Aνασχηματισμός, χαμηλές προσδοκίες, οιωνοί νέου σκηνικού.

Aνασχηματισμός, χαμηλές προσδοκίες, οιωνοί  νέου σκηνικού.

-----------------------------------------------------------------------------------

του Ελευθερίου Τζιόλα

Με τον ανασχηματισμό ολοκληρώθηκε ένας κύκλος που περιλάμβανε το 2ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ και τη δομή -σύνθεση της νέας κυβέρνησης. Η περίοδος που έρχεται, περιλαμβάνοντας τη β΄ αξιολόγηση, την προσπάθεια  για συζήτηση του χρέους, την επιδίωξη, έστω, ασθενικών μηνυμάτων ανάκαμψης της οικονομίας, θα εξελίσσεται σε περιβάλλον φθοράς της κυβέρνησης και μείωσης της απήχησης της, παρά τις όποιες οριακές βελτιώσεις της θέσης της αν υπάρξουν, -αρκετά αβέβαιο-,  σημειακές επιτυχίες. Η περίοδος αυτή οδηγεί σε εκλογές, επιδιώκοντας μια επίδοση όχι χαμηλότερη του 18%, με στάθμιση για την ημερομηνία τους και του γεγονότος των Γαλλικών Προεδρικών εκλογών (1ος γύρος : 23 Απριλίου 2017).

Πολλά απ΄ όσα συνέβησαν στο και από το 2ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι σήμερα, καθώς  και για τη συσχέτιση με τον ανασχηματισμό είχαμε προεκτιμήσει -αναλύσει στο σχετικό κείμενο μας της 12ης Οκτωβρίου 2016. 

Ι. Το ''σύστημα Τσίπρα''

Ο ανασχηματισμός συζητήθηκε αρκετά, κατά τη γνώμη μας, ως επί το πλείστον, επιφανειακά.

Θα επισημαίνουμε τα κυριότερα σε συνάρτηση και με τις αναμενόμενες εξελίξεις.

1. Κυρίως, η επικείμενη β΄ αξιολόγηση, καθώς και η αλλαγή ''κλίματος'' έπαιξαν σημαίνοντα ρόλο στη δομή και σύνθεση της νέα κυβέρνησης. Η νέα κυβέρνηση, από την άποψη αυτή, τείνει να αποκτήσει την εικόνα μιας Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, στα πλαίσια των υπαρκτών στον ΣΥΡΙΖΑ δυνατοτήτων, και υπό τον περιορισμό της αυτοδέσμευσης Τσίπρα ότι θα κινηθεί για τα όποια αποτελέσματα με τις εκτιμούμενες ως δικές του δυνάμεις στις οποίες αποδίδει αυξημένο, συγκριτικά με το παρελθόν, βάρος.

