βιώσιμης οικονομικής προοπτικής : την αναπτυξιακή ανάκαμψη (με δέσμη ενεργητικών πολιτικών, σοβαρό Π.Δ.Ε. και πλήρες ξεδίπλωμα του ΕΣΠΑ) και το μετασχηματισμένο κράτος (αντιγραφειοκρατικό, παραγωγικό, αποδοτικό, ενεργητικό). Δεν πρέπει να λησμονούμε ποτέ ότι το βαθύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνεται στο τεράστιο έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών και τον εξαιρετικά χαμηλό όγκο πραγματικών επενδύσεων.
Σε τελική ανάλυση, το πρόβλημα της χώρας είναι πρόβλημα παραγωγικής βάσης, τύπου και τρόπου παραγωγής. Ανάπτυξης, παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας. Είναι πρόβλημα της πραγματικής οικονομίας.
Δεν χρειάζεται, ίσως, να το πούμε, αλλά άς το σημειώσουμε, ότι η όλη προσπάθεια της χώρας οφείλει -και πρέπει- να εξελιχθεί στα πλαίσια της ευρωζώνης και της Ε.Ε.. Κάθε σκέψη και συζήτηση για Δ.Ν.Τ. και τα συναφή πρέπει να αποκλεισθούν. Η εγκατάλειψη του ευρωπαϊκού οχήματος, και μάλιστα τώρα –εν μέσω κρίσης- είναι μια επιλογή αυτοχειριασμού.
ΙΙΙ. Ορισμένα ζητήματα για την ευρωζώνη και την Ε.Ε.
Η κρίση της ευρωζώνης και, κατ΄επέκταση, της Ε.Ε., είναι βαθύτερη και δεν περιορίζεται στην ελληνική περίπτωση, όπως στοχευμένα θα ήθελαν να περάσουν ως μήνυμα και ως προσέγγιση οι κυρίαρχες ελίτ των ευρωπαϊκών μητροπόλεων.
Κρίση, η οποία, ενώ το φθινόπωρο 2008, είχε αξιολογηθεί ως μια εξελισσόμενη αποσαθρωτική διεργασία της ευρωπαϊκής οικονομίας, και αναζητούνταν λύσεις μέσω ενός νέου ‘’new deal’’, πολιτικών εθνικοποιήσεων, διεθνοποιημένων ρυθμίσεων του χρηματοπιστωτικόυ συστήματος και νεοκεϋνσιανών επιλογών, τώρα, η κρίση απομονώνεται σε ορισμένες χώρες/θήλακες, σε ορισμένες ζώνες, οι οποίες καλούνται να τα ‘’βγάλουν πέρα μόνες τους’’. Ενώ στην ουσία οι πολιτικές είναι ίδιες με κείνες πριν το ξέσπασμα της κρίσης ( και, εν πολλοίς, υπεύθυνες για την χρηματοπιστωτική κρίση, μέσω του ανεξέλεγκτου των αγορών).
Η πραγματικότητα είναι διαφορετική από την παρουσιαζόμενη.
Η Γερμανία έχει οδηγηθεί στα υψηλώτερα επίπεδα δανεισμού της μετά τον δεύτερο πόλεμο, η Γαλλία εμφανίζει έλλειμα που θυμίζει μεσογειακή χώρα (πάνω από 8,0%), η Ιταλία συγκαταλλέγεται στις οικονομίες βαθειάς ύφεσης, η Ισπανία δεν αποτελεί πλέον, εδώ και χρόνια, «θαύμα» και η Μ.Βρεττανία, παρ΄ότι εκτός ευρωζώνης, έχει παραπλήσιο με την υπερχρεωμένη Ιρλανδία έλλειμα (12%), ενώ, το Βέλγιο προσωρινά και μόνο απέφυγε –με αμφιλεγόμενα μέτρα- την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματός του και η Αυστρία (το υπογάστριο της Γερμανίας) βρίσκεται στη δίνη παρόμοιων προβλημάτων. Δεν είναι, λοιπόν, μόνο η Ελλάδα, ούτε μόνο οι PIIGS (Portugal, Italy, Ireland, Greece, Spain) – piigs, που ηχητικά παραπέμπει στα ‘’γουρούνια’’…
Ο μέσος όρος του ελλείματος, ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ε.Ε., είναι σήμερα στο 7%, και, μάλιστα, μετά από εφαρμογή σχετικών προγραμμάτων σταθερότητας! Η συμμετοχή της Ελλάδας, μίας χώρας με εκτόπισμα 2,7% στην ευρωπαϊκή οικονομία (γιατί αυτό είναι το πραγματικό οικονομικό της μέγεθος), έχει ασήμαντη επιρροή στο μέσο συνολικό ευρωπαϊκό έλλειμα (μαθηματικά ίση με 0,18%). Είναι, λοιπόν, μια κρίση ευρύτερη γεωγραφικά και βαθύτερη οικονομικά, που συνεχίζεται. Συνεχίζεται και απειλεί, γιατί οι κυρίαρχες πολιτικές όπως τις οριοθετεί το σύμφωνο σταθερότητας, τις έχει αποφασίσει το συντηρητικό διευθυντήριο και τις προωθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Κομισιόν δεν μπορούν να αποτελέσουν απάντηση και να ορίσουν την διέξοδο. Η απάντηση με σκληρές περιοριστικές πολιτικές, πολιτικές και νέας συμπίεσης του σκέλους ΄΄εργασία΄΄ (στο δίπολο κεφάλαιο-εργασία) και πολιτικές ‘’σαλαμοποίησης’’ορισμένων χωρών δημιουργούν το αντίθετο από το επιθυμούμενο αποτέλεσμα, την βαθαίνουν και την ανατροφοδοτούν. Εξ άλλου, το σκληρό, αδυσώπητο μάθημα από την ιστορία των κρίσεων είναι ότι απάντηση τους με μονομερείς, περιοριστικές πολιτικές σημαίνει πραγματική καταστροφή. Το ‘’στράγγισμα’’ μιας οικονομίας σε ύφεση οδηγεί στον βέβαιο στραγγαλισμό της. Αργό ίσως, αλλά βέβαιο...
Επισημαίνουμε ότι το όριο του ελλείματος στο 3% του ΑΕΠ έχει αφαιρέσει ουσιαστικά από τις κυβερνήσεις, ιδιαίτερα σε εποχές κρίσης, το όπλο της δημοσιονομικής πολιτικής , ενώ και το άλλο όπλο της νομισματικής πολιτικής (ΕΥΡΩ) ασκείται, πλέον, αποκλειστικά από την Ε.Κ.Τράπεζα. Δικαιώνεται, μετά θάνατον, ο Α.Παπανδρέου που είχε πει ότι «η συνθήκη του Μάαστριχτ είναι μια συνθήκη των τραπεζιτών και χρειάζεται διορθώσεις...».Η συνθήκη του Μάαστριχτ προστάτευσε και στήριξε το νέο νόμισμα, το ευρώ, ώστε να σταθεί στις αγορές, να ισχυροποιηθεί και να γίνει αποθεματικό νόμισμα. Σήμερα, είναι το σκληρότερο νόμισμα στον κόσμο, κι αυτό μπορεί να είναι καλό για τους τραπεζίτες, αλλά όχι για την παραγωγή, τα προϊόντα και τις εξαγωγές της Ευρώπης.
Το, δε, εκτεταμένο φαινόμενο της κερδοσκοπίας που διαπιστώθηκε τις προηγούμενες ημέρες έναντι της χώρας μας, θα αποτελέσει τη γραμμή των κερδοσκοπικών funds, τα οποία θα «επιτίθενται» στα ομόλογα όποιας χώρας παρουσιάζει επιδείνωση στα οικονομικά της ανεβάζοντας τα επιτόκια με τα οποία την δανείζουν. Δηλαδή, μέσω της άκαμπτης στάσης της Ε.Κ.Τ. και της Ε.Επιτροπής επανήλθαμε σ΄αυτό που θέλαμε να αποφύγουμε με τη δημιουργία της Ε.Ε., στις κερδοσκοπικές επιθέσεις εναντίον των χωρών/μελών. Μία άλλη, διαφορετική πολιτική στο σημείο αυτό θα ήταν η Ε.Κ.Τ. να εξέδιδε ευρωομόλογα και να δανείζεται εκείνη για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Τότε το κόστος θα ήταν πολύ χαμηλώτερο και οι δυνατότητες (τα περιθώρια) κερδοσκοπίας εξαιρετικά περιορισμένα. Στη συνέχεια, η Ε.Κ.Τ. θα δάνειζε κάθε χώρα με διαφορετικό επιτόκιο και διαφορετικούς όρους, ανάλογα με τις επιδόσεις της. Η θέση της, κατ΄αυτόν τον τρόπο, θα ήταν και πάλι νευραλγική , αλλά μέσα σ΄ένα άλλο πλαίσιο. Θα προωθούσε την πολιτική της, με δική της ευθύνη και με διαπραγματεύσιμο κόστος. Και, σε κάθε περίπτωση, θα παρείχε μια ορισμένη αμυντική γραμμή στις χώρες/μέλη απέναντι στην κερδοσκοπική βουλιμία. Ένας άλλος τρόπος θα ήταν η απορρόφηση σημαντικού μέρους των ελληνικών ομολόγων από την Ε.Κ.Τ., παρέχοντας έτσι κι ένα ευρύτερης σημασίας μήνυμα σταθερότητας και εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία. Όσο η Ε.Κ.Τ. κινείται στην οριοθετημένη σημερινή περιοριστική της πολιτική, τόσο οι μεγάλες τράπεζες θα αυξάνουν τα επιτόκια δανεισμού –και το αυξημένο κόστος χρήματος θα μετακυλίεται στις επιχειρήσεις, στην παραγωγή και τους πολίτες- βυθίζοντας ακόμα περισσότερο την πραγματική οικονομία σε ύφεση,σε ‘’πάγωμα’’. Ταυτόχρονα, στις ευρωπαϊκές χώρες και τον κόσμο της παραγωγής θα έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο βάρος γενεών, αλλά κι ένας μεγάλος ‘’έχθρος’’ : οι μεγάλες τράπεζες.
ΙV. Δράση σε δύο επίπεδα : Ε.Ε. – Ελλάδα.
Χωρίς να εγκαταλείπουμε μιά προοπτική συνολικής αλλαγής και ριζικής αναμόρφωσης της Ε.Ε. (δηλαδή, μια σοσιαλιστική στρατηγική) πρέπει να υπογραμμίσουμε με έμφαση ότι μια διαφορετική στρατηγική στα σημερινά πλαίσια της Ευρώπης, με αφορμή και τα μεγάλα και σοβαρά ζήτημα που ανέδειξε η κρίση, είναι δυνατή (εκτός του ότι είναι αναγκαία). Στα πλαίσια μιας τέτοιας ρεαλιστικής στρατηγικής - νοούνται ως πτυχές της κι όλα τα παραπάνω- δύο στόχοι είναι καθοριστικοί : (α). πραγματική πρόοδος για την οικονομική, κι όχι απλά νομισματική ενοποίηση, (β). θεαματική πρόοδο στην πολιτική ενοποίηση. Και για τους στόχους αυτούς και για μια νέα προοπτική η αφύπνιση, η ανόρθωση και η παρεμβατικότητα του ευρωπαϊκού ριζοσπαστισμού και των σοσιαλιστών είναι η καθοριστική προϋπόθεση.
Τέλος, -αλλά όχι τελευταίο-,ας μην λησμονείται ότι, σε περιόδους κρίσεων, η έλλειψη κοινής αποτελεσματικής πολιτικής και πραγματικής αλληλεγγύης στις οικονομικές και, -έστω, χαλαρές - πολιτικές ενώσεις (ΟΝΕ, Ε.Ε.) πληρώνεται απ΄όλους, και, πολύ βαρύτερα από τους κυρίαρχους των ενώσεων αυτών.
V. Mιά νέα κοινωνική συμμαχία, ένας νέος πατριωτισμός.
Είναι αναγκαίο κλείνοντας να τονίσουμε τα παρακάτω. Πρέπει να σταματήσει, εδώ και τώρα, η αυτολύπηση και το αυτομαστίγωμα. Καμία άλλη χώρα δεν έκανε τόση και τέτοια αυτοκριτική, δεν διασύρθηκε σε τέτοιο βαθμό από πολιτικούς και δημοσιογράφους της. Η περίοδος, πλέον, ζητά εργώδη προσπάθεια, πράξεις, αποτελέσματα, οργανωμένη αντεπίθεση. Όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες δεν είναι ένα τσούρμο φοροκλεπτών, διαπλεκόμενων, βολεμένων, απατεώνων, που τρώνε στα ξενυχτάδικα τα λεφτά των Γερμανών... Δεν είναι όλοι οι Έλληνες λαμόγια.
Αρκετά !...Υπάρχει και η Ελλάδα της παραγωγής, των επιστημών, των καλλιεργιών, της εργασίας, του πολιτισμού, της γνώσης, του μόχθου, του αγώνα. Αυτή την Ελλάδα, πρέπει να ενώσουμε, να εκφράσουμε, να κινητοποιήσουμε , να εκπροσωπήσουμε ! Να αντιμετωπισθούν,επί τέλους, -φτάνει, πιά, οι περιγρφές!-, συστηματικά και οργανωμένα τα φαινόμενα και τους παράγοντες κλοπής, αρπαγής και κατασπατάλησης του δημόσιου και κοινωνικού αποθέματος της χώρας. Αλλά, παράλληλα, σε προτεραιότητα, άμεσα, να συνεγερθεί και να συγκροτηθεί η νέα μεγάλη παραγωγική, δυναμική κοινωνική συμμαχία στα πλαίσια ενός προγράμματος ανόρθωσης και ανασυγκρότησης της πατρίδας. Κοινωνική συμμαχία ενός νέου πατριωτισμού και μιας νέας επίμοχθης, αλλά ανορθωτικής, αναπτυξιακής δυναμικής.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. πρέπει ,–οφείλει-, να αποτελέσει το πολιτικό όχημα αυτής της κοινωνικής συμμαχίας. Η σχέση αυτή ΠΑΣΟΚ – νέας κοινωνικής συμμαχίας θα καθορίσει το μέλλον του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ως πολιτικού οργανισμού (κι όχι ως γραφειοκρατικό μηχανισμό). Οι στόχοι και τα αποτελέσματα της κοινωνικής συμμαχίας θα καθορίσουν το μέλλον της χώρας. Η ηγεσία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της εθνικής κοινωνικής συμμαχίας θα γράψει το νέο κεφάλαιο της ιστορίας (ο δρόμος της επιτυχίας δεν είναι ο μόνος, ούτε δεδομένος, αλλά, είναι το ζωτικό καθήκον, καθήκον ζωής ή θανάτου).
Η θρυλούμενη νέα μεταπολίτευση είναι εδώ, τώρα...
Το 1974, η μεταπολίτευση ήταν πολιτική (στον πυρήνα της πολιτειακή): από τη δικτατορία στην κοινοβουλευτική δημοκρατία. Τώρα, η ‘’μεταπολίτευση’’ έχει οικονομικό υπόβαθρο -και μπορεί να αποκτήσει στον μετασχηματισμό της- νέο οικονομικό περιεχόμενο : από την χρεοκοπία στη νέα αναπτυξιακή διάρθρωση και παραγωγική δομή, στη νέα ανταγωνιστική Ελλάδα.
Θεσσαλονίκη, 20 Φεβρουαρίου 2010.
του Ελευθερίου Τζιόλα
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Ι. Όψεις της κρίσης, επείγουσες απαντήσεις.
Το σύμφωνο σταθερότητας αποτελεί το καθορισμένο πλαίσιο της Ε.Ε. από την εποχή της απόφασής της για τη Νομισματική Ενοποίηση (Μάαστριχτ). Πρόκειται για ένα πλαίσιο που προτάσσει την δημοσιονομική πειθαρχία. Δεν επιτρέπει δημοσιονομικές επεκτατικές πολιτικές, που να στηρίζονται στη διόγκωση των ελλειμμάτων και του χρέους. Ελλείμματα και χρέη πρέπει να τελούν υπό έλεγχο. Η ανομοιογένεια των εθνικών οικονομιών πρέπει να διαθέτει κάποια βασικά στοιχεία σύγκλισης. Στις σημερινές συνθήκες οικονομικής κρίσης (ύφεσης) το πλαίσιο σταθερότητας έχει σημαντικά αμβλυνθεί. Τα ελλείμματα μπορούν να ξεπερνούν το 3% του ΑΕΠ όπως κι ο δημόσιος δανεισμός το 60% του ΑΕΠ. Το πλαίσιο σταθερότητας έχει γίνει πιο ελαστικό στον τρόπο εφαρμογής του, αλλά συνεχίζει να παραμένει σε ισχύ, δεν έχει καταργηθεί. Η δημοσιονομική πειθαρχία αποτελεί το βασικότερο κριτήριο στους κόλπους της Ε.Ε.
Το μοντέλο της πρόσφατης οικονομικής ανάπτυξης στην Ελλάδα στηρίχθηκε, κατά βάση, στο δανεισμό. Ο δανεισμός είχε δύο όψεις : (α). Τον δημόσιο δανεισμό (μέσω αύξησης των ελλειμμάτων), και, (β). τον ιδιωτικό δανεισμό (μέσω καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων).
Με την εισροή των δανείων το ΑΕΠ αυξάνονταν. Ταυτόχρονα αυξάνονταν και το χρέος. Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ έμενε σχετικά σταθερός (λόγω αύξησης και των δύο μεγεθών), με τάσεις βελτίωσης την τελευταία περίοδο του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Το δυναμικό σκέλος, πάντως, αυτής της σχέσης ήταν η ανάπτυξη. Με την μεσολάβηση της κρίσης –και, κυρίως, την κάκιστη διαχείριση και την αδιέξοδη πολιτική της «Ν.Δ.» κατά την τελευταία πενταετία- η αναπτυξιακή διαδικασία και ευρύτερα το μοντέλο ανάπτυξης μπήκε σε κρίση. ¨Ετσι, ενώ απαιτείται, πλέον , η εκκίνηση,και πάλι, της αναπτυξιακής διαδικασίας και η συγκρότηση ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης, και για να γίνουν αυτά, απαιτείται δανεισμός. Αλλά, εδώ που φτάσανε τα πράγματα, δανεισμός απαιτείται και για τα θεμελιώδη ( τις βασικές λειτουργίες του κράτους, μέρους των μισθών, των συντάξεων, των νοσοκομείων, των δημοσίων έργων ). Ο δανεισμός είναι αναγκαίος και για να αντιμετωπισθεί η ύφεση και για να συνεχισθεί -με περικοπές, πλέον- η κίνηση του κράτους και της οικονομίας.
Πρέπει να επισημάνουμε, εδώ, ότι η Ελλάδα είναι σ΄ορισμένες πλευρές της –μέσα στην ευρύτερη κρίση- και μια ειδική περίπτωση. Η ‘’γκρίζα και ‘’μαύρη ‘’ περιοχή της οικονομίας της (παραοικονομία, διαφθορά) υπολογίζεται στο 35% του Α.Ε.Π.! Η εκτεταμένη φοροκλοπή και φοροδιαφυγή (υπολογισμένη στο 30% !), η τεράστια εισφοροδιαφυγή και εισφοροαποφυγή (υπολογισμένη μόνο για το ΙΚΑ, ετησίως στα 6,5 δις.ΕΥΡΩ !), η μεγάλη υποχώρηση στην παραγωγικότητα, οι απίθανες σπατάλες και η κακοδιαχείρηση αποτελούν ενδημικά αποσαθρωτικά φαινόμενα.
Η κάκιστη οικονομική πενταετία του Κ.Καραμανλή (του ‘’μικρού’’), με ευθύνες διαστάσεων χρεοκοπίας της πατρίδας, επέφερε καίριο, βαρύ πλήγμα…Έσπρωξε τη χώρα στην χειρότερη κατάσταση της στα τελευταία τριάντα χρόνια διαδρομής της.
Τα παραπάνω συγκροτούν την ‘’ελληνική ιδιαιτερότητα’’. Δεν πρέπει, όμως ποτέ να διαφεύγει της προσοχής -και της επικέντρωσης των πολιτικών μας- ότι το τεράστιο έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών και ο εξαιρετικά χαμηλός όγκος πραγματικών επενδύσεων αποτυπώνουν το βαθύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, δείχνοντας την διαχρονική καχεκτική της αδυναμία και το αδιέξοδο της παραγωγικής της δομής. Σε τελική ανάλυση, το οικονομικό πρόβλημα της χώρας είναι πρόβλημα δομικό. Πρόβλημα μοντέλου παραγωγής και παραγωγικής βάσης, ανάπτυξης, παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας.
