Ο Άη Βασίλης και οι τάρανδοί του
του Σπ. Γ. Δερμιτζάκη
Είναι σίγουρα ο πιο διάσημος άγιος.
Μπορεί να είναι και ο μόνος άγιος που γιορτάζεται με τόση θέρμη από Ορθόδοξους, Καθολικούς, Προτεστάντες. Ίσως ακόμη και από μη Χριστιανούς. Ποιος είναι όμως στην πραγματικότητα ο Αη Βασίλης και από που κρατά η...κόκκινη σκούφια του;
Εμείς μπορεί να τον αποκαλούμε Βασίλη, όμως αν τον συναντήσεις πουθενά εκτός ελληνικών συνόρων, τότε δεν θα ακούσει στο όνομα Bill. Αντίθετα θα "γυρίσει" να τον αποκαλέσεις Νικόλαο. Πολύ απλά η ελληνική παράδοση, άλλαξε λίγο το όνομα του ασπρογένη χοντρούλη, για να μπορέσει να χωρέσει και τα έθιμα του Άγιου Βασίλειου, ο οποίος μοίρασε για πρώτη φορά την παραδοσιακή βασιλόπιτα. Επίσης, σε όλο τον κόσμο ο Άη Βασίλη πετάει από σπίτι σε σπίτι ξημερώματα Χριστουγέννων και όχι πρωτοχρονιάς.
Η ειρωνεία είναι πως, ενώ προσπαθήσαμε να εξελληνίσουμε τον Άη Βασίλη, η αλήθεια είναι ότι αυτός ήταν πάντα μέλος της “ελληνικής ομογένειας”.
Η παράδοση λέει ότι το 1087 μ.Χ. Ιταλοί ναυτικοί συμμετείχαν σε εκστρατεία για τη μεταφορά των λειψάνων του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι, από την Μύρα της Μικράς Ασίας. Οι ναυτικοί έκλεψαν τα οστά παρά τις αντιρρήσεις των εκεί χριστιανών, για να τον προστατέψουν από την επιδρομή πειρατών.
Η φήμη του εξαπλώνεται γρήγορα σε όλη την Ευρώπη και ιστορίες κάνουν λόγο για τον προστάτη των θαλασσών, αλλά πλέον και των παιδιών που πετά στους αιθέρες πάνω στο άλογο του και μοιράζει χρυσό σε φτωχούς ρίχνοντας τον από την καμινάδα των σπιτιών.
Όσο ο Άγιος Νικόλαος ταξιδεύει από χώρα σε χώρα, τόσο αποκτά νέα χαρακτηριστικά. Κάθε λαός του προσθέτει στοιχεία από την δική του παράδοση. Στην περιοχή λοιπόν της σημερινής Γερμανίας, υποδέχθηκαν τον Sinter Klaas (Άγιο Νικόλαο) όταν ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό, στον οποίο έδωσαν πολλά στοιχεία από έναν άλλο θεό τον Odin (Οντιν). Ο Θεός εκείνος πετούσε με το άλογό του στους ουρανούς και επιβράβευε τα παιδιά με δώρα και γλυκά. Αντίστοιχα εκείνα άφηναν καρότα και ζάχαρη στις μπότες τους για να ταΐσουν το άλογό του.
Ο Άη Βασίλης είναι ίσως ο «Άγιος» με τα περισσότερα ονόματα: Άγιο Βασίλη τον ονομάζουμε οι Έλληνες, Φάδερ Κρίστμας οι Βρετανοί, Περ Νοέλ οι Γάλλοι, Μος Κράκιουν οι Ρουμάνοι, Τζεντ Μπόζικνακ οι Κροατοί, Σίντερ Κλάας οι Ολλανδοί και οι Ινδονήσιοι, Καχάντ Παπίκ οι Αρμένιοι, Βάιναχτσμαν οι Γερμανοί και οι Αυστριακοί, Παπά Νοέλ οι Ισπανοί και οι Βολιβιανοί, Ιλ Κρίσμις Φάδερ οι Μαλτέζοι, Σάξτα Μπάμπα οι Αζέροι, Πάι Νατάλ οι Πορτογάλοι, Κολάχο οι Κοσταρικανοί, Μπάμπα Νοέλ οι Αιγύπτιοι, οι Ιρανοί και οι Ιρακινοί, Λαμ Κουνγκ Κουνγκ οι Κινέζοι, Νέντα Μραζ οι Βόσνιοι, Παπάι Νατάλ οι Βραζιλιάνοι, Μπάμπο Νατάλε οι Ιταλοί, Χοτέισο οι Ιάπωνες, Μπάμπα Τσανγκαλού οι Αφγανοί, Μπαμπαδίμρι οι Αλβανοί, Νοέλ Μπαμπά οι Τούρκοι, Χουλουβάνα οι Εσθονοί, Γιουλουπούκκι οι Φινλανδοί, Ντάιντο Κολέντα οι Βούλγαροι, Βιεγίτο Πασκέουρο οι Χιλιανοί, Οβλίιν Οβγκόν οι Μογγόλοι, Τελαπό οι Ούγγροι, Γιουλμάντεν οι Δανοί και Σάντα Κλάους οι Αμερικανοί. Όπως κι αν τον λένε, όμως, το μόνο σίγουρο είναι ότι τα παιδάκια περιμένουν από αυτόν δώρα την Πρωτοχρονιά.