2. Είναι, εδώ, απαραίτητη μια κρίσιμη αξιολόγηση, ευρύτερης σημασίας με μακροπρόθεσμη στόχευση και σκοπιμότητα. Ο Α. Τσίπρας για πρώτη φορά  επιχειρεί, με όπλο την πρωθυπουργική εξουσία  και την συνεδριακή επικράτησή του, να συγκροτήσει καθαρά ένα δικό του σύστημα-δίκτυο δύναμης (με στελέχη δικής του κοπής, με σχέσεις  εξάρτησης και διαχρονικής επιρροής,  με ρόλους νευραλγικούς). Ο Α. Τσίπρας, όπως και στο προηγούμενο κείμενό μας (12.10.2016) είχαμε εκτιμήσει,  δεν προβαίνει σε ανοίγματα μετασχηματισμού ούτε στην κυβέρνηση, ούτε στο κόμμα μέσω της ενσωμάτωσης δυνάμεων της ''κεντροαριστεράς'', αλλά μέσω της συγκρότησης ενός προσωποκεντρικού συστήματος με δυναμικό επιλογής του,  σε θέσεις  δημόσιας αναγνώρισης τους και με το προνόμιο της δύναμης της εξουσίας (νέοι υπουργοί και υφυπουργοί, Δ.Τζανακόπουλος, Ε.Αχτσιόγλου, Δ.Λιάκος Γ,Βασιλειάδης, Σ.Φάμελος, Ν. Σαντορινιός και οι της προηγούμηνης : Α.Φλαμπουράρης, Γ.Χουλιαράκης, Ο.Γεροβασίλη,  Α.Βερναρδάκης, Στ.Κοντονής, Ι.Αμανατίδης). Το γεγονός ότι μεγάλο  μέρος αυτού του δυναμικού δεν έχει κοινοβουλευτική προέλευση , ούτε κοινοβουλευτική πείρα, όπως και η ισχνή πολιτική και επαγγελματική του  πείρα, βεβαιώνουν την ''εξάρτηση από τον Πρόεδρο'', ως το σημείο πραγματικής τους αναφοράς, ενώ οι άλλες αδυναμίες καλύπτονται από το πέτασμα της ''ανανέωσης''.
Ο Α.Τσίπρας επιχειρεί, ταυτόχρονα, μέσω αυτής της νέας αποφασιστικής του επιλογής, που στο ευρύτερο πλαίσιο σχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ  μεριμνά να διατηρεί ισορροπίες, μετακινημένες ωστόσο υπέρ του προσωποκεντρικού του συστήματος, να προωθήσει όποιες μεταλλαγές/μετασχηματισμούς πολιτικού, προγραμματικού, διαχειριστικού περιεχομένου. Το νέο κυβερνητικό  προφίλ δεν είναι όπως η τρέχουσα δημοσιογραφία σημειώνει ''πιο μνημονιακό'' (αυτό έχει κριθεί και αποφασισθεί τελεσίδικα, πριν από 15 μήνες,  όταν το ''Όχι'' μεταμορφώθηκε σε ''Ναί''), αλλά πιο ''τσιπρέϊκο'' (αν ο όρος είναι δόκιμος) για τις όποιες επιδιώξεις, όποια σχέδια και προοπτικές, περιλαμβάνοντας την άμεση φάση (β΄αξιολόγηση + χρέος) και οπωσδήποτε την επόμενη των εκλογών και των μετεκλογικών εξελίξεων (μετά την διαφαινόμενη ήττα του ΣΥΡΙΖΑ).  Με κύριο πεδίο την κυβέρνηση και τα δρώμενα της, συντελείται στο άλλο, αξιολογικά χαμηλότερο για την περίοδο, πεδίο του κόμματος, μια μετάβαση από το ''κόμμα των τάσεων'' στο κόμμα εξουσίας του Α.Τσίπρα (με ό,τι αυτό περιλαμβάνει σε συνάρτηση με τα προηγηθέντα από τη διάσπαση του καλοκαιριού 2015 μέχρι και τα αποτελέσματα του 2ου Συνεδρίου κι ό,τι συνεπάγεται με τις νέες επιλογές που αναφέρθηκαν).

Ασφαλώς, το όλο εγχείρημα είναι υπό δοκιμή και κρίση. Η αποτελεσματικότητα, οι πραγματικές δυνατότητες και η αξιοπιστία, η παραγωγικότητα, τα βήματα προόδου, η ανάκαμψη είναι τα μεγάλα ζητούμενα. Και, περιθώρια δεν υπάρχουν... Το ''σύστημα Τσίπρα'' θα αξιολογηθεί, τώρα, και  προετοιμάζεται για την κρίση του εκλογικού σώματος, στις ερχόμενες εκλογές, το πολύ σε ένα χρόνο, μαζί, βέβαια,  με το σύνολο των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ.