Το έλλειμμα του 12,7% σήμανε συναγερμό στην Ε.Ε. Η eλληνική οικονομία πέρασε αυτόματα στο ‘’κόκκινο’’. Το δημοσιονομικό πρόβλημα έγινε κυρίαρχο κι επισκίασε την ύφεση, η οποία, ωστόσο, όσο υφίσταται είναι το κεντρικό πρόβλημα, μια βαθειά αποσαθρωτική διαδικασία για την ύπαρξη και το μέλλον της οικονομίας.
Οι συζητήσεις, μετά το ύψος του ελλείματος στο 12,7%, με την Ε.Επιτροπή και την Ε.Κ.Τράπεζα άρχισαν να γίνονται σε άλλη βάση. Μετά από τη συμφωνία για 4% μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος για το 2010, οι πιέσεις μεταφέρθηκαν στη μείωση των δαπανών, κυρίως, και την αύξηση των εσόδων. Η λεγόμενη αναξιοπιστία της Ελλάδας δεν ήταν μια υπόθεση που αφορούσε το παρελθόν της, αλλά πλέον και το παρόν και το πραγματικό της μέλλον
Ο προϋπολογισμός της κυβέρνησης (αρχές Δεκεμβρίου), που κινούνταν σε άλλη κατεύθυνση (έδινε έμφαση στην αύξηση των εσόδων και προέβλεπε περιορισμένη μείωση των δαπανών) έπρεπε να αναμορφωθεί. Χρειάστηκε το Πρόγραμμα Σταθερότητας (αρχές Ιανουαρίου 2010) προς την Ε.Επιτροπή, μετά και από σχετικές υποδείξεις, για να αλλάξουν τα πράγματα και οι προτεραιότητες. Να πέσει το βάρος στη μείωση των δαπανών. Και αφού έγινε κι αυτό περάσαμε, πλέον, στο δια ταύτα, δηλαδή, στη λήψη άμεσων μέτρων.
Το δημοσιονομικό πέρασε στην πρώτη γραμμή. Κι η κυβέρνηση καλείται να το αντιμετωπίσει με τίμημα μια μεγαλύτερη ύφεση. Πρόκειται για ένα τίμημα πολύ βαρύ που ανατρέπει δεδομένα και οδηγεί σε καταστροφικές συνέπειες τμήματα της ελληνικής οικονομίας.
Η παγκόσμια εμπειρία και η αντίστοιχα συγκροτημένη οικονομική θεωρία χρησιμοποιούν την δημοσιονομική πολιτική για την ενίσχυση της ζήτησης, την στήριξη της απασχόλησης, με την αύξηση των δαπανών και την μείωση των φόρων ( γνωστά και ως ‘’οικονομικά της ύφεσης’’). Μια τέτοια πολιτική δημιουργεί ελλείμματα που η χρηματοδότησή τους οδηγεί στον δανεισμό. Τα ελλείμματα και τα χρέη είναι το αναγκαίο κακό για την έξοδο από την ύφεση. Αλλά, η ανάκαμψη –και η ανάπτυξη στην εκτύλιξή της- δημιουργώντας νέο οικονομικό εθνικό προϊόν δίδει τις δυνατότητες για εύρρωστες επιχειρήσεις, κοινωνικές δαπάνες και υψηλώτερο επίπεδο διαβίωσης. Σήμερα, όμως, καλούματσε να κάνουμε το αντίθετο, να εφαρμόσουμε μέτρα που βαθαίνουν την ύφεση και να περιορίσουμε τα ελλείμματα και το χρέος. Το αδιέξοδο είναι φανερό. Η Ελλάδα κινδυνεύει να συνεχίσει με αρνητικό πρόσημο ανάπτυξης και να βυθισθεί σε οικονομικό μαρασμό.
Μιά απόφαση πολιτικής στήριξης με οικονομικό αντίκρυσμα είναι η πραγματική, επείγουσα προτεραιότητα, σήμερα. Η πρακτική της συνέπεια θα ήταν μια μορφή δανεισμού. Μια μορφή δανεισμού, με λογικούς όρους δανειοδότησης και κοινωνικής ισορροπίας, που θα δώσει τη δυνατότητα να ελεγχθεί το δημοσιονομικό και να κινηθούν οι προτεραιότητες ανάκμψης για να φρεναρισθεί και να αντιμετωπισθεί η η ύφεση. Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε και αποφασιστικό φραγμό στα κερδοσκοπικά funds, αφού θα αφαιρούσε έδαφος από την κερδοσκοπική τους βουλιμία παρέχοντας στην Ελλάδα δάνειο με λογικούς όρους. Οι αγορές δεν κατευνάζονται με σκληρά μέτρα. Η κερδοσκοπία στον διεθνή χρηματο-οικονομικό χώρο απαιτεί άλλα μέτρα (θεσμικού και διεθνοποιημένου χαρακτήρα, που δειλά συζητούνταν στη φάση του ξεσπάσματος της κρίσης, το φθινόπωρο 2008, για να γίνουν, όμως, στην πράξη τα αντίθετα). Και, βέβαια, την κερδοσκοπία δεν θα την αντιμετωπίσει μόνη της η ελληνική οικονομία.... Αλλιώς, -αν τίποτα απ΄ αυτά δεν κατορθωθεί- οι επενδύσεις σε ελληνικά ομόλογα, έχοντας ρίσκο (για μεγάλο χρονικό διάστημα), θα γίνονται με αυξημένα επιτόκια. Κι αυτό δεν λύνεται με κάποια μέτρα. Εξ άλλου, τα μέτρα τα ζητά η Ε.Επιτροπή και η Ε.Κ.Τράπεζα ως συνέπεια προς το σύμφωνο σταθερότητας. Τα ελληνικά ομόλογα όσο θα είναι επισφαλή δεν μπορούν παρά να έχουν υψηλά ασφάλιστρα (spred).
ΙΙ. Για τη διέξοδο.
Εκτός όσων παραπάνω προτάθηκαν, ως άμεσες-επείγουσες επιλογές, είναι απολύτως αναγκαίο να συνειδητοποιηθεί η αναγκαιότητα της διατύπωσης, αλλά, κυρίως, της ταχύρρυθμης εφαρμογής μιας συγκροτημένης και ιεραρχημένης πολιτικής διεξόδου από την κρίση. Τρείς είναι οι άξονες ενός τέτοιου σχεδίου επείγουσας υλοποίησης:
(1). η δημοσιονομική προσαρμογή (με σταθμισμένα, κοινωνικά δίκαια μέτρα άμεσου αποτελέσματος, αλλά και επιλογές μεσοπρόθεσμης εξυγίανσης/διόρθωσης) ,
(2). η αναπτυξιακή ανάκαμψη (με στήριξη των παραδοσιακών ισχυρών κλάδων της οικονομίας -κατασκευαστικός τομέας, τουριστικός κλάδος σ΄όλες του τις μορφές και ναυτιλιακός χώρος-, αλλά και τη δημιουργία νέων πεδίων δυναμικής ανάπτυξης -νέα αγροτική/μεταποιητική οικονομία, ενεργειακός τομέας, οικονομία της γνώσης), και,
(3). το κράτος (με την έννοια του παραγωγικού υποστηρικτικού μηχανισμού και με τη διάσταση του ''κοινωνικού κράτους'' και του ''κράτους δικαίου'', δηλαδή, ενός μετασχηματισμένου/ενεργητικού κράτους).
Η επιλογή της διαμόρφωσης του Προγράμματος Σταθερότητας από κοινού με τις υπηρεσίες της Κομισιόν, ώστε να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο απόρριψης του, ενώ είναι κατανοητή, πρέπει να μην καταλήξει να είναι ωμή αποδοχή και ελληνική αποτύπωση της καθιερωμένης τυποποιημένης συνταγής των Βρυξελλών, την οποία επί της ουσίας εισηγούνται οι αγορές (δηλαδή, μείωση μισθών, μείωση κοινωνικών δαπανών, μείωση συντάξεων, μείωση απασχόλησης, αύξηση έμμεσων φόρων). Πρέπει να είναι σαφές ότι αν η δραστική αναπροσαρμογή δεν γίνει με όρους πραγματικής εξυγίανσης και κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά με τη συνταγή των αγορών, -και μάλιστα στην ελληνική καπιταλιστική ιδιοτυπία της κλεπτοκρατίας-, τότε, απλώς, θα διαιωνισθεί αυτό το χρεοκοπημένο αντικοινωνικό και ατιπαραγωγικό μοντέλο και μάλιστα με χειρότερους όρους (μέσα και μετά από την ύφεση).
Αν είναι να πληρώσουν το κόστος της δημοσιονομικής εξυγίανσης οι ίδιες κοινωνικές κατηγορίες, που ήδη έχουν πληρώσει (φορολογούμενες, εισφέρουσες σε κάθε κανονική αλλά και έκτακτη περίοδο και πολλαπλά επιβαρυνθείσες) αφήνοντας την ‘’γκρίζα’’ και ‘’μαύρη’’ περιοχή της οικονομίας, ουσιαστικά ανέγγιχτη, τότε η βύθιση θα είναι βέβαια και η ανάκαμψη αδύνατη. Επίσης, η πίεση των αγορών και της Ε.Επιτροπής στα δημοσιονομικά (ως βραχυπρόθεσμη απαίτηση), δεν πρέπει να μας οδηγήσει να χάσουμε από τις προτεραιότητες μας τον δεύτερο και τρίτο άξονα, που παραπάνω αναφέρθηκαν, και αποτελούν το πραγματικό όχημα βιώσιμης οικονομικής προοπτικής : την αναπτυξιακή ανάκαμψη (με δέσμη ενεργητικών πολιτικών, σοβαρό Π.Δ.Ε. και πλήρες ξεδίπλωμα του ΕΣΠΑ) και το μετασχηματισμένο κράτος (αντιγραφειοκρατικό, παραγωγικό, αποδοτικό, ενεργητικό). Δεν πρέπει να λησμονούμε ποτέ ότι το βαθύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνεται στο τεράστιο έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών και τον εξαιρετικά χαμηλό όγκο πραγματικών επενδύσεων.
Σε τελική ανάλυση, το πρόβλημα της χώρας είναι πρόβλημα παραγωγικής βάσης, τύπου και τρόπου παραγωγής. Ανάπτυξης, παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας. Είναι πρόβλημα της πραγματικής οικονομίας.
Δεν χρειάζεται, ίσως, να το πούμε, αλλά άς το σημειώσουμε, ότι η όλη προσπάθεια της χώρας οφείλει -και πρέπει- να εξελιχθεί στα πλαίσια της ευρωζώνης και της Ε.Ε.. Κάθε σκέψη και συζήτηση για Δ.Ν.Τ. και τα συναφή πρέπει να αποκλεισθούν. Η εγκατάλειψη του ευρωπαϊκού οχήματος, και μάλιστα τώρα –εν μέσω κρίσης- είναι μια επιλογή αυτοχειριασμού.
ΙΙΙ. Ορισμένα ζητήματα για την ευρωζώνη και την Ε.Ε.
Η κρίση της ευρωζώνης και, κατ΄επέκταση, της Ε.Ε., είναι βαθύτερη και δεν περιορίζεται στην ελληνική περίπτωση, όπως στοχευμένα θα ήθελαν να περάσουν ως μήνυμα και ως προσέγγιση οι κυρίαρχες ελίτ των ευρωπαϊκών μητροπόλεων.
Κρίση, η οποία, ενώ το φθινόπωρο 2008, είχε αξιολογηθεί ως μια εξελισσόμενη αποσαθρωτική διεργασία της ευρωπαϊκής οικονομίας, και αναζητούνταν λύσεις μέσω ενός νέου ‘’new deal’’, πολιτικών εθνικοποιήσεων, διεθνοποιημένων ρυθμίσεων του χρηματοπιστωτικόυ συστήματος και νεοκεϋνσιανών επιλογών, τώρα, η κρίση απομονώνεται σε ορισμένες χώρες/θήλακες, σε ορισμένες ζώνες, οι οποίες καλούνται να τα ‘’βγάλουν πέρα μόνες τους’’. Ενώ στην ουσία οι πολιτικές είναι ίδιες με κείνες πριν το ξέσπασμα της κρίσης ( και, εν πολλοίς, υπεύθυνες για την χρηματοπιστωτική κρίση, μέσω του ανεξέλεγκτου των αγορών).
Η πραγματικότητα είναι διαφορετική από την παρουσιαζόμενη.
Η Γερμανία έχει οδηγηθεί στα υψηλώτερα επίπεδα δανεισμού της μετά τον δεύτερο πόλεμο, η Γαλλία εμφανίζει έλλειμα που θυμίζει μεσογειακή χώρα (πάνω από 8,0%), η Ιταλία συγκαταλλέγεται στις οικονομίες βαθειάς ύφεσης, η Ισπανία δεν αποτελεί πλέον, εδώ και χρόνια, «θαύμα» και η Μ.Βρεττανία, παρ΄ότι εκτός ευρωζώνης, έχει παραπλήσιο με την υπερχρεωμένη Ιρλανδία έλλειμα (12%), ενώ, το Βέλγιο προσωρινά και μόνο απέφυγε –με αμφιλεγόμενα μέτρα- την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματός του και η Αυστρία (το υπογάστριο της Γερμανίας) βρίσκεται στη δίνη παρόμοιων προβλημάτων. Δεν είναι, λοιπόν, μόνο η Ελλάδα, ούτε μόνο οι PIIGS (Portugal, Italy, Ireland, Greece, Spain) – piigs, που ηχητικά παραπέμπει στα ‘’γουρούνια’’…
Ο μέσος όρος του ελλείματος, ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ε.Ε., είναι σήμερα στο 7%, και, μάλιστα, μετά από εφαρμογή σχετικών προγραμμάτων σταθερότητας! Η συμμετοχή της Ελλάδας, μίας χώρας με εκτόπισμα 2,7% στην ευρωπαϊκή οικονομία (γιατί αυτό είναι το πραγματικό οικονομικό της μέγεθος), έχει ασήμαντη επιρροή στο μέσο συνολικό ευρωπαϊκό έλλειμα (μαθηματικά ίση με 0,18%). Είναι, λοιπόν, μια κρίση ευρύτερη γεωγραφικά και βαθύτερη οικονομικά, που συνεχίζεται. Συνεχίζεται και απειλεί, γιατί οι κυρίαρχες πολιτικές όπως τις οριοθετεί το σύμφωνο σταθερότητας, τις έχει αποφασίσει το συντηρητικό διευθυντήριο και τις προωθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Κομισιόν δεν μπορούν να αποτελέσουν απάντηση και να ορίσουν την διέξοδο. Η απάντηση με σκληρές περιοριστικές πολιτικές, πολιτικές και νέας συμπίεσης του σκέλους ΄΄εργασία΄΄ (στο δίπολο κεφάλαιο-εργασία) και πολιτικές ‘’σαλαμοποίησης’’ορισμένων χωρών δημιουργούν το αντίθετο από το επιθυμούμενο αποτέλεσμα, την βαθαίνουν και την ανατροφοδοτούν. Εξ άλλου, το σκληρό, αδυσώπητο μάθημα από την ιστορία των κρίσεων είναι ότι απάντηση τους με μονομερείς, περιοριστικές πολιτικές σημαίνει πραγματική καταστροφή. Το ‘’στράγγισμα’’ μιας οικονομίας σε ύφεση οδηγεί στον βέβαιο στραγγαλισμό της. Αργό ίσως, αλλά βέβαιο...
Επισημαίνουμε ότι το όριο του ελλείματος στο 3% του ΑΕΠ έχει αφαιρέσει ουσιαστικά από τις κυβερνήσεις, ιδιαίτερα σε εποχές κρίσης, το όπλο της δημοσιονομικής πολιτικής , ενώ και το άλλο όπλο της νομισματικής πολιτικής (ΕΥΡΩ) ασκείται, πλέον, αποκλειστικά από την Ε.Κ.Τράπεζα. Δικαιώνεται, μετά θάνατον, ο Α.Παπανδρέου που είχε πει ότι «η συνθήκη του Μάαστριχτ είναι μια συνθήκη των τραπεζιτών και χρειάζεται διορθώσεις...».Η συνθήκη του Μάαστριχτ προστάτευσε και στήριξε το νέο νόμισμα, το ευρώ, ώστε να σταθεί στις αγορές, να ισχυροποιηθεί και να γίνει αποθεματικό νόμισμα. Σήμερα, είναι το σκληρότερο νόμισμα στον κόσμο, κι αυτό μπορεί να είναι καλό για τους τραπεζίτες, αλλά όχι για την παραγωγή, τα προϊόντα και τις εξαγωγές της Ευρώπης.
Το, δε, εκτεταμένο φαινόμενο της κερδοσκοπίας που διαπιστώθηκε τις προηγούμενες ημέρες έναντι της χώρας μας, θα αποτελέσει τη γραμμή των κερδοσκοπικών funds, τα οποία θα «επιτίθενται» στα ομόλογα όποιας χώρας παρουσιάζει επιδείνωση στα οικονομικά της ανεβάζοντας τα επιτόκια με τα οποία την δανείζουν. Δηλαδή, μέσω της άκαμπτης στάσης της Ε.Κ.Τ. και της Ε.Επιτροπής επανήλθαμε σ΄αυτό που θέλαμε να αποφύγουμε με τη δημιουργία της Ε.Ε., στις κερδοσκοπικές επιθέσεις εναντίον των χωρών/μελών. Μία άλλη, διαφορετική πολιτική στο σημείο αυτό θα ήταν η Ε.Κ.Τ. να εξέδιδε ευρωομόλογα και να δανείζεται εκείνη για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Τότε το κόστος θα ήταν πολύ χαμηλώτερο και οι δυνατότητες (τα περιθώρια) κερδοσκοπίας εξαιρετικά περιορισμένα. Στη συνέχεια, η Ε.Κ.Τ. θα δάνειζε κάθε χώρα με διαφορετικό επιτόκιο και διαφορετικούς όρους, ανάλογα με τις επιδόσεις της. Η θέση της, κατ΄αυτόν τον τρόπο, θα ήταν και πάλι νευραλγική , αλλά μέσα σ΄ένα άλλο πλαίσιο. Θα προωθούσε την πολιτική της, με δική της ευθύνη και με διαπραγματεύσιμο κόστος. Και, σε κάθε περίπτωση, θα παρείχε μια ορισμένη αμυντική γραμμή στις χώρες/μέλη απέναντι στην κερδοσκοπική βουλιμία. Ένας άλλος τρόπος θα ήταν η απορρόφηση σημαντικού μέρους των ελληνικών ομολόγων από την Ε.Κ.Τ., παρέχοντας έτσι κι ένα ευρύτερης σημασίας μήνυμα σταθερότητας και εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία. Όσο η Ε.Κ.Τ. κινείται στην οριοθετημένη σημερινή περιοριστική της πολιτική, τόσο οι μεγάλες τράπεζες θα αυξάνουν τα επιτόκια δανεισμού –και το αυξημένο κόστος χρήματος θα μετακυλίεται στις επιχειρήσεις, στην παραγωγή και τους πολίτες- βυθίζοντας ακόμα περισσότερο την πραγματική οικονομία σε ύφεση,σε ‘’πάγωμα’’. Ταυτόχρονα, στις ευρωπαϊκές χώρες και τον κόσμο της παραγωγής θα έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο βάρος γενεών, αλλά κι ένας μεγάλος ‘’έχθρος’’ : οι μεγάλες τράπεζες.
ΙV. Δράση σε δύο επίπεδα : Ε.Ε. – Ελλάδα.
Χωρίς να εγκαταλείπουμε μιά προοπτική συνολικής αλλαγής και ριζικής αναμόρφωσης της Ε.Ε. (δηλαδή, μια σοσιαλιστική στρατηγική) πρέπει να υπογραμμίσουμε με έμφαση ότι μια διαφορετική στρατηγική στα σημερινά πλαίσια της Ευρώπης, με αφορμή και τα μεγάλα και σοβαρά ζήτημα που ανέδειξε η κρίση, είναι δυνατή (εκτός του ότι είναι αναγκαία). Στα πλαίσια μιας τέτοιας ρεαλιστικής στρατηγικής - νοούνται ως πτυχές της κι όλα τα παραπάνω- δύο στόχοι είναι καθοριστικοί : (α). πραγματική πρόοδος για την οικονομική, κι όχι απλά νομισματική ενοποίηση, (β). θεαματική πρόοδο στην πολιτική ενοποίηση. Και για τους στόχους αυτούς και για μια νέα προοπτική η αφύπνιση, η ανόρθωση και η παρεμβατικότητα του ευρωπαϊκού ριζοσπαστισμού και των σοσιαλιστών είναι η καθοριστική προϋπόθεση.