του Σπ. Γ. Δερμιτζάκη
Είναι σίγουρα ο πιο διάσημος άγιος.
Μπορεί να είναι και ο μόνος άγιος που γιορτάζεται με τόση θέρμη από Ορθόδοξους, Καθολικούς, Προτεστάντες. Ίσως ακόμη και από μη Χριστιανούς. Ποιος είναι όμως στην πραγματικότητα ο Αη Βασίλης και από που κρατά η...κόκκινη σκούφια του;
Εμείς μπορεί να τον αποκαλούμε Βασίλη, όμως αν τον συναντήσεις πουθενά εκτός ελληνικών συνόρων, τότε δεν θα ακούσει στο όνομα Bill. Αντίθετα θα "γυρίσει" να τον αποκαλέσεις Νικόλαο. Πολύ απλά η ελληνική παράδοση, άλλαξε λίγο το όνομα του ασπρογένη χοντρούλη, για να μπορέσει να χωρέσει και τα έθιμα του Άγιου Βασίλειου, ο οποίος μοίρασε για πρώτη φορά την παραδοσιακή βασιλόπιτα. Επίσης, σε όλο τον κόσμο ο Άη Βασίλη πετάει από σπίτι σε σπίτι ξημερώματα Χριστουγέννων και όχι πρωτοχρονιάς.
Η ειρωνεία είναι πως, ενώ προσπαθήσαμε να εξελληνίσουμε τον Άη Βασίλη, η αλήθεια είναι ότι αυτός ήταν πάντα μέλος της “ελληνικής ομογένειας”.
Η παράδοση λέει ότι το 1087 μ.Χ. Ιταλοί ναυτικοί συμμετείχαν σε εκστρατεία για τη μεταφορά των λειψάνων του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι, από την Μύρα της Μικράς Ασίας. Οι ναυτικοί έκλεψαν τα οστά παρά τις αντιρρήσεις των εκεί χριστιανών, για να τον προστατέψουν από την επιδρομή πειρατών.
Η φήμη του εξαπλώνεται γρήγορα σε όλη την Ευρώπη και ιστορίες κάνουν λόγο για τον προστάτη των θαλασσών, αλλά πλέον και των παιδιών που πετά στους αιθέρες πάνω στο άλογο του και μοιράζει χρυσό σε φτωχούς ρίχνοντας τον από την καμινάδα των σπιτιών.
Όσο ο Άγιος Νικόλαος ταξιδεύει από χώρα σε χώρα, τόσο αποκτά νέα χαρακτηριστικά. Κάθε λαός του προσθέτει στοιχεία από την δική του παράδοση. Στην περιοχή λοιπόν της σημερινής Γερμανίας, υποδέχθηκαν τον Sinter Klaas (Άγιο Νικόλαο) όταν ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό, στον οποίο έδωσαν πολλά στοιχεία από έναν άλλο θεό τον Odin (Οντιν). Ο Θεός εκείνος πετούσε με το άλογό του στους ουρανούς και επιβράβευε τα παιδιά με δώρα και γλυκά. Αντίστοιχα εκείνα άφηναν καρότα και ζάχαρη στις μπότες τους για να ταΐσουν το άλογό του.
Ο Άη Βασίλης είναι ίσως ο «Άγιος» με τα περισσότερα ονόματα: Άγιο Βασίλη τον ονομάζουμε οι Έλληνες, Φάδερ Κρίστμας οι Βρετανοί, Περ Νοέλ οι Γάλλοι, Μος Κράκιουν οι Ρουμάνοι, Τζεντ Μπόζικνακ οι Κροατοί, Σίντερ Κλάας οι Ολλανδοί και οι Ινδονήσιοι, Καχάντ Παπίκ οι Αρμένιοι, Βάιναχτσμαν οι Γερμανοί και οι Αυστριακοί, Παπά Νοέλ οι Ισπανοί και οι Βολιβιανοί, Ιλ Κρίσμις Φάδερ οι Μαλτέζοι, Σάξτα Μπάμπα οι Αζέροι, Πάι Νατάλ οι Πορτογάλοι, Κολάχο οι Κοσταρικανοί, Μπάμπα Νοέλ οι Αιγύπτιοι, οι Ιρανοί και οι Ιρακινοί, Λαμ Κουνγκ Κουνγκ οι Κινέζοι, Νέντα Μραζ οι Βόσνιοι, Παπάι Νατάλ οι Βραζιλιάνοι, Μπάμπο Νατάλε οι Ιταλοί, Χοτέισο οι Ιάπωνες, Μπάμπα Τσανγκαλού οι Αφγανοί, Μπαμπαδίμρι οι Αλβανοί, Νοέλ Μπαμπά οι Τούρκοι, Χουλουβάνα οι Εσθονοί, Γιουλουπούκκι οι Φινλανδοί, Ντάιντο Κολέντα οι Βούλγαροι, Βιεγίτο Πασκέουρο οι Χιλιανοί, Οβλίιν Οβγκόν οι Μογγόλοι, Τελαπό οι Ούγγροι, Γιουλμάντεν οι Δανοί και Σάντα Κλάους οι Αμερικανοί. Όπως κι αν τον λένε, όμως, το μόνο σίγουρο είναι ότι τα παιδάκια περιμένουν από αυτόν δώρα την Πρωτοχρονιά.