3. Στα πλαίσια του παραπάνω αναδυόμενου νέου συστήματος και των αναφορών του είναι αναγκαίο να αναφερθεί η αποσυνάρτηση του από ουσιαστική σχέση με τον Ν.Παππά, μέχρι πρότινος κεντρικού συντονιστή αυτών των δυνάμεων, με την ταυτόχρονη σηματοδότηση του γεγονότος αυτού (της αποσυνάρτησης) και μέσω της αλλαγής υπουργείου και των αντικειμένων του, όπως και της σχετικής απογοήτευσης από τα εκλογικά αποτελέσματα του 2ου συνεδρίου στη νέα Κ.Ε.. Η διατήρηση στο νέο χαρτοφυλάκιο του καυτού, περιπετειώδους και κοστοβόρου για την κυβέρνηση ζητήματος των τηλεοπτικών αδειών δεν ταυτίζεται, πια,  με την  προϋφιστάμενη πρωθυπουργική εμπιστοσύνη, αλλά μάλλον με  τη ρεαλιστική, πλέον, συνέχιση διαχείρισης ενός θέματος  στο οποίο έχει προστεθεί κι ένας νέος εμπειρότερος παίχτης, ο Πρόεδρος της Βουλής, Ν. Βούτσης. Πάντως, το ζήτημα αυτό (το ''παιχνίδι'') των τηλεοπτικών αδειών  έχει  πολλά ακόμα επεισόδια , και ίσως σημαντικότερα από όσα υπήρξαν. Το γεγονός ότι τα ''παιχνίδι'' παραμένει ανοιχτό με αβεβαιότητες και προκλήσεις, μετά την αντισυνταγματικότητα και τον ανασχηματισμό,  εξηγεί και την ουδέτερη έως και θετική (σε περιπτώσεις) στάση των μέσων ενημέρωσης για το νέο στάτους. 

ΙΙ. Ν.Φίλης, Π.Σκουρλέτης (και Ν.Βούτσης).

4.  Στις επιλογές αυτές του Α.Τσίπρα δεν μπορούμε να παραβλέψουμε έναν σημαντικό εσωτερικό πόλο που υπάρχει και λειτουργεί, -εν είδει εγγυητή, αλλά,  και φορές, αντίβαρου-, επιβεβαιωμένος και από το 2ο συνέδριο, των : Ν.Βούτση, Ν.Φίλη, Π.Σκουρλέτη (με τους δύο πρώτους και με μακρά  ιστορική διαδρομή και σχέση). Εξαιρώντας τον Ν.Βούτση, που λόγω της υφιστάμενης θεσμικής του θέσης (ΠτΒ), δεν υπήρχε θέμα συμμετοχής του στην κυβέρνηση, για τους  Ν.Φίλη και Π.Σκουρλέτη υπήρξαν δύο αντιδιαμετρικές εξελίξεις. Και στους δυό, παρά τη δηλωμένη και δημόσια θέση τους την οποία συσχέτιζαν με τα πεπραγμένα της θητείας τους και τους στόχους τους,  να παραμείνουν στα υπουργεία, τους προτάθηκε η μετακίνηση τους, την οποία αρνήθηκε ο Ν.Φίλης , αλλά συζήτησε, όπως τα αποτελέσματα, δείχνουν ο Π.Σκουρλέτης.  Η έξοδος του Ν.Φίλη από την κυβέρνηση, με δεδομένη την υποστήριξη του 2ου συνεδρίου (1ος στην εκλεγείσα Κ.Ε.) και τις ευαισθησίες ευρύτερου ακροατηρίου σε θέματα τέτοιας συμβολικής εκσυγχρονιστικής σημασίας σαν που άνοιξε ο Φίλης με την Εκκλησία, δεν θα είναι μια υπόθεση χωρίς κόστος για τον Α. Τσίπρα, μολονότι ο Κ.Γαβρόγλου (νέος Υπ. Παιδείας και με πανεπιστημιακή διαδρομή) θα ακολουθήσει, με εξαίρεση τα της Εκκλησίας, ίδια γραμμή. Η υπόθεση Φίλη, αποτελεί εν δυνάμει υποθήκη για την  αμφισβήτηση του ''καισαρισμού'' Τσίπρα, η οποία σε συνδυασμό με την εγγύηση της ιστορικότητας και ιδεολογικών κωδίκων, από τη μια, και τα αρνητικά προσλαμβανόμενα της προεδρικής εφόρμησης με τις δικές της δυνάμεις ''ανανέωσης'', από την άλλη,  μπορεί να συγκροτήσει μία νέα εσωτερική πόλωση. Ταυτόχρονα, ο ''συμβιβασμός'' Σκουρλέτη, με την αποδοχή μετακίνησης και την  ανάληψη  ενός καίριου Υπουργείου μπορεί να προσδώσει και να αυξήσει μεσοπρόθεσμα δυναμική σε μια αντιπαράθεση στην αναφερόμενη πόλωση.  Σε κάθε περίπτωση, εγγράφεται, εδώ, μια σοβαρή τριβή η οποία θα συνδυαστεί με τα αποτελέσματα της νέας κυβέρνησης και οπωσδήποτε με τα επόμενα εκλογικά αποτελέσματα  των επόμενων εκλογών.