Τέλος, -αλλά όχι τελευταίο-,ας μην λησμονείται ότι, σε περιόδους κρίσεων, η έλλειψη κοινής αποτελεσματικής πολιτικής και πραγματικής αλληλεγγύης στις οικονομικές και, -έστω, χαλαρές - πολιτικές ενώσεις (ΟΝΕ, Ε.Ε.) πληρώνεται απ΄όλους, και, πολύ βαρύτερα από τους κυρίαρχους των ενώσεων αυτών.
V. Mιά νέα κοινωνική συμμαχία, ένας νέος πατριωτισμός.
Είναι αναγκαίο κλείνοντας να τονίσουμε τα παρακάτω. Πρέπει να σταματήσει, εδώ και τώρα, η αυτολύπηση και το αυτομαστίγωμα. Καμία άλλη χώρα δεν έκανε τόση και τέτοια αυτοκριτική, δεν διασύρθηκε σε τέτοιο βαθμό από πολιτικούς και δημοσιογράφους της. Η περίοδος, πλέον, ζητά εργώδη προσπάθεια, πράξεις, αποτελέσματα, οργανωμένη αντεπίθεση. Όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες δεν είναι ένα τσούρμο φοροκλεπτών, διαπλεκόμενων, βολεμένων, απατεώνων, που τρώνε στα ξενυχτάδικα τα λεφτά των Γερμανών... Δεν είναι όλοι οι Έλληνες λαμόγια.
Αρκετά !...Υπάρχει και η Ελλάδα της παραγωγής, των επιστημών, των καλλιεργιών, της εργασίας, του πολιτισμού, της γνώσης, του μόχθου, του αγώνα. Αυτή την Ελλάδα, πρέπει να ενώσουμε, να εκφράσουμε, να κινητοποιήσουμε , να εκπροσωπήσουμε ! Να αντιμετωπισθούν,επί τέλους, -φτάνει, πιά, οι περιγρφές!-, συστηματικά και οργανωμένα τα φαινόμενα και τους παράγοντες κλοπής, αρπαγής και κατασπατάλησης του δημόσιου και κοινωνικού αποθέματος της χώρας. Αλλά, παράλληλα, σε προτεραιότητα, άμεσα, να συνεγερθεί και να συγκροτηθεί η νέα μεγάλη παραγωγική, δυναμική κοινωνική συμμαχία στα πλαίσια ενός προγράμματος ανόρθωσης και ανασυγκρότησης της πατρίδας. Κοινωνική συμμαχία ενός νέου πατριωτισμού και μιας νέας επίμοχθης, αλλά ανορθωτικής, αναπτυξιακής δυναμικής.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. πρέπει ,–οφείλει-, να αποτελέσει το πολιτικό όχημα αυτής της κοινωνικής συμμαχίας. Η σχέση αυτή ΠΑΣΟΚ – νέας κοινωνικής συμμαχίας θα καθορίσει το μέλλον του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ως πολιτικού οργανισμού (κι όχι ως γραφειοκρατικό μηχανισμό). Οι στόχοι και τα αποτελέσματα της κοινωνικής συμμαχίας θα καθορίσουν το μέλλον της χώρας. Η ηγεσία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της εθνικής κοινωνικής συμμαχίας θα γράψει το νέο κεφάλαιο της ιστορίας (ο δρόμος της επιτυχίας δεν είναι ο μόνος, ούτε δεδομένος, αλλά, είναι το ζωτικό καθήκον, καθήκον ζωής ή θανάτου).
Η θρυλούμενη νέα μεταπολίτευση είναι εδώ, τώρα...
Το 1974, η μεταπολίτευση ήταν πολιτική (στον πυρήνα της πολιτειακή): από τη δικτατορία στην κοινοβουλευτική δημοκρατία. Τώρα, η ‘’μεταπολίτευση’’ έχει οικονομικό υπόβαθρο -και μπορεί να αποκτήσει στον μετασχηματισμό της- νέο οικονομικό περιεχόμενο : από την χρεοκοπία στη νέα αναπτυξιακή διάρθρωση και παραγωγική δομή, στη νέα ανταγωνιστική Ελλάδα.
Θεσσαλονίκη, 20 Φεβρουαρίου 2010.
7.2.10
Κερδοσκόποι... [ Υπάρχει άμυνα της Ε.Ε. απέναντι στην κερδοσκοπία ; ]
του Ελευθερίου Τζιόλα
Μεγάλος θόρυβος για την κερδοσκοπία και τους κερδοσκόπους...
Μιά συζήτηση με έντονα τα στοιχεία σκόπιμης ασάφειας και δαιμονοποίησης, σε μιά κοινωνία επιρεπή στη συνομωσία, το κουτσομπολιό και το παρασκήνιο . Και σ΄ενα σύστημα (το καπιταλιστικό) που το κέδρος είναι η ψυχή του. Μιά κοινωνία που δεν έχει διαπαιδαγωγηθεί να αναλύει και να συζητά, αλλά να καταναλώνει... Να καταναλώνει χαμηλής ποιότητας ειδήσεις, εικόνες, απόψεις, φαντασιώσεις. Και ένα σύστημα, όπου οι θεωρίες συνομωσίας επιτυγχάνουν ακριβώς το αντίθετο, το καθιστούν στα μάτια των απλών ανθρώπων πολυμήχανο και ακατανίκητο. Απέναντι σε τέτοιες καταστάσεις, συμπεριφορές και κυρίαρχες λογικές ‘’μέσου πολίτη’’ η ανάλυση και ο ‘’ορθός λόγος’’ δεν έχουν πολλά περιθώρια. Αν και είναι τα μόνα όπλα του για να δεί, να κατανοήσει και να σχεδιάσει τη συλλογική του δράση.
Πέρα απ΄αυτή την αναγκαία παρατήρηση, υπάρχει ένα μείζον θέμα πολιτικής ικανότητας και αποτελεσματικής απάντησης στο θέμα αυτό (της κερδοσκοπίας και των κερδοσκοπών).
Αν αποδεχθούμε ότι οι χώρες/μέλη της Ε.Ε. έχουν μόνο μία επιλογή απέναντι στους κερδοσκόπους να αποδεχθούν τους όρους του παιχνιδιού τους και ν΄αποδείξουν με την ασκούμενη πολιτική ότι ‘’πειθαρχούν’’, τότε τί εμποδίζει τους κερδοσκόπους –αφού κέρδισαν τον πρώτο γύρο- να οργανώσουν, όταν εκτιμήσουν, κι έναν δεύτερο κ.ο.κ. Και, σ΄αυτόν τον κατήφορο, πότε, πού –και από ποιούς- μπαίνει το τέρμα. Κανείς δεν απαντά γιατί το κερδοσκοπικό παιχνίδι θα σταματήσει, αν εφαρμοσθούν σκληρά περιοριστικά μέτρα. Ή, για να το πούμε αλλιώς, γιατί τα σκληρά μέτρα (η συνταγή της Ε.Κ.Τράπεζας και της Ε.Επιτροπής) αναχαιτίζουν την κερδοσκοπία.
Για να μην υπάρξει καμία απολύτως παρεξήγηση, έχουμε εξηγήσει και αναλύσει σε προηγούμενες παρεμβάσεις μας την αναγκαιότητα -και με δίκαιο τρόπο- εξυγίανσης των δημοσινομικών της πατρίδας μας, καθώς και την άμεση -και σε υψηλή προτεραιότητα- εφαρμογή μιας συστηματικής πολιτικής για την ανάκαμψη και την ανάπτυξη (για την ταχεία αντιστροφή του σπιράλ της ύφεσης, της καθίζησης).
Επανερχόμαστε στο συζητούμενο θέμα...
Το σημαντικώτερο, η Ε.Ε. και πιο συγκεκριμένα οι χώρες της ευρωζώνης, ως Ένωση κρατών και οικονομιών (με αυτά τα ‘’χαλαρά’’ στοιχεία ενοποίησης, που σήμερα την χαρακτηρίζουν) μπορεί να αντισταθεί, μπορεί να απαντήσει σ΄αυτό το κύμα κερδοσκοπίας και κερδοσκοπούντων. Άραγε, συνειδητοποιείται από τους κυρίαρχους θιασώτες του συστήματος (συντηρητικούς και μή) ότι παραδίδουν το συστημα στην αποσάθρωση και την χρεοκοπία. Μπορεί να αφήσει η Ε.Ε. να κατατρώγεται το περιφερειακό, σήμερα, και το κεντρικό αύριο –μέσα από την εξασθένιση του- τμήμα της ευρωζώνης ; Χθές ήταν η Ιρλανδία, παρ΄όλίγον το Βέλγιο, τώρα, η Ελλάδα, αύριο η Ισπανία και η Πορτογαλία, αμέσως μετά η Ιταλία κι έρχεται κι η σειρά του γερμανικού υπογάστριου (της Αυστρίας).Τί θα έχει απομείνει από την ευρωζώνη, αλλά και την Ε.Ε.;
Υπάρχουν γραμμές άμυνας της Ένωσης απέναντι στα κερδοσκοπικά funds; Υπάρχει πολιτική αποτροπής μιας τέτοιας εξέλιξης καταβαράθρωσης του ενοποιημένου ευρωπαϊκού χώρου και της προοπτικής του; Υπάρχει οικονομική, τραπεζική ηγεσία στην Ευρώπη ή έχει παραδοθεί σε ανθρώπους που διαβάζουν αριθμούς, ισολογισμούς και έχουν κολλήσει στο αυθαίρετο για τούτες τις μέρες κρίσης, 3% του Μάαστριχτ. Η Ε.Κ.Τράπεζα έχει την ευθύνη ή όχι της νομισματικής ένωσης, τουτέστιν της απόκρουσης των επιθέσεων καταράκωσης του ευρώ; Υπάρχει πολιτική ηγεσία στην Ευρώπη που θα σταθεί όρθια, διασώζοντας,τουλάχιστο, τον ενιαίο ευρωπαϊκό οικονομικό χώρο ;
Ότι ο πρόεδρος Ομπάμα άσκησε –και ασκεί- μιά πολιτική που οδήγησε (ο ίδιος με ενεργητικές επιλογές κοινωνικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα) το έλλειμα στο 11%, λέει κάτι σε κάποιον από τους ισχυρούς ηγέτες της Ε.Ε.; Η Μ.Βρετανία, πώς παραδίδει μαθήματα περιοριστικών πολιτικών -όντας , μάλιστα, έξω από την ευρωζώνη- με το έλλειμα της σχεδόν στο 12% ! Ο πιο ευάλωτος κρίκος της Ε.Ε. λόγω του μεγάλου και ανέλεγκτου στη δράση του χρηματοπιστωτικού τομέα (με ανάλογη νοοτροπία και λειτουργία με τον αμερικάνικο, η περίφημη ''αγγλοσαξωνική σχολή'')...
Και, ο πρόεδρος Σαρκοζί, τί θα κάνει με έλλειμα 8,5 % ;
Ο γαλλογερμανικός άξονας τί λέει, τώρα, που η ‘’φωτιά’’ φτάνει στην αυλή του ;
Όλα αυτά –και όσα θα αναπτυχθούν σ΄επόμενο σημείωμα μας- μπορούν να αποτελέσουν σοβαρό πολιτικό υλικό της μεγάλης αντεπίθεσης των σοσιαλιστών στην Ευρώπη. Η αφύπνιση τους και η παρεμβατικότητά τους είναι, πλέον, συνυφασμένη με το μέλλον της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με νέα χαρακτηριστικά και νέο περιεχόμενο...
Μεγάλος θόρυβος για την κερδοσκοπία και τους κερδοσκόπους...
Μιά συζήτηση με έντονα τα στοιχεία σκόπιμης ασάφειας και δαιμονοποίησης, σε μιά κοινωνία επιρεπή στη συνομωσία, το κουτσομπολιό και το παρασκήνιο . Και σ΄ενα σύστημα (το καπιταλιστικό) που το κέδρος είναι η ψυχή του. Μιά κοινωνία που δεν έχει διαπαιδαγωγηθεί να αναλύει και να συζητά, αλλά να καταναλώνει... Να καταναλώνει χαμηλής ποιότητας ειδήσεις, εικόνες, απόψεις, φαντασιώσεις. Και ένα σύστημα, όπου οι θεωρίες συνομωσίας επιτυγχάνουν ακριβώς το αντίθετο, το καθιστούν στα μάτια των απλών ανθρώπων πολυμήχανο και ακατανίκητο. Απέναντι σε τέτοιες καταστάσεις, συμπεριφορές και κυρίαρχες λογικές ‘’μέσου πολίτη’’ η ανάλυση και ο ‘’ορθός λόγος’’ δεν έχουν πολλά περιθώρια. Αν και είναι τα μόνα όπλα του για να δεί, να κατανοήσει και να σχεδιάσει τη συλλογική του δράση.
Πέρα απ΄αυτή την αναγκαία παρατήρηση, υπάρχει ένα μείζον θέμα πολιτικής ικανότητας και αποτελεσματικής απάντησης στο θέμα αυτό (της κερδοσκοπίας και των κερδοσκοπών).
Αν αποδεχθούμε ότι οι χώρες/μέλη της Ε.Ε. έχουν μόνο μία επιλογή απέναντι στους κερδοσκόπους να αποδεχθούν τους όρους του παιχνιδιού τους και ν΄αποδείξουν με την ασκούμενη πολιτική ότι ‘’πειθαρχούν’’, τότε τί εμποδίζει τους κερδοσκόπους –αφού κέρδισαν τον πρώτο γύρο- να οργανώσουν, όταν εκτιμήσουν, κι έναν δεύτερο κ.ο.κ. Και, σ΄αυτόν τον κατήφορο, πότε, πού –και από ποιούς- μπαίνει το τέρμα. Κανείς δεν απαντά γιατί το κερδοσκοπικό παιχνίδι θα σταματήσει, αν εφαρμοσθούν σκληρά περιοριστικά μέτρα. Ή, για να το πούμε αλλιώς, γιατί τα σκληρά μέτρα (η συνταγή της Ε.Κ.Τράπεζας και της Ε.Επιτροπής) αναχαιτίζουν την κερδοσκοπία.
Για να μην υπάρξει καμία απολύτως παρεξήγηση, έχουμε εξηγήσει και αναλύσει σε προηγούμενες παρεμβάσεις μας την αναγκαιότητα -και με δίκαιο τρόπο- εξυγίανσης των δημοσινομικών της πατρίδας μας, καθώς και την άμεση -και σε υψηλή προτεραιότητα- εφαρμογή μιας συστηματικής πολιτικής για την ανάκαμψη και την ανάπτυξη (για την ταχεία αντιστροφή του σπιράλ της ύφεσης, της καθίζησης).
Επανερχόμαστε στο συζητούμενο θέμα...
Το σημαντικώτερο, η Ε.Ε. και πιο συγκεκριμένα οι χώρες της ευρωζώνης, ως Ένωση κρατών και οικονομιών (με αυτά τα ‘’χαλαρά’’ στοιχεία ενοποίησης, που σήμερα την χαρακτηρίζουν) μπορεί να αντισταθεί, μπορεί να απαντήσει σ΄αυτό το κύμα κερδοσκοπίας και κερδοσκοπούντων. Άραγε, συνειδητοποιείται από τους κυρίαρχους θιασώτες του συστήματος (συντηρητικούς και μή) ότι παραδίδουν το συστημα στην αποσάθρωση και την χρεοκοπία. Μπορεί να αφήσει η Ε.Ε. να κατατρώγεται το περιφερειακό, σήμερα, και το κεντρικό αύριο –μέσα από την εξασθένιση του- τμήμα της ευρωζώνης ; Χθές ήταν η Ιρλανδία, παρ΄όλίγον το Βέλγιο, τώρα, η Ελλάδα, αύριο η Ισπανία και η Πορτογαλία, αμέσως μετά η Ιταλία κι έρχεται κι η σειρά του γερμανικού υπογάστριου (της Αυστρίας).Τί θα έχει απομείνει από την ευρωζώνη, αλλά και την Ε.Ε.;
Υπάρχουν γραμμές άμυνας της Ένωσης απέναντι στα κερδοσκοπικά funds; Υπάρχει πολιτική αποτροπής μιας τέτοιας εξέλιξης καταβαράθρωσης του ενοποιημένου ευρωπαϊκού χώρου και της προοπτικής του; Υπάρχει οικονομική, τραπεζική ηγεσία στην Ευρώπη ή έχει παραδοθεί σε ανθρώπους που διαβάζουν αριθμούς, ισολογισμούς και έχουν κολλήσει στο αυθαίρετο για τούτες τις μέρες κρίσης, 3% του Μάαστριχτ. Η Ε.Κ.Τράπεζα έχει την ευθύνη ή όχι της νομισματικής ένωσης, τουτέστιν της απόκρουσης των επιθέσεων καταράκωσης του ευρώ; Υπάρχει πολιτική ηγεσία στην Ευρώπη που θα σταθεί όρθια, διασώζοντας,τουλάχιστο, τον ενιαίο ευρωπαϊκό οικονομικό χώρο ;
Ότι ο πρόεδρος Ομπάμα άσκησε –και ασκεί- μιά πολιτική που οδήγησε (ο ίδιος με ενεργητικές επιλογές κοινωνικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα) το έλλειμα στο 11%, λέει κάτι σε κάποιον από τους ισχυρούς ηγέτες της Ε.Ε.; Η Μ.Βρετανία, πώς παραδίδει μαθήματα περιοριστικών πολιτικών -όντας , μάλιστα, έξω από την ευρωζώνη- με το έλλειμα της σχεδόν στο 12% ! Ο πιο ευάλωτος κρίκος της Ε.Ε. λόγω του μεγάλου και ανέλεγκτου στη δράση του χρηματοπιστωτικού τομέα (με ανάλογη νοοτροπία και λειτουργία με τον αμερικάνικο, η περίφημη ''αγγλοσαξωνική σχολή'')...
Και, ο πρόεδρος Σαρκοζί, τί θα κάνει με έλλειμα 8,5 % ;
Ο γαλλογερμανικός άξονας τί λέει, τώρα, που η ‘’φωτιά’’ φτάνει στην αυλή του ;
Όλα αυτά –και όσα θα αναπτυχθούν σ΄επόμενο σημείωμα μας- μπορούν να αποτελέσουν σοβαρό πολιτικό υλικό της μεγάλης αντεπίθεσης των σοσιαλιστών στην Ευρώπη. Η αφύπνιση τους και η παρεμβατικότητά τους είναι, πλέον, συνυφασμένη με το μέλλον της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με νέα χαρακτηριστικά και νέο περιεχόμενο...
28.1.10
Ημιϋπαίθριοι: τι μπορούμε να κάνουμε ;
του Ελευθέριου Τζιόλα
Συζητώντας ένα τέτοιο ζήτημα, οφείλουμε τουλάχιστον σε αδρές γραμμές να θέσουμε το πραγματικό πλαίσιο, τα υπαρκτά δεδομένα και εν συνεχεία να αναζητηθεί με αποφασιστικότητα η πρόταση-λύση διεξόδου.
Συνοπτικά:
1. Τα πολεοδομικά σχέδια, κατά βάση, προέκυψαν ως νομιμοποιήσεις και τακτοποιήσεις αυθαιρέτων.
2. Η χωροθέτηση των δημόσιων κοινωφελών λειτουργιών και οι ελεύθεροι χώροι πραγματοποιούνται εκεί που υπάρχει ελεύθερο οικόπεδο και όχι ως επιλογή γενικότερου σχεδιασμού.
3. Η μεταφορά συντελεστή δόμησης -ένα από τα πιο αποτελεσματικά πολεοδομικά εργαλεία- εφαρμόστηκε στρεβλά, ευτελίστηκε και σήμερα παραμένει ανενεργή.
4. Η αυθαιρεσία είναι τόσο εκτεταμένη χωρικά, αλλά κυρίως τόσο διαδεδομένη και αποδεκτή κοινωνικά, που αποτελεί καθεστώς. Δημιουργεί τετελεσμένα, πιέζοντας εκβιαστικά το κράτος να ρυθμίζει, να τακτοποιεί, να νομιμοποιεί μια ανακυκλούμενη πολεοδομική και περιβαλλοντική παρανομία... Αν υπάρχει αίτημα ανατροπής, με ουσιαστική -και όχι συνθηματολογική- έννοια (δηλαδή ανατροπή στους κώδικες συμπεριφοράς, την υφιστάμενη κατάσταση και τη διαχρονική κυβερνητική/διοικητική πρακτική και νοοτροπία), το πεδίο εφαρμογής (της ανατροπής) είναι τούτο! Ιδού η Ρόδος...
Οι ημιυπαίθριοι χώροι, ένα απαραίτητο αρχιτεκτονικό εργαλείο -ιδίως σε μια μεσογειακή χώρα- για την ένωση του “μέσα” με το “έξω”, μετατράπηκαν σε έμμεση αύξηση του εκμεταλλεύσιμου κτισμένου χώρου και του συντελεστή δόμησης.