ΙΙΙ. ΠΑΣΟκογενείς, ''κεντροαριστερά''.

5. Για  τους ΠΑΣΟΚογενείς στο κείμενο της 12.10.2016  είχαμε γράψει  : ''...Ταυτόχρονα, πρέπει να υπογραμμισθεί η απίσχνανση από κάθε συμμετοχή, - και σχεδόν εκμηδενισμένη εκλογή στο 2ο Συνέδριο-, των ΠΑΣΟΚογενών. Στοιχείο που συνιστά, συγκριτικά με το παρελθόν, μια νέα κατάσταση που θα αντανακλά μειωτικά στα ηγετικά στελέχη που είχαν προσχωρήσει, και στη μελλοντική τους εξέλιξη, αλλά και νέων προκλήσεων του χώρου αυτού πέρα από τον παλιό και νέο κυβερνητισμό''.

Θα μπορούσαμε να μην προσθέσουμε τίποτα άλλο... Υπογραμμίζοντας , πάντως, τις ατεκμηρίωτες εκτιμήσεις, τις παραπλανητικές παρουσιάσεις  της πλειοψηφίας των δημοσιογράφων πολιτικού, μάλιστα, ρεπορτάζ (!) ότι το 2ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ είχε σχεδόν κατακλυσθεί από ΠΑΣΟΚογενείς ! Υπερπροβάλλοντας, ωστόσο, εικόνες τριών  μόνο στελεχών που είχαν παραβρεθεί στην έναρξη των εργασιών (ιδιαίτερα της Μ. Ξενογιαννακοπούλου και του Στ. Τζουμάκα, και δευτερευόντως του  Κ.Ασλάνη), και κυβερνητικών στελεχών που προέρχονταν από το ΠΑΣΟΚ, αλλά είχαν ενταχθεί σε προγενέστερη φάση ! Το γεγονός, πάντως, της σχεδόν εκμηδενισμένης συμμετοχής των ΠΑΣΟΚογενών  στο 2ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαιώνεται και από το ότι οι ''πρωτοκλασσάτοι'' απέφυγαν να εκτεθούν στην εκλογική συνεδριακή διαδικασία, ενώ στη νέα Κ.Ε. (151 μελών), που εκλέχθηκε από το συνέδριο, μόνο πέντε (5) μέλη προέρχονται από το χώρο αυτό ! Και, ακόμη, η μοναδική συμμετοχή ενός μέλους, και μάλιστα όχι στο ισχυρό , αποφασιστικό όργανο του Πολιτικού Συμβουλίου, αλλά στο δεύτερο, στο Εκτελεστικό Συμβούλιο (όργανο του ρόλου του Οργανωτικού Γραφείου), του Α. Κοτσακά, επιβεβαιώνει διπλά την οριστική κομματική περιθωριοποίηση του χώρου αυτού στις δομές του ΣΥΡΙΖΑ. 

Για τα μετά τον ανασχηματισμό, ωστόσο, οφείλουμε ορισμένες εκτιμήσεις.

Υπάρχουν δύο κατηγορίες δυνάμεων στις οποίες θα αναφερθούμε. Η πρώτη αφορά στις δυνάμεις που είχαν προσχωρήσει και συμμετείχαν στο ΣΥΡΙΖΑ και η δεύτερη σ΄ αυτές που στη  τρέχουσα περίοδο δημόσια εκδήλωσαν και υποστήριξαν τη συμμετοχή τους στο ΣΥΡΙΖΑ με ορισμένο σκεπτικό.

Η διατήρηση στην κυβέρνηση μόνο δύο (2) υπουργών από τον ονομαζόμενο χώρο των ΠΑΣΟΚογενών (η περίπτωση του Ν. Τόσκα πρέπει να εξαιρεθεί, καθ΄ όσον σχετίζεται με τον Ν.Κοτζιά) με ταυτόχρονη σημαντική ''υποβάθμιση'' τους στα νέα υπουργεία είναι αδιαμφισβήτητη (Χ. Σπίρτζης, χωρίς, πλέον, τον μεγάλο και σημαντικό τομέα των Μεταφορών και με τη συμμετοχή υφυπουργού, Π. Κουρουμπλής, από δεύτερος τη τάξει υπουργός και το υπερυπουργείο Εσωτερικών & Δημόσιας Διοίκησης, στο σημερινό υπουργείο Ναυτιλίας)! Ενώ, και η πιθανή συμμετοχή των δύο αυτών υπουργών στην ίδια εκλογική περιφέρεια (Β΄Αθήνας) κια σε συνθήκες πτώσης του ΣΥΡΙΖΑ  μπορεί να τους οδηγήσει σε περαιτέρω αρνητικά αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, η μαζική έξοδος-απομάκρυνση από την κυβέρνηση  στελεχών που σηματοδοτούσαν μια κάποια σχέση με τμήματα της βάσης του ΠΑΣΟΚ που είχαν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ, έχει ξεχωριστή σημασία, επιβεβαιώνει τη στροφή  στην οποία αναφερθήκαμε και  αναλύσαμε παραπάνω και τους αντίστοιχους  σχεδιασμούς. Ο Α.Τσίπρας σχεδιάζει και προσδοκά να εκπροσωπήσει τον χώρο αυτό, από τη μια, με όσες δυνάμεις των ΠΑΣΟΚογενών θα τον ακολουθήσουν, ποντάροντας και στην απογοήτευση τους από την παρατεταμένη κρίση, τα ανακυκλούμενα αδιέξοδα των λαθών, τους κλειστούς προσωποπαγείς κύκλους και την ηγετική αδυναμία του εναπομείναντος ΠΑΣΟΚ, και από την άλλη, κυρίως, με το δικό του δυναμικό, ιδιαίτερα των νέων στελεχών του, της προβολής που θα έχουν και της εξουσίας που θα διαχειρισθούν, καθώς και με τον μεταλλαγμένο προς τα μεσαία  ακροατήρια λόγο τους.

Από τη δεύτερη κατηγορία ΠΑΣΟΚογενών, η περισσότερο εκτεθειμένη σ΄αυτή τη συνεργασία Μ. Ξενογιαννακοπούλου, δεν είχε οποιοδήποτε αποτέλεσμα, και, η όποια μελλοντική σχέση οφείλει να συνεκτιμά τα όσα συνέβησαν και τα όσα αντικειμενικά, εδώ, αναπτύσσονται.