Οι ημιυπαίθριοι στην πλειονότητά τους κλείστηκαν για να αυξήσουν τους εκμεταλλεύσιμους χώρους, -και να προσφέρουν οικονομικό όφελος υπεραξίας στους εργολάβους-, ενώ οι βοηθητικοί μετατράπηκαν σε χώρους κύριας χρήσης. Αυτή η κατάσταση είναι μια πραγματικότητα που αφορά σήμερα την πλειονότητα των κτισμάτων.
Οι παρακάτω θέσεις θα μπορούσαν, πιστεύουμε, να φανούν χρήσιμες:
(α). Η νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων δεν πρέπει να ταυτιστεί με εισπρακτική πολιτική.
(β). Να μη νομιμοποιηθεί η μετατροπή χώρων στάθμευσης σε χώρους κύριας χρήσης (διότι τότε μειώνονται οι υποχρεωτικές θέσεις στάθμευσης για τις υπάρχουσες χρήσεις).
(γ). Με διαδικασία αντίστοιχη του κοινωνικού συντελεστή (Ν.1337) να νομιμοποιηθούν οι ημιυπαίθριοι που έχουν κλειστεί μέχρι 15 - 20 τ.μ. σε κατοικίες, χωρίς την καταβολή προστίμου. Το μέτρο μπορεί να θεωρηθεί κοινωνικό μέτρο ικανοποίησης πραγματικών αναγκών.
(δ). Οι υπόλοιποι ημιυπαίθριοι χώροι να αντιμετωπιστούν με τη διαδικασία της τακτοποίησης, υπό την προϋπόθεση ότι βρίσκονται στο περίγραμμα του κτιρίου και έχουν περιληφθεί στη νόμιμη οικοδομική άδεια. Το πρόστιμο που θα επιβληθεί να είναι αντίστοιχο της αγοραίας αξίας ανά τ.μ. Η νομιμοποίηση των χώρων αυτών μπορεί να πραγματοποιηθεί με μεταφορά συντελεστή δόμησης (σ.δ.) από διατηρητέα κτίρια ή με αγορά σ.δ. από ειδικό ταμείο. Σ’ αυτό το ειδικό ταμείο θα κατατίθεται το τίμημα του σ.δ., αντίστοιχο του προστίμου. Το ταμείο αυτό θα διαθέτει τα εισπραττόμενα ποσά αποκλειστικά για την απαλλοτρίωση ή αγορά οικοπέδων που θα μετατρέπονται σε κοινόχρηστους χώρους πρασίνου. Η απαραίτητη νομοθετική ρύθμιση ενός τέτοιου μέτρου συνδυάζεται και στοχεύει σε πραγματική αύξηση του πρασίνου και των ελεύθερων χώρων.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το μεγάλο και κρίσιμο θέμα είναι η αυθαίρετη δόμηση. Και πέρα από τις σχετικές επισημάνσεις στην αρχή αυτού του κειμένου, καθοριστική στο ζήτημα αυτό είναι η διάσταση της οικιστικής υπερμεγέθυνσης της Αθήνας.
Το έχουμε ξαναπεί, το τονίζουμε και τώρα: Η Αθήνα για να σωθεί πρέπει να πάψει να “αναπτύσσεται”, πρέπει να σταματήσει να μεγενθύνεται. Η Αθήνα -του 45% του πληθυσμού και του 70% των οικονομικών δραστηριοτήτων της χώρας- για να σωθεί πρέπει διοικητικά της τμήματα, οικονομικά της αντικείμενα με τις εξουσίες τους, τις υποδομές τους, τα στελέχη τους, να μετακινηθούν έξω και πέρα απ’ αυτήν.
Η Ελλάδα για να σωθεί πρέπει η περιφέρεια να αποσπάσει, να κερδίσει τμήματα της Αθήνας.
Απο(συγ)κεντρώστε την Αθήνα για να τη σώσετε...
Η Ελλάδα είναι και της Αθήνας το μέλλον...
------------------------------------------------------------
Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Μακεδονία" (19/11/2009) και στην εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ" (21/11/2009).
Παράλληλα στάλθηκε προς Το Γραφείο του Πρωθυπουργού, την Υπουργό ΥΠΕΚΑ κ. Τ. Μπιρμπίλη και τον Υθυπουργό ΥΠΕΚΑ κ. Αθ. Μωραΐτη.
Συζητώντας ένα τέτοιο ζήτημα, οφείλουμε τουλάχιστον σε αδρές γραμμές να θέσουμε το πραγματικό πλαίσιο, τα υπαρκτά δεδομένα και εν συνεχεία να αναζητηθεί με αποφασιστικότητα η πρόταση-λύση διεξόδου.
Συνοπτικά:
1. Τα πολεοδομικά σχέδια, κατά βάση, προέκυψαν ως νομιμοποιήσεις και τακτοποιήσεις αυθαιρέτων.
2. Η χωροθέτηση των δημόσιων κοινωφελών λειτουργιών και οι ελεύθεροι χώροι πραγματοποιούνται εκεί που υπάρχει ελεύθερο οικόπεδο και όχι ως επιλογή γενικότερου σχεδιασμού.
3. Η μεταφορά συντελεστή δόμησης -ένα από τα πιο αποτελεσματικά πολεοδομικά εργαλεία- εφαρμόστηκε στρεβλά, ευτελίστηκε και σήμερα παραμένει ανενεργή.
4. Η αυθαιρεσία είναι τόσο εκτεταμένη χωρικά, αλλά κυρίως τόσο διαδεδομένη και αποδεκτή κοινωνικά, που αποτελεί καθεστώς. Δημιουργεί τετελεσμένα, πιέζοντας εκβιαστικά το κράτος να ρυθμίζει, να τακτοποιεί, να νομιμοποιεί μια ανακυκλούμενη πολεοδομική και περιβαλλοντική παρανομία... Αν υπάρχει αίτημα ανατροπής, με ουσιαστική -και όχι συνθηματολογική- έννοια (δηλαδή ανατροπή στους κώδικες συμπεριφοράς, την υφιστάμενη κατάσταση και τη διαχρονική κυβερνητική/διοικητική πρακτική και νοοτροπία), το πεδίο εφαρμογής (της ανατροπής) είναι τούτο! Ιδού η Ρόδος...
Οι ημιυπαίθριοι χώροι, ένα απαραίτητο αρχιτεκτονικό εργαλείο -ιδίως σε μια μεσογειακή χώρα- για την ένωση του “μέσα” με το “έξω”, μετατράπηκαν σε έμμεση αύξηση του εκμεταλλεύσιμου κτισμένου χώρου και του συντελεστή δόμησης.
Οι ημιυπαίθριοι στην πλειονότητά τους κλείστηκαν για να αυξήσουν τους εκμεταλλεύσιμους χώρους, -και να προσφέρουν οικονομικό όφελος υπεραξίας στους εργολάβους-, ενώ οι βοηθητικοί μετατράπηκαν σε χώρους κύριας χρήσης. Αυτή η κατάσταση είναι μια πραγματικότητα που αφορά σήμερα την πλειονότητα των κτισμάτων.
Οι παρακάτω θέσεις θα μπορούσαν, πιστεύουμε, να φανούν χρήσιμες:
(α). Η νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων δεν πρέπει να ταυτιστεί με εισπρακτική πολιτική.
(β). Να μη νομιμοποιηθεί η μετατροπή χώρων στάθμευσης σε χώρους κύριας χρήσης (διότι τότε μειώνονται οι υποχρεωτικές θέσεις στάθμευσης για τις υπάρχουσες χρήσεις).
(γ). Με διαδικασία αντίστοιχη του κοινωνικού συντελεστή (Ν.1337) να νομιμοποιηθούν οι ημιυπαίθριοι που έχουν κλειστεί μέχρι 15 - 20 τ.μ. σε κατοικίες, χωρίς την καταβολή προστίμου. Το μέτρο μπορεί να θεωρηθεί κοινωνικό μέτρο ικανοποίησης πραγματικών αναγκών.
(δ). Οι υπόλοιποι ημιυπαίθριοι χώροι να αντιμετωπιστούν με τη διαδικασία της τακτοποίησης, υπό την προϋπόθεση ότι βρίσκονται στο περίγραμμα του κτιρίου και έχουν περιληφθεί στη νόμιμη οικοδομική άδεια. Το πρόστιμο που θα επιβληθεί να είναι αντίστοιχο της αγοραίας αξίας ανά τ.μ. Η νομιμοποίηση των χώρων αυτών μπορεί να πραγματοποιηθεί με μεταφορά συντελεστή δόμησης (σ.δ.) από διατηρητέα κτίρια ή με αγορά σ.δ. από ειδικό ταμείο. Σ’ αυτό το ειδικό ταμείο θα κατατίθεται το τίμημα του σ.δ., αντίστοιχο του προστίμου. Το ταμείο αυτό θα διαθέτει τα εισπραττόμενα ποσά αποκλειστικά για την απαλλοτρίωση ή αγορά οικοπέδων που θα μετατρέπονται σε κοινόχρηστους χώρους πρασίνου. Η απαραίτητη νομοθετική ρύθμιση ενός τέτοιου μέτρου συνδυάζεται και στοχεύει σε πραγματική αύξηση του πρασίνου και των ελεύθερων χώρων.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το μεγάλο και κρίσιμο θέμα είναι η αυθαίρετη δόμηση. Και πέρα από τις σχετικές επισημάνσεις στην αρχή αυτού του κειμένου, καθοριστική στο ζήτημα αυτό είναι η διάσταση της οικιστικής υπερμεγέθυνσης της Αθήνας.
Το έχουμε ξαναπεί, το τονίζουμε και τώρα: Η Αθήνα για να σωθεί πρέπει να πάψει να “αναπτύσσεται”, πρέπει να σταματήσει να μεγενθύνεται. Η Αθήνα -του 45% του πληθυσμού και του 70% των οικονομικών δραστηριοτήτων της χώρας- για να σωθεί πρέπει διοικητικά της τμήματα, οικονομικά της αντικείμενα με τις εξουσίες τους, τις υποδομές τους, τα στελέχη τους, να μετακινηθούν έξω και πέρα απ’ αυτήν.
Η Ελλάδα για να σωθεί πρέπει η περιφέρεια να αποσπάσει, να κερδίσει τμήματα της Αθήνας.
Απο(συγ)κεντρώστε την Αθήνα για να τη σώσετε...
Η Ελλάδα είναι και της Αθήνας το μέλλον...
------------------------------------------------------------
Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Μακεδονία" (19/11/2009) και στην εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ" (21/11/2009).
Παράλληλα στάλθηκε προς Το Γραφείο του Πρωθυπουργού, την Υπουργό ΥΠΕΚΑ κ. Τ. Μπιρμπίλη και τον Υθυπουργό ΥΠΕΚΑ κ. Αθ. Μωραΐτη.
27.1.10
H Ελλάδα, η ευρωζώνη και το πραγματικό πρόβλημα ;
του Ελευθερίου Τζιόλα
Ι. Η ελληνική περίπτωση.
Η χώρα στην πρώτη της πρόσωπο-με πρόσωπο επαφή της με τις αγορές πέτυχε τη σύναψη δανείου 8δις. ΕΥΡΩ.
Ενυπάρχει μέσα σ΄αυτό ένα διπλό μύνημα. Η Ελλάδα, παρ΄ ότι κλονισμένη και αδύναμη, διαθέτει αποθέματα εμπιστοσύνης, στέκεται όρθια. Από την άλλη πλευρά, επιβεβαιώθηκε και το μέγεθος του προβλήματος. Η Ελλάδα δεν μπορεί να πληρώνει για τον δανεισμό της κάτι λιγότερο από την Ουκρανία και δύο φορές περισσότερο από τη Γερμανία, κάτι τέτοιο υπονόμευει κάθε βιώσιμη προοτική.
H χώρα διανύει μια περίοδο ασφυκτικών πιέσεων που εστιάζονται στο δημοσιονομικό της πρόβλημα (μεγάλο έλλειμα και τεράστιο δημόσιο χρέος). Η συνταγή απαιτούν να είναι άμεσης απόδοσης και με προσδιορισμένο το περιεχόμενο της (στα βασικά της στοιχεία).
Η Ελλάδα είναι, πράγματι, σ΄ορισμένες πλευρές της –μέσα στην ευρύτερη κρίση- μια ειδική περίπτωση. Η ‘’γκρίζα και ‘’μαύρη ‘’ περιοχή της οικονομίας της (παραοικονομία, διαφθορά) υπολογίζεται στο 35% του Α.Ε.Π.! Η εκτεταμένη φοροκλοπή και φοροδιαφυγή (υπολογισμένη στο 30% !), η τεράστια εισφοροδιαφυγή και εισφοροαποφυγή (υπολογισμένη μόνο για το ΙΚΑ, ετησίως στα 6,5 δις.ΕΥΡΩ !), η μεγάλη υποχώρηση στην παραγωγικότητα, οι απίθανες σπατάλες και η κακοδιαχείρηση αποτελούν ενδημικά αποσαθρωτικά φαινόμενα.
Η κάκιστη οικονομική πενταετία του Κ.Καραμανλή (του ‘’μικρού’’), με ευθύνες διαστάσεων χρεοκοπίας της πατρίδας, επέφερε καίριο, βαρύ πλήγμα…Έσπρωξε τη χώρα στην χειρότερη κατάσταση της στα τελευταία πενήντα χρόνια διαδρομής της.
Τα παραπάνω συγκροτούν την ‘’ελληνική ιδιαιτερότητα’’. Δεν πρέπει, όμως ποτέ να διαφεύγει της προσοχής -και της επικέντρωσης των πολιτικών μας- ότι το τεράστιο έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών και ο εξαιρετικά χαμηλός όγκος πραγματικών επενδύσεων αποτυπώνουν το βαθύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, δείχνοντας την διαχρονική καχεκτική της αδυναμία και το αδιέξοδο της παραγωγικής της δομής. Σε τελική ανάλυση, το οικονομικό πρόβλημα της χώρας είναι πρόβλημα δομικό. Πρόβλημα μοντέλου παραγωγής και παραγωγικής βάσης, ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας.
Στα προβλήματα που συγκροτούν την ‘’ελληνική ιδιαιτερότητα’’ απαιτείται μια συνεκτικά σχεδιασμένη, δίκαια οργανωμένη και, κυρίως, με χειροπιαστά αποτελέσματα πολιτική εξυγίανσης, εκσυγχρονισμού,συμμαζέματος, ‘’νοικοκυρέματος’’.Στο βαθύτερο, όμως, δομικό προβλήματα της οικονομίας (της πραγματικής οικονομίας) απαιτείται μια νέα,ολοκληρωμένη, γενναία πολιτική αναπτυξιακής ανάκαμψης και νέων τομέων παραγωγής με αντίληψη παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας. Αυτή, η δεύτερη πλευρά –η αναπτυξιακή πολιτική- είναι η ατμομηχανή για την δραστική αλλαγή των αρνητικών δεδομένων, την ανάκαμψη και ένα μέλλον πραγματικής προόδου.
Αυτή η πλευρά δεν πρέπει και δεν μπορεί να ιεραρχείται χαμηλώτερα από την αναγκαία βραχυπρόθεσμη γραμμή της αναπροσαρμογής και της εξυγίανσης. Χρειάζεται, εδώ, αλλαγή προτεραιοτήτων, μετακίνηση του βάρους της πανεθνικής μας προσπάθειας προς την παραγωγική, αναπτυξιακή διάσταση και κινητοποίηση πόρων προς αυτή την κατεύθυνση (ξεδίπλωμα του ΕΣΠΑ, εφαρμογή του Π.Δ.Ε., επενδυτικά κίνητρα, ενεργειακός τομέας, οικονομία της γνώσης, κράτος υποστηρικτικό, λειτουργικό, αποτελεσματικό).
Αν όλα τα παραπάνω προωθηθούν, τότε η κρίση για την Ελλάδα θα έχει εννοηθεί και αξιοποιηθεί ως ευκαιρία. Κι αυτή η νέα, πανεθνική προσπάθεια ανασυγκρότησης, αλλαγών και ανάπτυξης (νέο μοντέλο, νέα περιεχόμενα, νέοι τομείς, νέα υποκείμενα) θα δημιουργεί μια νέα εθνική πραγματικότητα.
ΙΙ. Η ευρωζώνη, η Ε.Ε., η αλήθεια.
Όσο, όμως, αυτά είναι αλήθεια, άλλο τόσο είναι αλήθεια ένα άλλο μέρος που αφορά σην Ε.Ε., ιδιαίτερα την ευρωζώνη (τα προβλήματα, την κρίση της και τις αναγκαίες απαντήσεις) το οποίο σχεδόν αποκρύπτεται, αλλά είναι καθοριστικό και αξιολογικά σημαντικότερο για το άμεσο μέλλον της Ε.Ε. από την ελληνική περίπτωση. Πρόκειται για την κρίση της ευρωζώνης και, κατ΄επέκταση, της Ε.Ε., που είναι ευρύτερη και βαθύτερη και δεν περιορίζεται στην ελληνική περίπτωση, όπως στοχευμένα θα ήθελαν να περάσουν ως μήνυμα και ως προσέγγιση οι κυρίαρχες ελίτ (και, βέβαια, ‘’κορυφές’’ της Ε.Επιτροπής και της Ε.Κ.Τράπεζας).
Κρίση, η οποία, ενώ το φθινόπωρο 2008, είχε αξιολογηθεί ως μια εξελισσόμενη αποσαθρωτική διεργασία της ευρωπαϊκής οικονομίας, και αναζητούνταν λύσεις μέσω ενός νέου ‘’new deal’’, πολιτικών εθνικοποιήσεων και νεοκεϋνσιανών επιλογών, τώρα, η κρίση απομονώνεται σε ορισμένες χώρες/θήλακες, σε ορισμένες ζώνες, οι οποίες καλούνται να τα ‘’βγάλουν πέρα μόνες τους’’. Η πραγματικότητα, όμως, είναι διαφορετική από την παρουσιαζόμενη. Η Γερμανία έχει οδηγηθεί στα υψηλώτερα επίπεδα δανεισμού της μετά τον δεύτερο πόλεμο, η Γαλλία εμφανίζει έλλειμα που θυμίζει μεσογειακή χώρα (πάνω από 7,5%), η Ιταλία συγκαταλλέγεται στις οικονομίες βαθειάς ύφεσης, η Ισπανία δεν αποτελεί πλέον, εδώ και χρόνια, «θαύμα» και η Μ.Βρεττανία, παρ΄ότι εκτός ευρωζώνης, έχει παραπλήσιο με την υπερχρεωμένη Ιρλανδία έλλειμα. Δεν είναι, λοιπόν, μόνο η Ελλάδα, ούτε μόνο οι PIIGS (Portugal, Italy, Ireland, Greece, Spain) – piigs, που ηχητικά παραπέμπει στα ‘’γουρούνια’’…Ο μέσος όρος του ελλείματος, ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ε.Ε., είναι σήμερα στο 7%, και, μάλιστα, μετά από εφαρμογή σχετικών προγραμμάτων σταθερότητας! Η συμμετοχή της Ελλάδας, μίας χώρας με εκτόπισμα 2,5% στην ευρωπαϊκή οικονομία (γιατί αυτό είναι το πραγματικό οικονομικό της μέγεθος), έχει ασήμαντη επιρροή στο μέσο συνολικό ευρωπαϊκό έλλειμα (μαθηματικά ίση με 0,17%). Είναι, λοιπόν, μια κρίση ευρύτερη γεωγραφικά και βαθύτερη οικονομικά, που συνεχίζεται.
Συνεχίζεται και απειλεί, γιατί οι κυρίαρχες πολιτικές όπως τις οριοθετεί το πλαίσιο σταθερότητας, τις έχει αποφασίσει το συντηρητικό διευθυντήριο και τις προωθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Κομισιόν δεν μπορούν να αποτελέσουν απάντηση και να ορίσουν την διέξοδο. Η απάντηση με σκληρές περιοριστικές πολιτικές, πολιτικές και νέας συμπίεσης του σκέλους ΄΄εργασία΄΄ (στο δίπολο κεφάλαιο-εργασία) και πολιτικές ‘’σαλαμοποίησης’’ορισμένων χωρών δημιουργούν το αντίθετο από το επιθυμούμενο αποτέλεσμα, την βαθαίνουν και την ανατροφοδοτούν. Εξ άλλου, το σκληρό, αδυσώπητο μάθημα από την ιστορία των κρίσεων είναι ότι απάντηση τους με μονομερείς, περιοριστικές πολιτικές σημαίνει πραγματική καταστροφή. Το ‘’στράγγισμα’’ μιας οικονομίας σε ύφεση οδηγεί στον βέβαιο στραγγαλισμό της. Αργό ίσως, αλλά βέβαιο...