Η παραιτηθείσα λίγο πριν τον ανασχηματισμό από τη θέση της Προέδρου της Εθνικής Τράπεζας, Λ.Κατσέλη, δεν αξιοποιήθηκε εκεί που θα είχε λόγω ικανοτήτων και εμπειρίας  καθοριστική συμβολή, στο υπουργείο Ανάπτυξης, αναμένοντας το Υπερταμείο για το οποίο, πάντως, κυρίαρχο λόγο και ρόλο έχουν οι δανειστές... Ο νέος αρμόδιος υπουργός (Δ.Παπαδημητρίου), γνωστός οικονομολόγος, για τον οποίο έχουν ήδη εγερθεί ζητήματα σχετικά με παλιότερες απόψεις του για το παράλληλο νόμισμα, τις σχέσεις του με τον Γ.Βαρουφάκη και προσωπικότητες της ίδιας σχολής, αν δεν αποτελεί τη συνήθη ''γκάφα'' που υπάρχει πάντα σε κάθε σχέδιο-πλαίσιο της κυβέρνησης,  αναλαμβάνει ένα δύσκολο και περίπλοκο έργο που αφορά στην κινητοποίηση προς την Ελλάδα επενδυτικών κεφαλαίων. Φαίνεται ότι Ο Α.Τσίπρας μέσω και της συγκεκριμένης επιλογής, προεξοφλώντας την εκλογή Χ.Κλίντον στις ΗΠΑ, αναθέτει σ΄ έναν άνθρωπο με μακρά διαδρομή στις ΗΠΑ και σχέσεις με οικονομικές δυνάμεις τους να δημιουργήσει ότι δεν κατόρθωσαν οι προηγούμενοι και ότι δεν υπήρξε από Ευρώπη και Ρωσία, ώστε αν όχι στο συμφωνημένο 3,5% στο ρυθμό ανάπτυξης να ξεφύγουμε από τη στασιμότητα ή /και νέα ύφεση !...   Εξαιρετικά φιλόδοξο, -μάλλον αδύνατο-, με αυτό το φορολογικό πλαίσιο, αυτό το κράτος, αυτές τις τράπεζες, αυτό το μη μισθολογικό κόστος  κι αυτή τη πολιτική αβεβαιότητα...

Η εμπειρία του Στ. Τζουμάκα, και η στάθμιση αντιδράσεων ιστορικών στελεχών με τους οποίους διατηρεί δεσμούς, καθώς, και η κριτική προσέγγιση σε πλευρές της ασκούμενης πολιτικής, έδωσε ένα, τελικά, μάλλον διαφορετικό στίγμα, από εκείνο των προηγούμενων αναγνώσεων, αφήνοντας ανοιχτά ενδεχόμενα για το μέλλον, μιλώντας για τους σοσιαλιστές.

Χωρίς να ανήκει στον ΠΑΣΟΚογενή χώρο, οπωσδήποτε όμως προσωπικότητα του αποκαλούμενου χώρου της ''κεντροαριστεράς'', ο Φ. Κουβέλης  υπέστη -οφείλουμε να το πούμε -, μεταχείριση που δεν του αξίζει, αλλά ούτε και μπορεί να δικαιολογηθεί, μετά μάλιστα την ευθεία, δημόσια συμπόρευση του, με τον άλλοτε σύντροφο και κομματικό  ανθυποψήφιο για την ηγεσία του ''ΣΥΝ'', Α.Τσίπρα.