Επί πλέον, επισημαίνουμε ότι το όριο του ελλείματος στο 3% του ΑΕΠ έχει αφαιρέσει ουσιαστικά από τις κυβερνήσεις, ιδιαίτερα σε εποχές κρίσης, το όπλο της δημοσιονομικής πολιτικής , ενώ και το άλλο όπλο της νομισματικής πολιτικής (ΕΥΡΩ) ασκείται, πλέον, αποκλειστικά από την Ε.Κ.Τράπεζα. Δικαιώνεται, μετά θάνατον, ο Α.Παπανδρέου που είχε πει ότι «η συνθήκη του Μάαστριχτ είναι μια συνθήκη των τραπεζιτών και χρειάζεται διορθώσεις»...Η συνθήκη του Μάαστριχτ προστάτευσε και στήριξε το νέο νόμισμα, το ευρώ, ώστε να σταθεί στις αγορές, να ισχυροποιηθεί και να γίνει αποθεματικό νόμισμα. Σήμερα, είναι το σκληρότερο νόμισμα στον κόσμο, κι αυτό μπορεί να είναι καλό για τους τραπεζίτες, αλλά όχι για την παραγωγή, τα προϊόντα και τις εξαγωγές της Ευρώπης.
Το, δε, εκτεταμένο φαινόμενο της κερδοσκοπίας που διαπιστώθηκε τις προηγούμενες ημέρες έναντι της χώρας μας, θα αποτελέσει τη γραμμή των κερδοσκοπικών funds, τα οποία θα «επιτίθενται» στα ομόλογα όποιας χώρας παρουσιάζει επιδείνωση στα οικονομικά της ανεβάζοντας τα επιτόκια με τα οποία την δανείζουν. Δηλαδή, μέσω της άκαμπτης στάσης της Ε.Κ.Τ. και της Ε.Επιτροπής επανήλθαμε σ΄αυτό που θέλαμε να αποφύγουμε με τη δημιουργία της Ε.Ε., στις κερδοσκοπικές επιθέσεις εναντίον των χωρών/μελών. Μία άλλη, διαφορετική πολιτική στο σημείο αυτό θα ήταν η Ε.Κ.Τ. να εξέδιδε ευρωομόλογα και να δανείζεται εκείνη για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Τότε το κόστος θα ήταν πολύ χαμηλώτερο και οι δυνατότητες (τα περιθώρια) κερδοσκοπίας εξαιρετικά περιορισμένα. Στη συνέχεια, η Ε.Κ.Τ. θα δάνειζε κάθε χώρα με διαφορετικό επιτόκιο και διαφορετικούς όρους, ανάλογα με τις επιδόσεις της. Η θέση της, κατ΄αυτόν τον τρόπο, θα ήταν και πάλι νευραλγική , αλλά μέσα σ΄ένα άλλο πλαίσιο. Θα προωθούσε την πολιτική της, με δική της ευθύνη και με διαπραγματεύσιμο κόστος. Και, σε κάθε περίπτωση, θα παρείχε μια ορισμένη αμυντική γραμμή στις χώρες/μέλη απέναντι στην κερδοσκοπική βουλιμία. Όσο η Ε.Κ.Τ. κινείται στην οριοθετημένη σημερινή περιοριστική της πολιτική, τόσο οι μεγάλες τράπεζες θα αυξάνουν τα επιτόκια δανεισμού –και το αυξημένο κόστος χρήματος θα μετακυλίεται στις επιχειρήσεις, στην παραγωγή και τους πολίτες- βυθίζοντας ακόμα περισσότερο την πραγματική οικονομία σε ύφεση,σε ‘’πάγωμα’’. Ταυτόχρονα, στις ευρωπαϊκές χώρες και τον κόσμο της παραγωγής θα έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο βάρος γενεών, αλλά κι ένας μεγάλος ‘’έχθρος’’ : οι μεγάλες τράπεζες.
ΙΙΙ. Δράση και στα δύο επίπεδα : Ε.Ε. – Ελλάδα.
Η παραπάνω ανάλυση επιχειρεί να δείξει συγκεκριμένα έναν άλλο δρόμο (σ΄ενα κρίσιμο θέμα) για να βεβαιώσει ότι υπάρχουν ‘’άλλες πολιτικές’’, κι ότι ο προβαλλόμενος μονόδρομος εξυπερητεί εκείνους που τον προβάλλουν.
Να υπογραμμίσουμε με έμφαση ότι μια συνολικώτερη διαφορετική στρατηγική στην Ευρώπη-στα πλαίσια της οποίας ως πτυχές της νοούνται κι όλα τα παραπάνω-σχετίζεται στενά : (α). με πραγματική πρόοδο στην οικονομική, κι όχι απλά νομισματική ενοποίηση, (β). με θεαματική πρόοδο στην πολιτική ενοποίηση και (γ). με την ανόρθωση και την παρεμβατικότητα του ευρωπαϊκού ριζοσπαστισμού και των σοσιαλιστών.
Πάντως, στο μέτωπο αυτό, -της κρίσης στην ευρωζώνη και του ριζικού αναπροσανατολισμού της ευρωπαϊκής πολιτικής-, θα μπορούσε να ξετιλυχθεί ένα κύμα παρέμβασεων διανοουμένων, οργανώσεων, ινστιτούτων, δικτύων για την παρουσίαση του αδιεξόδου της κυρίαρχης γραμμής στην Ευρώπη, καθώς, και την ανάδειξη μιας άλλης οπτικής. Μια τέτοια πανευρωπαϊκή δραστηριοποίηση, εκτός των άλλων, θα αποτελούσε υποστήριξη και προς τις πιεζόμενες σήμερα χώρες.
Ας μην λησμονείται ότι, σε περιόδους κρίσεων, η έλλειψη κοινής αποτελεσματικής πολιτικής και πραγματικής αλληλεγγύης στις οικονομικές και, -έστω, χαλαρές - πολιτικές ενώσεις (ΟΝΕ, Ε.Ε) πληρώνονται απ΄όλους, και, πολύ βαρύτερα από τους κυρίαρχους των ενώσεων αυτών. Αυτή κατά βάθος είναι η αγωνία, πρωτίστως, της κ. Μέρκελ, αλλά και του κ. Σαρκοζί. Μόνο που η λύση δεν είναι, ούτε μπορεί να είναι, η εξάντληση της Ελλάδας… Όσο,δε, για τη Μ.Βρεττανία και τους ‘’Financial Times’’ το πρόβλημα είναι άλλης τάξης, είναι η ίδια η ευρωζώνη...
Ι. Η ελληνική περίπτωση.
Η χώρα στην πρώτη της πρόσωπο-με πρόσωπο επαφή της με τις αγορές πέτυχε τη σύναψη δανείου 8δις. ΕΥΡΩ.
Ενυπάρχει μέσα σ΄αυτό ένα διπλό μύνημα. Η Ελλάδα, παρ΄ ότι κλονισμένη και αδύναμη, διαθέτει αποθέματα εμπιστοσύνης, στέκεται όρθια. Από την άλλη πλευρά, επιβεβαιώθηκε και το μέγεθος του προβλήματος. Η Ελλάδα δεν μπορεί να πληρώνει για τον δανεισμό της κάτι λιγότερο από την Ουκρανία και δύο φορές περισσότερο από τη Γερμανία, κάτι τέτοιο υπονόμευει κάθε βιώσιμη προοτική.
H χώρα διανύει μια περίοδο ασφυκτικών πιέσεων που εστιάζονται στο δημοσιονομικό της πρόβλημα (μεγάλο έλλειμα και τεράστιο δημόσιο χρέος). Η συνταγή απαιτούν να είναι άμεσης απόδοσης και με προσδιορισμένο το περιεχόμενο της (στα βασικά της στοιχεία).
Η Ελλάδα είναι, πράγματι, σ΄ορισμένες πλευρές της –μέσα στην ευρύτερη κρίση- μια ειδική περίπτωση. Η ‘’γκρίζα και ‘’μαύρη ‘’ περιοχή της οικονομίας της (παραοικονομία, διαφθορά) υπολογίζεται στο 35% του Α.Ε.Π.! Η εκτεταμένη φοροκλοπή και φοροδιαφυγή (υπολογισμένη στο 30% !), η τεράστια εισφοροδιαφυγή και εισφοροαποφυγή (υπολογισμένη μόνο για το ΙΚΑ, ετησίως στα 6,5 δις.ΕΥΡΩ !), η μεγάλη υποχώρηση στην παραγωγικότητα, οι απίθανες σπατάλες και η κακοδιαχείρηση αποτελούν ενδημικά αποσαθρωτικά φαινόμενα.
Η κάκιστη οικονομική πενταετία του Κ.Καραμανλή (του ‘’μικρού’’), με ευθύνες διαστάσεων χρεοκοπίας της πατρίδας, επέφερε καίριο, βαρύ πλήγμα…Έσπρωξε τη χώρα στην χειρότερη κατάσταση της στα τελευταία πενήντα χρόνια διαδρομής της.
Τα παραπάνω συγκροτούν την ‘’ελληνική ιδιαιτερότητα’’. Δεν πρέπει, όμως ποτέ να διαφεύγει της προσοχής -και της επικέντρωσης των πολιτικών μας- ότι το τεράστιο έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών και ο εξαιρετικά χαμηλός όγκος πραγματικών επενδύσεων αποτυπώνουν το βαθύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, δείχνοντας την διαχρονική καχεκτική της αδυναμία και το αδιέξοδο της παραγωγικής της δομής. Σε τελική ανάλυση, το οικονομικό πρόβλημα της χώρας είναι πρόβλημα δομικό. Πρόβλημα μοντέλου παραγωγής και παραγωγικής βάσης, ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας.
Στα προβλήματα που συγκροτούν την ‘’ελληνική ιδιαιτερότητα’’ απαιτείται μια συνεκτικά σχεδιασμένη, δίκαια οργανωμένη και, κυρίως, με χειροπιαστά αποτελέσματα πολιτική εξυγίανσης, εκσυγχρονισμού,συμμαζέματος, ‘’νοικοκυρέματος’’.Στο βαθύτερο, όμως, δομικό προβλήματα της οικονομίας (της πραγματικής οικονομίας) απαιτείται μια νέα,ολοκληρωμένη, γενναία πολιτική αναπτυξιακής ανάκαμψης και νέων τομέων παραγωγής με αντίληψη παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας. Αυτή, η δεύτερη πλευρά –η αναπτυξιακή πολιτική- είναι η ατμομηχανή για την δραστική αλλαγή των αρνητικών δεδομένων, την ανάκαμψη και ένα μέλλον πραγματικής προόδου.
Αυτή η πλευρά δεν πρέπει και δεν μπορεί να ιεραρχείται χαμηλώτερα από την αναγκαία βραχυπρόθεσμη γραμμή της αναπροσαρμογής και της εξυγίανσης. Χρειάζεται, εδώ, αλλαγή προτεραιοτήτων, μετακίνηση του βάρους της πανεθνικής μας προσπάθειας προς την παραγωγική, αναπτυξιακή διάσταση και κινητοποίηση πόρων προς αυτή την κατεύθυνση (ξεδίπλωμα του ΕΣΠΑ, εφαρμογή του Π.Δ.Ε., επενδυτικά κίνητρα, ενεργειακός τομέας, οικονομία της γνώσης, κράτος υποστηρικτικό, λειτουργικό, αποτελεσματικό).
Αν όλα τα παραπάνω προωθηθούν, τότε η κρίση για την Ελλάδα θα έχει εννοηθεί και αξιοποιηθεί ως ευκαιρία. Κι αυτή η νέα, πανεθνική προσπάθεια ανασυγκρότησης, αλλαγών και ανάπτυξης (νέο μοντέλο, νέα περιεχόμενα, νέοι τομείς, νέα υποκείμενα) θα δημιουργεί μια νέα εθνική πραγματικότητα.
ΙΙ. Η ευρωζώνη, η Ε.Ε., η αλήθεια.
Όσο, όμως, αυτά είναι αλήθεια, άλλο τόσο είναι αλήθεια ένα άλλο μέρος που αφορά σην Ε.Ε., ιδιαίτερα την ευρωζώνη (τα προβλήματα, την κρίση της και τις αναγκαίες απαντήσεις) το οποίο σχεδόν αποκρύπτεται, αλλά είναι καθοριστικό και αξιολογικά σημαντικότερο για το άμεσο μέλλον της Ε.Ε. από την ελληνική περίπτωση. Πρόκειται για την κρίση της ευρωζώνης και, κατ΄επέκταση, της Ε.Ε., που είναι ευρύτερη και βαθύτερη και δεν περιορίζεται στην ελληνική περίπτωση, όπως στοχευμένα θα ήθελαν να περάσουν ως μήνυμα και ως προσέγγιση οι κυρίαρχες ελίτ (και, βέβαια, ‘’κορυφές’’ της Ε.Επιτροπής και της Ε.Κ.Τράπεζας).
Κρίση, η οποία, ενώ το φθινόπωρο 2008, είχε αξιολογηθεί ως μια εξελισσόμενη αποσαθρωτική διεργασία της ευρωπαϊκής οικονομίας, και αναζητούνταν λύσεις μέσω ενός νέου ‘’new deal’’, πολιτικών εθνικοποιήσεων και νεοκεϋνσιανών επιλογών, τώρα, η κρίση απομονώνεται σε ορισμένες χώρες/θήλακες, σε ορισμένες ζώνες, οι οποίες καλούνται να τα ‘’βγάλουν πέρα μόνες τους’’. Η πραγματικότητα, όμως, είναι διαφορετική από την παρουσιαζόμενη. Η Γερμανία έχει οδηγηθεί στα υψηλώτερα επίπεδα δανεισμού της μετά τον δεύτερο πόλεμο, η Γαλλία εμφανίζει έλλειμα που θυμίζει μεσογειακή χώρα (πάνω από 7,5%), η Ιταλία συγκαταλλέγεται στις οικονομίες βαθειάς ύφεσης, η Ισπανία δεν αποτελεί πλέον, εδώ και χρόνια, «θαύμα» και η Μ.Βρεττανία, παρ΄ότι εκτός ευρωζώνης, έχει παραπλήσιο με την υπερχρεωμένη Ιρλανδία έλλειμα. Δεν είναι, λοιπόν, μόνο η Ελλάδα, ούτε μόνο οι PIIGS (Portugal, Italy, Ireland, Greece, Spain) – piigs, που ηχητικά παραπέμπει στα ‘’γουρούνια’’…Ο μέσος όρος του ελλείματος, ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ε.Ε., είναι σήμερα στο 7%, και, μάλιστα, μετά από εφαρμογή σχετικών προγραμμάτων σταθερότητας! Η συμμετοχή της Ελλάδας, μίας χώρας με εκτόπισμα 2,5% στην ευρωπαϊκή οικονομία (γιατί αυτό είναι το πραγματικό οικονομικό της μέγεθος), έχει ασήμαντη επιρροή στο μέσο συνολικό ευρωπαϊκό έλλειμα (μαθηματικά ίση με 0,17%). Είναι, λοιπόν, μια κρίση ευρύτερη γεωγραφικά και βαθύτερη οικονομικά, που συνεχίζεται.
Συνεχίζεται και απειλεί, γιατί οι κυρίαρχες πολιτικές όπως τις οριοθετεί το πλαίσιο σταθερότητας, τις έχει αποφασίσει το συντηρητικό διευθυντήριο και τις προωθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Κομισιόν δεν μπορούν να αποτελέσουν απάντηση και να ορίσουν την διέξοδο. Η απάντηση με σκληρές περιοριστικές πολιτικές, πολιτικές και νέας συμπίεσης του σκέλους ΄΄εργασία΄΄ (στο δίπολο κεφάλαιο-εργασία) και πολιτικές ‘’σαλαμοποίησης’’ορισμένων χωρών δημιουργούν το αντίθετο από το επιθυμούμενο αποτέλεσμα, την βαθαίνουν και την ανατροφοδοτούν. Εξ άλλου, το σκληρό, αδυσώπητο μάθημα από την ιστορία των κρίσεων είναι ότι απάντηση τους με μονομερείς, περιοριστικές πολιτικές σημαίνει πραγματική καταστροφή. Το ‘’στράγγισμα’’ μιας οικονομίας σε ύφεση οδηγεί στον βέβαιο στραγγαλισμό της. Αργό ίσως, αλλά βέβαιο...
Επί πλέον, επισημαίνουμε ότι το όριο του ελλείματος στο 3% του ΑΕΠ έχει αφαιρέσει ουσιαστικά από τις κυβερνήσεις, ιδιαίτερα σε εποχές κρίσης, το όπλο της δημοσιονομικής πολιτικής , ενώ και το άλλο όπλο της νομισματικής πολιτικής (ΕΥΡΩ) ασκείται, πλέον, αποκλειστικά από την Ε.Κ.Τράπεζα. Δικαιώνεται, μετά θάνατον, ο Α.Παπανδρέου που είχε πει ότι «η συνθήκη του Μάαστριχτ είναι μια συνθήκη των τραπεζιτών και χρειάζεται διορθώσεις»...Η συνθήκη του Μάαστριχτ προστάτευσε και στήριξε το νέο νόμισμα, το ευρώ, ώστε να σταθεί στις αγορές, να ισχυροποιηθεί και να γίνει αποθεματικό νόμισμα. Σήμερα, είναι το σκληρότερο νόμισμα στον κόσμο, κι αυτό μπορεί να είναι καλό για τους τραπεζίτες, αλλά όχι για την παραγωγή, τα προϊόντα και τις εξαγωγές της Ευρώπης.
Το, δε, εκτεταμένο φαινόμενο της κερδοσκοπίας που διαπιστώθηκε τις προηγούμενες ημέρες έναντι της χώρας μας, θα αποτελέσει τη γραμμή των κερδοσκοπικών funds, τα οποία θα «επιτίθενται» στα ομόλογα όποιας χώρας παρουσιάζει επιδείνωση στα οικονομικά της ανεβάζοντας τα επιτόκια με τα οποία την δανείζουν. Δηλαδή, μέσω της άκαμπτης στάσης της Ε.Κ.Τ. και της Ε.Επιτροπής επανήλθαμε σ΄αυτό που θέλαμε να αποφύγουμε με τη δημιουργία της Ε.Ε., στις κερδοσκοπικές επιθέσεις εναντίον των χωρών/μελών. Μία άλλη, διαφορετική πολιτική στο σημείο αυτό θα ήταν η Ε.Κ.Τ. να εξέδιδε ευρωομόλογα και να δανείζεται εκείνη για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Τότε το κόστος θα ήταν πολύ χαμηλώτερο και οι δυνατότητες (τα περιθώρια) κερδοσκοπίας εξαιρετικά περιορισμένα. Στη συνέχεια, η Ε.Κ.Τ. θα δάνειζε κάθε χώρα με διαφορετικό επιτόκιο και διαφορετικούς όρους, ανάλογα με τις επιδόσεις της. Η θέση της, κατ΄αυτόν τον τρόπο, θα ήταν και πάλι νευραλγική , αλλά μέσα σ΄ένα άλλο πλαίσιο. Θα προωθούσε την πολιτική της, με δική της ευθύνη και με διαπραγματεύσιμο κόστος. Και, σε κάθε περίπτωση, θα παρείχε μια ορισμένη αμυντική γραμμή στις χώρες/μέλη απέναντι στην κερδοσκοπική βουλιμία. Όσο η Ε.Κ.Τ. κινείται στην οριοθετημένη σημερινή περιοριστική της πολιτική, τόσο οι μεγάλες τράπεζες θα αυξάνουν τα επιτόκια δανεισμού –και το αυξημένο κόστος χρήματος θα μετακυλίεται στις επιχειρήσεις, στην παραγωγή και τους πολίτες- βυθίζοντας ακόμα περισσότερο την πραγματική οικονομία σε ύφεση,σε ‘’πάγωμα’’. Ταυτόχρονα, στις ευρωπαϊκές χώρες και τον κόσμο της παραγωγής θα έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο βάρος γενεών, αλλά κι ένας μεγάλος ‘’έχθρος’’ : οι μεγάλες τράπεζες.
ΙΙΙ. Δράση και στα δύο επίπεδα : Ε.Ε. – Ελλάδα.
Η παραπάνω ανάλυση επιχειρεί να δείξει συγκεκριμένα έναν άλλο δρόμο (σ΄ενα κρίσιμο θέμα) για να βεβαιώσει ότι υπάρχουν ‘’άλλες πολιτικές’’, κι ότι ο προβαλλόμενος μονόδρομος εξυπερητεί εκείνους που τον προβάλλουν.
Να υπογραμμίσουμε με έμφαση ότι μια συνολικώτερη διαφορετική στρατηγική στην Ευρώπη-στα πλαίσια της οποίας ως πτυχές της νοούνται κι όλα τα παραπάνω-σχετίζεται στενά : (α). με πραγματική πρόοδο στην οικονομική, κι όχι απλά νομισματική ενοποίηση, (β). με θεαματική πρόοδο στην πολιτική ενοποίηση και (γ). με την ανόρθωση και την παρεμβατικότητα του ευρωπαϊκού ριζοσπαστισμού και των σοσιαλιστών.