Για τον ευρύ πλειοψηφικό προοδευτικό χώρο αυτό, έχουμε γράψει και έχουμε αναλάβει στον πλησιέστερο, πριν από μήνες,  χρόνο, σοβαρές πρωτοβουλίες ανασυγκρότησης, επανίδρυσής του από μηδενική βάση. Οι πρωτοβουλίες αυτές, τα κείμενά τους, οι στόχοι τους είχαν δημόσιο χαρακτήρα. Όποιος, π.χ.,  ανατρέξει στο διαδίκτυο, μπορεί να τις δεί, να τις διαβάσει, να τις αξιολογήσει. Έχουν αξία, ουσία και σημασία. Στο σημερινό μας σημείωμα θα αρκεστούμε να πούμε, να αναρωτηθούμε : το κεντρικό θέμα της συγκρότησης του χώρου αυτού, όπως αυτός υπάρχει σήμερα (όχι μόνο στο περιορισμένο ΠΑΣΟΚ, αλλά ευρύτερα), αλλά κι όπως διαφαίνεται ότι θα διαμορφωθεί πριν, και μετά τις ερχόμενες εκλογές, θα τεθεί ποτέ ουσιαστικά, πολιτικά, ρεαλιστικά και υπεύθυνα;
Απασχολεί κανέναν, -με όρους πολιτικούς και αξιακούς, πραγματικής συγκρότησης και επανίδρυσής του-, η τύχη και η πορεία του, τόσο καίριου για την χώρα, την κοινωνία και το μέλλον τους ;  
Δεν είναι ηλίου φαεινώτερον ότι η υπάρχουσα κατάσταση της παρατεταμένης κρίσης, των κλειστών προσωποπαγών κύκλων, της  στείρας επιμονής για δικαίωση μιας πολιτικής που παρήγαγε εξαθλίωση και φτώχεια, των ανακυκλούμενων αδιεξόδων ΔΕΝ μπορεί να δημιουργήσει θετική δυναμική, ελπιδοφόρες προοπτικές, πραγματικές προϋποθέσεις για το αναγκαίο νέο, ποιοτικό άλμα ; Ότι, μια τέτοια μεγάλη και γενναία πρωτοβουλία στη συνείδηση της κοινωνίας δεν αφορά στη διάσωση παλαιών μοιραίων πρωταγωνιστών, ούτε μπορεί να κινηθεί απ΄αυτούς, αλλά τον δημοκρατικό -σοσιαλιστικό χώρο και την ίδια την κοινωνία.

ΙV. Αντί επιλόγου.

Η περίοδος στην οποία εισέρχεται η χώρα είναι καθοριστική.

Από τις οικονομικές εξελίξεις θα εξαρτηθεί ακόμα και το ενδεχόμενο 4ου Μνημονίου (κυρίως, η συνεχιζόμενη κατάσταση αποεπένδυσης, και ανεργίας ταυτόχρονα με την αδυναμία φορολογικής εισφοράς σχεδόν από το σύνολο της οικονομίας οδηγεί εκεί).

Ο Α.Τσίπρας και η κυβέρνηση στοχεύουν στη β΄αξιολόγηση, σε μια κάποια ρύθμιση χρέους (επιτόκια, χρονική παράταση) και σε ποσοτική χαλάρωση από  την Ε.Κ.Τ.. Με ορισμένες, πιθανές σημειακές επιτυχίες που θα υπερμεγενθύνει επικοινωνιακά θα οδεύσει προς εκλογές, σταθμίζοντας και τις αντίστοιχες Προεδρικές στη Γαλλία, όπου είναι ασαφές αν ο Ολλάντ θα είναι υποψήφιος και πάντως στο δεύτερο γύρο θα υποστηρίζουν άπαντες τον Ζιπέ, απέναντι στην απειλητική Λεπέν.

Στόχος του θα είναι να έχει μια εκλογική επίδοση όχι κάτω από το 18%. Αν η ''Ν.Δ.'' και ο Κ. Μητσοτάκης δεν πετύχουν αυτοδυναμία, παρά την αποχή που θα σπάει όλα τα ρεκόρ, οι επαναληπτικές εκλογές με το νέο εκλογικό νόμο (χωρίς τo bonus) τον ξαναφέρνουν στο προσκήνιο ως μία από τις δυνάμεις για τη σύνθεση της κυβέρνησης κι όλα γίνονται και πάλι ενδιαφέροντα...

Η χώρα, εν τω μεταξύ, που θα βρίσκεται ;

Η κοινωνία που θα βρίσκεται ;

Και, οι εκλογές τι ακριβώς θα επιλύσουν ; Στη βάση ποιάς πρότασης και από ποιούς ;

Ελευθέριος Τζιόλας

Θεσσαλονίκη, 6 Νοεμβρίου 2016.