Πάντως, στο μέτωπο αυτό, -της κρίσης στην ευρωζώνη και του ριζικού αναπροσανατολισμού της ευρωπαϊκής πολιτικής-, θα μπορούσε να ξετιλυχθεί ένα κύμα παρέμβασεων διανοουμένων, οργανώσεων, ινστιτούτων, δικτύων για την παρουσίαση του αδιεξόδου της κυρίαρχης γραμμής στην Ευρώπη, καθώς, και την ανάδειξη μιας άλλης οπτικής. Μια τέτοια πανευρωπαϊκή δραστηριοποίηση, εκτός των άλλων, θα αποτελούσε υποστήριξη και προς τις πιεζόμενες σήμερα χώρες.
Ας μην λησμονείται ότι, σε περιόδους κρίσεων, η έλλειψη κοινής αποτελεσματικής πολιτικής και πραγματικής αλληλεγγύης στις οικονομικές και, -έστω, χαλαρές - πολιτικές ενώσεις (ΟΝΕ, Ε.Ε) πληρώνονται απ΄όλους, και, πολύ βαρύτερα από τους κυρίαρχους των ενώσεων αυτών. Αυτή κατά βάθος είναι η αγωνία, πρωτίστως, της κ. Μέρκελ, αλλά και του κ. Σαρκοζί. Μόνο που η λύση δεν είναι, ούτε μπορεί να είναι, η εξάντληση της Ελλάδας… Όσο,δε, για τη Μ.Βρεττανία και τους ‘’Financial Times’’ το πρόβλημα είναι άλλης τάξης, είναι η ίδια η ευρωζώνη...
18.1.10
Να ξαναζωντανέψουμε την Δημοκρατία μας
Τα προβλήματα της οικονομίας θα έπρεπε να μας κάνει να μην ασχολούμαστε με τίποτα άλλο και εμάς ως θεατές και δημοσιογράφους αλλά και τους πολιτικούς της χώρας και κυρίως τους κυβερνώντες.
Αυτήν την στιγμή πρέπει να βγούμε από την επιτήρηση το συντομότερο, να υπάρξει ένα σχέδιο που να αποβλέπει σε μια καλύτερη Ελλάδα ύστερα από μια σκληρή περίοδο λιτότητας και «ισχνών αγελάδων» . Ποιος από όλους μας, του αρέσει να έρχονται οι Ευρωπαίοι και να ελέγχουν κάθε έγγραφο, κάθε έσοδο και κάθε δαπάνη ;
Αντ’ αυτού η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, η νέα κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου αποφασίζει να ασχοληθεί με ένα μείζον θέμα της χώρας, αλλά όχι τόσο επείγον. Θα μπορούσε να περιμένει και 2-3 χρόνια. Δεν χάλασε και ο κόσμος…
Και μάλιστα χωρίς να υπάρχει καν στο πρόγραμμά του. Όπως δεν υπήρχε και το θέμα των ταυτοτήτων αν θυμάστε καλά. Και αυτά τα 2 συνδέονται ασφαλώς. Δεν μπορεί όλα να είναι θεωρίες συνομωσίας.
Στην ουσία του ζητήματος, είναι γεγονός ότι οι μετανάστες στην χώρα μας δεν είναι και από τους πιο αγαπητούς, ούτε βέβαια και ο κράτος απέναντί του είναι σωστό, ενώ αυτοί στην πλειονότητά τους είναι μια εργατική δύναμη που βοήθησε την χώρα να μπει στην ΟΝΕ αλλά και να πραγματοποιήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Οι μετανάστες αυτοί την στιγμή είναι ένα πολύτιμο γρανάζι στην μηχανή του κράτους. Και εμείς σαν λαός δεν θελήσαμε ποτέ να τους αφομοιώσουμε. Μας άρεσαν να μας μαζεύουν τις ελιές, να βοσκάν τα πρόβατα, να βάφουν τους τοίχους με 3 και 60 και εμείς να κάνουμε 5 και 6 χρόνια να βγάλουμε μια σχολή, ζώντας το αγαθό της «φοιτητικής ζωής» . Μας βόλευε να δουλεύουν χωρίς δικαιώματα.
Στην ανάγκη για φτηνή εργασία, φώναζες τον «Αλβανό», στο κακό όμως πάλι έλεγες «Αλβανοί σε κλέψανε ;» Στο ασανσέρ δημόσιας υπηρεσίας αν τύχαινες με κάποιον αλλοεθνή, φυλαγόσουν και κρατούσες σφιχτά την τσάντα σου. Αυτό λέγεται Κοινωνικός Ρατσισμός φίλοι μου. Δυστυχώς στην χώρα μας έχουμε μπόλικο.
Οφείλουμε σαν κοινωνία, τα παιδιά των ΝΟΜΙΜΩΝ μεταναστών, που γεννήθηκαν στη χώρα μας να τα αφομοιώσει. Το παιδί που γεννήθηκε και μεγαλώνει σε αυτή τη χώρα μπορεί στα 18 του να εκλέξει τους τοπικούς και εθνικούς άρχοντες στη χώρα που ζει, εργάζεται ή σπουδάζει. Στην χώρα που πιθανώς αύριο να κάνει την δική του οικογένεια. Γιατί να αποφασίζουν άλλοι για αυτό ;
Για το ζήτημα της ιθαγένειας τώρα, εδώ χρειάζεται να μπουν αρκετές δικλείδες ασφαλείας έτσι ώστε να μην γίνει η χώρα μας, απλά ένα σταυροδρόμι που θα δίνει «διαβατήρια» Ευρωπαίων πολιτών. Μιλώντας μόνο για τα τέκνα των ΝΟΜΙΜΩΝ μεταναστών που έχουν γεννηθεί ή θα γεννηθούν στην χώρα μας, θα μπορούσαν να πάρουν την ιθαγένεια. Αφού θα έχουν παρακολουθήσει την υποχρεωτική ελληνική εκπαίδευση μέχρι τα 15 και αφού περάσει από ειδικές εξετάσεις που θα τον εξετάζουν στην γνώση της γλώσσας, της ιστορίας του ελληνικού έθνους κλπ.
Κοινώς, το να πάρει ένας μετανάστης την ελληνική ιθαγένεια να γίνει μια αρκετά δύσκολη διαδικασία. Να «πονέσει» κάποιος για να την πάρει. Να «μοχθήσει». Έτσι θα έχει και αξία, έτσι θα αξίζουν και αυτοί που θα την πάρουν. Πάντοτε με δικλείδες ασφαλείας για να αποτραπούν φαινόμενα πλαστών εγγράφων από τυχοδιώκτες. ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΤΙΠΟΤΑ ΝΑ ΙΣΧΥΕΙ ΑΜΦΙΔΡΟΜΑ. Το παιδί πήρε ιθαγένεια, δεν σημαίνει ότι και οι γονείς, ο μπατζανάκης, ο θείος και ο τριτοξάδερφος θα έχει τα ίδια δικαιώματα.
Πάνω από όλα αυτά βέβαια, χρειάζεται μια μόνο κίνηση. Η διενέργεια ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ . Να σεβαστούμε επιτέλους την επιθυμία των πολλών. Να ξαναζωντανέψουμε την Δημοκρατία μας που θα βουλιάζει στον βούρκο των σκανδάλων με τις 5 ταυτόχρονες εξεταστικές.
Δημήτρης Συρμάτσης
Salonica Press News
Αυτήν την στιγμή πρέπει να βγούμε από την επιτήρηση το συντομότερο, να υπάρξει ένα σχέδιο που να αποβλέπει σε μια καλύτερη Ελλάδα ύστερα από μια σκληρή περίοδο λιτότητας και «ισχνών αγελάδων» . Ποιος από όλους μας, του αρέσει να έρχονται οι Ευρωπαίοι και να ελέγχουν κάθε έγγραφο, κάθε έσοδο και κάθε δαπάνη ;
Αντ’ αυτού η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, η νέα κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου αποφασίζει να ασχοληθεί με ένα μείζον θέμα της χώρας, αλλά όχι τόσο επείγον. Θα μπορούσε να περιμένει και 2-3 χρόνια. Δεν χάλασε και ο κόσμος…
Και μάλιστα χωρίς να υπάρχει καν στο πρόγραμμά του. Όπως δεν υπήρχε και το θέμα των ταυτοτήτων αν θυμάστε καλά. Και αυτά τα 2 συνδέονται ασφαλώς. Δεν μπορεί όλα να είναι θεωρίες συνομωσίας.
Στην ουσία του ζητήματος, είναι γεγονός ότι οι μετανάστες στην χώρα μας δεν είναι και από τους πιο αγαπητούς, ούτε βέβαια και ο κράτος απέναντί του είναι σωστό, ενώ αυτοί στην πλειονότητά τους είναι μια εργατική δύναμη που βοήθησε την χώρα να μπει στην ΟΝΕ αλλά και να πραγματοποιήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Οι μετανάστες αυτοί την στιγμή είναι ένα πολύτιμο γρανάζι στην μηχανή του κράτους. Και εμείς σαν λαός δεν θελήσαμε ποτέ να τους αφομοιώσουμε. Μας άρεσαν να μας μαζεύουν τις ελιές, να βοσκάν τα πρόβατα, να βάφουν τους τοίχους με 3 και 60 και εμείς να κάνουμε 5 και 6 χρόνια να βγάλουμε μια σχολή, ζώντας το αγαθό της «φοιτητικής ζωής» . Μας βόλευε να δουλεύουν χωρίς δικαιώματα.
Στην ανάγκη για φτηνή εργασία, φώναζες τον «Αλβανό», στο κακό όμως πάλι έλεγες «Αλβανοί σε κλέψανε ;» Στο ασανσέρ δημόσιας υπηρεσίας αν τύχαινες με κάποιον αλλοεθνή, φυλαγόσουν και κρατούσες σφιχτά την τσάντα σου. Αυτό λέγεται Κοινωνικός Ρατσισμός φίλοι μου. Δυστυχώς στην χώρα μας έχουμε μπόλικο.
Οφείλουμε σαν κοινωνία, τα παιδιά των ΝΟΜΙΜΩΝ μεταναστών, που γεννήθηκαν στη χώρα μας να τα αφομοιώσει. Το παιδί που γεννήθηκε και μεγαλώνει σε αυτή τη χώρα μπορεί στα 18 του να εκλέξει τους τοπικούς και εθνικούς άρχοντες στη χώρα που ζει, εργάζεται ή σπουδάζει. Στην χώρα που πιθανώς αύριο να κάνει την δική του οικογένεια. Γιατί να αποφασίζουν άλλοι για αυτό ;
Για το ζήτημα της ιθαγένειας τώρα, εδώ χρειάζεται να μπουν αρκετές δικλείδες ασφαλείας έτσι ώστε να μην γίνει η χώρα μας, απλά ένα σταυροδρόμι που θα δίνει «διαβατήρια» Ευρωπαίων πολιτών. Μιλώντας μόνο για τα τέκνα των ΝΟΜΙΜΩΝ μεταναστών που έχουν γεννηθεί ή θα γεννηθούν στην χώρα μας, θα μπορούσαν να πάρουν την ιθαγένεια. Αφού θα έχουν παρακολουθήσει την υποχρεωτική ελληνική εκπαίδευση μέχρι τα 15 και αφού περάσει από ειδικές εξετάσεις που θα τον εξετάζουν στην γνώση της γλώσσας, της ιστορίας του ελληνικού έθνους κλπ.
Κοινώς, το να πάρει ένας μετανάστης την ελληνική ιθαγένεια να γίνει μια αρκετά δύσκολη διαδικασία. Να «πονέσει» κάποιος για να την πάρει. Να «μοχθήσει». Έτσι θα έχει και αξία, έτσι θα αξίζουν και αυτοί που θα την πάρουν. Πάντοτε με δικλείδες ασφαλείας για να αποτραπούν φαινόμενα πλαστών εγγράφων από τυχοδιώκτες. ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΤΙΠΟΤΑ ΝΑ ΙΣΧΥΕΙ ΑΜΦΙΔΡΟΜΑ. Το παιδί πήρε ιθαγένεια, δεν σημαίνει ότι και οι γονείς, ο μπατζανάκης, ο θείος και ο τριτοξάδερφος θα έχει τα ίδια δικαιώματα.
Πάνω από όλα αυτά βέβαια, χρειάζεται μια μόνο κίνηση. Η διενέργεια ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ . Να σεβαστούμε επιτέλους την επιθυμία των πολλών. Να ξαναζωντανέψουμε την Δημοκρατία μας που θα βουλιάζει στον βούρκο των σκανδάλων με τις 5 ταυτόχρονες εξεταστικές.
Δημήτρης Συρμάτσης
Salonica Press News
12.1.10
Oι 100 ημέρες...
Οι 100 ημέρες…
Πρώτα απ΄όλα, μια επισήμανση γενικώτερης σημασίας. Μεταξύ των διαπιστώσεων και των πράξεων, μεταξύ των λόγων και των έργων υπάρχει, συνήθως, στη χώρα μας μια απόσταση χάους. Συνέβαινε και πρίν, αλλά, τώρα, μπορεί να αποβεί καταστροφική.
Σχεδόν όλοι, -εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων, κοινωνικών χώρων, οικονομικών φορέων, αλλά και οι απλοί πολίτες-, στις εκτιμήσεις τους διαπιστώνουν ότι η χώρα βρίσκεται στη δυσκολώτερη κατάσταση όλης της διαδρομής των τελευταίων πενήντα (50) και πλέον χρόνων . Σχεδόν όλοι λένε ότι για πρώτη φορά στα τελευταία χρόνια η επόμενη γενιά, δηλαδή τα παιδιά μας, θα ζήσουν χειρότερα από την προηγούμενη, δηλαδή από εμάς. Οι ευθύνες, βέβαια, εδώ του Κ.Καραμανλή (του ''μικρού'') και της ''Ν.Δ.'' είναι ευθύνες με διάσταση χρεοκοπίας της πατρίδας. Η ζωή, όμως, και η πατρίδα ζητούν να συνεχίσουμε. Συνεχίζουμε...
Κι ενώ, λοιπόν, διατυπώνεται αυτός ο δραματικός συμπερασματικός λόγος για την κατάσταση της χώρας, οι συμπεριφορές, οι πράξεις είναι σε εντελώς διαφορετικό κλίμα, σε εκδηλώσεις διαφορετικής λογικής. Βρίσκονται στην προέκταση ενός άκρατου ατομισμού, ενός περιρρέοντος ευδαιμονικού μικροαστισμού, σαν να μην συμβαίνει κάτι πολύ βαθύ και συγκλονιστικό... Μάλλον σε ένα μικροεπεισόδιο οικονομικής δυσπραγίας, παρά σε μια συθέμελη κρίση παραπέμπουν όλες αυτές οι πρακτικές, οι στάσεις και οι εκδηλώσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση έστειλε διαπεραστικά μηνύματα σχετικά με τη διαχείρηση της δημόσιας περιουσίας και χρησιμοποίησε τη δύναμη του παραδείγματος με τον αναγκαίο αυτοπεριορισμό των διευθυντικών κορυφών (σε μια κρίσιμη περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής). Εμφάνισε, όμως, προβλήματα στην έγκαιρη διατύπωση μιας συγκροτημένης και ιεραρχημένης πολιτικής διεξόδου από την κρίση. Τρείς είναι οι άξονες ενός τέτοιου σχεδίου :
(1). η δημοσιονομική προσαρμογή (με σταθμισμένα, κοινωνικά δίκαια μέτρα άμεσου αποτελέσματος, αλλά και επιλογές μεσοπρόθεσμης εξυγίανσης/διόρθωσης) ,
(2). η αναπτυξιακή ανάκαμψη (με στήριξη των παραδοσιακών ισχυρών κλάδων της οικονομίας -κατασκευαστικός τομέας, τουριστικός κλάδος σ΄όλες του τις μορφές και ναυτιλιακός χώρος-, αλλά και τη δημιουργία νέων πεδίων δυναμικής ανάπτυξης -νέα αγροτική/μεταποιητική οικονομία, ενεργειακός τομέας, οικονομία της γνώσης), και,(3). το κράτος (με την έννοια του παραγωγικού υποστηρικτικού μηχανισμού και με τη διάσταση του ''κοινωνικού κράτους'' και του ''κράτους δικαίου'', δηλαδή, ενός μετασχηματισμένου/ενεργητικού κράτους). Τα πέντε (5) νομοσχέδια που είχε παρουσιάσει, πρόσφατα, ο Γ.Παπανδρέου στην Δ.Ε.Θ. συναποτελούσαν ένα μίγμα θετικής διεξόδου και διαποτίζονταν απ΄ αυτούς τους αξόνες. Τα μόλις δύο (2) ψηφισθέντα νομοσχέδια στη Βουλή -ένα για το επίδομα αλληλεγγύης και ένα για το ΑΣΕΠ- παρά τη σημασία τους, απέχουν από τη δυναμική, δημιουργική ώθηση που είχε, και έχει ανάγκη, η οικονομία και η χώρα.
Στο σημείο αυτό, και μάλιστα, μετά την πρόσφατη επίσκεψη των κοινοτικών στελεχών, πρέπει να επισημάνουμε, ότι η επιλογή της διαμόρφωσης του Προγράμματος Σταθερότητας από κοινού με τις υπηρεσίες της Κομισιόν, ώστε να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο απόρριψης του, ενώ είναι δικαιολογημένη, πρέπει να μην καταλήξει να είναι η πλήρης αποδοχή και η ελληνική αποτύπωση της καθιερωμένης τυποποιημένης συνταγής των Βρυξελλών, την οποία επί της ουσίας εισηγούνται οι αγορές (δηλαδή, μείωση μισθών, μείωση κοινωνικών δαπανών, μείωση συντάξεων, αύξηση έμμεσων φόρων). Πρέπει να είναι σαφές ότι αν η δραστική αναπροσαρμογή δεν γίνει με όρους πραγματικής εξυγίανσης και κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά με τη συνταγή των αγορών, -και μάλιστα στην ελληνική καπιταλιστική ιδιοτυπία της κλεπτοκρατίας-, τότε, απλώς, θα διαιωνισθεί αυτό το χρεοκοπημένο αντικοινωνικό μοντέλο. Αν είναι να πληρώσουν το κόστος της δημοσιονομικής εξυγίανσης οι ίδιες κοινωνικές κατηγορίες, που ήδη έχουν πληρώσει (φορολογούμενες και πολλαπλά επιβαρυνθείσες) αφήνοντας την ‘’γκρίζα’’ και ‘’μαύρη’’ περιοχή της οικονομίας, ουσιαστικά ανέγγιχτη, τότε η βύθιση είναι βέβαια και η ανάκαμψη αδύνατη. Επίσης, η πίεση των αγορών και της Κομισιόν στα δημοσιονομικά (ως βραχυπρόθεσμη απαίτηση), δεν πρέπει να μας οδηγήσει να χάσουμε από τις προτεραιότητες μας τον δεύτερο και τρίτο άξονα, που παραπάνω αναφέρθηκαν, και αποτελούν το πραγματικό όχημα βιώσιμης οικονομικής προοπτικής : την αναπτυξιακή ανάκαμψη (με δέσμη ενεργητικών πολιτικών, σοβαρό Π.Δ.Ε. και πλήρες ξεδίπλωμα του ΕΣΠΑ) και το μετασχηματισμένο κράτος (αντιγραφειοκρατικό, παραγωγικό, ενεργητικό). Δεν πρέπει να λησμονούμε ποτέ ότι το βαθύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνεται στο τεράστιο έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών και τον εξαιρετικά χαμηλό όγκο πραγματικών επενδύσεων. Σε τελική ανάλυση, το πρόβλημα της χώρας είναι πρόβλημα παραγωγικής βάσης, ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας. Είναι πρόβλημα της πραγματικής οικονομίας.
Για τις εκατό (100), λοιπόν, ημέρες, συνοπτικά, το δίλλημα δεν είναι, όπως συνήθως τίθεται, μεταξύ θετικού ή αρνητικού απολογισμού. Προφανώς, η κίνηση είναι προς τα μπρός... Η κοινωνική αποδοχή και η στήριξη, παρά τις διαπιστωμένες αστοχίες, αντιφάσεις και αρρυθμίες, είναι σημαντική, ενώ και οι προσδοκίες διακρατούνται. Όμως, όλα τα μείζονα θέματα της χώρας (οικονομία, εθνικά, κράτος) κινούνται στην κρίσιμη περιοχή, βρίσκονται στο ‘’κόκκινο’’. Kακή αίσθηση και διαχείρηση του πολιτικού χρόνου, και τυχόν νέες παλινωδίες, μπορεί να αποβούν μοιραίες. Ο ιστορικός ηγέτης, Α.Παπανδρέου, σε τέτοιες περιστάσεις, έλεγε : ''δεν δικαιούμαστε να αποτύχουμε...".
Όσοι έχουμε βαθύτερη συνείδηση των πραγμάτων και των εξελίξεων οφείλουμε να πράξουμε σταθερά, υπεύθυνα και με συνέχεια το καλύτερο.
Θα ήθελα να κλείσω τούτη την παρέμβαση, επισημαίνοντας ότι η καθυστέρηση στην στελέχωση -με ποιοτικό και ικανό δυναμικό- των δημόσιων οργανισμών και φορέων με έδρα τη Θεσσαλονίκη (πανελλαδικής ή/και διεθνούς εμβέλειας) είναι μεγάλη. Συσσωρεύονται και προκαλούνται προβλήματα με αρνητικές επιπτώσεις. Οι σχετικές αποφάσεις δεν μπορούν να βραδύνουν άλλο…
Οι καιροί ου μενετοί.
Και οι ευθύνες καθοριστικές…
Θεσσαλονίκη, 12 Ιανουαρίου 2010.
Πρώτα απ΄όλα, μια επισήμανση γενικώτερης σημασίας. Μεταξύ των διαπιστώσεων και των πράξεων, μεταξύ των λόγων και των έργων υπάρχει, συνήθως, στη χώρα μας μια απόσταση χάους. Συνέβαινε και πρίν, αλλά, τώρα, μπορεί να αποβεί καταστροφική.
Σχεδόν όλοι, -εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων, κοινωνικών χώρων, οικονομικών φορέων, αλλά και οι απλοί πολίτες-, στις εκτιμήσεις τους διαπιστώνουν ότι η χώρα βρίσκεται στη δυσκολώτερη κατάσταση όλης της διαδρομής των τελευταίων πενήντα (50) και πλέον χρόνων . Σχεδόν όλοι λένε ότι για πρώτη φορά στα τελευταία χρόνια η επόμενη γενιά, δηλαδή τα παιδιά μας, θα ζήσουν χειρότερα από την προηγούμενη, δηλαδή από εμάς. Οι ευθύνες, βέβαια, εδώ του Κ.Καραμανλή (του ''μικρού'') και της ''Ν.Δ.'' είναι ευθύνες με διάσταση χρεοκοπίας της πατρίδας. Η ζωή, όμως, και η πατρίδα ζητούν να συνεχίσουμε. Συνεχίζουμε...
Κι ενώ, λοιπόν, διατυπώνεται αυτός ο δραματικός συμπερασματικός λόγος για την κατάσταση της χώρας, οι συμπεριφορές, οι πράξεις είναι σε εντελώς διαφορετικό κλίμα, σε εκδηλώσεις διαφορετικής λογικής. Βρίσκονται στην προέκταση ενός άκρατου ατομισμού, ενός περιρρέοντος ευδαιμονικού μικροαστισμού, σαν να μην συμβαίνει κάτι πολύ βαθύ και συγκλονιστικό... Μάλλον σε ένα μικροεπεισόδιο οικονομικής δυσπραγίας, παρά σε μια συθέμελη κρίση παραπέμπουν όλες αυτές οι πρακτικές, οι στάσεις και οι εκδηλώσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση έστειλε διαπεραστικά μηνύματα σχετικά με τη διαχείρηση της δημόσιας περιουσίας και χρησιμοποίησε τη δύναμη του παραδείγματος με τον αναγκαίο αυτοπεριορισμό των διευθυντικών κορυφών (σε μια κρίσιμη περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής). Εμφάνισε, όμως, προβλήματα στην έγκαιρη διατύπωση μιας συγκροτημένης και ιεραρχημένης πολιτικής διεξόδου από την κρίση. Τρείς είναι οι άξονες ενός τέτοιου σχεδίου :
(1). η δημοσιονομική προσαρμογή (με σταθμισμένα, κοινωνικά δίκαια μέτρα άμεσου αποτελέσματος, αλλά και επιλογές μεσοπρόθεσμης εξυγίανσης/διόρθωσης) ,
(2). η αναπτυξιακή ανάκαμψη (με στήριξη των παραδοσιακών ισχυρών κλάδων της οικονομίας -κατασκευαστικός τομέας, τουριστικός κλάδος σ΄όλες του τις μορφές και ναυτιλιακός χώρος-, αλλά και τη δημιουργία νέων πεδίων δυναμικής ανάπτυξης -νέα αγροτική/μεταποιητική οικονομία, ενεργειακός τομέας, οικονομία της γνώσης), και,(3). το κράτος (με την έννοια του παραγωγικού υποστηρικτικού μηχανισμού και με τη διάσταση του ''κοινωνικού κράτους'' και του ''κράτους δικαίου'', δηλαδή, ενός μετασχηματισμένου/ενεργητικού κράτους). Τα πέντε (5) νομοσχέδια που είχε παρουσιάσει, πρόσφατα, ο Γ.Παπανδρέου στην Δ.Ε.Θ. συναποτελούσαν ένα μίγμα θετικής διεξόδου και διαποτίζονταν απ΄ αυτούς τους αξόνες. Τα μόλις δύο (2) ψηφισθέντα νομοσχέδια στη Βουλή -ένα για το επίδομα αλληλεγγύης και ένα για το ΑΣΕΠ- παρά τη σημασία τους, απέχουν από τη δυναμική, δημιουργική ώθηση που είχε, και έχει ανάγκη, η οικονομία και η χώρα.
Στο σημείο αυτό, και μάλιστα, μετά την πρόσφατη επίσκεψη των κοινοτικών στελεχών, πρέπει να επισημάνουμε, ότι η επιλογή της διαμόρφωσης του Προγράμματος Σταθερότητας από κοινού με τις υπηρεσίες της Κομισιόν, ώστε να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο απόρριψης του, ενώ είναι δικαιολογημένη, πρέπει να μην καταλήξει να είναι η πλήρης αποδοχή και η ελληνική αποτύπωση της καθιερωμένης τυποποιημένης συνταγής των Βρυξελλών, την οποία επί της ουσίας εισηγούνται οι αγορές (δηλαδή, μείωση μισθών, μείωση κοινωνικών δαπανών, μείωση συντάξεων, αύξηση έμμεσων φόρων). Πρέπει να είναι σαφές ότι αν η δραστική αναπροσαρμογή δεν γίνει με όρους πραγματικής εξυγίανσης και κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά με τη συνταγή των αγορών, -και μάλιστα στην ελληνική καπιταλιστική ιδιοτυπία της κλεπτοκρατίας-, τότε, απλώς, θα διαιωνισθεί αυτό το χρεοκοπημένο αντικοινωνικό μοντέλο. Αν είναι να πληρώσουν το κόστος της δημοσιονομικής εξυγίανσης οι ίδιες κοινωνικές κατηγορίες, που ήδη έχουν πληρώσει (φορολογούμενες και πολλαπλά επιβαρυνθείσες) αφήνοντας την ‘’γκρίζα’’ και ‘’μαύρη’’ περιοχή της οικονομίας, ουσιαστικά ανέγγιχτη, τότε η βύθιση είναι βέβαια και η ανάκαμψη αδύνατη. Επίσης, η πίεση των αγορών και της Κομισιόν στα δημοσιονομικά (ως βραχυπρόθεσμη απαίτηση), δεν πρέπει να μας οδηγήσει να χάσουμε από τις προτεραιότητες μας τον δεύτερο και τρίτο άξονα, που παραπάνω αναφέρθηκαν, και αποτελούν το πραγματικό όχημα βιώσιμης οικονομικής προοπτικής : την αναπτυξιακή ανάκαμψη (με δέσμη ενεργητικών πολιτικών, σοβαρό Π.Δ.Ε. και πλήρες ξεδίπλωμα του ΕΣΠΑ) και το μετασχηματισμένο κράτος (αντιγραφειοκρατικό, παραγωγικό, ενεργητικό). Δεν πρέπει να λησμονούμε ποτέ ότι το βαθύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνεται στο τεράστιο έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών και τον εξαιρετικά χαμηλό όγκο πραγματικών επενδύσεων. Σε τελική ανάλυση, το πρόβλημα της χώρας είναι πρόβλημα παραγωγικής βάσης, ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας. Είναι πρόβλημα της πραγματικής οικονομίας.
Για τις εκατό (100), λοιπόν, ημέρες, συνοπτικά, το δίλλημα δεν είναι, όπως συνήθως τίθεται, μεταξύ θετικού ή αρνητικού απολογισμού. Προφανώς, η κίνηση είναι προς τα μπρός... Η κοινωνική αποδοχή και η στήριξη, παρά τις διαπιστωμένες αστοχίες, αντιφάσεις και αρρυθμίες, είναι σημαντική, ενώ και οι προσδοκίες διακρατούνται. Όμως, όλα τα μείζονα θέματα της χώρας (οικονομία, εθνικά, κράτος) κινούνται στην κρίσιμη περιοχή, βρίσκονται στο ‘’κόκκινο’’. Kακή αίσθηση και διαχείρηση του πολιτικού χρόνου, και τυχόν νέες παλινωδίες, μπορεί να αποβούν μοιραίες. Ο ιστορικός ηγέτης, Α.Παπανδρέου, σε τέτοιες περιστάσεις, έλεγε : ''δεν δικαιούμαστε να αποτύχουμε...".
Όσοι έχουμε βαθύτερη συνείδηση των πραγμάτων και των εξελίξεων οφείλουμε να πράξουμε σταθερά, υπεύθυνα και με συνέχεια το καλύτερο.
Θα ήθελα να κλείσω τούτη την παρέμβαση, επισημαίνοντας ότι η καθυστέρηση στην στελέχωση -με ποιοτικό και ικανό δυναμικό- των δημόσιων οργανισμών και φορέων με έδρα τη Θεσσαλονίκη (πανελλαδικής ή/και διεθνούς εμβέλειας) είναι μεγάλη. Συσσωρεύονται και προκαλούνται προβλήματα με αρνητικές επιπτώσεις. Οι σχετικές αποφάσεις δεν μπορούν να βραδύνουν άλλο…
Οι καιροί ου μενετοί.
Και οι ευθύνες καθοριστικές…
Θεσσαλονίκη, 12 Ιανουαρίου 2010.
11.1.10
Τέσσερεις (4) προτάσεις για την Αυτοδιοίκηση και την Περιφ.Διοίκηση (''Καλλικράτης'' - ''Καποδίστρια ΙΙ ").
Τέσσερεις (4) προτάσεις: για ένα νέο ουσιαστικό κύμα Αποκέντρωσης.
1. Μητροπολιτικοί Δήμοι.
Οι συζητήσεις για ένα νέο σχέδιο αναδιοργάνωσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης («Καποδίστριας ΙΙ») αναφέρονται και πάλι, ως επί το πλείστον, στους περίπου χίλιους (1000) νέους δήμους που προήλθαν από τον «Καποδίστρια Ι»στην περιφέρεια της χώρας, εκτός των δύο – μάλλον τριών – μεγάλων πολεοδομικών συγκροτημάτων Αθηνών, Πειραιά και Θεσσαλονίκης. Ενώ το πραγματικό πρόβλημα οργανωτικής – χωροταξικής αναδιοργάνωσης και αποτελεσματικής διοίκησης αφορά κυρίως αυτές τις περιοχές. Εξάλλου, ο «Καποδίστριας Ι» δεν αντιμετώπισε αυτή τη σοβαρή εκκρεμότητα, εξαιτίας πιέσεων από συσχετισμούς παραγόντων και λόγω ταλαντεύσεων εκλογικίστικων σκοπιμοτήτων στις περιφέρειες Αθηνών και Πειραιώς. Καταστάσεις, οι οποίες, τώρα, πρέπει – και μπορούν – να ξεπερασθούν.
Συνεκτιμώντας τις υφιστάμενες τάσεις πληθυσμιακής συγκέντρωσης και συσσώρευσης δραστηριοτήτων σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας, καθώς και τις σύγχρονες δυνατότητες επικοινωνίας και δικτύωσης, το σχέδιο αναδιοργάνωσης (στην ουσία ανασυγκρότησης) των μητροπολιτικών περιοχών πρέπει να περιλαμβάνει όχι μόνο την Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη, αλλά και σημαντικά άλλα αστικά κέντρα, όπως την Πάτρα, το Ηράκλειο, τη Λάρισσα, την Καβάλα, το Βόλο κλπ.
Το νέο σχέδιο, λοιπόν, για χωροταξική – διοικητική αναδιοργάνωση πρέπει να εφαρμοσθεί – για τα μεγέθη της κλίμακας της Ελλάδας – σ’ όλα τα πολεοδομικά συγκροτήματα με πυκνότητα πληθυσμού άνω των 400.000 κατοίκων.
Η πρότασή μας κινείται στους παρακάτω απλούς και σαφείς άξονες:
1ος : Τα πολεοδομικά συγκροτήματα, ως κοινωνικές και χωροταξικές ενότητες, όχι μόνο στην υφιστάμενη κατάστασή τους αλλά και στην χρονικά και προγραμματικά προβλεπόμενη, αποτελούν τους νέους δήμους, τους μητροπολιτικούς δήμους.
2ος : Οι εσωτερικές – εντός των νέων (μητροπολιτικών) δήμων – ενότητες (ανθρωπογεωγραφικά, χωροθετικά, ιστορικά και οικονομικοκοινωνικά) αποτελούν τα Δημοτικά Διαμερίσματα. Τα όρια των δημοτικών διαμερισμάτων δεν μπορεί να είναι τα όρια των επί μέρους προϋφιστάμενων δήμων, αλλά ευρύτερης έκτασης, ώστε να δημιουργείται ένα σοβαρό χωρικό μέγεθος για την εφαρμογή δράσεων και την ουσιαστική άσκηση πολιτικών.
3ος : Ο Δήμος και τα Διαμερίσματα διοικούνται από αιρετούς άρχοντες (Δήμαρχο, Πρόεδρο Διαμερίσματος) και ισχυρά αιρετά Συμβούλια. Ο αριθμός των μελών των Συμβουλίων Δημοτικών και Διαμερισματικών ορίζεται με βάση πληθυσμιακά κριτήρια, με ελάχιστο όριο τα 41 μέλη στους δήμους και τα 21 μέλη στα διαμερίσματα. Ως διοικούσα παράταξη αναδεικνύεται εκείνη που θα επιτύχει το 50% +1 της εκλογικής δύναμης. Γεγονός που σημαίνει και ακύρωση του νόμου της «Ν.Δ» με το μειοψηφικό 42%. Ειδική μέριμνα θα υπάρξει στη ρύθμιση των σχέσεων μεταξύ των βαθμίδων των αιρετών εξουσιών, με μετακίνηση του κέντρου βάρους προς τη βάση και προς τα αντιπροσωπευτικότερα σώματα. Προς αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί και ένα αναλογικότερο σύστημα αντιπροσώπευσης (γεγονός που επιβάλει την αλλαγή εκλογικού νόμου).
4ος : Οικοδόμηση νέων σχέσεων σε δύο επίπεδα: αποκεντρωμένων θεσμών – λαϊκής βάσης, στο εσωτερικό των ίδιων των θεσμών. Αναγκαίες είναι δύο αντίστοιχες ριζοσπαστικές δέσμες μέτρων: πρώτη· καθιέρωση συμμετοχικών διαδικασιών της κοινωνικής βάσης με αποτελεσματικό χαρακτήρα, δεύτερη· η εφαρμογή μέτρων αντιμετώπισης της διαφθοράς, εφαρμογής της διαφάνειας και διάκρισης ρόλων στα πλαίσια των νέων θεσμών.
Στην πρώτη κατηγορία αναφέρονται:
• η ανοιχτή, ετήσια λογοδοσία όλων των αιρετών οργάνων διοίκησης και η ψήφιση του απολογισμού τους, με δικαίωμα μομφής στο σύνολο ή σ’ επιμέρους παράγοντες άσκησης εξουσίας (και την συνεπαγόμενη ολική ή μερική εκλογή μετά την καθαίρεση λόγω μομφής).
• τα αποφασιστικά δημοψηφίσματα, τα αιρετά λαϊκά μέλη σε Οργανισμούς και Μόνιμες Επιτροπές, η παρεμβατική κοινωνική διαβούλευση δεσμευτικού χαρακτήρα.
• η αυτόνομη οργάνωση των πολιτών σε συλλόγους και σωματεία με αντικείμενο την ποιότητα ζωής, τις υποδομές, την κοινωνική προστασία, το περιβάλλον, τον πολιτισμό.
Στη δεύτερη κατηγορία αναφέρονται:
• η κυκλική εναλλαγή διευθυντικών στελεχών, ανά τακτές χρονικές περιόδους, μεταξύ των υπηρεσιακών μονάδων εντός της Αυτοδιοίκησης.
• ο αποκλεισμός εκλογής σε αιρετά όργανα της αυτοδιοίκησης διευθυντικών στελεχών που ασκούν διοικητικά καθήκοντα στο θεσμό.
• η επέκταση του «πόθεν έσχες», η έμφαση στην εξακρίβωση του «πόθεν», και η ενσωμάτωση του στην ετήσια λογοδοσία.
Μια τέτοια μεγάλη θεσμική αλλαγή στην οργάνωση της διοίκησης και στην αντιμετώπιση των τοπικών, κοινωνικών υποθέσεων διαμορφώνει ριζικά νέα πολιτικά και αναπτυξιακά δεδομένα. Είναι αυτονόητο ότι μια τέτοιας έκτασης και μεγέθους μεταρρύθμιση θα αποτελέσει την ατμομηχανή για την εφαρμογή αντίστοιχων αλλαγών ανασυγκρότησης – συσσωμάτωσης και στους άλλους, περιφερειακούς δήμους της χώρας, ελαττώνοντας τον αριθμό των δήμων στην περιφέρεια της χώρας από τους σημερινούς 1035 σε μικρότερο αριθμό (380 – 430). Έτσι συγκροτείται το τμήμα της διοικητικής μεταρρύθμισης που αφορά την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση ενός νέου σχεδίου. Στην τρέχουσα συζήτηση μια τέτοια απόπειρα συνηθίζεται να αποκαλείται «Καποδίστριας ΙΙ», αλλά προσλαμβάνει, μέχρι τώρα, ένα τεχνικό – διαχειριστικό περιεχόμενο.
2. Η αιρετή Περιφερειακή Διοίκηση.
Στη χώρα πρέπει να επανακαθορισθούν οι Περιφέρειές της. Ο νέος αριθμός Περιφερειών, με βάση ανθρωπογεωγραφικά, αναπτυξιακά και ιστορικά κριτήρια, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δεκατρείς (13). Στα πλαίσια των Περιφερειών καθορίζονται τα Νομαρχιακά Διαμερίσματα. Οδηγό για τον χωρικό καθορισμό των νομαρχιακών διαμερισμάτων αποτελεί η υφιστάμενη διαίρεση της χώρας σε νομούς. Οι διοικήσεις των περιφερειών και των νομαρχιακών διαμερισμάτων είναι αιρετές, και προκύπτουν μέσα από ενιαία εκλογική διαδικασία, με αναμέτρηση παρατάξεων οι οποίες εκπροσωπούνται και στην περιφέρεια και στα νομαρχιακά διαμερίσματα.
Ο αριθμός και ο τρόπος εκλογής του Περιφερειάρχη, του νομάρχη(αιρετό στέλεχος του Περ.Συμβουλίου, ορισμένου με απόφαση του Περιφερειάρχη και για ορισμένη θητεία) και των μελών του Περιφερειακού και Νομαρχιακού Συμβουλίου προσδιορίζεται από νέο εκλογικό νόμο, με τον οποίο θα επιδιώκεται και η αναλογικότερη εκπροσώπηση των πολιτικών δυνάμεων της κοινωνίας.
Ο αριθμός των μελών (στα δύο Συμβούλια) ορίζεται με βάση τα πληθυσμιακά κριτήρια με ελάχιστο όριο τα 41 μέλη στην Περιφέρεια και ρύθμιση για την απαραίτητη εκπροσώπηση των νομαρχιακών διαμερισμάτων, και ελάχιστο όριο τα 21 μέλη στους Νομούς (νομοδιαμερίσματα).
Η αιρετή διοίκηση της Περιφέρειας δεν εξαντλείται στη μονοπρόσωπη έκφραση της (περιφερειάρχης), αλλά συγκροτείται και λειτουργεί συλλογικά με τη μορφή ενός είδους «περιφερειακής κυβέρνησης» με κεντρικό συντελεστή τον περιφερειάρχη. Μεταξύ του Περιφερειακού και Νομαρχιακού επιπέδου υφίσταται ιεραρχική πολιτική σχέση ανώτερου/κατώτερου επιπέδου.
Η Περιφερειακή διοίκηση και η οργάνωση της και η Δημοτική διοίκηση και η οργάνωση της αποτελούν ανεξάρτητες δομές με προσδιορισμένες όμως από το Σύνταγμα και το νόμο τις σχέσεις μεταξύ τους, καθώς και το φάσμα των εξουσιών και αρμοδιοτήτων τους.
Οι ρυθμίσεις για τις σχέσεις των νέων θεσμών με την κοινωνική βάση και στο εσωτερικό τους είναι ανάλογες εκείνων που αναφέρθηκαν παραπάνω, στο τμήμα για την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση.
3. Κατάργησης της μονιμότητας ή κοινωνική αξιολόγηση και κυκλική εναλλαγή.
Σταθερό και διαρκές κριτήριό μας για νέες πρωτοβουλίες αλλά και τον έλεγχο των πραγματοποιηθέντων επιλογών μας πρέπει να είναι η αξιόπιστη και θετική σχέση της διοίκησης με τον πολίτη.
Για τη διαμόρφωση μιας τέτοιας θετικής σχέσης που θα αντικαταστήσει την σημερινή της καταδυνάστευσης και απαξίωσης απαιτείται η παρέμβαση των ίδιων των πολιτών για την αλλαγή αυταρχικών νοοτροπιών και εκβιαστικών πρακτικών της διοίκησης. Η τομή εδώ αφορά την αξιολόγηση, τον έλεγχο και τις προτάσεις που θα προέρχονται από την «εξυπηρετούμενη» κοινωνία. Συγκεκριμένα, η αξιολόγηση των στελεχών και των υπαλλήλων, καθώς και των υπηρεσιακών μονάδων, δεν θα γίνεται μόνο από την διοικητική ιεραρχία (για την οποία έχουμε ήδη σημειώσει ότι θα εφαρμόζεται η «κυκλική εναλλαγή»), αλλά και την κοινωνική βάση. Δηλαδή, από τους πολίτες που εξυπηρετούνται απ’ αυτές τις υπηρεσιακές μονάδες. Η συσχέτιση των δύο αυτών αξιολογήσεων (διοικητικής ιεραρχίας και λαϊκής βάσης) θα δίδει το τελικό αποτέλεσμα για τις προαγωγές στελεχών, τις αναγκαίες θεσμικές και τεχνικές βελτιώσεις, τα προγράμματα επιμόρφωσης. Ενώ, θα αποτελεί και υλικό καθοριστικής συμβολής για νέες διοικητικές αλλαγές και πολιτικές πρωτοβουλίες. Η κοινωνική βάση σ’ αυτή τη θεσμοθετημένη διαδικασία αξιολόγησης θα εκφράζεται μέσω των δικών της οργανώσεων που έχουν σχέση με την αξιολογούμενη υπηρεσιακή μονάδα. Το δικαίωμα αυτό θα έχουν βέβαια, σταθμισμένα, ατομικά και οι πολίτες. Μια τέτοια αξιολόγηση («διπλής τροχιάς») θα επαναλαμβάνεται θεσμοθετημένα σε τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. ανά δύο έτη). Όλες οι προσλήψεις στη Δημόσια Διοίκηση πρέπει να γίνονται με αδιάβλητο, διαφανή και αξιοκρατικό τρόπο. Και η μονιμότητα πρέπει να μετατραπεί από συνώνυμο της «δια βίου τακτοποίησης» και της ελάχιστης απόδοσης, σε συνώνυμο της παραγωγικότητας, της εμπειρίας, της εξυπηρέτησης και της ποιότητας.
Επ’ αυτών πρέπει να αξιοποιηθούν σύγχρονες μέθοδοι και νόρμες παραγωγικότητας.
4. Οικονομικοί πόροι. Διαφάνεια διαχείρισης.
Το 65%, τουλάχιστο, των πόρων του κράτους και των ευρωπαϊκών πόρων πρέπει να κατευθυνθεί προς την περιφερειακή διοίκηση και την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση.
Η ευθύνη στους νέους αποκεντρωμένους θεσμούς, και ιδιαίτερα στις ηγεσίες τους, θα είναι τεράστια και πολύπλευρη. Το στοίχημα για το νέο άλμα της Πατρίδας θα παιχθεί κυρίως εδώ. Από τα αποτελέσματα της συστηματικής προσπάθειας αυτών των θεσμών σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, σε κάθε τομέα δράσης, θα κριθεί το άλμα ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, αλλά και το άλμα συνοχής, δικαιοσύνης και ευημερίας της ελληνικής κοινωνίας.
Είναι αυτονόητο ότι μια τέτοια τεράστια μεταφορά πόρων και ευθύνης πρέπει να συνοδευτεί από τους αναγκαίους μηχανισμούς τήρησης και ελέγχου της διαφανούς και αποτελεσματικής διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών. Μηχανισμούς εξωτερικούς, δηλαδή κοινωνικούς, αλλά και εσωτερικούς, δηλαδή ελεγκτικούς σε σταθερή βάση και, βεβαίως, κατασταλτικούς σε ειδικές ακραίες περιπτώσεις.
------------------------------------------------------------------------------------------------
(*).Η πρότασή του αυτή παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο 2006 και διατηρεί μέχρι σήμερα –και στα πλαίσια της σχετικής συζήτησης, που άνοιξε μετά την σχετική πρόταση της κυβέρνησης- πλήρως τον επίκαιρο χαρακτήρα της.
1. Μητροπολιτικοί Δήμοι.
Οι συζητήσεις για ένα νέο σχέδιο αναδιοργάνωσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης («Καποδίστριας ΙΙ») αναφέρονται και πάλι, ως επί το πλείστον, στους περίπου χίλιους (1000) νέους δήμους που προήλθαν από τον «Καποδίστρια Ι»στην περιφέρεια της χώρας, εκτός των δύο – μάλλον τριών – μεγάλων πολεοδομικών συγκροτημάτων Αθηνών, Πειραιά και Θεσσαλονίκης. Ενώ το πραγματικό πρόβλημα οργανωτικής – χωροταξικής αναδιοργάνωσης και αποτελεσματικής διοίκησης αφορά κυρίως αυτές τις περιοχές. Εξάλλου, ο «Καποδίστριας Ι» δεν αντιμετώπισε αυτή τη σοβαρή εκκρεμότητα, εξαιτίας πιέσεων από συσχετισμούς παραγόντων και λόγω ταλαντεύσεων εκλογικίστικων σκοπιμοτήτων στις περιφέρειες Αθηνών και Πειραιώς. Καταστάσεις, οι οποίες, τώρα, πρέπει – και μπορούν – να ξεπερασθούν.
Συνεκτιμώντας τις υφιστάμενες τάσεις πληθυσμιακής συγκέντρωσης και συσσώρευσης δραστηριοτήτων σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας, καθώς και τις σύγχρονες δυνατότητες επικοινωνίας και δικτύωσης, το σχέδιο αναδιοργάνωσης (στην ουσία ανασυγκρότησης) των μητροπολιτικών περιοχών πρέπει να περιλαμβάνει όχι μόνο την Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη, αλλά και σημαντικά άλλα αστικά κέντρα, όπως την Πάτρα, το Ηράκλειο, τη Λάρισσα, την Καβάλα, το Βόλο κλπ.
Το νέο σχέδιο, λοιπόν, για χωροταξική – διοικητική αναδιοργάνωση πρέπει να εφαρμοσθεί – για τα μεγέθη της κλίμακας της Ελλάδας – σ’ όλα τα πολεοδομικά συγκροτήματα με πυκνότητα πληθυσμού άνω των 400.000 κατοίκων.
Η πρότασή μας κινείται στους παρακάτω απλούς και σαφείς άξονες:
1ος : Τα πολεοδομικά συγκροτήματα, ως κοινωνικές και χωροταξικές ενότητες, όχι μόνο στην υφιστάμενη κατάστασή τους αλλά και στην χρονικά και προγραμματικά προβλεπόμενη, αποτελούν τους νέους δήμους, τους μητροπολιτικούς δήμους.
2ος : Οι εσωτερικές – εντός των νέων (μητροπολιτικών) δήμων – ενότητες (ανθρωπογεωγραφικά, χωροθετικά, ιστορικά και οικονομικοκοινωνικά) αποτελούν τα Δημοτικά Διαμερίσματα. Τα όρια των δημοτικών διαμερισμάτων δεν μπορεί να είναι τα όρια των επί μέρους προϋφιστάμενων δήμων, αλλά ευρύτερης έκτασης, ώστε να δημιουργείται ένα σοβαρό χωρικό μέγεθος για την εφαρμογή δράσεων και την ουσιαστική άσκηση πολιτικών.
3ος : Ο Δήμος και τα Διαμερίσματα διοικούνται από αιρετούς άρχοντες (Δήμαρχο, Πρόεδρο Διαμερίσματος) και ισχυρά αιρετά Συμβούλια. Ο αριθμός των μελών των Συμβουλίων Δημοτικών και Διαμερισματικών ορίζεται με βάση πληθυσμιακά κριτήρια, με ελάχιστο όριο τα 41 μέλη στους δήμους και τα 21 μέλη στα διαμερίσματα. Ως διοικούσα παράταξη αναδεικνύεται εκείνη που θα επιτύχει το 50% +1 της εκλογικής δύναμης. Γεγονός που σημαίνει και ακύρωση του νόμου της «Ν.Δ» με το μειοψηφικό 42%. Ειδική μέριμνα θα υπάρξει στη ρύθμιση των σχέσεων μεταξύ των βαθμίδων των αιρετών εξουσιών, με μετακίνηση του κέντρου βάρους προς τη βάση και προς τα αντιπροσωπευτικότερα σώματα. Προς αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί και ένα αναλογικότερο σύστημα αντιπροσώπευσης (γεγονός που επιβάλει την αλλαγή εκλογικού νόμου).
4ος : Οικοδόμηση νέων σχέσεων σε δύο επίπεδα: αποκεντρωμένων θεσμών – λαϊκής βάσης, στο εσωτερικό των ίδιων των θεσμών. Αναγκαίες είναι δύο αντίστοιχες ριζοσπαστικές δέσμες μέτρων: πρώτη· καθιέρωση συμμετοχικών διαδικασιών της κοινωνικής βάσης με αποτελεσματικό χαρακτήρα, δεύτερη· η εφαρμογή μέτρων αντιμετώπισης της διαφθοράς, εφαρμογής της διαφάνειας και διάκρισης ρόλων στα πλαίσια των νέων θεσμών.
Στην πρώτη κατηγορία αναφέρονται:
• η ανοιχτή, ετήσια λογοδοσία όλων των αιρετών οργάνων διοίκησης και η ψήφιση του απολογισμού τους, με δικαίωμα μομφής στο σύνολο ή σ’ επιμέρους παράγοντες άσκησης εξουσίας (και την συνεπαγόμενη ολική ή μερική εκλογή μετά την καθαίρεση λόγω μομφής).
• τα αποφασιστικά δημοψηφίσματα, τα αιρετά λαϊκά μέλη σε Οργανισμούς και Μόνιμες Επιτροπές, η παρεμβατική κοινωνική διαβούλευση δεσμευτικού χαρακτήρα.
• η αυτόνομη οργάνωση των πολιτών σε συλλόγους και σωματεία με αντικείμενο την ποιότητα ζωής, τις υποδομές, την κοινωνική προστασία, το περιβάλλον, τον πολιτισμό.
Στη δεύτερη κατηγορία αναφέρονται:
• η κυκλική εναλλαγή διευθυντικών στελεχών, ανά τακτές χρονικές περιόδους, μεταξύ των υπηρεσιακών μονάδων εντός της Αυτοδιοίκησης.
• ο αποκλεισμός εκλογής σε αιρετά όργανα της αυτοδιοίκησης διευθυντικών στελεχών που ασκούν διοικητικά καθήκοντα στο θεσμό.
• η επέκταση του «πόθεν έσχες», η έμφαση στην εξακρίβωση του «πόθεν», και η ενσωμάτωση του στην ετήσια λογοδοσία.
Μια τέτοια μεγάλη θεσμική αλλαγή στην οργάνωση της διοίκησης και στην αντιμετώπιση των τοπικών, κοινωνικών υποθέσεων διαμορφώνει ριζικά νέα πολιτικά και αναπτυξιακά δεδομένα. Είναι αυτονόητο ότι μια τέτοιας έκτασης και μεγέθους μεταρρύθμιση θα αποτελέσει την ατμομηχανή για την εφαρμογή αντίστοιχων αλλαγών ανασυγκρότησης – συσσωμάτωσης και στους άλλους, περιφερειακούς δήμους της χώρας, ελαττώνοντας τον αριθμό των δήμων στην περιφέρεια της χώρας από τους σημερινούς 1035 σε μικρότερο αριθμό (380 – 430). Έτσι συγκροτείται το τμήμα της διοικητικής μεταρρύθμισης που αφορά την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση ενός νέου σχεδίου. Στην τρέχουσα συζήτηση μια τέτοια απόπειρα συνηθίζεται να αποκαλείται «Καποδίστριας ΙΙ», αλλά προσλαμβάνει, μέχρι τώρα, ένα τεχνικό – διαχειριστικό περιεχόμενο.
2. Η αιρετή Περιφερειακή Διοίκηση.
Στη χώρα πρέπει να επανακαθορισθούν οι Περιφέρειές της. Ο νέος αριθμός Περιφερειών, με βάση ανθρωπογεωγραφικά, αναπτυξιακά και ιστορικά κριτήρια, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δεκατρείς (13). Στα πλαίσια των Περιφερειών καθορίζονται τα Νομαρχιακά Διαμερίσματα. Οδηγό για τον χωρικό καθορισμό των νομαρχιακών διαμερισμάτων αποτελεί η υφιστάμενη διαίρεση της χώρας σε νομούς. Οι διοικήσεις των περιφερειών και των νομαρχιακών διαμερισμάτων είναι αιρετές, και προκύπτουν μέσα από ενιαία εκλογική διαδικασία, με αναμέτρηση παρατάξεων οι οποίες εκπροσωπούνται και στην περιφέρεια και στα νομαρχιακά διαμερίσματα.
Ο αριθμός και ο τρόπος εκλογής του Περιφερειάρχη, του νομάρχη(αιρετό στέλεχος του Περ.Συμβουλίου, ορισμένου με απόφαση του Περιφερειάρχη και για ορισμένη θητεία) και των μελών του Περιφερειακού και Νομαρχιακού Συμβουλίου προσδιορίζεται από νέο εκλογικό νόμο, με τον οποίο θα επιδιώκεται και η αναλογικότερη εκπροσώπηση των πολιτικών δυνάμεων της κοινωνίας.
Ο αριθμός των μελών (στα δύο Συμβούλια) ορίζεται με βάση τα πληθυσμιακά κριτήρια με ελάχιστο όριο τα 41 μέλη στην Περιφέρεια και ρύθμιση για την απαραίτητη εκπροσώπηση των νομαρχιακών διαμερισμάτων, και ελάχιστο όριο τα 21 μέλη στους Νομούς (νομοδιαμερίσματα).
Η αιρετή διοίκηση της Περιφέρειας δεν εξαντλείται στη μονοπρόσωπη έκφραση της (περιφερειάρχης), αλλά συγκροτείται και λειτουργεί συλλογικά με τη μορφή ενός είδους «περιφερειακής κυβέρνησης» με κεντρικό συντελεστή τον περιφερειάρχη. Μεταξύ του Περιφερειακού και Νομαρχιακού επιπέδου υφίσταται ιεραρχική πολιτική σχέση ανώτερου/κατώτερου επιπέδου.
Η Περιφερειακή διοίκηση και η οργάνωση της και η Δημοτική διοίκηση και η οργάνωση της αποτελούν ανεξάρτητες δομές με προσδιορισμένες όμως από το Σύνταγμα και το νόμο τις σχέσεις μεταξύ τους, καθώς και το φάσμα των εξουσιών και αρμοδιοτήτων τους.
Οι ρυθμίσεις για τις σχέσεις των νέων θεσμών με την κοινωνική βάση και στο εσωτερικό τους είναι ανάλογες εκείνων που αναφέρθηκαν παραπάνω, στο τμήμα για την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση.
3. Κατάργησης της μονιμότητας ή κοινωνική αξιολόγηση και κυκλική εναλλαγή.
Σταθερό και διαρκές κριτήριό μας για νέες πρωτοβουλίες αλλά και τον έλεγχο των πραγματοποιηθέντων επιλογών μας πρέπει να είναι η αξιόπιστη και θετική σχέση της διοίκησης με τον πολίτη.
Για τη διαμόρφωση μιας τέτοιας θετικής σχέσης που θα αντικαταστήσει την σημερινή της καταδυνάστευσης και απαξίωσης απαιτείται η παρέμβαση των ίδιων των πολιτών για την αλλαγή αυταρχικών νοοτροπιών και εκβιαστικών πρακτικών της διοίκησης. Η τομή εδώ αφορά την αξιολόγηση, τον έλεγχο και τις προτάσεις που θα προέρχονται από την «εξυπηρετούμενη» κοινωνία. Συγκεκριμένα, η αξιολόγηση των στελεχών και των υπαλλήλων, καθώς και των υπηρεσιακών μονάδων, δεν θα γίνεται μόνο από την διοικητική ιεραρχία (για την οποία έχουμε ήδη σημειώσει ότι θα εφαρμόζεται η «κυκλική εναλλαγή»), αλλά και την κοινωνική βάση. Δηλαδή, από τους πολίτες που εξυπηρετούνται απ’ αυτές τις υπηρεσιακές μονάδες. Η συσχέτιση των δύο αυτών αξιολογήσεων (διοικητικής ιεραρχίας και λαϊκής βάσης) θα δίδει το τελικό αποτέλεσμα για τις προαγωγές στελεχών, τις αναγκαίες θεσμικές και τεχνικές βελτιώσεις, τα προγράμματα επιμόρφωσης. Ενώ, θα αποτελεί και υλικό καθοριστικής συμβολής για νέες διοικητικές αλλαγές και πολιτικές πρωτοβουλίες. Η κοινωνική βάση σ’ αυτή τη θεσμοθετημένη διαδικασία αξιολόγησης θα εκφράζεται μέσω των δικών της οργανώσεων που έχουν σχέση με την αξιολογούμενη υπηρεσιακή μονάδα. Το δικαίωμα αυτό θα έχουν βέβαια, σταθμισμένα, ατομικά και οι πολίτες. Μια τέτοια αξιολόγηση («διπλής τροχιάς») θα επαναλαμβάνεται θεσμοθετημένα σε τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. ανά δύο έτη). Όλες οι προσλήψεις στη Δημόσια Διοίκηση πρέπει να γίνονται με αδιάβλητο, διαφανή και αξιοκρατικό τρόπο. Και η μονιμότητα πρέπει να μετατραπεί από συνώνυμο της «δια βίου τακτοποίησης» και της ελάχιστης απόδοσης, σε συνώνυμο της παραγωγικότητας, της εμπειρίας, της εξυπηρέτησης και της ποιότητας.
Επ’ αυτών πρέπει να αξιοποιηθούν σύγχρονες μέθοδοι και νόρμες παραγωγικότητας.
4. Οικονομικοί πόροι. Διαφάνεια διαχείρισης.
Το 65%, τουλάχιστο, των πόρων του κράτους και των ευρωπαϊκών πόρων πρέπει να κατευθυνθεί προς την περιφερειακή διοίκηση και την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση.
Η ευθύνη στους νέους αποκεντρωμένους θεσμούς, και ιδιαίτερα στις ηγεσίες τους, θα είναι τεράστια και πολύπλευρη. Το στοίχημα για το νέο άλμα της Πατρίδας θα παιχθεί κυρίως εδώ. Από τα αποτελέσματα της συστηματικής προσπάθειας αυτών των θεσμών σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, σε κάθε τομέα δράσης, θα κριθεί το άλμα ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, αλλά και το άλμα συνοχής, δικαιοσύνης και ευημερίας της ελληνικής κοινωνίας.
Είναι αυτονόητο ότι μια τέτοια τεράστια μεταφορά πόρων και ευθύνης πρέπει να συνοδευτεί από τους αναγκαίους μηχανισμούς τήρησης και ελέγχου της διαφανούς και αποτελεσματικής διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών. Μηχανισμούς εξωτερικούς, δηλαδή κοινωνικούς, αλλά και εσωτερικούς, δηλαδή ελεγκτικούς σε σταθερή βάση και, βεβαίως, κατασταλτικούς σε ειδικές ακραίες περιπτώσεις.
------------------------------------------------------------------------------------------------
(*).Η πρότασή του αυτή παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο 2006 και διατηρεί μέχρι σήμερα –και στα πλαίσια της σχετικής συζήτησης, που άνοιξε μετά την σχετική πρόταση της κυβέρνησης- πλήρως τον επίκαιρο χαρακτήρα της.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)